Δεν ξέρω τι πλανάται σήμερα πάνω από την Ελλάδα αλλά όσο το κοιτάζω τόσο περισσότερο μου μοιάζει για ζόμπι παρά για φάντασμα. Διότι το έργο το έχουμε ξαναδεί, το εισιτήριο το έχουμε πληρώσει, την υπόθεση την ξέρουμε, το ίδιο και τους πρωταγωνιστές. Μερικοί υποψιαζόμαστε και το αποτέλεσμα…
Ο θίασος, βεβαίως, μοιάζει πρωτότυπος: Ρόζα Λούξεμπουργκ, Δέσπω Μπότσαρη και Αγία Αθανασία του Αιγάλεω! Αλλά δεν είναι… Διότι η συμμαχία του «μαύρου» και του «κόκκινου» που γεννήθηκε μέσα από τη γιουγκοσλαβική κρίση σε κάτι μεταμεσονύκτιες τηλεοπτικές εκπομπές και υλοποιήθηκε ακόμη και στη σύνθεση του ευρωψηφοδελτίου του ΚΚΕ δεν συμβαίνει για πρώτη φορά. Ισως δεν πρέπει καν να μας εκπλήσσει.
Αυτή την αποκρουστική πρόσμειξη «σοσιαλιστικού λαϊκισμού» και «πατριδοκάπηλου εθνικισμού» την έχουμε ξαναζήσει στον Μεσοπόλεμο. Και σε ολόκληρη την Ευρώπη… Ηταν ο προάγγελος ενός εγκλήματος και το λίπασμα μιας τραγωδίας. Τότε γέννησε ένα τέρας. Τώρα εγκυμονεί απλώς έναν κίνδυνο.
Είπα ότι δεν πρέπει να μας εκπλήσσει… Αφότου ο κομμουνισμός εξέπεσε ως ιδεολογία, απέτυχε ως σύστημα διακυβέρνησης και εξετέθη ως όραμα, αναγκάστηκε να αλλάξει για να επιζήσει. Εξελίχθηκε σε μια απλή προκατάληψη εναντίον όλων των άλλων. Και ως προκατάληψη είναι προφανές ότι δεν λειτουργεί με όρους ιδεολογικής συγκρότησης αλλά πολιτικής υστερίας. Ποιους δεν γουστάρουμε εμείς; Τους άλλους! Και ποιοι άλλοι δεν γουστάρουν τους άλλους; Οι θεούσες, οι ακροδεξιοί, οι ξενόφοβοι, οι Ελληνάρες, οι εξ επαγγέλματος ελληνοορθόδοξοι, οι άεργοι (προσοχή: οι άεργοι, όχι οι άνεργοι…), μαζί τους κι εμείς!
Δεν μου αρέσουν οι ιστορικοί παραλληλισμοί. Ούτε ο Κλίντον είναι Χίτλερ ούτε και ο Μιλόσεβιτς. Αρα ούτε η κυρία Αλέκα είναι Μουσολίνι και Ντοριό. Εξακολουθώ άλλωστε να πιστεύω ότι το Τσίρκο Μεντράνο μπορεί να διαπρέπει μεν στον χώρο του θεάματος αλλά δεν πρόκειται ποτέ να κερδίσει τις εκλογές. Πράγμα που είναι απολύτως δίκαιο: και για το Τσίρκο Μεντράνο και για τις εκλογές.
Η γραφικότητα του φαινομένου όμως δεν το καθιστά λιγότερο επικίνδυνο. Θυμηθείτε τους Κνίτες με τις κόκκινες σημαίες και τις θεούσες με τα βυζαντινά λάβαρα που πολιορκούσαν από κοινού τον Ναύσταθμο για να μην αποπλεύσει ο «Θεμιστοκλής» και θα καταλάβετε. Μπορεί να κάνουν την ζημιά ακόμη και εν αγνοία τους.
Μα τι τους ενώνει; θα με ρωτήσετε. Τους ενώνει κάτι εξαιρετικά ισχυρό: το μίσος της ανοιχτής κοινωνίας. Το μίσος για μια κοινωνία που αλλάζει χωρίς αυτούς, που μεταβάλλεται, που προοδεύει, που προχωρεί, που επιτυγχάνει. Το μίσος για ένα μέλλον στο οποίο δεν αναγνωρίζουν τον εαυτό τους. Το μίσος για μια ζωή που έφυγε χωρίς αντίκρισμα και δεν γυρίζει πίσω. Αίσθηση απόρριψης.
Ηταν το ίδιο μίσος που εξέθρεψε τους ψηφοφόρους του Χίτλερ, τους θαυμαστές του Μουσολίνι, τους χειροκροτητές του Φράνκο, τους δοσίλογους του Ντοριό ή του Ντεγκρυέλ. Δεν είναι τυχαίο ότι οι περισσότεροι βγήκαν από τη σφαγή του Μεγάλου Πολέμου με τη γεύση της προσωπικής θυσίας χωρίς αποτέλεσμα. Ετοιμοι να εγκαταλειφθούν αρρωστημένα σε μια έννοια ή σε έναν άνθρωπο που θα αναλάβει να κρατήσει τα πράγματα «όπως ήταν». Τον Αρχηγό, την Πατρίδα, το Εθνος, τον Σοσιαλισμό, το Κόμμα, την Ορθοδοξία, ό,τι λάχει.
Σε αυτό το μίσος προσθέστε και ένα αίσθημα αποκλήρων της δημοσιότητας. Θέλουν να γκρεμίσουν το «σάπιο καθεστώς» επειδή δεν τους φωνάζει αρκετά συχνά στην τηλεόραση να πουν τη γνώμη τους. Δεν είναι τυχαίο ότι αυτό το κράμα Ακροαριστεροδεξιάς κάνει τη μεγαλύτερη φασαρία στη Διακομματική και στο Ραδιοτηλεοπτικό για να επιβάλει την παρουσία του στην τηλεόραση. Θέλουν και αυτοί να μπουν σε ένα παιχνίδι που υποψιάζονται ότι εξελίσσεται ερήμην τους. Είναι η «Συμμαχία των απ’ έξω»!
Γι’ αυτό σας λέω, δεν είναι Μεσοπόλεμος, δεν είναι φάντασμα, απλώς μοιάζει. Στις 13 Ιουνίου, όμως, ένα ζόμπι χτυπάει την πόρτα μας. Θα την ανοίξουμε; ή θα προσπαθήσουμε να αποδείξουμε και εμείς με τη σειρά μας ότι η Ιστορία επαναλαμβάνεται μόνο ως φάρσα; jpretenteris@dolnet.gr
