Αβέβαιη είναι η έκβαση των αμερικανικών προεδρικών εκλογών ύστερα από την τρίτη και τελευταία τηλεοπτική αναμέτρηση της περασμένης Τετάρτης. Οι δημοσκοπήσεις δίνουν ελαφρύ προβάδισμα στον αντιπρόεδρο Αλ Γκορ, υποψήφιο των Δημοκρατικών, αλλά η εκλογική αναμέτρηση της 7ης Νοεμβρίου παραμένει από τις πιο αμφίρροπες των τελευταίων ετών. Νικητής θα αναδειχθεί εκείνος που θα καταφέρει να κερδίσει τους αναποφάσιστους ψηφοφόρους τις δύο επόμενες εβδομάδες.


Στην τελευταία αναμέτρηση ο υποψήφιος των Ρεπουμπλικανών, κυβερνήτης του Τέξας Τζορτζ Μπους ο νεότερος έκανε μερικά από τα σαρδάμ και τα λάθη που αποκαλούνται «μπουσισμοί» από τα αμερικανικά μέσα ενημέρωσης. Είπε λ.χ. ότι πιστεύει πως «πρέπει να αυξήσουμε την ηλικία στην οποία οι «ανήλικοι» μπορούν να αποκτήσουν όπλο». Γενικώς όμως κατάφερε να αντεπεξέλθει με χιούμορ στις επιθέσεις τού εμφανώς πιο ενημερωμένου αντιπάλου του.


Μία εβδομάδα νωρίτερα ο κ. Μπους είχε απαντήσει στο φορολογικό νομοσχέδιο του κ. Γκορ λέγοντας ότι «απαιτεί πολλούς πράκτορες του IRA» ­ εννοώντας βεβαίως του IRS (δηλαδή της εφορίας) και όχι του IRA (του Ιρλανδικού Δημοκρατικού Στρατού). Οι «μπουσισμοί» αυτοί δίνουν έναν ιλαρό τόνο στην προεκλογική εκστρατεία. Ο κ. Μπους, όπως φάνηκε στα debates, είναι ο πιο ευχάριστος από τους δύο υποψηφίους, αυτός που αντιπαραθέτει ένα συμπαθητικό προφίλ δίπλα στον πιο καταρτισμένο κ. Γκορ, προσπαθώντας να κερδίσει τις εντυπώσεις εκεί όπου ο αντίπαλός του κερδίζει σε στοιχεία και γνώσεις.


* Γλωσσικά ολισθήματα


Ο κ. Μπους κάνει κατά καιρούς λάθη που δείχνουν ότι έχει ελλείψεις στα ζητήματα εξωτερικής πολιτικής. Εχει αποκαλέσει λ.χ. τους Ελληνες «Grecians» (αντί Greeks) και τους Κοσοβάρους «Kosovians» (αντί Kosovars). Μια φορά είχε δηλώσει σε δημοσιογράφο από τη Σλοβακία πως ό,τι γνωρίζει για τη χώρα του το έμαθε από πρώτο χέρι από τον σλοβάκο υπουργό Εξωτερικών που είχε επισκεφθεί το Τέξας ­ έχοντας προφανώς ξεχάσει ότι αυτός που είχε συναντήσει στο Τέξας ήταν ο πρωθυπουργός της Σλοβενίας. Κλασικό έχει μείνει το «τεστ εξωτερικής πολιτικής» στο οποίο είχε υποβάλει τον κ. Μπους δημοσιογράφος από τη Βοστώνη: από τα τέσσερα ονόματα αρχηγών κρατών που του είχε ζητήσει να αναφέρει ο κ. Μπους κατάφερε να θυμηθεί μόνο το ένα.


Αλλες φορές ο κ. Μπους μπερδεύει τόσο πολύ τα λόγια του που οι ψηφοφόροι αδυνατούν να καταλάβουν τι εννοεί. «Γνωρίζω ότι οι άνθρωποι και τα ψάρια μπορούν να συνυπάρξουν ειρηνικά» είπε τον Σεπτέμβριο. Μιλώντας για τον εθελοντισμό δήλωσε ότι «τα οφέλη του να βοηθάς κάποιον είναι ωφέλιμα» ενώ σε συζήτηση για την άμυνα αναφέρθηκε στους «διαβαλλιστικούς» πυραύλους εννοώντας τους διηπειρωτικούς.


Οι «μπουσισμοί» έχουν σταχυολογηθεί σε αρκετές διευθύνσεις στο Internet ενώ το ειδησεογραφικό τμήμα του τηλεοπτικού δικτύου ABC έχει καθιερώσει μια ρουμπρίκα με τίτλο «Ο άγγλος ασθενής» αφιερωμένη σε αυτούς.


Οι γκάφες και τα γλωσσικά λάθη του κ. Μπους αντιμετωπίζονται από ορισμένους ως χαρακτηριστικά που τον καθιστούν συμπαθή ενώ από άλλους ως αποδείξεις ελαφρότητας. Η ωραιοποίηση που υφίσταται το πολιτικό παρελθόν τού ­ καλά πληροφορημένου και άψογα εκφραζόμενου ­ κ. Γκορ αντιμετωπίζεται ως έλλειψη ειλικρίνειας. Αν οι εκλογές κριθούν από τον χαρακτήρα των δύο υποψηφίων, θα είναι μια αναμέτρηση «συμπάθειας εναντίον κατάρτισης». Αν κριθούν από τις πολιτικές θέσεις, θα είναι μια αναμέτρηση «της ατομικής ευθύνης εναντίον της κρατικής». Αλλά όπως λένε διπλωματικές πηγές, ίσως κριθούν από το μέγεθος της ανάγκης των Αμερικανών για αλλαγή.