Πόσες ιστορίες, μύθους και παροιμίες υπάρχουνε για τη θάλασσα. Από τον Οδυσσέα μέχρι τη Σκύλλα και τη Χάρυβδη. Μέχρι το πως πήρε το όνομα του το Ικάριο πέλαγος και το μύθο για το Κάβο Ντόρο. Μια άκρη του νησιού της Άνδρου, αντικρίζει τον Καφηρέα, < <το Κάβο Ντόρο> > όπως το αποκαλούνε οι ναυτικοί. Εκεί έχει πάντα μεγάλες φουρτούνες. Ο μύθος μας λέει πως ο Καφηρεύς είναι πάντοτε αγριεμένος γιατί κάποτε του είχε τάξει κάτι ένας ναυτικός και δεν του το έδωσε. Από τότε ο Καφηρεας έχει μεγάλο μένος για τους ναυτικούς και θέλει να τους βουλιάξει όλους. Εμείς όμως δεν θα ασχοληθούμε με μύθους αλλά με μια πραγματική ιστορία η οποία ξεκινάει το Μάιο του 1939 στο λιμάνι του Αμβούργου και περικλείει τη δίνη του Ολοκαυτώματος.
13 Μαΐου 1939 το γερμανικό πλοίο που εκτελούσε υπερατλαντικά ταξίδια ναυλώνεται από το Ράιχ με προορισμό την Αβάνα της Κούβας. Το όνομα του πλοίου ήτανε ‘’Σεντ Λούις’’.Στο πλοίο αυτό επιβαίνανε 937 επιβάτες, όπου σχεδόν όλοι τους ήτανε Εβραίοι οι οποίοι το σκάγανε από το 3 Ράιχ. Η πλειοψηφία ήτανε Γερμανοί πολίτες και μερικοί από αυτούς ήτανε από την ανατολική Ευρώπη. Το μεγαλύτερο μέρος των Εβραίων είχε κάνει αίτηση για να τους χορηγηθεί άδεια παραμονής στις Ηνωμένες Πολιτείες. Έως του γινότανε αυτό θα παραμένανε στην Κούβα. Όλα δείχνανε πως επρόκειτο για ένα ταξίδι ρουτίνας και αναψυχής για τους περισσότερους. Κανείς από τους επιβάτες δεν είχε υποψιασθεί την περιπέτεια που τους περίμενε.
Αλλά για να είμαστε ακριβοδίκαιοι. Σχεδόν κανείς. Οι πλοιοκτήτες γνωρίζανε ότι θα υπήρχανε προβλήματα. Ενώ οι Εβραίοι επιβάτες είχανε όλα τα απαραίτητα έγγραφα για να μπορέσουνε να μείνουνε στην Αβάνα μέχρι να πάνε στην Αμερική, μια εβδομάδα πριν τον απόπλου του πλοίου ο πρόεδρος της Κούβας με διάταγμα του, ακύρωνε όλα τα πιστοποιητικά για την άδεια παραμονής στη χώρα του. Όποιος ήθελε να παραμείνει στην Κούβα θα έπρεπε να έχει πιστοποιητικό από το υπουργείο Εσωτερικών και Εργασίας καθώς και να καταβάλει το ποσό των 500 Αμερικανικών δολαρίων.
28 Μαΐου το πλοίο των καταραμένων κατά τον τίτλο της ομώνυμης ταινίας φτάνει στο λιμάνι της Αβάνας. Η Κουβανική κυβέρνηση επιτρέπει την είσοδο στη χώρα μόνο σε 28 επιβάτες εκ των οποίων οι 22 ήτανε Εβραίοι και είχανε εν ισχύει άδεια εισόδου. Οι υπόλοιποι θα έπρεπε να περιμένουν για τους δοθούν ταξιδιωτικά έγγραφα. Παρόλο, τις υπεράνθρωπες προσπάθειες του Λόρενς Μπέρενσον εκπροσώπου του JDC (Joint Distribution Committee) το πλοίο αναχωρεί απο τα χωρικά ύδατα της Κούβας και κατευθείνετε προς τη Φλόριντα. Δυστυχώς όμως, ούτε και στην Αμερική γίνονται δεκτοί. Το ‘’Σεντ Λούις’’, αναγκάζεται να επιστρέψει πίσω στην Ευρώπη αλλά δεν γυρίζει στη Ναζιστική Γερμανία. Οι διαπραγματεύσεις με διάφορες Ευρώπαϊκές κυβερνήσεις συνεχίζονται και στο τέλος η Μεγάλη Βρετανία δέχεται 224 επιβάτες, η Ολλανδία 181 και το Βέλγιο 214.
Ποιός ο λόγος για μια τέτοια περιπέτειας; Ήδη, πρίν ξεκινήσει το πλοίο απο το Αμβούργο,η προπαγάνδα των Ναζί είχε φροντίσει να δωθεί η δημοσιότητα που έπρεπε. Σκοπός ήτανε να εκμεταλλευτεί την απροθυμία και άλλων κρατών στο να δεχτούνε Εβραίους. Με απλά λόγια,οι Ναζί ψάχνανε συμμάχους στο επικείμενο Ολοκαύτωμα που ερχότανε. Αναζητούσανε υποστηρικτές στις θηριωδίες που σχεδιάζανε. Πολλοί πιστεύουνε, πως οι μεγαλύτεροι αντισημίτες της εποχής εκείνης ήτανε μόνο οι Γερμανοί. Υπήρχανε μεγαλύτεροι αντισημίτες όπως ήτανε οι Ουκρανοί και οι Κροάτες. Οι Γερμανοί δεν ήτανε μόνοι τους στο Ολοκαύτωμα. Είχανε και συνεργάτες σε επίπεδο κρατών. Απλά οι Γερμανοί εκτελέσανε κατά γράμμα ότι λέγανε για τους Εβραίους.
Κατά την προσωπική μου άποψη, αυτή η ιστορία αντανακλά τα πραγματικά επίπεδα αντισημιτισμού της εποχής εκείνης για τον απλούστατο λόγο οτι τότε δεν υπήρχε ούτε η Τρεμπλίνκα ούτε το Άουσβίτς. Οι Εβραίοι τότε ήτανε ανεπιθύμητοι και απο άλλους λαούς, απλά η Γερμανική προπαγάνδα το έβγαλε στην επιφάνεια και έψαχνε συνενόχους.
Ο κ. Αριέλ Λεκαδίτης είναι μεταπτυχιακός φοιτητήςστο Τμήμα Ολοκαυτώματος του Πανεπιστήμιου Χάιφας
