Στην τακτοποίηση των ημιυπαίθριων και των κλειστών υπέργειων και υπόγειων χώρων των κτιρίων, που βρίσκονται εντός του εγκεκριμένου περιγράμματος του όγκου του κτιρίου και άλλαξαν χρήση, προχωρεί ο υπουργός ΠΕΧΩΔΕ κ. Γιώργος Σουφλιάς, ο οποίος καταθέτει σήμερα στη Βουλή σχετική τροπολογία στο φορολογικό νομοσχέδιο του υπουργείου Οικονομίας.
Η νομοθετική αυτή ρύθμιση, που όλα δείχνουν ότι είναι εισπρακτικού χαρακτήρα καθώς δεν παρέχει νομική διασφάλιση στους τακτοποιούμενους χώρους, συνοδεύεται από δικλίδες ασφαλείας για την αποτροπή παρόμοιων φαινομένων στο μέλλον, χωρίς τις οποίες, όπως είπε χθες ο κ. Σουφλιάς, δεν θα συναινούσε στην εφαρμογή των μέτρων, ενώ λίγο αργότερα πρόσθεσε «ας είμαστε ρεαλιστές.Πρέπει να μαζέψουμε χρήματα». Μάλιστα ο υπουργός ΠΕΧΩΔΕ παραδέχθηκε ότι «κάμφθηκε διότι θεσπίζονται μέτρα για το μέλλον και κυρίως διότι υπάρχει ανάγκη για τα οικονομικά της χώρας» .
Οπως είπε ο κ. Σουφλιάς, τα έσοδα που αναμένει το κράτος από την όλη διαδικασία, τα οποία βέβαια εξαρτώνται από τη συμμετοχή των πολιτών, ξεπερνούν τα 2 δισ. ευρώ, ποσό σημαντικό για το δημοσιονομικό πρόβλημα της χώρας. Μάλιστα ο υπουργός Οικονομίας ενημέρωσε την ΕΕ ότι για το 2009 υπολογίζονται έσοδα 1.150 εκατ. ευρώ και αντίστοιχο ποσόν το 2010. Ολα, βέβαια, θα εξαρτηθούν από το εμβαδόν των ημιυπαίθριων και την προσέλευση του κόσμου. Στην κατηγορία των ρυθμίσεων εκτιμάται ότι εμπίπτουν 1,5 εκατ. χώροι.
Σύμφωνα με τη ρύθμιση, από το τέλος Ιουλίου ως τις αρχές Αυγούστου, οι ιδιοκτήτες ημιυπαίθριων και κλειστών υπέργειων και υπόγειων χώρων θα δηλώσουν οι ίδιοι ότι κατέχουν χώρο στον οποίο άλλαξε η χρήση του και θα καταβάλουν εντός ενός έτους από την ισχύ του νέου νόμου εισφορά ίση με το 10% της αντικειμενικής αξίας του χώρου που έχει αλλάξει χρήση. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς του κ. Σουφλιά, ο μέσος όρος της εισφοράς που θα καταβάλει κάθε ιδιοκτήτης θα φθάσει τα 1.500 ευρώ.
Πρόκειται, όπως είπε ο υπουργός, για υπαρκτούς όγκους βάσει της οικοδομικής άδειας. Οι ιδιοκτήτες αυτοί πρέπει όμως να δηλώσουν την παράβασή τους εντός έξι μηνών στην οικεία πολεοδομία καταβάλλοντας και παράβολο 250 ευρώ, το οποίο συμψηφίζεται με την προβλεπόμενη εισφορά.
Από τη στιγμή της υποβολής των δικαιολογητικών σταματά η όποια διαδικασία επιβολής κυρώσεων. Οταν ολοκληρωθεί η διαδικασία, ο ιδιοκτήτης θα λάβει μία βεβαίωση ότι ο χώρος διατηρεί τη χρήση του. Με τον τρόπο αυτόν γλιτώνει από πιθανή υπαγωγή του χώρου του στη νομοθεσία περί αυθαιρέτων, η οποία προβλέπει πρόστιμο ανέγερσης 30% επί της αντικειμενικής αξίας και ετήσιο πρόστιμο διατήρησης 5%.
