Συνθήκες για «ριμέικ» των ημερών της περιόδου 1992-1993, όταν επί του κ. Κ. Μητσοτάκη ιδιωτικοποιήθηκαν τα λεωφορεία της πρωτεύουσας, οι εργαζόμενοι της ΕΑΣ απολύθηκαν και ξεκίνησε η μεγαλύτερη συνδικαλιστική μάχη των τελευταίων δεκαετιών, δημιουργήθηκαν τις προηγούμενες ημέρες στην Αθήνα, λόγω της σύγκρουσης της κυβέρνησης και των συνδικάτων των αστικών συγκοινωνιών. Ωστόσο για την κυβέρνηση του κ. Αντώνη Σαμαρά, ο οποίος ως υπουργός έζησε από κοντά το εκρηκτικό κλίμα εκείνης της εποχής, η επανάληψη μιας «νέας ΕΑΣ» απεφεύχθη με την εφαρμογή του δόγματος «νόμος και τάξη». «Το θέμα είναι πλέον λήξαν» μεταδίδουν κύκλοι του υπουργείου Υποδομών και Ανάπτυξης και υπογραμμίζουν ότι «σε περίπτωση αναζωπύρωσης, ο νόμος θα εφαρμοστεί, διότι δεν υπάρχουν δημοσιονομικά περιθώρια για υποχωρήσεις στα συνδικάτα».
Στην πλευρά των συνδικαλιστών επικρατούν ανάμεικτα συναισθήματα. Αρκετοί νιώθουν ότι υπέστησαν στρατηγική ήττα, αφού εκτέθηκαν στον μαξιμαλισμό του επιχειρησιακού σωματείου του μετρό, που οδήγησε τελικά στην επιστράτευση και την επίταξή τους και, κυρίως, στο «κάψιμο» του όπλου της απεργίας.
Κάπου στη μέση βρίσκονται οι εργαζόμενοι στα λεωφορεία, οι οποίοι την Πέμπτη κήρυξαν κινητοποιήσεις, καθώς, όπως λέει ο πρόεδρος του συνδικάτου εργαζομένων ΟΑΣΑ κ. Λεωνίδας Σκούλος η ενεργοποίηση του ενιαίου μισθολογίου στην περίπτωσή τους θα οδηγούσε σε μείωση του 70% του μισθού που ελάμβαναν το 2009.
Ετσι, όπως εξηγεί, ένας οδηγός υποχρεωτικής εκπαίδευσης, που προσλήφθηκε πριν από το 1992 και λαμβάνει σήμερα 1.100 ευρώ, θα πέσει στα 600 ευρώ. Σύμφωνα με τον κ. Σκούλο, οι εργαζόμενοι στα λεωφορεία έχουν υποστεί συνολικά πέντε κύματα μειώσεων και, όπως υπογραμμίζει, το αίτημά τους για νέα συλλογική σύμβαση εργασίας θεωρείται δίκαιο από τα συναρμόδια υπουργεία. Ηδη, όπως λέει, έχει καταγγείλει την υφιστάμενη ΣΣΕ στην Επιθεώρηση Εργασίας και καλεί την κυβέρνηση για διαπραγμάτευση. Ερωτηθείς αν τυχόν εμπλοκή πυροδοτήσει αντιδράσεις απαντά ότι «εμείς πρώτα πάμε σε διάλογο και μετά σε απεργία».
Αλλοι, όμως, πιστεύουν ότι θα τους δοθεί η ευκαιρία για μια ρεβάνς από την κυβέρνηση. Μάλιστα, δεν είναι λίγοι οι εργαζόμενοι που διακρίνουν σήμερα στον κ. Αντώνη Σταματόπουλο, πρόεδρο του επιχειρησιακού σωματείου του μετρό (ΣΕΛΜΑ), έναν αντίστοιχο ρόλο με αυτόν που διαδραμάτιζε ο τότε επικεφαλής των κινητοποιήσεων του 1992-1993 και σημερινό μέλος της εκτελεστικής επιτροπής της ΓΣΕΕ κ. Ανδρέας Κολλάς.
