Η ΕΝ ΠΟΛΛΑΙΣ αμαρτίαις περιπεσούσα… Μεταπολίτευση γίνεται σήμερα 37 ετών.Ποτέ στα έτη αυτά, όπου η εναλλαγή στην εξουσία των δύο μεγάλων κομμάτων στερέωσε τη δημοκρατία, εμβάθυνε την κοινωνική συνοχή και επέκτεινε την ευημερία, δεν εκδηλώνονταν τα συνήθη πλέον σήμερα φαινόμενα αποδοκιμασίας των πολιτικών. Ποτέ οι πολίτες και οι επιχειρήσεις δεν υπέστησαν τέτοιας έκτασης οικονομική ύφεση εν μέσω γενικευμένης ανασφάλειας για το μέλλον. Και ποτέ πρωθυπουργός δεν αποφάσισε να… προσφέρει την παραίτησή του στον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης! Παράλληλα, ποτέ στην ιστορία της χώρας ένα «εθνικό θέμα»- στην προκειμένη περίπτωση το δημόσιο χρέος- δεν κατέστη μείζον ζήτημα για το μέλλον της ευρωπαϊκής και της διεθνούς οικονομίας. Λίγα 24ωρα μετά τη συμφωνία-ορόσημο των Βρυξελλών για μια «οργανωμένη αναδιάρθρωση» του ελληνικού χρέους, από την οποία τα οφέλη και οι κίνδυνοι δεν μένει παρά να διαπιστωθούν στην πράξη, το ελληνικό πολιτικό δράμα κλιμακώνεται. Οι «κύριοι πρωταγωνιστές» σε συζητήσεις τους με «Το Βήμα» εκτιμούν ότι το 2011 εξακολουθεί να κρύβει εκπλήξεις καθώς όλα τα πιθανά ενδεχόμενα- από μια νέα αποσταθεροποίηση και τη συγκρότηση κυβέρνησης ευρείας συνεργασίας ως τη διενέργεια πρόωρων εκλογών- παραμένουν ανοιχτά…
Το πρωί της 15ης Ιουνίου 2011, ημέρα κατάθεσης του Μεσοπρόθεσμου Προγράμματος στη Βουλή, το θωρακισμένο πρωθυπουργικό αυτοκίνητο δέχθηκε επίθεση με αβγά που εξαπέλυσαν «αγανακτισμένοι» πολίτες στη συμβολή της λεωφόρου Βασιλέως Κωνσταντίνου με την οδό Βασιλέως Γεωργίου. Ο κ. Γ. Παπανδρέου, ο οποίος επρόκειτο να επισκεφθεί τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας κ. Κ. Παπούλια εν όψει της κυοφορούμενης δεύτερης απόπειρας οικοδόμησης συναίνεσης μέσω επαφών με τους πολιτικούς αρχηγούς, αιφνιδιάστηκε από την επίθεση. Συνειδητοποίησε ότι η πλατεία Συντάγματος είχε μετατραπεί σε πεδίο συγκρούσεων και ότι οι αστυνομικές δυνάμεις έδιναν πραγματική μάχη για να αποκρούσουν ένα σφοδρό κύμα επιθέσεων στο «σιδηρόφρακτο» Κοινοβούλιο. Υπό την επήρεια αυτών των εικόνων και των αισθημάτων, μόλις έφθασε στο Μέγαρο Μαξίμου αποφάσισε αιφνιδίως να… εγκαταλείψει την πρωθυπουργία.
