Ιδεολογία, η: Σύνολο πεποιθήσεων. Αυτή (δηλαδή τις ιδεολογικές καταβολές της δράσης τους) είχαν ως κοινό τόπο οι απολογίες όσων κατηγορουμένων παραδέχθηκαν τη συμμετοχή τους: όλοι υποστηρίζουν ότι ήταν φορείς μιας ~ς η οποία τους έκανε να ενταχθούν στη συγκεκριμένη οργάνωση και να δράσουν όπως έδρασαν. «Είμαστε σε μια μαρξιστική ιδεολογία που η έκφρασή της βρίσκεται στο τροτσκιστικό κίνημα. Είμαστε υπέρ της εξουσίας των εργαζομένων και των εργατικών συμβουλίων. Δεν είμαστε υπέρ της εξουσίας των ιμπεριαλιστών» είπε ο Θεολόγος Ψαραδέλλης στην απολογία του (20/8). Ανάλογα υποστήριξε και στη δική του και ο Βασίλης Τζωρτζάτος: «H δική μου μουσική έγινε πολιτική μου ιδεολογία και είχε ένα αξίωμα: ο άνθρωπος έχει μέσα του την υπάρχουσα δύναμη και δυνατότητα, την ανθρώπινη αλληλεγγύη που μπορεί να φτάσει ως την αυταπάρνηση και τη θυσία για το διπλανό του. (…) H 17N υπήρξε οργάνωση με πολιτική ιδεολογία και πολιτικούς στόχους, όπως φαίνεται από τα κείμενα και τις ενέργειές της» (31/7). «Παράξενη» χαρακτηρίζει αυτή την ~ της Αριστεράς που σκοτώνει η χήρα Σόντερς (5/6). Ο συνήγορος πολιτικής αγωγής Δημ. Ευαγγελάτος χαρακτήρισε την ~ της 17N «αποκρουστικό αμάλγαμα επαναστατικού τυχοδιωκτισμού, μιλιταριστικού εθνικισμού και αντικαθεστωτικής ρητορείας με ξύλινη γλώσσα του 1950-60, αν όχι του Μεσοπολέμου» (25/9). «Με προσβάλλει η πρόταση του εισαγγελέα, γιατί προσβάλλει τις ιδέες μου. Δεν ήμουν ποτέ μέλος της 17N. Αυτό είναι αντίθετο με την ιδεολογία μου» είπε εξερχόμενος της αιθούσης ο Γιάννης Σερίφης (11/9). «Ιδεοληπτικό» χαρακτήρισε τον Δημήτρη Κουφοντίνα ο αναπληρωματικός εισαγγελέας Βασίλης Μαρκής, υποστηρίζοντας ότι αν ποτέ αντιληφθεί τι έκανε τότε είτε θα τρελαθεί είτε θα αυτοκτονήσει. Από την άλλη πλευρά, όταν ο πρόεδρος της σύνθεσης μίλησε απαξιωτικά για την οργάνωση, ο Κουφοντίνας του απάντησε: «τώρα δεν μιλάτε σαν αμερόληπτος δικαστής αλλά σαν ιδεολογικός αντίπαλος της οργάνωσης» (25/8).
Internet, το: Το Διαδίκτυο. Μόνο σε αυτό μπορεί να βρει κανείς τα πλήρη πρακτικά της δίκης. Πολύ ασχολείται με το ~ και ο κατηγορούμενος Βασίλης Τζωρτζάτος, καθώς έχει δική του ιστοσελίδα (www.tzortzatos.com, αν και σήμερα όποιος πληκτρολογήσει τη συγκεκριμένη διεύθυνση θα βρει μια εταιρεία ταχυμεταφορών) και e-mail (billytzortzatos@in.gr).
IPA (Ιρλανδικός Δημοκρατικός Στρατός): Ενοπλη οργάνωση που δραστηριοποιείται στη Βρετανία ζητώντας την ανεξαρτησία της B. Ιρλανδίας, έχει στρατιωτικό και πολιτικό σκέλος και χαρακτηρίζεται «τρομοκρατική» από τους Αγγλους. H βορειοϊρλανδή Χέδερ Σόντερς δέχτηκε σειρά ερωτήσεων για τη θέση της σχετικά με αυτόν. H πάγια απάντησή της ήταν: «και εγώ και ο σύζυγός μου είμαστε εναντίον της τρομοκρατίας από όπου και αν προέρχεται» (5/5). Κατά τον Κουφοντίνα, όμως, πρόκειται για «αγωνιστές».
