«Ωραία», λέει ο πρωθυπουργός, σκεπτόμενος ήδη το damage control, «και τι θέλει από εμάς ο απαγωγέας; Το κούρεμα του παγκόσμιου χρέους; Παγκόσμια ειρήνη; Αφοπλισμό; Χρήματα;». Ο πιο θαρραλέος από τους συμβούλους του βήχει, παίρνει λίγο κουράγιο ακόμη και του εξηγεί: «Ε, χμ, είναι λίγο πιο προσωπικό το αίτημά του, θέλει να κάνετε έρωτα σε ένα γουρούνι ζωντανά, σε εθνικό δίκτυο, στις 4.00 το απόγευμα». Η ιστορία αρχίζει.
Δεν χρειάζεται πανικός, η ιστορία είναι φανταστική, προέρχεται από τη σειρά «Black Mirror», που προβάλλεται στο βρετανικό Channel 4. Είναι επιστημονική φαντασία, μιλάει για το κοντινό, απεχθές, μέλλον μας, για το πώς μπορεί να εξελιχθεί η ανθρωπότητα αν υποτιμήσει, υπερεκτιμήσει ή απλώς αγνοήσει τις τωρινές δυνατότητές της.
Στο συγκεκριμένο επεισόδιο, για παράδειγμα, ο πρωθυπουργός το πρώτο πράγμα που διατάζει (σχεδόν «φτύνει» τη διαταγή) είναι να μη μάθει κανείς για αυτή την ιστορία. Μόνο που το βίντεο είχε ανέβει στο ΥouΤube για μόλις εννέα λεπτά, προτού γίνει αντιληπτό από το επιτελείο του και κατέβει. Το να το περιορίσεις μοιάζει κάπως σαν να διατάζει ο Ξέρξης να μαστιγωθεί η θάλασσα, σαν να ζητάς από δισεκατομμύρια ανθρώπους να μην είναι διεστραμμένα περίεργοι όταν ζητούν από έναν πρωθυπουργό να διασυρθεί σε παγκόσμια τηλεοπτική μετάδοση.
Στη συνέχεια, περιμένει, από τις αντιδράσεις του κοινού, να καταλάβει τι ακριβώς θα κάνει: Οσο τα tweets και τα posts στο Facebook τάσσονται κατά της παράλογης συνουσίας, δεν κάνει τίποτα. Οταν κάπως αλλάζει ο άνεμος και τον κατηγορούν για παθητικότητα – μέσα σε λίγες ώρες –, αρχίζει να το σκέφτεται διαφορετικά. Μια πλήρης παράδοση στον όχλο, μια παραδοχή ήττας.
Και αυτό είναι ένα από τα νοήματα, τις αλληγορίες, της σειράς: το πώς οι πολιτικοί δεν μπορούν να αντιληφθούν τη νέα λαμπρή εποχή μας. Το πώς εκνευρίζονται όταν όλα αλλάζουν γύρω μας και αυτό δεν τους συμφέρει. Το πώς προφέρεται το «fucking Ιnternet» από το στόμα του απελπισμένου επίδοξου κτηνοβάτη πρωθυπουργού, καθώς οι ώρες μετρούν αντίστροφα και ιδρωμένα στελέχη του προσπαθούν να ψυχανεμιστούν τις τάσεις της κοινής γνώμης διαβάζοντας το Τwitter και τα σχόλια στο ΥouΤube.
Συμβαίνει και κοντά μας, σε λιγότερο αηδια-στικές περιπτώσεις που δεν αφορούν κτηνοβασία σε παγκόσμια ζωντανή μετάδοση. Εδώ και καιρό, όσο οι πολιτικοί προσπαθούν να έρθουν πιο κοντά στον λαό, όσο επιχειρούν να γίνουν ταπεινοί και «ένας από εμάς», απομυθοποιούνται όλο και περισσότερο. Φαίνονται η αδυναμία τους, τα προβλήματά τους, οι βασιλιάδες είναι γυμνοί και, το χειρότερο, νομίζουν πως φοράνε πλουμιστά ρούχα.
Αν αναρωτηθεί κανείς για ποιον λόγο ακριβώς δεν υπάρχουν «μεγάλοι ηγέτες» πλέον, γιατί όλοι οι αρχηγοί παγκοσμίως μοιάζουν όλο και μικρότεροι, τη στιγμή που η λάμψη του παλαιάς κοπής, διαβασμένου, απόμακρου, σχεδόν μυθικού πολιτικού έχει ξεφτίσει, αυτό δεν έχει να κάνει μόνο με το μέγεθός τους, με την ελλειμματική μόρφωσή τους, με την προχειρότητά τους. Εχει να κάνει με το ότι τους βλέπουμε από όλο και πιο κοντά, όλο και πιο εξονυχιστικά, με το ότι κάθε κίνησή τους υπαγορεύεται από τις απότομες, σχεδόν διεστραμμένες, αλλαγές της διάθεσης του λαού. Η μοναδική εξαίρεση παγκοσμίως, ο μοναδικός ηγέτης που μοιάζει ανεπηρέαστος από όλα αυτά, είναι ο Μπαράκ Ομπάμα. Και αυτός δεν είναι μεγαλειώδης – απλώς έχει την καλύτερη ομάδα συμβούλων social media στον κόσμο. Πριν από λίγες ημέρες, το αμερικανικό Pew Research Center δημοσίευσε έρευνα που αποδεικνύει ότι οι πολιτικοί επηρεάζονται μεν από το τι λέει το Τwitter, στην πραγματικότητα, όμως, το τι λέει το σάιτ δεν έχει ιδιαίτερη σχέση με την πραγματικότητα. Η κοινωνία είναι αλλού, αλλά αυτοί αλλού κοιτούν.
Εδώ και καιρό είναι σαφές: οι πολιτικοί έχουν μεταβληθεί σε πλάσματα ικανά για όλα και ανίκανα για οτιδήποτε. Και αυτό είναι πρόβλημα μεγαλύτερο και από συνουσία με ένα γουρούνι.
*Δημοσιεύθηκε στο BHmagazino την Κυριακή 10 Μαρτίου 2013