Στα 37 έτη από την αποκατάσταση της δημοκρατίας ποτέ πρωθυπουργός δεν συζήτησε και δεν διαπραγματεύθηκε την παραίτησή του με τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Ο κ. Παπανδρέου είναι ο πρώτος που το έκανε. Χωρίς να ενημερώσει κανέναν συνεργάτη του και χωρίς να διαβουλευθεί με οποιονδήποτε υπουργό του, επικοινώνησε με τον κ. Αντ. Σαμαρά, πρότεινε την άμεση συγκρότηση κυβέρνησης συνεργασίας και αποδέχθηκε τον όρο του προέδρου της ΝΔ ότι θα έπρεπε να επιλεγεί τρίτο πρόσωπο για το αξίωμα του πρωθυπουργού. «Δεν θα είμαι εγώ το εμπόδιο στη συναίνεση που απαιτείται για τη διάσωση της χώρας» φέρεται να είπε στους συνεργάτες του κκ. Ν. Αθανασάκη , Κ. Θέο, καθώς και στην επικεφαλής του πρωθυπουργικού γραφείου και συντονίστρια της κυβέρνησης κυρία Ρεγγίνα Βάρτζελη. Κάποιοι από τους προαναφερθέντες είχαν μόλις ενημερωθεί από την… τηλεόραση για το «ιστορικό τηλεφώνημα» και έσπευσαν στο γραφείο του Πρωθυπουργού όπου τον παρακολουθούσαν να στέκεται όρθιος και να τεκμηριώνει την απόφασή του με υγρά μάτια και εμφανή φόρτιση στη φωνή.
Την ίδια ώρα στα γραφεία της Νέας Δημοκρατίας στην οδό Συγγρού επικρατούσε το συναίσθημα της έκπληξης. «Ο Παπανδρέου είναι έτοιμος να παραιτηθεί» είπε ο κ. Σαμαράς στους στενούς συνεργάτες του και συγκάλεσε σύσκεψη με τη συμμετοχή του διευθυντή του Γραφείου του, καθηγητή κ. Κ.Αρβανιτόπουλου, και των κκ. Δ.Σταμάτη και Χρ.Λαζαρίδη . Η κυβερνητική κρίση θα μπορούσε να καταλήξει σε μια απροσδόκητη- και σίγουρα απροετοίμαστη και ανεπιθύμητη- επιστροφή της Νέας Δημοκρατίας στην κυβέρνηση της χώρας. Το τηλεφώνημα των δύο πολιτικών ηγετών είχε δραματικά χαρακτηριστικά. Ο πρόεδρος της ΝΔ εμφανίζεται απρόθυμος να αποκαλύψει στους συνομιλητές του το πλήρες περιεχόμενο της συνομιλίας, αφού ο Πρωθυπουργός, επικαλούμενος την 40ετή φιλία του με τον κ. Σαμαρά, φέρεται να προχώρησε σε μια «εκ βαθέων» εξομολόγηση περί των φόβων του για την αντοχή του πολιτικού συστήματος και για το ενδεχόμενο της κατάρρευσης εντός ωρών…
Στη Νέα Δημοκρατία αποφάσισαν να αφήσουν να διαρρεύσει στα μέσα ενημέρωσης το περιεχόμενο της συζήτησης για να αποφύγουν τη συμμετοχή στην κυβερνητική φθορά και να «εγκλωβίσουν» τον κ. Παπανδρέου στην πρωθυπουργία. Υπολόγιζαν ότι η πρόωρη διαρροή της συζήτησης θα προκαλούσε την ανατροπή των πρωθυπουργικών προθέσεων, αφού στελέχη, υπουργοί και πρόσωπα της οικογένειας Παπανδρέου με επιρροή στη λήψη των αποφάσεων, όπως ο κ. Ν.Παπανδρέου, θα έσπευδαν να μεταπείσουν τον Πρωθυπουργό (όπως και έγινε). Η αποσταθεροποίηση που κατόπιν εκδηλώθηκε στην Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΠαΣοΚ, με τις διαδοχικές παραιτήσεις από το βουλευτικό αξίωμα των κκ. Γ. Φλωρίδη και Εκτ. Νασιώκα, αντιμετωπίστηκε δραστικά με το… κάλεσμα του φαντάσματος της Αποστασίας (που παραμένει «πολιτικά ενεργό» έπειτα από 46 χρόνια!) τη «θυσία» του κ. Γ. Παπακωνσταντίνου και την «εν λευκώ» μεταβίβαση της «μερίδας του λέοντος» της εξουσίας στον κ. Ευ. Βενιζέλο.