Ισόβια, τα: H ανώτατη ποινή κάθειρξης που μπορεί να επιβληθεί με βάση το ελληνικό ποινικό δίκαιο (από τη στιγμή που καταργήθηκε η ποινή του θανάτου). Με την ποινή αυτή απειλούνται όσοι κατηγορούμενοι κριθούν ένοχοι για ανθρωποκτονίες. Ο Δημήτρης Κουφοντίνας προανήγγειλε: «τα 10 ισόβια θα τα φάω, είτε μιλήσω είτε όχι» (11/7). Οταν ο εισαγγελέας τού απηύθυνε πιεστικά ερωτήσεις σχετικά με εμπλοκή της Σωτηροπούλου στη 17N, εκείνη απάντησε: «Οχι και εδώ μέσα, μην τον εκβιάζετε άλλο για μένα. Ισόβια θα μείνει στη φυλακή… Δημήτρη, μην ξαναμιλήσεις για μένα, ούτε λέξη» (24/7). Ανάλογη είναι και η εκτίμηση του Αλέξανδρου Γιωτόπουλου για την ποινή που πρόκειται να του επιβληθεί. Σε ερώτηση του προέδρου «αν ήσαστε αρχηγός, θα είχατε το θάρρος να μας το πείτε;», απάντησε «μα, αυτό θα έκανα. Ετσι κι αλλιώς, ισόβια θα πάω. Ισόβια και τότε, ισόβια και τώρα. Τι κερδίζω στην ποινή; Τίποτε. Και με λένε και δειλό, ότι δεν αναλαμβάνω την ευθύνη μου» (4/9). H μάρτυς κατηγορίας Ερμιόνη Ρουσσέτη, σύζυγος ενός από τα θύματα της 17N, είπε όμως στο δικαστήριο: «Και ισόβια να πάνε οι κύριοι, θα βλέπουν τα παιδιά τους. Το δικό μου το παιδί όχι, γιατί ο πατέρας του είναι δύο μέτρα κάτω από τη γη…» (20/3). K
Καλάθι, το: Σκεύος πλεχτό από κλαδιά. Σύμφωνα με το «αντιλεξικό» της 17N, ο όρος αυτός χρησιμοποιούνταν από τα μέλη της οργάνωσης αντί των όρων «βόμβα» και «εκρηκτικά» (Βασίλης Ξηρός, 23.7.2002).
Κάμερες, οι: Συσκευές λήψεως κινουμένων εικόνων για την τηλεόραση. Απαγορεύτηκε η παρουσία τους στη δίκη με νόμο που ψηφίστηκε λίγο πριν από την έναρξή της. Αναπτύχθηκε έντονος διάλογος για την αναγκαιότητα, ή μη, της παρουσίας τους και το κατά πόσον παραβιαζόταν η αρχή της δημοσιότητας. Εν τούτοις, στην αίθουσα υπάρχουν σε καθημερινή βάση τέσσερις κάμερες της Αστυνομίας για λόγους ασφαλείας (από τις συνολικά 40 που τοποθετήθηκαν στον χώρο των Γυναικείων Φυλακών Κορυδαλλού) και τρεις τηλεοπτικές κάμερες οροφής σε σταθερά σημεία, που δίνουν εικόνα μόνο στις δύο γιγαντοοθόνες τής αίθουσας Τύπου.
Καμιόνια, τα: Τα φορτηγά αυτοκίνητα. Σύμφωνα με το «αντιλεξικό» της 17N, ο όρος αυτός εχρησιμοποιείτο από τα μέλη της οργάνωσης αντί του όρου «οχήματα» (Βασίλης Ξηρός, 23.7.2002).