Ωστόσο ο χώρος που τακτοποιείται παραμένει νομικά ανύπαρκτος αφού δεν θα έχει δικαίωμα σε ποσοστό επί του οικοπέδου, δεν θα μπορεί να δηλωθεί στο Κτηματολόγιο ως χώρος κύριας χρήσης και δεν θα μπορεί να υποθηκευτεί. Στη ρύθμιση δεν περιλαμβάνονται τα δώματα και οι σοφίτες γιατί αποτελούν άλλης κατηγορίας πολεοδομικές αυθαιρεσίες, που αυξάνουν τον όγκο του κάθε κτιρίου. Για τις ως τώρα πολεοδομικές παραβάσεις στα υπάρχοντα κτίρια, ο υπουργός είπε: «Είμαστε όλοι συνυπεύθυνοι.Και ο πολίτης που συμπράττει και η πολιτεία», ενώ ανακοίνωσε ότι εντός του μηνός θα ανακοινώσει το πολεοδομικό νομοσχέδιο.
Oσο για την πιθανότητα άσκησης προσφυγών στο ΣτΕ κατά της νομοθετικής ρύθμισης, ο κ. Σουφλιάς είπε ότι θλίβεται όταν βλέπει δικαστές του ΣτΕ να προτρέχουν δημοσίως και να λένε την προσωπική τους άποψη χωρίς να έχουν διαβάσει την τροπολογία. «Ο δικαστής αποφαίνεται από έδρας. Τα άλλα είναι καταδικαστέες πράξεις» είπε. Και θύμισε ότι το ΣτΕ συζητεί τώρα, έπειτα από 25 χρόνια, τον νόμο του 1983 περί αυθαιρέτων, ενώ αναρωτήθηκε ποια είναι η έννοια του δικαίου.
Αναλυτικά τα μέτρα που ανακοινώθηκαν:
* Τέλος ίσο με το 10% της αξίας του κλειστού χώρου, όπως αυτή υπολογίζεται με βάση την επιφάνεια του δαπέδου του χώρου επί την τιμή ζώνης που ισχύει στην περιοχή του ακινήτου, σύμφωνα με το σύστημα αντικειμενικών αξιών του ΥΠΟΙΟ.
* Δηλαδή αν ο κλεισμένος ημιυπαίθριος είναι 10 τ.μ. και η αντικειμενική αξία στην περιοχή της οικοδομής είναι 1.800 ευρώ ανά τ.μ., τότε ο ενδιαφερόμενος θα κληθεί να πληρώσει εφάπαξ τέλος 1.800 ευρώ.
* Η ρύθμιση ισχύει για όλες τις οικοδομές για τις οποίες εκδόθηκε οικοδομική άδεια ως και σήμερα, 2 Ιουλίου 2009.
* Οσοι έχουν κλεισμένους ημιυπαίθριους ή έχουν υπέργειους και υπόγειους χώρους που άλλαξαν χρήση και αντί για αποθήκες ή χώρους στάθμευσης χρησιμοποιούνται ως κατοικίες, πρέπει να υποβάλουν αίτηση προς την αρμόδια πολεοδομική υπηρεσία, η οποία θα συνοδεύεται από:
* Υπεύθυνη δήλωση του Ν. 1599/1986 εις διπλούν, στην οποία εκτός από τα ατομικά στοιχεία, τον ΑΦΜ και τη ΔΟΥ φορολογίας του ιδιοκτήτη, περιλαμβάνεται συνοπτική περιγραφή του χώρου, το εμβαδόν του δαπέδου του χώρου, η χρήση, ο αριθμός της οικοδομικής άδειας και ο χρόνος έκδοσής της. Η δήλωση συνοδεύεται από κάτοψη του ορόφου στην οποία αποτυπώνεται ο ημιυπαίθριος χώρος.
* Παράβολο Δημοσίου Ταμείου ύψους 250 ευρώ για τους ημιυπαίθριους και 350 ευρώ για τους άλλους χώρους, το οποίο συμψηφίζεται με την εφάπαξ εισφορά.
