Αρκεί να πληκτρολογήσετε 24 χαρακτήρες (www.athenssculptures.com) στην μπάρα του browser σας για να περιηγηθείτε σε μια πλευρά της Αθήνας που ενδεχομένως περνά απαρατήρητη: εκείνη μιας πρωτεύουσας γεμάτης γλυπτά. Η ιδέα της καταγραφής και φωτογράφισής τους ανήκει στους atenistas και χρονολογείται στις αρχές του 2014. Μιλήσαμε με την Ελενα Γραμμένου, υπεύθυνη του συγκεκριμένου έργου, η οποία και έλυσε τις απορίες μας.
Πώς αποφασίσατε να καταγράψετε όλα τα αγάλματα που κοσμούν τον δημόσιο χώρο στην Αθήνα; Τι χρησιμότητα θεωρείτε ότι έχει αυτή η καταγραφή; «Το εναρκτήριο λάκτισμα δόθηκε από τον ιδρυτή και επικεφαλής των atenistas, Τάσο Χαλκιόπουλο. Θελήσαμε να κάνουμε κάτι μόνιμο για την πόλη μας, από το οποίο θα επωφεληθούν όχι μόνο οι τωρινές, αλλά και οι μελλοντικές γενιές. Μια πηγή πληροφόρησης για κάθε κάτοικο ή επισκέπτη της Αθήνας. Ενα σάιτ που παρέχει ενημέρωση για τα γλυπτά της πόλης, είτε ως εικόνα είτε ως θέση, μέσω του ειδικού χάρτη, μαζί με στοιχεία για το γλυπτό, τον γλύπτη και το πρόσωπο ή τη στιγμή που αναπαριστά».
Τι σας έχει ξαφνιάσει μέχρι στιγμής περισσότερο σε αυτή σας τη δραστηριότητα; Ποια είναι η μεγαλύτερη έκπληξη που μπορεί να περιμένει έναν Αθηναίο αν αποφασίσει να περιηγηθεί στην πόλη του προσέχοντας τα υπαίθρια αγάλματά της; «Η άγνοια του περίγυρού μας. Υπάρχουν σημαντικά έργα δυο βήματα από όπου βρισκόμαστε, αλλά δεν τα έχουμε προσέξει ή δεν είχαμε την ευκαιρία να τα παρατηρήσουμε. Εντύπωση μας έχει κάνει, επίσης, ότι κανείς δεν έχει ενδιαφερθεί ουσιαστικά για αυτά τα έργα και αν έχει κρατά κρυμμένο τον θησαυρό. Ο Αθηναίος ή ο επισκέπτης θα εκπλαγούν από το πόσα έργα διάσημων και διεθνώς καταξιωμένων καλλιτεχνών κοσμούν τους δρόμους ή τις πλατείες μας και αποτελούν ευκαιρία να γνωρίσουμε σε βάθος τα υποκείμενά τους και τη μεγάλη προσφορά τους».
Πολλοί θεωρούν ότι η Αθήνα δεν έχει ευτυχήσει σε ό,τι αφορά την επιλογή των γλυπτών που κοσμούν τις μεγάλες πλατείες της ή δρόμους όπως η Ερμού. Συμφωνείτε; «Πιθανώς να συμβαίνει αυτό που λέτε, αλλά η Αθήνα έχει ευτυχήσει να έχει στους δρόμους της έργα αξιόλογων καλλιτεχνών, όπως η Μαίρη Παπακωνσταντίνου, ο Μιχάλης Τόμπρος, ο Λεωνίδας Δρόσης, ο Δημήτρης Φιλιππότης κ.ά. Με αυτή την πρωτοβουλία μας αναδεικνύουμε τι έχει η Αθήνα και μελετώντας το σε σχέση με άλλες πόλεις του εξωτερικού, κάποιος επιστήμονας ή επίσημος φορέας θα μπορούσε να προτείνει πρόσθετες πρωτοβουλίες ή δράσεις ώστε να προωθηθεί η γλυπτική της πόλης ακόμη περισσότερο. Αυτό που θα θέλαμε να πούμε από την πλευρά μας είναι ότι πολλά γλυπτά χρειάζονται φροντίδα για να διατηρηθούν και σεβασμό για να μην καταστρέφονται».
Ποιο άγαλμα της Αθήνας έχει την πιο ενδιαφέρουσα ιστορία; «Το Μνημείο του Τμήματος Αθηνών της Αμερικανικής Λεγεώνος, χάρη στο οποίο μαθαίνεις ποιοι ήταν οι Σάμιουελ Γκρίντλεϊ Χάου, Ντάνιελ Γουέμπστερ και Εντουαρντ Εβερετ και τι έκαναν για εμάς κατά τη διάρκεια του ελληνοτουρκικού πολέμου. Η προτομή του Φρίντγιοφ Νάνσεν, που είμαι σίγουρη ότι λίγοι γνωρίζουν τη συνεισφορά του στον μικρασιατικό πόλεμο. Τέλος, ο Τυφλός Γλύπτης στου Φιλοπάππου αναδεικνύει τη δύναμη της θέλησης και αποτελεί παράδειγμα προς μίμηση για όλους εμάς που με την πρώτη δυσκολία το βάζουμε κάτω ή δεν εκτιμούμε όσα μάς δίνει η ζωή και αναζητούμε συνεχώς περισσότερα».
Ποιο είναι το πιο παράξενο σημείο της Αθήνας στο οποίο υπάρχει κάποιο γλυπτό; «Ακόμη δεν έχουμε ολοκληρώσει το έργο μας και σίγουρα θα υπάρχουν πολλά παράξενα σημεία, αλλά στη μέχρι τώρα καταγραφή αξίζει να αναφερθούν κάποια γλυπτά που ίσως δεν τα πιάνει το μάτι μας εύκολα, όπως το Σπήλαιο του Πανός στο Πεδίον του Αρεως, το οποίο είναι σκαλισμένο σε βράχο, αλλά δύσκολα διακρίνεται, και σήμερα αποτελεί σημείο αποθήκευσης σκουπιδιών ή κατοικία κάποιου άστεγου. Επίσης, το Μνημείο Ολοκαυτώματος Ελλήνων Εβραίων στη συμβολή των οδών Ερμού, Μελιδώνη και Ευβούλου, από το οποίο περνάμε συχνά, αλλά θέλει λίγη προσοχή για να το διακρίνουμε. Είναι ένα πολύ όμορφο έργο, με σημαντικά νοήματα στον τρόπο με τον οποίο έχει αποτυπωθεί καλλιτεχνικά».