Κάνω: Κατασκευάζω. Σύμφωνα με το «αντιλεξικό» της 17N, ο όρος αυτός χρησιμοποιούνταν από τα μέλη της οργάνωσης αντί του όρου «εκτελώ». Για παράδειγμα, η φράση «θα κάνουμε κάτι για αυτόν» (ή «θα κάνουμε έναν»), σήμαινε «θα τον δολοφονήσουμε» (Βασίλης Ξηρός, 23.7.2002 και Κώστας Καρατσώλης, 20.7.2002, που είπε «θα κάνουμε έναν βουλευτή»).
Καπνοσακούλα, η: Σακίδιο που γεμίζει με χύμα καπνό. Ο Χριστόδουλος Ξηρός, απευθυνόμενος σε συνήγορο πολιτικής αγωγής που εκπροσωπεί τα ΕΛΤΑ, είπε: «με την αγωγή που καταθέσατε, θα πάρετε τα αρχίδια μου και θα τα κάνετε καπνοσακούλες» (14/9). Την πατρότητα της φράσης έχει ο Χρόνης Μίσσιος στο βιβλίο του «Καλά, εσύ σκοτώθηκες νωρίς». Στην 162η και τελευταία συνεδρίαση του δικαστηρίου, ο Αλέξανδρος Γιωτόπουλος είπε ότι δεν ελπίζει σε κάποια ιστορική απόφαση του δικαστηρίου «κυρίως γιατί λείπουν παντελώς από το δικαστήριο οι απαραίτητες καπνοσακούλες». «Ή είναι πολύ γεμάτες» αντέτεινε αμέσως ο πρόεδρος του δικαστηρίου Μιχάλης Μαργαρίτης.
Καταστατικό, το: Κανονισμός που καθορίζει τις διατάξεις λειτουργίας σωματείου ή συλλόγου. Αυτό της 17N συνετάγη διά χειρός Πάτροκλου Τσελέντη, έπειτα από συζήτηση με Γιωτόπουλο και Κουφοντίνα (Τσελέντης, 6/8). Αναφορές σε αυτό έγιναν στη διάρκεια της δίκης από τους Κώστα Τέλιο και Δημήτρη Κουφοντίνα.
Κατηγορούμενοι, οι: Οι υπόδικοι. Συνολικά δεκαεννέα (18 άνδρες και μία γυναίκα), που από τις 3 Μαρτίου 2003 δικάζονται στο Τριμελές Εφετείο Κακουργημάτων, το οποίο συνεδριάζει σε ειδικά διαμορφωμένη αίθουσα των Γυναικείων Φυλακών Κορυδαλλού. Σε γενικές γραμμές χωρίζονται σε τέσσερις ομάδες: σε αυτούς που παραδέχονται ότι υπήρξαν μέλη της οργάνωσης και δηλώνουν μεταμεληθέντες (Κονδύλης, Τέλιος, Τσελέντης και Θωμάς Σερίφης), σε αυτούς που παραδέχθηκαν ότι υπήρξαν μέλη της οργάνωσης στην προανάκριση ή και στην κύρια ανάκριση, έδωσαν πληροφορίες στην Αντιτρομοκρατική αλλά στη συνέχεια ανακάλεσαν τις απολογίες τους (Γεωργιάδης, Καρατσώλης, Βασίλης, Σάββας και Χριστόδουλος Ξηροί, Παύλος Σερίφης, Τζωρτζάτος), σε αυτούς που παραδέχονται ότι υπήρξαν μέλη της οργάνωσης αλλά δεν δηλώνουν μεταμέλεια (Κουφοντίνας) και σε αυτούς που δηλώνουν από την αρχή ότι δεν έχουν σχέση με την οργάνωση (Γιωτόπουλος, Κωστάρης, Ανέστης Παπαναστασίου, Νίκος Παπαναστασίου, Γιάννης Σερίφης, Σωτηροπούλου και Ψαραδέλλης).
Κινητά, τα: Τηλεφωνικές συσκευές τελευταίας τεχνολογίας. Δεν επιτρεπόταν η χρήση τους στην αίθουσα του δικαστηρίου. Μάλιστα, τοποθετήθηκε ειδικό μηχάνημα που τα απενεργοποιεί, αν και δεν λειτούργησε όλες τις φορές άψογα. Στις 13/6 αστυνομικοί συνέλαβαν δύο άτομα επειδή θεώρησαν ότι βγάζουν φωτογραφίες με αυτά.
