«ΠΟΘΕΝ ΕΣΧΕΣ» 89.000 ΔΡΧ.

Το έτος 1980 ένας (άσημος τότε) βουλευτής (ο οποίος επρόκειτο να διαλάμψει στην επερχόμενη δεκαετία του ΠαΣοΚ) ζήτησε από γνωστό του δημοσιογράφο μια «μεγάλη χάρη»: να δημοσιεύσει η εφημερίδα τα στοιχεία από τη δήλωση του «πόθεν έσχες» με ένα μικρό… λάθος.

Η δήλωσή του, είπε, που είχε υποβληθεί στη Βουλή, ήταν ειλικρινής. Γι’ αυτό και ανέφερε ότι είχε μετρητά 890.000 δρχ., ποσόν τεράστιο για την εποχή εκείνη. «Αν το δουν οι (σοσιαλιστές…) συνάδελφοί μου, κάηκα!» είπε ο βουλευτής και ζήτησε να γίνει από την εφημερίδα ένα λάθος: να παραλειφθεί ένα μηδενικό. «Αντί 890.000 να γράφει 89.000. Το μηδενικό θα έχει φαγωθεί από τον δαίμονα του τυπογραφείου… Ετσι και εγώ είμαι εντάξει διότι έχω υποβάλει ειλικρινή δήλωση στη Βουλή και τα μετρητά μου θα φαίνονται πολύ λιγότερα!..».

Δεν χρειάζεται να γραφεί η συνέχεια. Σημασία έχει ότι το «πόθεν έσχες», όπως εφαρμόζεται, αποτελεί προσβολή της νοημοσύνης όλων.

Οταν η Βουλή του 1964 εψήφισε τον νόμο περί προστασίας της τιμής του πολιτικού κόσμου, είχε ωριμάσει και αφυπνισθεί η κοινωνία μέσα στις αυξανόμενες καταγγελίες για οικονομικά συμφέροντα που δρούσαν αλληλοδιαπλεκόμενα «τρυγώντας» τα δημόσια ταμεία.

Εκτοτε η εφαρμογή του νόμου απέδειξε τις αδυναμίες του. Αντί να μαθαίνουμε αν ο συγκεκριμένος πολιτικός είχε αυξήσει την περιουσία του από έτος σε έτος, διαβάζαμε μια παράθεση περιουσιακών στοιχείων, συχνά έτσι ανακατεμένα ώστε ο έλεγχος να είναι σχεδόν αδύνατος.

Καθώς με τον καιρό προσετέθησαν στους ούτω πώς ελεγχόμενους και άλλες κοινωνικές ομάδες, ο έλεγχος από δυσχερής κατέστη αδύνατος. Και επιπροσθέτως, η βεβαιότης ότι πρόκειται για… τυπική διαδικασία ουσιαστικώς μη ελεγχόμενη άνοιξε ορέξεις καταστρατηγήσεως του νόμου. Αλλοι παραποιούσαν στοιχεία, άλλοι έκαναν λάθη από αμέλεια, αληθινά ή προμελετημένα.

Ολα αυτά τα χρόνια υπήρξαν διώξεις προσώπων τα οποία είτε δεν είχαν υποβάλει δήλωση είτε η υποβληθείσα δεν ήταν ακριβής. Τα δικαστήρια εξήντλησαν την επιείκειά τους. Και προσφάτως ήλθε η καταδίκη του Α. Τσοχατζόπουλου σε πολυετή κάθειρξη για ανακριβή δήλωση «πόθεν έσχες».

Αν οι δικαστές ασχοληθούν συστηματικά με τον έλεγχο των δηλώσεων «πόθεν έσχες», δεκάδες χιλιάδες πολίτες μπορεί να βρεθούν κατηγορούμενοι για κακουργήματα!

Στη Βουλή εναπόκειται η προστασία (και) των νόμων. Μπορεί, λ.χ., να δοθεί μια τρίμηνη προθεσμία σε όσους έχουν κάνει λάθη να τα διορθώσουν αζημίως με συμπληρωματικές δηλώσεις.

Η δρομολόγηση, τέλος, νέου νόμου ουσιαστικού «πόθεν έσχες» είναι εκ των ων ουκ άνευ για την προστασία της τιμής των πολιτικών.