Μια τραγική απώλεια, αυτή του 11χρονου Δημήτρη Καρίτσα, ο οποίος χάθηκε πριν από λίγες ημέρες περιμένοντας το μόσχευμα που θα του έδινε τη ζωή που δικαιούνταν, ξεσήκωσε περισσότερες φωνές από όσες κατάφεραν ως σήμερα να ξεσηκώσουν οι δεκάδες θάνατοι άλλων ανθρώπων που βρίσκονταν στην ίδια θέση με εκείνον. Ωστόσο οι φωνές συμπαράστασης και αγανάκτησης για τον άδικο χαμό ενός ανθρώπου – πόσο μάλλον ενός μικρού παιδιού κάτω από αυτές τις συνθήκες – θα έπρεπε να είχαν γίνει πράξεις πολύ νωρίτερα. Αν και τις τελευταίες ημέρες οι Ελληνες ακούσαμε πολλές φορές για τον αριθμό των δωρητών οργάνων στη χώρα μας, που είναι ο μικρότερος στην Ευρωπαϊκή Ενωση, το ερώτημα είναι αν οι φωνές αυτές θα καταφέρουν τελικά να γίνουν συνείδηση προκειμένου να αλλάξει η κατάσταση. Ζωές σαν του Δημήτρη θα ξεγλιστρούν από τα χέρια μας όσο εμείς τα κρατάμε σταυρωμένα. Αυτό λένε βασικά στο «Βήμα» δωρητές οργάνων που μιλούν εκ μέρους των χιλιάδων άλλων που – αν και σιωπηλά – έχουν ήδη ανοίξει τον δρόμο.
H θλιβερή πραγματικότητα των αριθμών: παρά το γεγονός ότι έχουμε περίπου 2.500 νεκρούς τον χρόνο από τροχαία δυστυχήματα, τα όργανα των οποίων θα μπορούσαν να σώσουν ζωές, 50 συνάθρωποί μας χάνουν ετησίως τη μάχη με τη ζωή περιμένοντας μάταια έναν νεφρό. Στην Ελλάδα αντιστοιχούν μόνο 6,5 δότες ανά εκατομμύριο πληθυσμού, όταν στην Ισπανία φθάνουν τους 33,8 δότες – ο μεγαλύτερος αριθμός στην Ευρώπη. Το 70% των Ελλήνων δηλώνει ότι δεν έχει συζητήσει με την οικογένειά του το θέμα της δωρεάς οργάνων. Το 68,3% δεν γνωρίζει τους νόμους και τους κανονισμούς της ελληνικής νομοθεσίας σχετικά με το θέμα. Εν τω μεταξύ περισσότεροι από 900 Ελληνες αναμένουν ως και τέσσερα χρόνια για έναν νεφρό, ήπαρ ή καρδιά.
Υπάρχει όμως και μια ενθαρρυντική πλευρά: σύμφωνα με τα στοιχεία του Εθνικού Οργανισμού Μεταμοσχεύσεων (ΕΟΜ), το πρώτο πεντάμηνο του 2005 καταγράφηκε αύξηση 12% στις μεταμοσχεύσεις νεφρών σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα του 2004. Ωστόσο, όπως επισημαίνουν υπεύθυνοι του ΕΟΜ, «το χάσμα ανάμεσα σε αυτούς που περιμένουν ένα μόσχευμα και σε όσους τελικά το λαμβάνουν παραμένει μεγάλο».
H Ελλάδα θέλει να εφαρμόσει το ιδιαίτερα επιτυχημένο μοντέλο της Ισπανίας που την έφερε στην πρώτη θέση στην Ευρώπη σε ό,τι αφορά τις μεταμοσχεύσεις. Σε αυτό το πλαίσιο το υπουργείο Υγείας κατέθεσε πρόταση νόμου σύμφωνα με την οποία όλοι θεωρούνται δωρητές οργάνων, εκτός και να έχουν δηλώσει το αντίθετο. Μάλιστα ο υπουργός Υγείας κ. N. Κακλαμάνης σε μια συμβολική κίνηση έγινε ο ίδιος δωρητής, ενώ ζήτησε από τους συνεργάτες του να πράξουν το ίδιο.
