Η ελληνική οικονομία εθίζεται πλέον σε συχνές και έντονες επιθέσεις αμφισβήτησης της πιστοληπτικής της ικανότητας, οι οποίες οδηγούν όχι μόνο τα spreads στα ύψη αλλά τροφοδοτούν κατά κύματα την ανησυχία των πολιτών. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι πολλά σενάρια «στήνονται» από κερδοσκοπικούς μηχανισμούς.

Κλειδί στην επιτυχία του εκβιασμού είναι η αρνητική μαζική ψυχολογία που κάνει τους αρχικά αμέτοχους επενδυτές να εκλαμβάνουν τη στημένη πίεση ως επαλήθευση των φόβων τους και να υιοθετούν παρόμοιες κινήσεις δίνοντας έτσι μαζικές διαστάσεις στο αρχικά περιορισμένο παίγνιο.

Σε τέτοιες περιπτώσεις η πραγματική αιτία δεν έχει πάντα σημασία και η νευρικότητα μπορεί να φουντώσει από μια τυχαία αφορμή. Πριν από τρεις εβδομάδες π.χ. η φήμη ότι η Ελλάδα θα καταφύγει στο ΔΝΤ προκάλεσε έκρηξη στα spreads, προχθές η φήμη ότι θέλει να αποφύγει το ΔΝΤ είχε το ίδιο- αν όχι χειρότερο- αποτέλεσμα.

Η απάντηση σε αυτή την κερδοσκοπική ψυχολογία είναι η ανατροπή των προσδοκιών. Αν, για παράδειγμα, είχε τώρα προχωρήσει η πολιτική αποκρατικοποιήσεων, τότε το ποσό που θα χρειαζόταν να δανειστούμε τον επόμενο μήνα θα ήταν μικρότερο. Τα μαθηματικά του μειωμένου δανεισμού θα έκαναν όσους ποντάρουν στα σενάρια υπερχρέωσης να αναδιπλωθούν.

Ο κ. Νίκος Χριστοδουλάκης είναι πρώην υπουργός Οικονομίας.