Ο κ. Σταματόπουλος αποτελούσε δυναμικό μέλος της ΠΑΣΚΕ Μετρό, όμως αποστασιοποιήθηκε από το ΠαΣοΚ και μάλιστα στις πρόσφατες εκλογές κατήλθε υποψήφιος στη Β’ Αθήνας με την ΑΝΤΑΡΣΥΑ. Ωστόσο, όπως σημειώνουν υπάλληλοι του μετρό, δεν έχει κόψει τελείως τις επαφές του με την Ιπποκράτους, καθώς διατηρεί στενούς δεσμούς με τον πρώην υπουργό κ. Γιάννη Διαμαντίδη και τον πρώην υφυπουργό κ. Γρηγόρη Νιώτη.
Παράλληλα, έχει διατελέσει δημοτικός σύμβουλος στο Κερατσίνι, ενώ είχε εμπλακεί και στο συνδικάτο οικοδόμων διότι εργαζόταν ως μαρμαράς. Από τα μάρμαρα άλλωστε βρέθηκε στο μετρό, κοντά στα 50 του χρόνια. Ο πρόεδρος του ΣΕΛΜΑ κατάγεται από τη Μεσσηνία, ζει στο Κερατσίνι, συνδικαλίζεται στο μετρό από το 2004 και είναι επικεφαλής του επιχειρησιακού σωματείου τα τελευταία χρόνια. Ωστόσο, πρόκειται για άνθρωπο ο οποίος, όπως λένε οι ίδιοι οι συνάδελφοί του, αρπάζεται εύκολα –ειδικά αν πρόκειται για «ανταγωνιστές» στα συνδικάτα των συγκοινωνιών.
Οι σχέσεις του έχουν ψυχραθεί μέσα στο ίδιο το μετρό, καθώς ήρθε σε ρήξη με τον επικεφαλής των ηλεκτροδηγών κ. Χρήστο Κούκη, ο οποίος τελικά πήρε την πλειονότητα των συναδέλφων του και δημιούργησε κοινό μέτωπο με τον πρόεδρο των ηλεκτροδηγών των ΗΣΑΠ κ. Κωνσταντίνο Δήμα.
Τον Δεκέμβριο του 2011 οι κκ. Σταματόπουλος και Δήμας ήρθαν στα χέρια και ο πρώτος κατέληξε στο νοσοκομείο. Αιτία, σύμφωνα με το ΣΕΛΜΑ, η «άνιση μεταχείριση μεταξύ των εργαζομένων του μετρό και του ΗΣΑΠ σχετικά με το νέο μισθολόγιο». Σύμφωνα, όμως, με την Ενωση Εργαζομένων του ΗΣΑΠ, προηγήθηκε επίθεση και χειροδικία από τον πρόεδρο του ΣΕΛΑΜ κατά του κ. Κούκη, ενώ στη συνέχεια άτομα που είχε εν τω μεταξύ καλέσει προς «βοήθεια» ο κ. Σταματόπουλος έσπευσαν στην πλατεία Λουδοβίκου, όπου ακολούθησαν «επεισόδια, συμπλοκές και τραυματισμοί». Η υπόθεση πλέον εκκρεμεί στα δικαστήρια, αλλά όπως λένε εργαζόμενοι στη ΣΤΑΣΥ, ο κ. Σταματόπουλος κέρδισε πόντους από το βίντεο που αναρτήθηκε στο YouTube και έκανε τον γύρο του Διαδικτύου, παρουσιάζοντάς τον κλινήρη και γδαρμένο.