* Τα δικαιολογητικά αυτά μπορούν να υποβληθούν είτε απευθείας στην Πολεοδομική Υπηρεσία εντός έξι (6) μηνών από την ισχύ του νόμου, είτε με συστημένη επιστολή εντός τεσσάρων (4) μηνών από την ισχύ του νόμου.
* Εφόσον ο φάκελος είναι πλήρης, η Πολεοδομική Υπηρεσία θα υπολογίσει το ακριβές ποσόν της εισφοράς και θα στείλει ειδικό έντυπο εντός 40 ημερών. Η εισφορά καταβάλλεται στο Δημόσιο Ταμείο εντός ενός έτους από την ισχύ του νόμου, ολόκληρη ή σε τρεις (3) ισόποσες δόσεις. Σε περίπτωση εφάπαξ εξόφλησης της εισφοράς παρέχεται έκπτωση 10%.
* Αν χρησιμοποιηθεί μηχανικός για την κατάρτιση του φακέλου, η αμοιβή του δεν θα υπερβαίνει το 20% επί της ελαχίστης αμοιβής μελέτης που ισχύει κατά την έκδοση οικοδομικών αδειών.
* Μετά την υποβολή των δικαιολογητικών αναστέλλεται κάθε διαδικασία επιβολής κυρώσεων.
Για την αποτροπή παρόμοιων φαινομένων στο μέλλον, η νομοθετική ρύθμιση προβλέπει ότι οι ημιυπαίθριοι θα κατανέμονται αναλογικά ανά όροφο και θα αποτελούν το 15% της οικοδομής, αντί του 20% που ισχύει τώρα, ενώ το βάθος τους θα είναι 1,80 μ. ώστε να μην μπορεί να μετατραπεί σε αυτόνομο δωμάτιο. Τα υπόγεια στις εκτός σχεδίου περιοχές θα υπολογίζονται στον συντελεστή δόμησης.
Στις εντός σχεδίου περιοχές, οι υπόγειοι χώροι θα έχουν οροφή όχι άνω του 0,80 μ., αντί του 1,5 μ. που ισχύει τώρα, και ως εκ τούτου δεν θα προσφέρονται για αλλαγή χρήσης. Οι ισόγειοι χώροι στάθμευσης θα υπολογίζονται πλέον στον συντελεστή δόμησης.
Αντιδράσεις από κόμματα και ΤΕΕ
«Με καθαρά εισπρακτικά και ψηφοθηρικά κριτήρια και με μια έωλη νομικά διαδικασία, η κυβέρνηση προχωρεί σε αυτό που η ίδια ονομάζει τακτοποίηση» τονίζει ο πολιτικός εκπρόσωπος Περιβάλλοντος και Χωροταξίας του ΠαΣοΚ κ. Σπ. Κουβέλης με αφορμή την ανακοίνωση του υπουργού ΠΕΧΩΔΕ για τους ημιυπαίθριους χώρους.
«Η επιχειρούμενη σήμερα από την κυβέρνηση νομιμοποίηση των ημιυπαίθριων χώρων, με την επιβολή προστίμων, είναι ένα ακόμη αντιφατικό μέτρο, που με μαθηματική ακρίβεια θα οδηγήσει και αυτό στην έξαρση της αυθαίρετης δόμησης» αναφέρει ανακοίνωση του Γραφείου Τύπου του ΣΥΝ. Ο πρόεδρος του ΤΕΕ κ. Γιάννης Αλαβάνος με δήλωσή του, αφού υπογραμμίζει ότι δυστυχώς ως χώρα « πολεοδομικά επτωχεύσαμεν», διευκρινίζει ότι τροποποιούνται θετικές προβλέψεις του ΓΟΚ ενώ είναι εφικτός, εύκολος και οικονομικός ο έλεγχός τους, και εμπεδώνεται στην ελληνική κοινωνία η αντίληψη ότι όσοι αυθαιρετούν, εν τέλει, δικαιώνονται.
