Με απανωτές νομοθετικές ρυθμίσεις, ταχυδακτυλουργίες της τελευταίας στιγμής και μεθοδεύσεις, ο υπουργός Επικρατείας Νίκος Παππάς κατάφερε τελικά να γίνει, προς το παρόν τουλάχιστον, ο νέος «τσάρος» του τηλεοπτικού τοπίου στην Ελλάδα. Η τροπολογία που ψηφίστηκε αργά το βράδυ της Πέμπτης με 154 «Ναι» τού δίνει ακόμη περισσότερες εξουσίες από αυτές που του παραχωρούσε το σχετικό νομοσχέδιο και οι οποίες είχαν γίνει σημείο έντονης αντιπαράθεσης με την αντιπολίτευση, αλλά και πολλούς από τους εμπλεκόμενους φορείς.
Οπως προβλέπει η τροπολογία, ο αριθμός των δημοπρατούμενων αδειών για κανάλια εθνικής εμβέλειας ενημερωτικού προγράμματος γενικού περιεχομένου θα είναι τέσσερις. Η διαγωνιστική διαδικασία για τη χορήγηση των αδειών διενεργείται από τον υπουργό Επικρατείας, ο οποίος εκδίδει τη σχετική προκήρυξη και χορηγεί τις άδειες, ενώ η τιμή εκκίνησης καθορίζεται με κοινή απόφαση του ίδιου υπουργού και του υπουργού Οικονομικών.
Η εμμονή σε αυτές τις «ναπολεόντειες» μεθοδεύσεις προφανώς και βολεύει την κυβέρνηση, καθώς ο δήθεν «πόλεμος εναντίον της διαπλοκής» αποτελεί το τέλειο προπέτασμα καπνού σε μια εποχή που έχει να αντιμετωπίσει την καυτή πατάτα της διαπραγμάτευσης με τους θεσμούς για το Ασφαλιστικό και τους αγρότες να βρίσκονται ante portas. Είναι χαρακτηριστικό ότι δεν τηρήθηκαν καν οι προβλεπόμενες διαδικασίες για την εισαγωγή νέων μέτρων, καθώς ο κ. Παππάς συναντήθηκε με εκπροσώπους των ιδιωτικών καναλιών αφού είχε κατατεθεί η τροπολογία, γεγονός που έκανε την Ενωση Ιδιωτικών Τηλεοπτικών Σταθμών Εθνικής Εμβέλειας να κάνει λόγο για «ειλημμένες αποφάσεις» και μεθοδεύσεις στη λογική του «αποφασίζομεν και διατάσσομεν».
Ενστάσεις και προφάσεις


Τον περασμένο Οκτώβριο ψηφίστηκε το νομοσχέδιο που προέβλεπε ότι ο υπουργός Επικρατείας αποφασίζει για τον αριθμό των αδειών έπειτα από γνώμη του ΕΣΡ και για την τιμή εκκίνησης των αδειών με κοινή απόφαση με τον υπουργό Οικονομικών. Ακολούθησαν δύο αποτυχημένες προσπάθειες για τη συγκρότηση τουΕθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης στα τέλη Ιανουαρίου και στις αρχές Φεβρουαρίου. Μάλιστα στη δεύτερη ο κ. Παππάς, σε μια προσπάθεια, όπως είπε, να επιτύχει ευρύτερη συναίνεση, έφερε μια άλλη τροπολογία σύμφωνα με την οποία ο αριθμός των αδειών θα αποφασιζόταν από τον ίδιο και θα τον ενέκρινε η Βουλή. Την περασμένη Τρίτη έγινε η τρίτη και τελευταία Διάσκεψη των Προέδρων, η οποία και πάλι απέτυχε να συμφωνήσει στη σύνθεση του ΕΣΡ, με αποτέλεσμα να ψηφιστεί την Πέμπτη η νέα τροπολογία που παρακάμπτει εντελώς την Ανεξάρτητη Αρχή.
