Το ενδιαφέρον των επενδυτών για τη διαχείριση των σκουπιδιών στην Αττική είναι τελικά µεγαλύτερο από το αναµενόµενο, αποδεικνύοντας ότι στα σκουπίδια κρύβονται πολλά… λεφτά. Περισσότερες από δέκα ελληνικές και ξένες εταιρείες συµµετείχαν στη διαβούλευση αναφορικά µε τον ανοικτό διαγωνισµό για τη µελέτη, κατασκευή και λειτουργία των έργων υποδοµής που περιλαµβάνονται στον Περιφερειακό Σχεδιασµό για τα απορρίµµατα στην πρωτεύουσα. Η διαδικασία ολοκληρώθηκε την περασµένη ∆ευτέρα (31 Οκτωβρίου) και οι εταιρείες κατέθεσαν τις προτάσεις τους για τον ανοιχτό διαγωνισµό. Στελέχη του υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιµατικής Αλλαγής µιλώντας στο «Βήµα» εµφανίζονται επιφυλακτικά για την πορεία του διαγωνισµού εξαιτίας των ραγδαίων και απρόβλεπτων πολιτικών εξελίξεων των τελευταίων ηµερών. Και αυτό διότι υπό τις παρούσες συνθήκες στη χώρα µας η βιωσιµότητα τέτοιων επενδύσεων είναι πλέον αµφίβολη. Σε περίπου δύο χρόνια, όταν το ένα και µοναδικό κύτταρο της Αττικής θα έχει πλέον κορεστεί, οι υποδοµές για επεξεργασία και διάθεση των απορριµµάτων, οι οποίες περιλαµβάνονται στον Περιφερειακό Σχεδιασµό, δεν θα έχουν ακόµη ολοκληρωθεί. Τότε το πρόβληµα µε τη διαχείριση των σκουπιδιών δεν θα είναι οι συνδικαλιστές, οι οποίοι θα εµποδίζουν την αποκοµιδή τους, αλλά η εξάντληση των χώρων διάθεσής τους.
Σήµερα αντί για τρεις ΟΕ∆Α (Ολοκληρωµένες Εγκαταστάσεις ∆ιαχείρισης Απορριµµάτων) και αντίστοιχους Χώρους Υγειονοµικής Ταφής Υπολειµµάτων (ΧΥΤΥ), εν λειτουργία βρίσκεται µόνο ο ΧΥΤΑ Φυλής, ο οποίος για την ώρα αντέχει τα διαρκώς αυξανόµενα απορρίµµατα του Λεκανοπεδίου.
Ο σχεδιασµός για τη διαχείριση των απορριµµάτων στην Αττική κινδυνεύει να τιναχθεί στον αέρα. Επειτα από οκτώ χρόνια αδιέξοδων προσπαθειών από την πλευρά της ∆ιοίκησης, µόλις στο τέλος Αυγούστου έγινε η προαναγγελία του διεθνούς ανοικτού διαγωνισµού στην Ευρωπαϊκή Ενωση για την προκήρυξη των έργων που περιλαµβάνονται στον Περιφερειακό Σχεδιασµό για τα απορρίµµατα. Μάλιστα, σε ευρεία σύσκεψη που είχε συγκληθεί στις αρχές Οκτωβρίου µεταξύ των συναρµόδιων υπουργείων και φορέων είχε αποφασιστεί η παρακολούθηση των τευχών δηµοπράτησης των έργων από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Αυτή τη στιγµή, τα έργα έχουν προχωρήσει µόνο στο Γραµµατικό, ενώ στη Φυλή ούτε λόγος για την κατασκευή των δύο εργοστασίων επεξεργασίας. Στην Κερατέα, για την κατασκευή του Χώρου Υγειονοµικής Ταφής, το ευρωπαϊκό κονδύλι των 12,6 εκατ. ευρώ χάθηκε µε σοβαρές ευθύνες της ∆ιοίκησης. «∆εν πρέπει να εγκαταλείψουµε την προσπάθεια ούτε στην περίπτωση της Κερατέας. Υπάρχουν θετικές ενδείξεις ότι µαζί µε την τοπική κοινωνία και τη δηµοτική αρχή µπορούµε να προωθήσουµε λύσεις» λέει στο «Βήµα» ο περιφερειάρχης Αττικής κ. Γιάννης Σγουρός.