Κλειδιά, τα: Αποτέλεσαν από τα βασικότερα πειστήρια στη δίκη. Απεστάλησαν περίπου 1.600 στα Εργαστήρια Εγκληματολογικών Ερευνών της Ασφάλειας (10/6).
Κλουβί, το: Το γυάλινο διαχωριστικό αλεξίσφαιρο, που είχε τοποθετηθεί στην αρχή της δίκης γύρω από τους 19 κατηγορουμένους. Χρησιμοποιήθηκε μόνο κατά τις πρώτες δύο ημέρες και έπειτα από ενστάσεις που υποβλήθηκαν για προσβολή της προσωπικότητας των κατηγορουμένων άρχισε το ξήλωμά του.
Κολοκοτρώνης (Θεόδωρος): Ηγετική μορφή της ελληνικής επανάστασης του 1821, που γεννήθηκε το 1770 και πέθανε το 1843. Με αυτόν συνέκρινε τον εαυτό του έμμεσα ο Δημήτρης Κουφοντίνας με επιστολή του σε εφημερίδα πριν από την έναρξη της δίκης. Μετά διαφοροποιήθηκε: «Σε καμία περίπτωση δεν έβαλα τον εαυτό μου δίπλα στον Κολοκοτρώνη ή τη 17N δίπλα στο παράνομο KKE. Δεν μπορούμε να συγκρίνουμε το μικρό με το μεγάλο. Αλλο Κολοκοτρώνης, άλλο Πόλε και άλλο Κουφοντίνας» (14/3). Ο εισαγγελέας Λάμπρου έπλεξε το εγκώμιό του, όταν αναφέρθηκε κατά την αγόρευσή του σε αυτόν: «Κύριοι δικαστές, συγκινούμαι αναμιμνησκόμενος αυτού του μεγάλου Ελληνα. Θα μου επιτρέψετε να τον αποκαλέσω πατέρα της πατρίδας. Ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης είναι ο πατέρας της πατρίδας μας. Ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης μηδέποτε επορίσθη τα προς το ζην με ληστείες. Μάλιστα, σας λέω ότι είχε εργασθεί στα Επτάνησα και ως κρεοπώλης. «Αργία το όνειδος, εργασία ουδέν όνειδος», αντιθέτως κρεοπώλης, κύριοι δικαστές, και όχι τροτσκιστής και σουλατσαδόρος, παίκτης του Χρηματιστηρίου και ληστής τραπεζών αποκλειστικής απασχόλησης» (10/9).
Κορυδαλλός, ο: Δήμος του Νομού Αττικής. Στον χώρο των ομώνυμων Γυναικείων Φυλακών του διεξάγεται η δίκη της 17N, σε ειδικά διαμορφωμένη δικαστική αίθουσα και με δρακόντεια μέτρα ασφαλείας.
Κούνημα, το: H ταλάντευση. Σύμφωνα με το «αντιλεξικό» της 17N, ο όρος αυτός χρησιμοποιείτο από τα μέλη της οργάνωσης για να περιγράψουν τη «μετακίνηση κλεμμένων αυτοκινήτων» (Κώστας Τέλιος, 17.8.2003)
Κουστουρίτσα (Εμίρ): Βόσνιος σκηνοθέτης που γεννήθηκε το 1954. Στο έργο του «Underground» αναφέρθηκε συχνά ο πρόεδρος Μιχάλης Μαργαρίτης. Χαρακτηριστικότερη περίπτωση, η συζήτησή του με τον μάρτυρα, καθηγητή Αλκη Ρήγο. Πρόεδρος: «Παρακολουθείτε πολιτικό κινηματογράφο;». Ρήγος: «Αρκετά, κύριε πρόεδρε». Πρόεδρος: «Το «Underground» το έχετε δει;». Ρήγος: «Το έχω δει». Πρόεδρος: «…Εκεί παρουσιάζεται μια ομάδα, που έχει ένοπλη δράση