Τι είναι η νεοτενία;
Η λέξη είναι σύνθετη, από το επίθετο «νέος» και το ρήμα «τείνω», αλλά δεν την επινόησαν οι Ελληνες ούτε τη χρησιμοποιούν πολύ συχνά. Φτιάχτηκε για να υποδηλώσει μια σπάνια αλλά πολύ σπουδαία διαδικασία σε μερικούς ζωντανούς οργανισμούς, μεταξύ των οποίων και ο άνθρωπος. Νεοτενία λοιπόν για τη βιολογία είναι το να διατηρούν μερικοί ζωντανοί οργανισμοί τα χαρακτηριστικά της παιδικής τους ηλικίας, αν και έχουν φθάσει ήδη σε τέτοια ωριμότητα που να μπορούν να αναπαράγονται. Μερικά έντομα, π.χ., επειδή η θερμοκρασία του περιβάλλοντος δεν είναι όσο χρειάζεται υψηλή ή επειδή δεν υπάρχει αρκετό ιώδιο ώστε να λειτουργήσει σωστά ο θυρεοειδής τους, μπορεί να μην εξελιχθούν σε τέλειο έντομο με φτερά αλλά να μείνουν στη σκωληκοειδή μορφή της προνύμφης. Θα είναι όμως σεξουαλικά αρκετά ώριμα ώστε να δημιουργήσουν απογόνους.
Αλλο, πιο κοντινό μας, παράδειγμα είναι ο σκύλος, ο οποίος διατηρεί σε μεγάλη ηλικία τα φερσίματα του μικρού κουταβιού γι’ αυτό άλλωστε είναι πιο δημοφιλής από τον συγγενή του, τον λύκο. Στην ουσία ο σκύλος είναι ένας νεοτενής λύκος. Κάτι αντίστοιχο συμβαίνει και με τον άνθρωπο, ο οποίος σε σχέση με άλλα έμβια όντα παρουσιάζει μια δυσανάλογα μεγάλη παιδική ηλικία. Οταν γίνεται έφηβος, ενώ είναι σε θέση να δημιουργήσει απογόνους, έχει ακόμη χαρακτηριστικά που δεν θυμίζουν ενήλικο: απαλό και σε μερικές περιπτώσεις άτριχο δέρμα, ψιλή φωνή, λεπτά μέλη. Αναπτύσσει όμως τελικά τον πιο προχωρημένο εγκέφαλο απ’ όλα τα πλάσματα της Γης. Το κρανίο ενός νεαρού χιμπαντζή μοιάζει πολύ περισσότερο με αυτό ενός ενήλικου ανθρώπου παρά με το κρανίο ενός μικρού παιδιού γεννημένου από ανθρώπους ή το κρανίο ενός ενήλικου χιμπαντζή. Επίσης τα μόνιμα δόντια, τα οποία πρέπει να είναι στη θέση τους όταν η γνάθος έχει πάρει πλέον το κατάλληλο σχήμα, εμφανίζονται στον άνθρωπο στα έξι του, ενώ στον πίθηκο στα τρία του.
Φταίει η τηλεοπτική συσκευή μου ή κάτι τρέχει με τα αφτιά μου και νομίζω, μόλις αρχίζουν οι διαφημίσεις, ότι κάποιος άνοιξε τον ήχο όσο δεν πάει άλλο;
Ησυχάστε, δυστυχώς το φταίξιμο δεν είναι στη συσκευή σας ή στα αφτιά σας. Διότι τότε θα μπορούσατε κάτι να κάνετε. Υπεύθυνος για την απαράδεκτη αυτή κατάσταση είναι ο τηλεοπτικός σταθμός. Σε πολλές χώρες, επειδή έχουν προβλέψει ότι θα ήταν πολύ πιθανό να αυξάνεται η ένταση του ήχου στις διαφημίσεις ώστε ακόμη και στην κουζίνα, αν σηκωθεί κάποιος από τη θέση του, να τον ακολουθούν τα διαφημιστικά συνθήματα, μπήκαν κάποιοι περιορισμοί. Οι οποίοι βέβαια και καταστρατηγούνται αρκούντως. Κάποιοι σταθμοί δεν κρατούν κανέναν κανόνα και δημιουργούν αφόρητη κατάσταση δυναμώνοντας τον ήχο χωρίς αιδώ. Υπάρχει όμως και κάποιος άλλος τρόπος, όπου απλώς εξαντλούνται τα νόμιμα όρια. Επειδή αναφέρεται κάπου η μέγιστη επιτρεπόμενη ένταση ήχου για οποιοδήποτε πρόγραμμα, τα συνηθισμένα προγράμματα, ιδιαίτερα τα προγράμματα λόγου, στη μεγαλύτερη διάρκειά τους δεν φθάνουν καν κοντά σε αυτό το επίπεδο και μας φαίνονται απολύτως ανεκτά. Μόλις όμως έρχεται η ώρα των διαφημίσεων αυτές εκπέμπονται με το μέγιστο της επιτρεπόμενης έντασης, ώστε σε κάθε στιγμή να καταντούν αφόρητες. Ισως ένας σχετικός έλεγχος από το Ραδιοτηλεοπτικό Συμβούλιο να έβγαζε λαγούς.
