Παραδείγµατα εξαιρετικά επιτυχηµένων επιχειρηµατιών που δεν κατάφεραν να τελειώσουν το Πανεπιστήµιο υπάρχουν πολλά, αλλά διευθυντής του σηµαντικότερου τεχνολογικού εργαστηρίου στον κόσµο χωρίς πτυχίο δεν είχε εµφανιστεί µέχρις ότου ο Τζόι Ιτο ανέλαβε τη διεύθυνση του περίφηµου Media Lab του Τεχνολογικού Ινστιτούτου της Μασαχουσέτης (ΜΙΤ) Ο ιάπωνας επιχειρηµατίας, επενδυτής, ακτιβιστής (και ό,τι άλλο θέλετε) ανέλαβε πριν από λίγες ηµέρες την επίζηλη θέση στο εκπαιδευτικό ίδρυµα της Βοστώνης που δηµιούργησε το 1985 ο συµπατριώτης µας Νίκολας Νεγκροπόντε. Μια επιλογή που ξένισε επειδή ο Ιτο δεν διαθέτει πανεπιστηµιακή εκπαίδευση, αλλά, όπως λέει ο ίδιος ο Νεγκροπόντε, «δεν έχω ξανασυναντήσει άνθρωπο στην ηλικία του που να είναι σε θέση να ενεργοποιεί τους άλλους µε τέτοιον τρόπο. Οι περισσότεροι στην ηλικία του ασχολούνται µόνο µε τον εαυτό τους και την καριέρα τους». Με τέτοια εύσηµα από έναν τόσο σηµαντικό άνθρωπο στον χώρο της τεχνολογίας όπως ο Νεγκροπόντε, το βάρος που πέφτει στους ώµους του Ιτο είναι αναπόφευκτα µεγάλο. Στην 20ετή και πλέον καριέρα του στον χώρο των νέων τεχνολογιών ο Ιτο έχει να επιδείξει σηµαντικά πράγµατα. Γεννηµένος στην Ιαπωνία, αλλά µεγαλωµένος στο Ντιτρόιτ των Ηνωµένων Πολιτειών, όπου πήγαν να εργαστούν οι γονείς του, ανατράφηκε µε δύο κουλτούρες, συνδυάζοντας την ιαπωνική τελειοµανία µε την αµερικανική εφευρετικότητα. Στην εφηβεία του επέστρεψε στην Ιαπωνία και τελειώνοντας το σχολείο ασχολήθηκε µε πράγµατα που του έκαναν κέφι, όπως η µουσική και η νυχτερινή διασκέδαση, προτού τον γοητεύσουν οι νέες τεχνολογίες που έκαναν τότε το ξεπέταγµά τους.
∆ηµιούργησε την εταιρεία παροχής Internet στην Ιαπωνία (Eccosys _ αργότερα Digital Garage), που ήταν η πρώτη που µπήκε στο χρηµατιστήριο και παράλληλα έδειξε ενδιαφέρον σε επενδύσεις σε πολλές start-up εταιρείες που αργότερα αποδείχθηκαν χρυσοφόρες: Flickr, Last.fm και Twitter είναι µερικές από αυτές. Η προτίµησή του στο ελεύθερο λογισµικό τον έφερε στο συµβούλιο του Ιδρύµατος Mozilla, που διαχειρίζεται τον Firefox, ενώ διετέλεσε και µέλος του συµβουλίου του Icann, του οργανισµού που διαχειρίζεται το Internet.
Αποκορύφωµα της προ Media Lab καριέρας του ήταν η δηµιουργία της εταιρείας Creative Commons, του γνωστού µη κερδοσκοπικού ιδρύµατος που επιχειρεί να θέσει δεοντολογικούς κανόνες στην κοινή χρήση των ψηφιακών δεδοµένων.
Για όλη αυτή τη δράση αλλά και για την ατελείωτη ενεργητικότητα που τον κάνει να µετακινείται διαρκώς για να ανακαλύψει νέες εµπειρίες, να δώσει διαλέξεις και να επιχειρηµατολογήσει υπέρ της ψηφιακής επανάστασης το περιοδικό «Time» τον περιέλαβε το 1997 στη λίστα της κυβερνο-ελίτ, ενώ το 2008 το περιοδικό «Business Week» τον κατέταξε στους 25 ανθρώπους µε τη µεγαλύτερη επιρροή στον χώρο του ∆ιαδικτύου.