Ο κ. Σταματόπουλος έχει, σύμφωνα με συναδέλφους του, δύο συνήθειες. Η πρώτη είναι να εξεγείρεται όταν αντικρίζει τηλεοπτικές κάμερες διότι γνωρίζει τη δύναμη της εικόνας. «Η επίταξη είναι χούντα. Ας έρθουν να μας πάρουν νεκρούς» απαντούσε στην πρόσφατη κυβερνητική εξαγγελία. Η δεύτερη είναι ότι έχει τάσεις προς μαξιμαλισμό, καθώς υποστηρίζει εύκολα ακραία αιτήματα, που άλλοι συνδικαλιστές αποφεύγουν να τα υιοθετήσουν.
Μια τέτοια εμμονή, που του καταλογίζουν αντίπαλοί του συνδικαλιστές, είναι αυτή των απολυμένων του μετρό, δηλαδή μερικών δεκάδων εργαζομένων, ο διορισμός των οποίων στην ΑΜΕΛ θεωρήθηκε σκανδαλώδης και οδήγησε στην απόλυσή τους επί υπουργίας του κ. Δημήτρη Ρέππα, έπειτα από σχετικό πόρισμα του γενικού επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης κ. Κλέαρχου Ρακιντζή. Ο κ. Σταματόπουλος υποστηρίζει την πρόσληψή τους στην εταιρεία, αποτελώντας τον μοναδικό συνδικαλιστή που τοποθετείται υπέρ τους.
Εργαζόμενοι στο μετρό παραδέχονται ότι πλέον οι αποφάσεις σπανίως λαμβάνονται από τη γενική συνέλευση, αλλά από το διοικητικό συμβούλιο, το οποίο ελέγχεται από τον κ. Σταματόπουλο, ενώ διαπιστώνουν και μια απόσταση μεταξύ συνδικάτου και εργαζομένων, που εξηγείται και από τα υψηλά ποσοστά μη συμμετοχής στην απεργία. Αυτό, βέβαια, είναι κάτι που διαψεύδεται από το ΣΕΛΜΑ. «Η αλήθεια είναι κάπου στη μέση» σημειώνει πρόσωπο με απόλυτη γνώση του μετρό.
Μέσα σταθερής τροχιάς
Μέσω «σύστασης» οι μισές προσλήψεις

Η ΣΤΑΣΥ διαθέτει περί τους 2.800 εργαζομένους, εκ των οποίων περίπου οι μισοί εργάζονται στο μετρό. Σχεδόν στο σύνολό τους προσελήφθησαν στην πρώην ΑΜΕΛ χωρίς διαγωνισμό, μέσω «σύστασης» και απόφασης του Διοικητικού Συμβουλίου. Ωστόσο υπήρχε μια τυπική εξέταση που περιλαμβάνει προφορική συνέντευξη και ψυχομετρικά τεστ. Μεγάλο ποσοστό των εργαζομένων προέρχεται από την επαρχία, όπως από την Αιτωλοακαρνανία και τη Μεσσηνία.
Περισσότερο θιγόμενοι από την υπαγωγή στο ενιαίο μισθολόγιο είναι πάντως οι εργαζόμενοι στους ΗΣΑΠ, διότι ορισμένες ειδικότητες, όπως για παράδειγμα αυτή του σταθμάρχη, αμείβονται με περισσότερα χρήματα απ’ ό,τι στο μετρό. Ενας λόγος είναι ότι εκτελεί περισσότερα καθήκοντα, ενώ ο πλέον βασικός είναι τα περισσότερα χρόνια προϋπηρεσίας των εργαζομένων στους ΗΣΑΠ, σε σύγκριση με τα νεότερα τραμ και μετρό.
Πάντως στελέχη της ΣΤΑΣΥ ναι μεν σημειώνουν ότι οι μισθοί που ακούστηκαν δεν είναι ενδεικτικοί της πραγματικής κατάστασης, όμως παραδέχονται ότι, σε σχέση με την υφιστάμενη κατάσταση της αγοράς εργασίας και την υψηλή ανεργία, είναι κάτι παραπάνω από προνομιακοί.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