Δεκάδες ερευνητές από πέντε χώρες συνεργάστηκαν στη μεγαλύτερη μέχρι σήμερα μελέτη για τα λεγόμενα «εσωτερικά κύματα», κύματα σε ύψος ουρανοξύστη που διαδίδονται κάτω από την επιφάνεια των ωκεανών.

Για πρώτη φορά, οι ερευνητές μπόρεσαν να προσομοιώσουν τον σχηματισμό, τη διάδοση και τη σταδιακή εξαφάνιση αυτών των υποθαλάσσιων τεράτων.

Τα μεγαλύτερα κύματα του κόσμου

Εσωτερικά κύματα υπάρχουν σε όλους τους ωκεανούς, ωστόσο η νέα, διεθνής μελέτη στην επιθεώρηση «Nature» εξετάζει αυτά που θεωρούνται τα μεγαλύτερα του κόσμου. Είναι τα κύματα του Πορθμού του Λουζόν, μιας στενής λωρίδας θάλασσας που χωρίζει τις Φιλιππίνες από την Ταϊβάν και συνδέει τον Ειρηνικό Ωκεανό με τη Θάλασσα της Νότιας Κίνας.

Η νέα μελέτη αξιοποιεί μεταξύ άλλων μετρήσεις από πλωτήρες στερεωμένους με σχοινιά στον βυθό, οι οποίες επιβεβαίωσαν ότι τα κύματα του Λουζόν φτάνουν σε ύψος τα 500 μέτρα και διαδίδονται με ταχύτητες έως και 11 χιλιόμετρα την ώρα.

Προηγούμενα ευρήματα

Προηγούμενη μελέτη είχε δείξει ότι τα κύματα αυτά σχηματίζονται από την αλληλεπίδραση της παλίρροιας με δύο στρώματα νερού, ένα βαρύ στρώμα από ψυχρό νερό χαμηλής αλατότητας και ένα υπερκείμενο στρώμα θερμού, πιο αλμυρού νερού.



To animation που παρουσίασαν οι ερευνητές δείχνει τα εσωτερικά κύματα του Λουζόν να παράγονται λόγω της παλίρροιας και να διαδίδονται μέχρι την ηπειρωτική υφαλοκρηπίδα της Κίνας

Καθώς το νερό μπαινοβγαίνει στον πορθμό στη διάρκεια της άμπωτης και της πλημμυρίδας, το ψυχρό, πυκνό νερό ωθείται πάνω σε κορυφογραμμές, οπότε ανυψώνεται και συναντά το θερμότερο, επιφανειακό στρώμα. Η κίνηση αυτή δημιουργεί όγκους ψυχρού νερού πίσω από τους οποίους ακολουθούν δίνες θερμού νερού, μια διαδικασία που γεννά τελικά γιγάντια κύματα.

Δυο νέες διαπιστώσεις

Η νέα μελέτη αποκαλύπτει δύο βασικά και εν πολλοίς μη αναμενόμενα στοιχεία: πρώτον, τα υποβρύχια κύματα ταράζουν και αναδεύουν το νερό πολύ πιο έντονα από ό,τι φαντάζονταν οι ερευνητές.

«Οι ανακαλύψεις μας στο πεδίο ήταν αναπάντεχες» σχολιάζει ο Τόμας Πίκοκ του ΜΙΤ, μέλος της ομάδας των 42 ερευνητών από 25 ιδρύματα σε πέντε χώρες. Τα κύματα παράγουν «μια από τις πιο ισχυρές αναδεύσεις που έχουν παρατηρηθεί ποτέ στον βαθύ ωκεανό. Είναι σαν γιγάντιο πλυντήριο. Η ανάμειξη [των διαφορετικών στρωμάτων νερού] είναι πολύ πιο έντονη από ό,τι περιμέναμε» αναφέρει.

Η δεύτερη σημαντική διαπίστωση είναι ότι η ενέργεια των κυμάτων αυξάνεται καθώς τα κύματα αυτά διαδίδονται -με άλλα λόγια, το κύμα σταδιακά μεγαλώνει καθώς κινείται προς τις ακτές.

Η ανάμειξη των διαφορετικών στρωμάτων νερού χάρη στα κύματα αφενός παίζουν κρίσιμο ρόλο στα οικοσυστήματα της περιοχής, καθώς μεταφέρουν θρεπτικά συστατικά από το βυθό προς την επιφάνεια.

Αφετέρου, τα εσωτερικά κύματα εκτιμάται ότι παίζουν σημαντικό ρόλο στο παγκόσμιο κλίμα, καθώς συμμετέχουν στην ανάμειξη διαφορετικών στρωμάτων νερού και τη μεταφορά θερμότητας από την επιφάνεια στο βάθος.

Η καλύτερη κατανόηση αυτών των γιγάντιων κυμάτων, επισημαίνουν οι ερευνητές, θα βοηθούσε στη βελτίωση των μαθηματικών μοντέλων του παγκόσμιου κλίματος.