Δωρήτρια οργάνων είναι και η δήμαρχος Αθηναίων κυρία Ντόρα Μπακογιάννη, η οποία όπως πρόσφατα δήλωσε σε συνέντευξη Τύπου συμφωνεί απολύτως με την πρόταση νόμου του υπουργείου Υγείας. «Είμαι δωρήτρια οργάνων εδώ και 13 χρόνια, αλλά και όλη μου η οικογένεια» είπε η κυρία Μπακογιάννη και πρόσθεσε: «Πιστεύω ότι είναι πολύ σημαντικό να μην τίθενται διλήμματα την ώρα της μεγάλης τραγωδίας στους ανθρώπους και κάτι το οποίο θα επιθυμούσαν ούτως ή άλλως να κάνουν να γίνεται χωρίς να έχουν όλη αυτή την ψυχολογική πίεση».
Δωρητές οργάνων είναι πολλοί ακόμη εκπρόσωποι του πολιτικού κόσμου, όπως για παράδειγμα ο τέως Πρόεδρος της Δημοκρατίας κ. K. Στεφανόπουλος, ο τέως πρωθυπουργός κ. K. Σημίτης, ο πρόεδρος του ΣΥΝ κ. Αλ. Αλαβάνος, καθώς και τα υπόλοιπα μέλη της Πολιτικής Γραμματείας του κόμματος – και όχι μόνο. Και βέβαια χιλιάδες απλοί πολίτες που έχουν προσθέσει το όνομά τους στη λίστα ζωής των δωρητών. Να τι δήλωσαν στο «Βήμα» ορισμένοι επώνυμοι σχετικά με την απόφασή τους να γίνουν δωρητές οργάνων.
Γ. ΔΙΑΜΑΝΤΙΔΗ βουλευτής του ΠαΣοΚ
«Είμαι δωρητής οργάνων, αλλά και λήπτης. Πριν από πέντε χρόνια έκανα μεταμόσχευση νεφρού του οποίου δότης ήταν η αδελφή μου. Το γεγονός αυτό με έκανε να δω το πρόβλημα των μεταμοσχεύσεων «από μέσα» και να καταλάβω τι περνούν οι νεφροπαθείς ή όσοι χρειάζονται να κάνουν μεταμόσχευση. Τώρα είμαι δωρητής, όπως και όλα τα μέλη της οικογένειάς μου. Δεν πρέπει να περιμένουμε να συμβούν πρώτα γεγονότα, όπως αυτό με τον θάνατο του μικρού Δημήτρη, προκειμένου να δράσουμε».
Δ. ΠΑΠΑΔΗΜΟΥΛΗΣ ευρωβουλευτής του ΣΥΝ
«Εγινα δωρητής οργάνων μαζί με τα υπόλοιπα μέλη της Πολιτικής Γραμματείας του κόμματος μετά την απώλεια του Δημήτρη Καρίτσα. Ο Συνασπισμός εδώ και χρόνια υποστηρίζει τις πρωτοβουλίες για την αύξηση του αριθμού των πολιτών-δωρητών οργάνων. Πιστεύουμε ότι μπορούν να σωθούν χιλιάδες ζωές αν αναπτυχθεί αυτό το κίνημα. Είναι κάτι όμως που εδώ και χρόνια μάς απασχολεί και η πρωτοβουλία μας είναι ένα επιπλέον βήμα για να παρακινηθούν και άλλοι άνθρωποι».
P. ΣΠΥΡΟΠΟΥΛΟΣ βουλευτής του ΠαΣοΚ
«Πρέπει να πω ότι ο θάνατος του μικρού Δημήτρη Καρίτσα με συγκλόνισε. Αν και δεν τον γνώριζα, παρακολούθησα τα γεγονότα από την τηλεόραση και μου «έκοψαν τα πόδια», αφού είμαι κι εγώ γονιός και μπορώ να φανταστώ τον πόνο των συγγενών του. Γι’ αυτό είπα στους δικούς μου ότι αν μου συμβεί κάτι, τότε να δώσουν τα όργανά μου. Πιστεύω ότι ο κόσμος δεν είναι όσο πρέπει ενημερωμένος για αυτό το τόσο σημαντικό θέμα».