«Είναι γεγονός ότι στην προσπάθεια υλοποίησης του Περιφερειακού Σχεδιασµού υπάρχουν αγκάθια» παραδέχεται ο περιφερειάρχης Αττικής. Στην Κερατέα µάλιστα τα «αγκάθια» αυτά απειλούν να καταστρέψουν τις προσπάθειες που έγιναν για εξεύρεση µιας κοινά αποδεκτής λύσης. Σύµφωνα µε πληροφορίες, η νέα χωροθέτηση που έχει προτείνει ο ∆ήµος Λαυρεωτικής για την κατασκευή µονάδας επεξεργασίας απορριµµάτων και Χώρου Υγειονοµικής Ταφής στις Φοβόλες, µια δηµοτική γεωργική έκταση η οποία βρίσκεται κοντά στην παλιά χωµατερή της Κερατέας, έχει κολλήσει.
Τελικά, η επίλυση του προβλήµατος «Κερατέα» αποδεικνύεται για άλλη µία φορά «γόρδιος δεσµός». Πηγές του υπουργείου Εσωτερικών αναφέρουν ότι ενδέχεται να προκύψουν προβλήµατα µε το ιδιοκτησιακό καθεστώς στην περιοχή. Την έκταση αυτή, παρ’ ότι ο δήµαρχος Λαυρεωτικής κ. Κώστας Λεβαντής έχει δεσµευτεί ότι θα την παραδώσει «καθαρή», διεκδικούν αρκετοί ιδιώτες. Οπως αναφέρει ο δήµαρχος πρόκειται για καταπατητές δηµοτικής γης. «∆εν έχουµε πρόβληµα µε τις ιδιοκτησίες, θα τους αποζηµιώσουµε και αυτούς» λέει ο κ. Λεβαντής.
Στελέχη του υπουργείου Εσωτερικών ωστόσο εκφράζουν τις επιφυλάξεις τους. ∆εν είναι τυχαίο ότι το πρώτο δεκαήµερο του Οκτωβρίου µηχανικοί της Περιφέρειας Αττικής επισκέφθηκαν την επίµαχη έκταση και ζήτησαν από τον ∆ήµο Λαυρεωτικής συµβόλαια τα οποία να αποδεικνύουν το ιδιοκτησιακό καθεστώς της έκτασης, δηλώσεις όσων διεκδικούν ή κατέχουν γη στις Φοβόλες ότι δέχονται την απαλλοτρίωση και έγγραφο του δασαρχείου που να βεβαιώνει ότι η περιοχή δεν είναι δασική.
Περίπου έναν µήνα µετά, ο ∆ήµος Λαυρεωτικής δεν έχει στείλει τα στοιχεία στην Περιφέρεια. Ετσι καθυστερεί όλη η διαδικασία καθώς, αφού ξεκαθαρίσει το ιδιοκτησιακό, σε δεύτερη φάση θα ελεγχθεί εάν η έκταση είναι κατάλληλη και επαρκεί για την κατασκευή των έργων, όπως λένε πηγές του υπουργείου.
Από την πλευρά του ο τέως δήµαρχος Κερατέας κ. Σταύρος Ιατρού τονίζει ότι η πρόταση του δήµου την οποία ο ίδιος καταψήφισε «βρίσκει αντίθετη τη συντριπτική πλειοψηφία της Κερατέας, ιδίως δε ιδιοκτήτες της περιοχής. Επιπλέον, θεσµικά και νοµικά δεν δύναται να προχωρήσει το έργο στις Φοβόλες λόγω ύπαρξης υδροφόρου ορίζοντα, ρεµάτων, αρχαιολογικού χώρου, ΖΟΕ, ορεινού όγκου και σιδηροδροµικής γραµµής».