Οπως επισημαίνει και η κυρία Λίνα Αλεξίου, που χρημάτισε αντιπρόεδρος του ΕΣΡ, «αυτό που βλέπω είναι ότι ενός κακού μύρια έπονται. Από τη στιγμή που άρχισε να ξηλώνεται το ΕΣΡ με την πρόωρη παύση των μελών του, ξεκίνησε και μια διαδικασία απογύμνωσης της Ανεξάρτητης Αρχής από τις αρμοδιότητές της. Πιστεύω ότι η εξέλιξη αυτή θα κριθεί στα δικαστήρια. Είναι μια πολύ άσχημη στιγμή για το ΕΣΡ και ελπίζω έστω και τώρα να υπάρξει μια ανασκευή της κατάστασης αυτής. Οσοι ομιλούν για προστασία του δημοσίου συμφέροντος πρέπει να έχουν υπόψη ότι το δημόσιο συμφέρον είναι η πολυφωνία και ο πλουραλισμός. Αν κάτι προέχει αυτή τη στιγμή, είναι η αποκατάσταση της συνταγματικής νομιμότητας».
Ενστάσεις για τη συνταγματικότητα εξέφρασε και ο ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ και συνταγματολόγος κ. Κώστας Χρυσόγονος, μιλώντας σε τηλεοπτικό σταθμό. «Υπάρχει μια σειρά από ανοιχτά ζητήματα, στα οποία την απάντηση δεν μπορούν παρά να δώσουν τα αρμόδια δικαστήρια, ελληνικά και ευρωπαϊκά. Το Σύνταγμα προβλέπει κατ’ αρχάς την ελευθερία της έκφρασης και ειδικότερα στο Αρθρο 15 προβλέπει ότι πρέπει να υπάρχει πολυφωνική και αντικειμενική ενημέρωση. Αρα, ένα πρώτο ζητούμενο είναι κατά πόσον αυτό διασφαλίζεται με τον έναν ή τον άλλον αριθμό αδειών. Στο Βέλγιο, από το οποίο έχω εμπειρία και έχει περίπου τον ίδιο πληθυσμό με την Ελλάδα, γνωρίζω ότι εκπέμπουν κάποιες δεκάδες κανάλια» σημείωσε ο κ. Χρυσόγονος.
Ο ευρωβουλευτής ανέφερε ακόμη ότι «υπάρχει επίσης θέμα ως προς την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου. Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου έχει κρίνει ότι καθεστώς κρατικού μονοπωλίου δεν είναι επιτρεπτό. Αρα, είναι ζητούμενο το πόσο μπορεί κάθε κράτος-μέλος να περιορίσει κάθε φορά τον πλουραλισμό».
Το ινστιτούτο-μπαλαντέρ


Η απόφαση για τέσσερις άδειες εθνικής εμβέλειας βασίζεται σε μια μελέτη της «Σχολής της Φλωρεντίας για τη ρύθμιση των επικοινωνιών και ΜΜΕ», την οποία παρουσίασε ο κ. Παππάς την περασμένη Τρίτη στη Βουλή. Ο υπουργός επέλεξε αυτόν τον συγκεκριμένο φορέα για να κάνει τη μελέτη, χωρίς μέχρι σήμερα να έχει γίνει γνωστό με τι είδους ανάθεση και πόσο κόστισε. Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι ο διευθυντής της σχολής Pier Luigi Parcu έχει υπηρετήσει ως οικονομολόγος και στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.
Στη μελέτη γίνονται αναφορές στα προβλήματα του ισχύοντος χάρτη συχνοτήτων και σημειώνονται προτάσεις για τον σχεδιασμό και την υιοθέτηση ενός νέου χάρτη, ο οποίος θα προβλέπει μόνο τέσσερις πολυπλέκτες με εθνική κάλυψη. Δεδομένου ότι δύο πολυπλέκτες θα χρησιμοποιούνται από την ΕΡΤ, σύμφωνα με τη μελέτη, με τα σημερινά δεδομένα μπορούν να εκπέμψουν μόνο τέσσερα ιδιωτικά κανάλια εθνικής εμβέλειας. Βέβαια, στη μελέτη αφήνεται ανοιχτό το ενδεχόμενο για περισσότερα κανάλια, καθώς, όπως σημειώνεται, με το μελλοντικό πρωτόκολλο που θα εφαρμοστεί έως το 2020 οι τέσσερις πολυπλέκτες θα μπορούν να μεταφέρουν 12 κανάλια εθνικής εμβέλειας υψηλής ευκρίνειας.