Τις εξελίξεις της 15ης Ιουνίου είχε διαβλέψει ο νυν αντιπρόεδρος της κυβέρνησης και υπουργός Οικονομικών. «Αύριο είναι η πρόβα τζενεράλε» έλεγε την προηγουμένη της κατάθεσης του Μεσοπρόθεσμου σε συνομιλητές του που τον συνάντησαν στο γραφείο του στο υπουργείο Εθνικής Αμυνας. «Εννοώ πρόβα τζενεράλε για την ψήφιση στο τέλος Ιουνίου, όταν θα πρέπει να οργανωθεί έξω από τη Βουλή η μεγαλύτερη αστυνομική επιχείρηση της Μεταπολίτευσης» . Ο κ. Βενιζέλος υποστήριζε ότι το ΠαΣοΚ αδυνατεί να σηκώσει το πολιτικό βάρος του Μεσοπρόθεσμου, επιμένοντας ότι έπρεπε να «εκβιαστεί» η συναίνεση της ΝΔ με την τοποθέτηση του ορίου ψήφισης στους 180 βουλευτές. Τελικώς, η υπερψήφιση μόνο με τους 154 βουλευτές του ΠαΣοΚ επιτεύχθηκε, αλλά μόνον επειδή είχε προηγηθεί ο ανασχηματισμός και η μετακίνηση του κ. Βενιζέλου (κατά δήλωσή του) «από το υπουργείο Αμυνας στον πόλεμο της οικονομίας» με «όπλα» τους συνεχείς ρητορικούς ελιγμούς και τις μαραθώνιες συνεννοήσεις με διαφωνούντες βουλευτές.
Οι ραγδαίες εξελίξεις με την παρ΄ ολίγον πτώση της κυβέρνησης του ΠαΣοΚ δικαίωσαν τον αναπληρωτή υπουργό Οικονομικών κ. Φ.Σαχινίδη, ο οποίος από τις αρχές του 2011 έλεγε στους συνομιλητές του με χαρακτηριστική επιμονή ότι «το Μεσοπρόθεσμο θα αποδειχθεί η μητέρα όλων των μαχών». Ο κ. Σαχινίδης είχε πλήρη γνώση του Μεσοπρόθεσμου και αίσθηση των πολιτικών παρενεργειών που θα μπορούσε να προκαλέσει, διότι, όπως παραδέχεται, στα σχεδόν δύο χρόνια που βρίσκεται στο Γενικό Λογιστήριο έχει αποκτήσει πλήρη γνώση των «δακτυλικών αποτυπωμάτων» του πολιτικού συστήματος στη δημοσιονομική ταυτότητα της χώρας. Οι χιλιάδες «ειδικές ρυθμίσεις» και τα διακομματικά δώρα στις αναρίθμητες ομάδες πίεσης αποτυπώνονται σε κάθε προϋπολογισμό, συγκροτούν τις λεγόμενες «ανελαστικές δαπάνες» και συνθέτουν την «αξονική τομογραφία της Μεταπολίτευσης». Η διαγραφή τους (και ως εκ τούτου η εξαφάνιση του ελλείμματος) θεωρείται εγχείρημα σχεδόν ανέφικτο. Το Κοινοβούλιο, επί δεκαετίες «εργοστάσιο» παραγωγής τέτοιων «δώρων», επιχειρεί σήμερα να τα καταργήσει ενισχύοντας το κύμα αντίδρασης που εκδηλώνεται εναντίον του.
