ΤΟ ΒΗΜΑ –THE PROJECT SYNDICATE
Η ερμηνεία των εκλογικών αποτελεσμάτων, ιδίως όταν η συμμετοχή στις εκλογές δεν είναι υψηλή, είναι πάντα παρακινδυνευμένη. Και στην περίπτωση των πρόσφατων ευρωεκλογών, τα αποτελέσματα δεν είναι ομοειδή.
Αλλά δεν μπορούμε να αγνοήσουμε τη νίκη του UKIP στη Βρετανία και του Εθνικού Μετώπου στη Γαλλία καθώς και την επιτυχία αντισυστημικών κομμάτων σε όλη την ήπειρο. Φανερώνουν βαθιά ανησυχία, δυσπιστία και αποξένωση από τους θεσμούς και την βασική φιλοσοφία της Ευρώπης.
Τώρα λοιπόν η ΕΕ πρέπει να σκεφτεί προσεκτικά προς τα πού θα πάει στο εξής, πώς θα επανασυνδεθεί με τις ανησυχίες των πολιτών της και πώς μπορεί να πραγματοποιήσει καλύτερα τα ιδεώδη της σε έναν κόσμο που αλλάζει. Ο εφησυχασμός σχετικά με την ακροδεξιά, με το σκεπτικό ότι η πλειοψηφία παραμένει φιλοευρωπαϊκή, είναι επικίνδυνος. Ακόμη και οι ένθερμοι υποστηριχτές της Ευρώπης πιστεύουν ότι πρέπει να υπάρξουν αλλαγές.
Με την ευρωζώνη, η ΕΕ πέρασε αίφνης από απλώς σημαντική σε υπεύθυνη για τον καθορισμό των κρατικών προϋπολογισμών και άλλων οικονομικών πολιτικών. Δεδομένου του πόνου που προκάλεσαν οι περικοπές, είναι εντυπωσιακό που η κατακραυγή δεν είναι μεγαλύτερη.
Σε έναν όλο και πιο πολυπολικό κόσμο, στον οποίο το ΑΕΠ και ο πληθυσμός είναι όλο και πιο αλληλένδετα, το σκεπτικό της Ευρώπης γίνεται όλο και ισχυρότερο. Μαζί, οι ευρωπαϊκοί λαοί μπορούν να ασκήσουν πραγματική επιρροή. Μεμονωμένα, θα δουν με τον καιρό να μειώνεται η σημασία τους. Ο κόσμος του 21ου αιώνα θα είναι δραματικά διαφορετικός από εκείνον του 20ού. Το σκεπτικό της Ευρώπης σήμερα δεν είναι ειρήνη, είναι ισχύς.
Αν θέλουμε να αξιοποιήσουμε τις δυνατότητες της ΕΕ και να αποφύγουμε την απόσυρση της Βρετανίας στο περιθώριο, η ισορροπία ανάμεσα στην ΕΕ και τα κράτη-μέλη πρέπει να επανεξεταστεί από το μηδέν και οι ευρωπαϊκοί θεσμοί να επανασχεδιαστούν για να πλησιάσουν τους πολίτες.
Είναι κατανοητό ότι οι εύθραυστες εθνικές κυβερνήσεις που αγωνίζονται κατά της οικονομικής κρίσης δεν έχουν καμία επιθυμία αυτή τη στιγμή για τέτοιες εκ βαθέων συζητήσεις. Πρέπει λοιπόν να κάνουμε τη διάκριση μεταξύ μακροχρόνιας και άμεσης δράσης. Η άμεση πρόκληση είναι να πετύχουμε τις περισσότερες δυνατές αλλαγές εντός του υπάρχοντος πλαισίου των ευρωπαϊκών θεσμών και συνθηκών. Για να την αντιμετωπίσουμε χρειάζεται νέα προσέγγιση και νέα ατζέντα.