Από την πλευρά της η ΕΙΤΗΣΕΕ σημειώνει ότι «με τη σημερινή τεχνολογία η Digea έχει τη δυνατότητα να εκπέμπει 16 προγράμματα υψηλής ευκρίνειας ή 48 κανονικής ευκρίνειας και στο μέλλον 54 και 150 αντίστοιχα».
«Το Βήμα της Κυριακής» επικοινώνησε με την ομάδα του ινστιτούτου που έκανε τη μελέτη, όμως η εκπρόσωπός της, Μαρία Λουίζα Στάζι, αρνήθηκε να απαντήσει στις ερωτήσεις μας και περιορίστηκε μόνο να σημειώσει ότι η μελέτη θα αναρτηθεί σύντομα στο σάιτ της σχολής. Η κυρία Στάζι αρνήθηκε να απαντήσει ακόμη και στην ερώτηση για το πότε τούς ανατέθηκε η μελέτη και πότε παρέδωσαν τα συμπεράσματά τους.

Εξωπραγματικά τα 350 εκατ.
Η τιμή εκκίνησης και η άποψη των Βρυξελλών

Σχετικά με τον προσδιορισμό της τιμής εκκίνησης των αδειών, η μελέτη της «Σχολής της Φλωρεντίας για τη ρύθμιση των επικοινωνιών και ΜΜΕ» αναφέρει ότι «από την προκαταρκτική μας ανάλυση μια πιθανή τιμή εκκίνησης για κάθε δημοπρατούμενη άδεια θα μπορούσε να κυμαίνεται από 500.000 έως 3,5 εκατ. ευρώ». Ωστόσο, προτείνουν στις ελληνικές Αρχές «να στραφούν προς τις χαμηλότερες τιμές του εύρους παρά προς τις υψηλότερες».
Επίσης, τονίζουν ότι όσο μεγαλύτερη είναι η κοινωνική αξία που η Ελλάδα αποδίδει στις άδειες, «τόσο χαμηλότερη πρέπει να είναι η κατώτατη τιμή». Με λίγα λόγια, τα εξωπραγματικά ποσά των 350 εκατ. που φιλοδοξούσε να συγκεντρώσει η κυβέρνηση από τις αδειοδοτήσεις αποδεικνύονται όνειρα θερινής νυκτός. Πάντως, σύμφωνα με πληροφορίες, η ελληνική κυβέρνηση σκοπεύει να μη λάβει υπόψη τις υποδείξεις των μελετητών και να ορίσει την τιμή εκκίνησης από τις υψηλότερες τιμές του εύρους.
Είναι μνημονιακή υποχρέωση η συγκέντρωση εσόδων από την πώληση των αδειών των τηλεοπτικών καναλιών, δήλωσε την Πέμπτη ο εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Μαργαρίτης Σχοινάς και πρόσθεσε ότι «το Μνημόνιο δεσμεύει την ελληνική κυβέρνηση να εκκινήσει έναν διεθνή διαγωνισμό για την πώληση των τηλεοπτικών αδειών», τονίζοντας ότι τα έσοδα θα χρησιμοποιηθούν για την εκπλήρωση των δημοσιονομικών στόχων. «Ο διαγωνισμός πρέπει να γίνει με σεβασμό στην ευρωπαϊκή νομοθεσία και καθώς δεν έχει γίνει ακόμη καμία πρόταση σχετικά με τον διαγωνισμό, δεν έχει γίνει και καμία συζήτηση με τους θεσμούς» πρόσθεσε.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