Η αναδίπλωση της… μεταπολιτευτικής γαλαντομίας σε συνδυασμό με την ύφεση παράγουν την «πρώτη ύλη» για μια πρωτοφανή μορφή επιθετικότητας απέναντι στους πολιτικούς. Πρόκειται για τους… «βελούδινους προπηλακισμούς». Οι περισσότεροι πολιτικοί, όλων των κομμάτων, σπανίως πλέον κυκλοφορούν δημοσίως. Οσοι το τολμούν διακινδυνεύουν να γίνουν αποδέκτες μειωτικών χαρακτηρισμών που εξαπολύονται από περαστικούς με την ίδια φυσικότητα, ψυχραιμία και ευκολία που ως πριν από λίγα χρόνια αποδίδονταν εύσημα και κολακείες! Κατά συνέπεια, ίσως το μεγαλύτερο εμπόδιο στην προκήρυξη πρόωρων εκλογών, λένε πολλοί, είναι η αδυναμία των πολιτικών να συμμετάσχουν στην προεκλογική εκστρατεία! «Είναι η χειρότερη εποχή να είσαι υπουργός» παραδέχονται στις συζητήσεις τους τα περισσότερα μέλη του Υπουργικού Συμβουλίου. Σε πρόσφατη έρευνα της Κάπα Research για «Το Βήμα της Κυριακής» ένας στους δύο ερωτηθέντες (ποσοστό 49%) επικροτεί τους προπηλακισμούς, ενώ το 68,3% θεωρεί αρνητική εξέλιξη την ψήφιση του Μεσοπρόθεσμου. «Τα δύο κόμματα θα αποσυντεθούν» υποστηρίζει ο κ. Κ. Μητσοτάκης σε όλες τις πολιτικές συζητήσεις του τα τελευταία δύο χρόνια, εξηγώντας ότι η επώδυνη κατάρρευση της πελατειακής συγκρότησης του κράτους που εκ των πραγμάτων επιβάλλει η κρίση χρέους θα συμπαρασύρει τους πρωταγωνιστές της Μεταπολίτευσης, το ΠαΣοΚ και τη Νέα Δημοκρατία. Ο κ. Κ. Σημίτης αποφεύγει τις «βιβλικές» προβλέψεις. Εφιστά την προσοχή στο έλλειμμα πολιτικής στρατηγικής, ιεράρχησης και επαρκούς προετοιμασίας που πρέπει να καλυφθεί. Στις ιδιωτικές συζητήσεις του τους τελευταίους μήνες ο πρώην πρωθυπουργός επέμενε σε δύο καίρια θέματα: στην προετοιμασία ολοκληρωμένης πρότασης για την αναδιάρθρωση του χρέους (κάτι το οποίο υποστήριξε και δημοσίως με συνέντευξή του στο «Βήμα της Κυριακής» στις 17 Απριλίου 2011) και στην πολιτική αντιμετώπιση των εκδηλώσεων διαμαρτυρίας στην πλατεία Συντάγματος. «Πρόκειται για πολιτικό γεγονός» είχε πει ο κ. Σημίτης σε συνομιλητές του αρκετές εβδομάδες πριν από την κατάθεση του Μεσοπρόθεσμου αναφερόμενος στις καθημερινές συγκεντρώσεις των «Αγανακτισμένων» και είχε προβλέψει τον κίνδυνο οι μαχητικές εκδηλώσεις να ενταθούν και να υπονομεύσουν την κυβερνητική σταθερότητα στην πορεία προς την ψήφιση.
Η αποδυνάμωση του κύρους της εξουσίας στην κοινωνία, όπως εκφράστηκε στη «μάχη της Κερατέας», την οποία το κράτος «έχασε κατά κράτος», προβληματίζει εδώ και αρκετούς μήνες τον κ. Ι. Ραγκούση. Ο νυν υπουργός Υποδομών υποστήριξε σε διαδοχικές κυβερνητικές συσκέψεις ότι ο ιός της Κερατέας «θα μεταδοθεί παντού αν δεν αντιμετωπιστεί στην Κερατέα». Τελικώς, όπως παραδέχονται σήμερα αρκετοί υπουργοί αλλά και στελέχη της αξιωματικής αντιπολίτευσης, η Κερατέα «μετακόμισε» στην πλατεία Συντάγματος, δίνοντας παράλληλα το παράδειγμα σε όλες τις ομάδες πίεσης ότι η «νίκη επί του κράτους» είναι εφικτή. «Τα αστικά κόμματα έχουν μετεξελιχθεί σε κόμματα λαϊκίστικα, με αποτέλεσμα τώρα που καλούνται να σηκώσουν ένα ιστορικό βάροςη αμφισβήτησή τους να μην έχει προηγούμενο» παρατηρεί ο κ. Αλ. Παπαδόπουλος . «Παρ΄ όλα αυτά πιστεύω ότι δεν χρειαζόμαστε νέα κόμματα. Το ΠαΣοΚ οφείλει και μπορεί να μετασχηματιστεί σε μια γνήσια, σύγχρονη σοσιαλδημοκρατία με στόχο την αναθέσμιση της χώρας». Και καταλήγει: «Η Ελλάς πάλλεται ακόμη μεταξύ Ανατολής και Δύσης και η όποια ανανέωση των πολιτικών δυνάμεων περνά μέσα από την αποδοχή του ευρωπαϊκού προσανατολισμού της χώρας ως προϋπόθεση για την επιβίωσή της».