Με το επιχειρηµατικό υπόβαθρο και το επικοινωνιακό χάρισµα που διαθέτει, ο Ιτο είναι ίσως ο ιδανικός για να αναλάβει το Media Lab, σε µια περίοδο που αυτό προσπαθεί να διατηρήσει τα υψηλά επίπεδα χρηµατοδότησης στα οποία ήταν συνηθισµένο στο παρελθόν, προτού ενσκήψει η οικονοµική κρίση.
Ο Νίκολας Νεγκροπόντε, ο ελληνικής καταγωγής αρχιτέκτονας (και πολιτογραφηµένος Πατηνιώτης), ήταν ο πρώτος διευθυντής του Media Lab από την ίδρυσή του, το 1985. Το Media Lab δεν είναι ένα συνηθισµένο ερευνητικό κέντρο, αφού για να φοιτήσει κάποιος εκεί δεν χρειάζεται να διαθέτει πανεπιστηµιακό πτυχίο. Το µόνο που χρειάζεται είναι να αποδείξει ότι διαθέτει προϋπηρεσία και έργο ικανό να συγκινήσει τους καθηγητές που κρίνουν την εισαγωγή του. ∆εν υπάρχουν επίσης δίδακτρα. Αντιθέτως, οι φοιτητές πληρώνονται µε 2.000 δολάρια τον µήνα για τις υπηρεσίες που παρέχουν σε αυτό. Τους βγαίνει όµως η πίστη γιατί οι απαιτήσεις είναι υψηλές και το πρόγραµµα εξαντλητικό. Στα 25 χρόνια της παρουσίας του το Media Lab αναδείχθηκε ίσως στο κορυφαίο εργαστήριο στον κόσµο στον τοµέα των νέων τεχνολογιών παρουσιάζοντας καινοτοµίες όπως η τεχνολογία Ε-Ink, που επιτρέπει σε συσκευές ανάγνωσης σαν το Kindle να χρησιµοποιούνται κάτω από τον ήλιο, ή το Aspen Movie Map, που αποτέλεσε τον προποµπό του Google Street View. Παρουσίασε επίσης καινοτοµίες στην Ιατρική, ενώ δεν πρέπει να ξεχνάµε το pet project του Νεγκροπόντε, το πρόγραµµα «ένα λάπτοπ για κάθε παιδί», για να αποκτήσουν τα παιδιά του αναπτυσσόµενου κόσµου έναν προσωπικό υπολογιστή µε τις βασικές δυνατότητες. Το Media Lab χρειάζεται χορηγίες από κρατικούς και ιδιωτικούς φορείς της τάξεως των 35 εκατ. δολαρίων τον χρόνο για να συνεχίσει το έργο του και, όπως λέει ο κ. Νεγκροπόντε, η ανεύρεση νέων χορηγιών πρέπει να γίνει η πρώτη προτεραιότητα του νέου διευθυντή.
Γράφτηκε στο Tufts της Βοστώνης για να σπουδάσει Επιστήμη των Υπολογιστών αλλά βρήκε το πρόγραμμα σπουδών βαρετό και εγκατέλειψε.
Στη συνέχεια πήγε στο Πανεπιστήμιο του Σικάγου για να σπουδάσει Φυσική, αλλά ούτε εκεί έμεινε ικανοποιημένος και έφυγε.
Εγγαμος. Η γυναίκα του ζει στην Ιαπωνία.
Στα 12 έπιασε δουλειά σε ένα κατάστημα που πουλούσε τροπικά ψάρια. Στα 20 άνοιξε ένα νάιτ κλαμπ και δούλευε ως ντι τζέι. Στα 28 έφτιαξε μια από τις πρώτες διαδικτυακές εταιρείες της Ιαπωνίας που μπήκαν στο χρηματιστήριο.
Από εκεί και πέρα ήρθε η καθιέρωση.
Ο φοβερός και τρομερός «γκουρού της ψυχεδέλειας» Τίμοθι Λίρι τον αποκαλούσε «βαφτιστήρι» του, ενώ είναι παλιόφιλος με τον ιδρυτή του LinkedIn Ριντ Χόφμαν.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
