Η Γαλλία και η Ιταλία επανέλαβαν την Παρασκευή στις Βρυξέλλες τη δέσμευσή τους να προωθήσουν διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις σε μια προσπάθεια να μπορέσουν να κερδίσουν τον επιπλέον χρόνο που ζητούν ώστε να μειώσουν τα δημοσιονομικά ελλείμματα και τα χρέη τους. Ωστόσο –και παρά τα ευχολόγια που συμπεριελήφθησαν στα Συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου περί της ανάγκης επενδύσεων προκειμένου να τονωθεί η ευρωπαϊκή οικονομία –ουδείς εμφανίστηκε πρόθυμος να προτείνει συγκεκριμένα πράγματα και προς το παρόν το «mega-project» των 300 δισ. ευρώ για την επόμενη τριετία που έχει υποσχεθεί ο νέος πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ «αλέθεται» στις «γραφειοκρατικές μυλόπετρες» των Βρυξελλών.
Η σημαντικότερη τοποθέτηση της Συνόδου, ίσως η μοναδική που περιέχει έστω σπέρματα στρατηγικής σκέψης, ήταν αυτή του επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) Μάριο Ντράγκι. Ο άνθρωπος στον οποίο όλοι προσβλέπουν «να βγάλει τα κάστανα από τη φωτιά» με τις παρεμβάσεις του, επέμεινε ότι αν η ευρωζώνη δεν θέλει να ξανακυλήσει στην ύφεση πρέπει να γίνουν πολύ περισσότερα.

«Αποφύγαμε την κατάρρευση του ευρώ με κοινή προσπάθεια. Τώρα η προσοχή μας πρέπει να εστιαστεί και πάλι στην κοινή δράση, ώστε να αποφύγουμε να κυλήσουμε ξανά στην ύφεση» ανέφερε ο κ. Ντράγκι μιλώντας ενώπιον των «28». «Η ελπίδα δεν συνιστά στρατηγική» είπε έξω από τα δόντια ο Ντράγκι, που επανέλαβε την ανάγκη για την εκπόνηση μιας συνεκτικής στρατηγικής για «ουσιαστικές και αξιόπιστες» διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις.
Ο ευρωπαίος κεντρικός τραπεζίτης παρουσίασε μια στρατηγική τεσσάρων σημείων, μόνο ένα εκ των οποίων αφορά τα μέτρα νομισματικής πολιτικής που ο ίδιος μπορεί να λάβει. Οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, τα υγιή δημόσια οικονομικά και η επούλωση των πληγών που άφησε η κρίση στον ευρωπαϊκό τραπεζικό τομέα –μέσω της προώθησης της τραπεζικής ένωσης –συνιστούν τους υπόλοιπους τρεις πυλώνες.
Την ίδια στιγμή η Ανγκελα Μέρκελ δεν μετακινήθηκε ούτε γραμμή από την πάγια θέση της. Καμία χώρα με χρέος υψηλότερο από το ΑΕΠ δεν θα πρέπει να δανείζεται, είπε. Η γερμανίδα καγκελάριος σημείωσε ότι τα σημερινά χαμηλά επιτόκια έχουν προσφέρει στην ευρωζώνη «χώρο να αναπνεύσει» και ότι η δημοσιονομική πειθαρχία, οι ιδιωτικές επενδύσεις, το άνοιγμα στις ταχύτατα αναπτυσσόμενες ασιατικές οικονομίες και η προώθηση της Διατλαντικής Εταιρικής Σχέσης Εμπορίου και Επενδύσεων είναι τα κλειδιά για την επίτευξη ανάπτυξης.
Ηδη πάντως οι «δημόσιες κορόνες» περί απόλυτου σεβασμού του αναθεωρημένου Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης έχουν υποχωρήσει –σαφής ένδειξη ότι όταν έρχονται τα δύσκολα οι μεγάλες χώρες βάζουν νερό στο κρασί τους και κάνουν «τα στραβά μάτια».
Αν και από αρκετές πλευρές ακούγεται ότι η νέα Επιτροπή δεν θα πρέπει, για λόγους αξιοπιστίας, «να βάλει νερό στο κρασί της» δεχόμενη τις δικαιολογίες του Παρισιού και να εκδώσει αρνητική γνωμοδότηση επί του γαλλικού προϋπολογισμού, όλα δείχνουν ότι Γερμανία και Γαλλία θα βρουν τρόπο να παρακάμψουν τα προβλήματα. Το κλειδί θα είναι η ανάληψη μιας δέσμευσης από τη Γαλλία ότι θα προωθήσει δυναμικά έναν «οδικό χάρτη» διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων. Το θέμα απασχόλησε την «τετραμερή» των υπουργών Οικονομικών και Οικονομίας των δύο χωρών (Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, Ζίγκμαρ Γκάμπριελ από τη Γερμανία, Μισέλ Σαπέν, Εμανουέλ Μακρόν από τη Γαλλία) στις συνομιλίες της περασμένης Δευτέρας στο Βερολίνο.

Η σύγκρουση Μπαρόζο – Ρέντσι
Της Συνόδου Κορυφής των Βρυξελλών πάντως είχε προηγηθεί η ανοιχτή σύγκρουση του απερχόμενου προέδρου της Κομισιόν Ζοζέ Μπαρόζο με τον πρωθυπουργό της Ιταλίας Ματέο Ρέντσι. Η αφορμή ήταν η δημοσιοποίηση στην ιστοσελίδα του ιταλικού υπουργείου μιας επιστολής, με σήμανση «Αυστηρά Εμπιστευτικό», του σημερινού επιτρόπου για Οικονομικές και Νομισματικές Υποθέσεις Γίρκι Κατάινεν. Στην επιστολή αυτή, η Κομισιόν ζητούσε εξηγήσεις από τη Ρώμη σχετικά με τους λόγους για τους οποίους δεν έχει συμμορφωθεί με τις συστάσεις της στο σχέδιο προϋπολογισμού που κατέθεσε και ζητεί, ως τις 24 Οκτωβρίου, απάντηση για το πώς η Ιταλία σκοπεύει να ικανοποιήσει όσα προβλέπονται από το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Ανάλογη επιστολή έχει σταλεί και στη Γαλλία.
Ο κ. Μπαρόζο εξέφρασε έντονη ενόχληση λέγοντας ότι πλήττεται η εμπιστοσύνη, για να λάβει την πληρωμένη απάντηση του κ. Ρέντσι ότι ζούμε πλέον σε εποχή πλήρους διαφάνειας. Του επεσήμανε δε ότι λίγα 24ωρα νωρίτερα οι «Financial Times» είχαν αποκαλύψει πως η Κομισιόν θα απευθύνει προειδοποίηση σε πέντε χώρες (Γαλλία, Ιταλία, Αυστρία, Σλοβενία, Μάλτα) σχετικά με τους προϋπολογισμούς τους και ουδείς διαμαρτυρήθηκε.
Είναι σαφές πάντως ότι ο κ. Ρέντσι θέλει να αποτρέψει το, έστω μικρό, ενδεχόμενο να υπάρξει διαφορετική αντιμετώπιση της Ρώμης από την Κομισιόν –και έχει αποδείξει ότι είναι σκληρός παίκτης…

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