Η οριακή αντοχή της μεταπολιτευτικής δημοκρατίας αντικατοπτρίζεται και στη στρατηγική του ΚΚΕ, το οποίο λόγω των «ειδικών συνθηκών» αποφάσισε να παράσχει εκτάκτως «στρατηγική υποστήριξη» στον ευρωπαϊκό προσανατολισμό της χώρας. Η κυρία Αλέκα Παπαρήγα ήταν η μοναδική πολιτική αρχηγός που δεν δίστασε να αμφισβητήσει δημοσίως τον «επαναστατικό χαρακτήρα» των εκδηλώσεων αγανάκτησης στην πλατεία Συντάγματος, ενώ λίγες ημέρες αργότερα χάραξε την «κόκκινη γραμμή» και οριοθέτησε τον παραδοσιακό αντιευρωπαϊσμό της Αριστεράς όταν κατέστησε σαφές ότι η έξοδος από την ευρωζώνη θα πλήξει πρώτα και κύρια τους εργαζομένους.
«Θα μπορούσα να ηγηθώ της αγανάκτησης σε κάθε πλατεία» λέει σε ιδιωτικές συνομιλίες του ο κ. Σαμαράς επισημαίνοντας ότι η πολιτική του αυτοσυγκράτηση είναι η έμπρακτη αναγνώριση της σοβαρότητας της κρίσης για την Ελλάδα και της ευθύνης που του αναλογεί ως ηγέτη της κεντροδεξιάς παράταξης. Από την άλλη πλευρά, η άρνησή του να παράσχει «πλήρη συναίνεση» με την ψήφιση του Μεσοπρόθεσμου ερμηνεύεται από τον ίδιο ως «στρατηγική επιλογή» περιχαράκωσης της αγανάκτησης εντός του αστικού πολιτικού συστήματος. Ο κ. Σαμαράς εκτιμά ότι η σύμπραξη με την κυβέρνηση θα εξασθένιζε τη Νέα Δημοκρατία και κατά συνέπεια θα έπληττε καίρια τη δημοκρατία, αφού οι εκφραστές της αντίδρασης και της διαφωνίας θα εγκατέλειπαν τις παραδοσιακές πολιτικές δυνάμεις και θα δυνάμωναν την ορμή κατεδάφισης του αστικού μεταπολιτευτικού συστήματος.
Μπορεί ένα δημοψήφισμα (και μάλιστα «συμβουλευτικού χαρακτήρα») να εξαγνίσει το πολιτικό σύστημα; Ο κ. Αλ. Αλαβάνος συμφωνεί ότι υπάρχει διάχυτη «ανάγκη έκφρασης». Αλλά εκτιμά ότι η κοινωνία θα χαρακτηρίσει το δημοψήφισμα που ετοιμάζει ο κ. Παπανδρέου «κίνηση απάτης». «Γιατί δεν οργάνωσαν δημοψήφισμα για το μνημόνιο,αλλά οργανώνουν για τον κοινοβουλευτισμό όταν είναι αυτή η κυβέρνηση που επέφερε πλήγμα στον κοινοβουλευτισμό εφαρμόζοντας πρόγραμμα διαφορετικό από εκείνο με το οποίο εξελέγη;» θέτει το ερώτημα ο κ. Αλαβάνος, ο οποίος ωστόσο εμφανίζεται ιδιαίτερα επιφυλακτικός απέναντι σε όσους προβλέπουν την κατάρρευση του μεταπολιτευτικού συστήματος. «Μπορεί να προχωρήσουμε στην ενίσχυση ενός αντιδραστικού λαϊκισμού, δηλαδή σε μορφές εκτροπής πιο έντονες από τις σημερινές,μπορεί να δούμε αυταρχικές ψευδοκοινοβουλευτικές λύσεις ή μπορεί να αποδειχθεί ότι ο αστικός κοινοβουλευτισμός είναι ιδιαίτερα ανθεκτικός» λέει και υπογραμμίζει: «Κανένας δεν μπορεί να υποτιμά το σύστημα,αλλά από την άλλη πλευρά όλα τα ενδεχόμενα είναι ανοιχτά αφού η Ελλάδα είναι ο κατ΄ εξοχήν χώρος έκφρασης μιας παγκόσμιας κρίσης η οποία μπορεί να έχει οποιαδήποτε έκβαση». Προφανώς στην έκφραση «οποιαδήποτε έκβαση» συμπεριλαμβάνονται και τα… πρωτότυπα πρωθυπουργικά τηλεφωνήματα στον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης.