Η νέα προσέγγιση πρέπει να ξεκινήσει με το ευρωπαϊκό Συμβούλιο να αναλαμβάνει τις ευθύνες του και να δίνει στην Ευρώπη κατεύθυνση. Το Συμβούλιο πρέπει να ταιριάξει τις πολιτικές φιλοδοξίες της ΕΕ με μια σειρά από συγκεκριμένες προτάσεις για την πραγματοποίησή τους και στη συνέχεια να επιφορτίσει την Επιτροπή με την υλοποίησή τους.
Το Ευρωκοινοβούλιο θα συζητήσει τα απαραίτητα μέτρα και θα νομοθετήσει αναλόγως.
Η ατζέντα της αλλαγής πρέπει να αντιμετωπίσει τα κορυφαία ζητήματα που τα κράτη-μέλη της ΕΕ αδυνατούν να προωθήσουν προς το συμφέρον τους. Εντός της ευρωζώνης αυτό σημαίνει μια σαφή διευθέτηση στην οποία, για να συνεχίσουν και να εμβαθύνουν τις διαρθρωτικές αλλαγές τα κράτη-μέλη, θα υπάρξει μεγαλύτερη δημοσιονομική ευελιξία και δράση στη νομισματική πολιτική για να ενισχυθεί η ανάπτυξη και να αποφευχθεί ο αποπληθωρισμός.
Είναι ευκολότερο να πουλήσουμε τις μεταρρυθμίσεις σε κάθε χώρα της ΕΕ αν αυτές αποτελούν μέρος ενός μεγάλου παζαριού στο οποίο ο πόνος και τα κέρδη είναι δίκαια ισορροπημένα. Για την ΕΕ ως σύνολο, απαιτείται πρόοδος στην εδραίωση της κοινής αγοράς, ιδίως στον τομέα των υπηρεσιών. Οι πολιτικοί πρέπει να προωθήσουν επίμονα την Διατλαντική Εταιρική Σχέση Εμπορίου και Επενδύσεων.
Η ενεργειακή πολιτική είναι κρίσιμης σημασίας, όχι μόνο για την ανταγωνιστικότητα της Ευρώπης αλλά και ως αποτέλεσμα των γεγονότων στην Ουκρανία. Η ΕΕ δεν ακολούθησε ποτέ μια ενεργειακή πολιτική με το σθένος που απαιτείται. Η κοινή ενεργειακή πολιτική και οι ενσωματωμένες ενεργειακές αγορές θα ωφελήσουν επιχειρήσεις και καταναλωτές και θα περιορίσουν την ενεργειακή εξάρτηση της Ευρώπης.
Τέλος, αν η Ευρώπη επιθυμεί να ασκεί εξουσία ανάλογη με το οικονομικό της βάρος, πρέπει να έχει την ικανότητα να παίζει τον ρόλο της στις στρατιωτικές επιχειρήσεις αλλά και στην ουσιώδη οικοδόμηση του τομέα ασφαλείας πιθανών εταίρων που αναδύονται από αναταραχές ή συγκρούσεις.
Επιθυμώ να είμαι σαφής για το τι εννοώ όταν αναφέρομαι στην ατζέντα μεταρρυθμίσεων για την Ευρώπη. Δεν εννοώ τα συνήθη συμπεράσματα του Συμβουλίου που συντίθενται την τελευταία στιγμή μιας βιαστικής συνάντησης ρουτίνας. Εννοώ ένα κανονικό και συγκεκριμένο πρόγραμμα _ ας το αποκαλέσουμε μανιφέστο για την αλλαγή _ που να λέει στην Επιτροπή ακριβώς τι πρέπει να κάνει και να παρέχει στους επιτρόπους την υποστήριξη που χρειάζονται για να το κάνουν.

*Ο κ. Τόνι Μπλερ ήταν πρωθυπουργός της Βρετανίας το 1997-2007 και σήμερα είναι Ειδικός Απεσταλμένος του λεγόμενου «Κουαρτέτου» (ΟΗΕ, ΗΠΑ, ΕΕ και Ρωσία) για την Μέση Ανατολή.