ΠΑΣΧΑΛΗΣ ΤΣΑΡΟΥΧΑΣ ηθοποιός
«Αποφάσισα να γίνω δωρητής μυελού των οστών όταν με κάλεσαν σε μια εκδήλωση στην οποία παρουσιαζόταν αναλυτικά τι ακριβώς είναι η δωρεά αυτή, πόσο ιδιαίτερα σημαντική είναι και πώς γίνεται. Πριν από αυτό δεν είχα ιδέα για το ζήτημα. Τώρα ξέρω ότι αν μπορείς να γίνεις δότης, τότε σώζεις μια ανθρώπινη ζωή. H διαδικασία είναι σαν να δίνεις αίμα και το σώμα σου αναπληρώνει γρήγορα τον μυελό που δίνεις. Πάντως χρειάζεται να γίνει καλή ενημέρωση στον κόσμο για αυτό το θέμα και όσοι θέλουν να γίνουν δότες πρέπει να έχουν συνειδητοποιήσει τη σημασία αυτού που σκέφτονται να κάνουν».
ΓΙΩΡΓΟΣ ΠΑΠΑΔΑΚΗΣ δημοσιογράφος
«Ο αριθμός της κάρτας μου είναι μονοψήφιος, καθώς έχω μια από τις πρώτες κάρτες δωρητών που εκδόθηκαν στη χώρα μας πριν από 23 χρόνια. Ευαισθητοποιήθηκα για αυτό το θέμα νωρίς επειδή μέσα από τη δουλειά μου γινόμουν δέκτης πολλών μηνυμάτων. Παλιότερα, όταν ξεκινούσε η προσπάθεια ενημέρωσης, αναζητούσαμε «επώνυμους», γνωστά στον κόσμο πρόσωπα, για να μεταφέρουν το μήνυμα της δωρεάς οργάνων, αλλά ήταν δύσκολο. Σήμερα τα πράγματα είναι λίγο διαφορετικά, αλλά δεν νομίζω ότι έχει τόση σημασία να κάνουν δηλώσεις στα MME όσο το τι θα γίνει στη συνέχεια. Την κρίσιμη στιγμή με το οικογενειακό περιβάλλον του δωρητή και την απόφαση που θα πάρει».
ANNA ΦΟΝΣΟΥ ηθοποιός
«Νομίζω ότι προπαντός στην πατρίδα μας που έχει τόσα τροχαία δυστυχήματα είναι τραγικό να πεθαίνουν άνθρωποι επειδή δεν βρίσκεται κάποιο όργανο. Οταν ένας άνθρωπος είναι καταδικασμένος να πεθάνει, τότε η πιο μεγάλη πράξη, την οποία μάλιστα βρίσκω και πολύ θρησκευτική, είναι να σωθεί ένας άλλος. Θα ήθελα αν μου συμβεί κάτι τότε να μπορούσε να βοηθηθεί από το σώμα μου ένας άλλος άνθρωπος που κινδυνεύει. Το ίδιο θα έκανα και με έναν δικό μου, δεν θα είχα δηλαδή δίλημμα να δώσω τα όργανά του σε κάποιον που τα έχει ανάγκη για να συνεχίσει να ζει». ΝΙΤΣΑ ΜΕΣΟΓΙΤΗ πρόεδρος Συνδέσμου Αιμοδοτών – Δωρητών Οργάνων Σώματος και Μέριμνας Υγείας «Κωστάκης Μεσογίτης»
Ο Σύνδεσμος Αιμοδοτών – Δωρητών Οργάνων Σώματος και Μέριμνας Υγείας «Κωστάκης Μεσογίτης» ιδρύθηκε το 1990. Οι γονείς του άτυχου Κώστα Μεσογίτη, ο οποίος έχασε τη μάχη με τη ζωή σε δυστύχημα, δώρισαν όλα τα όργανα του, κάνοντάς τον έτσι τον πρώτο δότη όλων των οργάνων του στην Ελλάδα. «Πριν από το περιστατικό αυτό δεν γνωρίζαμε τίποτε για τη δωρεά οργάνων. Τότε δεν υπήρχε καμία ενημέρωση, ενώ τώρα τα MME προβάλλουν περισσότερο το θέμα. Μας μίλησε σχετικά ένα φιλικό πρόσωπο. Προτού ολοκληρωθούν οι εξετάσεις του Κώστα, είχαμε ακόμη κάποιες μικρές ελπίδες, αλλά όταν οι γιατροί μάς είπαν ότι ήταν θέμα λίγων ημερών για να διατηρηθούν τα όργανά του στα μηχανήματα, πήγαμε με τον σύζυγό μου πάνω από το κρεβάτι του παιδιού και αποφασίσαμε να τα δωρίσουμε. Τα όργανά του δόθηκαν σε επτά λήπτες».