Η παρ΄ ολίγον παραίτηση του Πρωθυπουργού εξακολουθεί να συζητείται στα υπουργικά γραφεία. Σχεδόν όλοι οι υπουργοί προεξοφλούν ότι ο Πρωθυπουργός αναζητεί «πολιτική διέξοδο» ανάλογη εκείνης που σχεδίασε ο κ.Κ.Καραμανλήςτο 2009, όταν κατέληξε στην εκτίμηση ότι…η Ελλάδα δεν μπορεί να κυβερνηθεί- συμπέρασμα που λέγεται ότι διατηρεί ως σήμερα.Μοιάζει σαν οι απόγονοι τουΚωνσταντίνου Καραμανλήκαι τουΑνδρέα Παπανδρέου να δυσκολεύονται να διαχειριστούν τη δημοκρατία την οποία οι πρόγονοί τους θεμελίωσαν.Η ευρωπαϊκή συμφωνία της περασμένης Πέμπτης για τη διαχείριση της κρίσης χρέους δεν έχει μεταβάλει τους υπολογισμούς των υπουργών. Σχεδόν όλοι προεξοφλούν ότι το φθινόπωρο θα είναι πλήρες πολιτικών γεγονότων, με δεδομένη την «επιθυμία εκλογών» που δεν κρύβει ο κ.Βενιζέλος.Στις εξ απορρήτων συζητήσεις του ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης προκρίνει μια στρατηγική ανάλογη με εκείνη που θερμά υποστήριζε ο κ.Γ.Σουφλιάςτο καλοκαίρι του 2009, δηλαδή εκείνη των πρόωρων εκλογών.Ο Πρωθυπουργός φέρεται να διαβεβαιώνει τους συνεργάτες του ότι«δεν συμφωνεί με την εισήγηση του Βενιζέλου για εκλογές», αλλά αρκετοί υπουργοί δεν πείθονται υπενθυμίζοντας ότι ο κ.Παπανδρέου ποτέ δεν αποκαλύπτει τις πραγματικές προθέσεις του.Εκτιμούν ότι η πιθανότητα πρόωρων εκλογών αυξάνεται καθώς είναι ο μοναδικός τρόπος με τον οποίο θα μπορούσε να εξασφαλιστεί η υλοποίηση της πρότασής του προς τον κ.Σαμαρά για μια κυβέρνηση συνεργασίας των δύο μεγάλων κομμάτων που θα εγγυηθεί την ασφαλέστερη και ταχύτερη υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων. Αλλωστε, μετά το νέο πακέτο στήριξης,το «κρίσιμο στοίχημα» μεταφέρεται εκ νέου στο εσωτερικό και επικεντρώνεται στην υλοποίηση των δεσμεύσεων που έχουν αναληφθεί- από τις επώδυνες μεταρρυθμίσεις ως τις «εξπρές ιδιωτικοποιήσεις».
Γι΄ αυτόν τον λόγο πολλοί προεξοφλούν ότι ο Πρωθυπουργός θα μπορούσε να προκηρύξει εκλογές- και μάλιστα για τις αρχές Σεπτεμβρίου- περιορίζοντας τη φθορά που είναι σίγουρο ότι θα ενταθεί μόλις το Μεσοπρόθεσμο, με τους επιπλέον φόρους και τις νέες περικοπές,αρχίσει να εφαρμόζεται. «Υπάρχει ανάγκη έκφρασης στην κοινωνία»επιμένει ο Πρωθυπουργός στις συζητήσεις με τους συνεργάτες του,αλλά εξηγεί ότι αυτή η ανάγκη θα εκτονωθεί με την προκήρυξη δημοψηφίσματος για το πολιτικό σύστημα.Για πολλούς όμως η λέξη «δημοψήφισμα» είναι συνθηματική. «Προετοιμάζοντας το δημοψήφισμα» λέει υπουργός«είναι σαν να προετοιμάζουμε εκλογές,αφού μπορούμε ανά πάσα στιγμή να μετατρέψουμε το δημοψήφισμα σε εθνικές εκλογές».
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