Παράγοντες του υπουργείου Περιβάλλοντος επισηµαίνουν επίσης ότι αν προκύψει οποιαδήποτε εµπλοκή στην προτεινόµενη περιοχή είναι πιθανή η επιστροφή στην αρχική χωροθέτηση στο Οβριόκαστρο. «∆εν έχουµε την πολυτέλεια να χάσουµε ούτε µία ηµέρα. Η υλοποίηση του έργου, µετά από τυχόν προσφυγή στο Συµβούλιο της Επικρατείας, στην αρχική χωροθέτηση (Οβριόκαστρο) είναι πολύ πιθανή. ∆εν είναι δυνατόν να περιµένει κανείς την εκδίκαση της υπόθεσης. Ούτε θα υπάρξει πρόβληµα, µε τις απαλλοτριώσεις. Ο ΧΥΤΑ στη Φυλή µετά βίας θα αντέξει τέσσερα χρόνια» σηµειώνουν.
Το Οβριόκαστρο όµως αποτελεί κόκκινη γραµµή για τους κατοίκους της περιοχής. «Η Κερατέα αντιστάθηκε και δικαιώθηκε κοινωνικά και νοµικά. Η τελική εφετειακή δικαστική απόφαση (Ιούνιος 2011) που δικαιώνει πλήρως τον αγώνα της Κερατέας απαγορεύει την έναρξη οποιουδήποτε έργου στον χώρο του Οβριοκάστρου» λέει ο κ. Ιατρού και βρίσκει σύµφωνο και τον κ. Λεβαντή.
Ο ΧΥΤΑ στη Φυλή πνέει τα λοίσθια. Η επαύξηση της χωρητικότητας από την Ηλέκτωρ, την εταιρεία που κατασκευάζει τον χώρο, επιµήκυνε τον χρόνο ζωής για άλλα δύο χρόνια. «Με βαθιά εκσκαφή επεκτείναµε τον χρόνο πλήρωσης του κυττάρου ως τον Οκτώβριο του 2014» λέει ο εµπορικός διευθυντής της Ηλέκτωρ κ. Χρήστος Καραγιάννης.
Η διετία δεν επαρκεί για να κατασκευαστούν τα νέα έργα για τη διάθεση των δύο εκατοµµυρίων τόνων σκουπιδιών που παράγονται τον χρόνο στο Λεκανοπέδιο. Μόνο η διαδικασία ανάδειξης των επενδυτών, οι οποίοι θα αναλάβουν για την επόµενη 20ετία την επεξεργασία και διαχείριση των απορριµµάτων της πρωτεύουσας, αναµένεται στην καλύτερη περίπτωση να ολοκληρωθεί στο τέλος του 2012. Ο προϋπολογισµός του συνόλου των έργων ανέρχεται σε 430 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων τα 140 εκατ. ευρώ θα καλυφθούν από κοινοτικές ενισχύσεις και τα υπόλοιπα από ιδιωτικά κεφάλαια και τραπεζικό δανεισµό, τον οποίο πρέπει να εξασφαλίσει ο επενδυτής. Η ανεύρεση στρατηγικού επενδυτή ο οποίος θα πρέπει να καταβάλει περί τα 300 εκατ. ευρώ δεν θα είναι εύκολη υπόθεση. Μεγάλα διεθνή επιχειρηµατικά σχήµατα αλλά και ελληνικές εταιρείες µε τεχνογνωσία στον τοµέα της διαχείρισης αποβλήτων που είχαν επιδείξει ενδιαφέρον στο παρελθόν τηρούν σιγήν ιχθύος, καθώς πλέον η οικονοµική κρίση, µε τον δηµόσιο τοµέα και τους δήµους υπό κατάρρευση, υπονοµεύει τη βιωσιµότητα µια τέτοιας επένδυσης.
Την ίδια στιγµή ο νέος Φορέας ∆ιαχείρισης Απορριµµάτων Αττικής (ΦΟ∆ΣΑ) ο οποίος θα είναι αρµόδιος για την υλοποίηση των έργων δεν έχει συγκροτηθεί γιατί το υπουργείο Εσωτερικών δεν έχει υπογράψει την υπουργική απόφαση για τη διαδοχή του ΕΣ∆ΚΝΑ. Αλλά ούτε στην Περιφέρεια Αττικής έχει περάσει η αρµοδιότητα για τη διαχείριση των απορριµµάτων. Μέχρι να ξεκαθαρίσει το τοπίο των αρµοδιοτήτων τα υπουργεία Εσωτερικών και Περιβάλλοντος, σε συνεργασία µε την Περιφέρεια Αττικής, προσπαθούν να προχωρήσουν µε τον διαγωνισµό για την προκήρυξη των έργων υποδοµής.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