σε καιρό γερμανικής κατοχής, η οποία πίστευαν ότι συνεχίζεται. Ενώ είχε έρθει ο Τίτο, είχε ελευθερωθεί η χώρα, είχε ιδρυθεί κάποιο καθεστώς, αποδεκτό εκεί από τον κόσμο, αυτοί συνέχιζαν να πιστεύουν πως αυτό γίνεται. Και κάποια στιγμή που βγήκαν στην επιφάνεια και βρήκαν τους ηθοποιούς που παίζανε τους γερμανούς στρατιώτες, βάλανε τους όλμους μπροστά και έριχναν». Ρήγος: «Το θυμάμαι». Πρόεδρος: «Μήπως και εδώ ξεκινήσαμε τη δικτατορία και κάπου δεν μας άρεσε μετά η αποκατάσταση και συνεχίσαμε; Μπορεί να έχει κανέναν τέτοιο παραλληλισμό;». Ρήγος: «Θα σας έλεγα πως όχι». Πρόεδρος: «Ως πολιτικοκοινωνικό φαινόμενο της 17N την εξετάζω, όχι ως παράνομη μονάχα δράση». Ρήγος: «Θα σας έλεγα ότι το έργο του Κουστουρίτσα αφορά μια άλλη κοινωνία, άλλες συνθήκες, άλλους τρόπους με τους οποίους δημιουργήθηκε μια γραφειοκρατία, μια νομενκλατούρα μέσα σε αυτό το σύστημα και άρα η δυνατότητα. Μην ξεχνάτε ότι ο επικεφαλής είναι μέλος της ίδιας ηγεσίας» (29/5).
Κωδικός, ο: Ψευδώνυμο, το οποίο χρησιμοποιούσαν στις μεταξύ τους συνεννοήσεις τα μέλη της 17N (βλ. και ψευδώνυμο). Στον Διονύση Γεωργιάδη αποδιδόταν ο ~ «Αλέξης». Στον Αλέξανδρο Γιωτόπουλο αποδιδόταν ο ~ «Λάμπρος» και «Πέτρος». Στον Κωνσταντίνο Καρατσώλη αποδιδόταν ο ~ «Στέλιος». Στον Σωτήρη Κονδύλη αποδιδόταν ο ~ «Αρης». Στον Δημήτρη Κουφοντίνα αποδιδόταν ο ~ «Λουκάς» ή «Τάκης». Στον Ηρακλή Κωστάρη αποδιδόταν ο ~ «Χάρης». Στον Βασίλη Ξηρό αποδιδόταν ο ~ «Παναής». Στον Σάββα Ξηρό αποδιδόταν ο ~ «Σπύρος» ή «Μιχάλης». Στον Χριστόδουλο Ξηρό αποδιδόταν ο ~ «Μανώλης». Στον Νίκο Παπαναστασίου αποδιδόταν ο ~ «Νικήτας» ή «Τάκης». Στον Γιάννη Σερίφη αποδιδόταν ο ~ «Σαρδανάπαλος». Στον Θωμά Σερίφη αποδιδόταν ο ~ «Στάθης». Στον Παύλο Σερίφη αποδιδόταν ο ~ «Πιτσιρικάς» ή «Βαγγέλης» ή «Νικήτας». Στον Κώστα Τέλιο αποδιδόταν ο ~ «Μάρκος». Στον Βασίλη Τζωρτζάτο αποδιδόταν ο ~ «Σταμάτης». Στον Πάτροκλο Τσελέντη αποδίδονταν οι ~οί «Αλέκος» και «Ταινίας». Στον Θεολόγο Ψαραδέλλη αποδιδόταν ο ~ «Φώτης». Στους κατηγορουμένους Ανέστη Παπαναστασίου και Αγγελική Σωτηροπούλου δεν έγινε γνωστός κάποιος ~ που να τους έχει δοθεί. Επίσης, από την όλη διαδικασία προέκυψαν και άλλοι ~οί, που δεν αποδόθηκαν σε κάποιον από τους κατηγορουμένους, όπως «Αννα» και «Πάρκινσον». Ακόμη, ανερμήνευτοι έχουν μείνει οι ~οί «Γιανν», «Αργ», «Γρηγ», «Θαν», «Μαριν», «Πωλ», «Ρουμ», «Σα» (που περιλαμβάνονται στα τρία τετράδια που αποτελούσαν το «ταμείο της 17N», βλ. και ταμείο).
