Τελειωμό δεν έχουν τα προβλήματα για την άτυχη και πολύπαθη ΛΑΡΚΟ, την παλιά δόξα του ομίλου Μποδοσάκη αλλά και του Ελληνικού Δημοσίου ένα διάστημα, η οποία πηγαίνει από το κακό στο χειρότερο, βάζοντας σε μαύρες σκέψεις τους εργαζομένους.
Η εταιρεία ουσιαστικά χρεοκόπησε εμφανίζοντας ζημιές πάνω από 120 εκατ. ευρώ το 2008, δεν πληρώνει τους πιστωτές της, ενώ το Δημόσιο απλώς εγγυάται τη μισθοδοσία.
Σαν να μην έφθαναν όλα αυτά, η σημερινή διοίκηση των κκ. Θαν. Σκρέκα και Απ. Τσουκαλά κατηγορείται για οικογενειακά και φιλικά ρουσφέτια, καθώς και για αλόγιστες σπατάλες εν μέσω κρίσης και ζημιογόνου πορείας.
Η διοίκηση έσπασε πέρυσι τα συμβόλαια αντιστάθμισης κινδύνων για να βρει έστω και λίγη ρευστότητα. Επειδή όμως, όπως λέει και ο λαός, «το φθηνό το πληρώνεις πολύ ακριβά», από το φθινόπωρο του 2008 οι τιμές του νικελίου άρχισαν να πέφτουν ιλιγγιωδώς ως απόρροια της διεθνούς κρίσης με αποτέλεσμα να κινούνται πλέον στα 9-12.000 δολάρια τον τόνο. Η ΛΑΡΚΟ λοιπόν σήμερα, με τις κινήσεις της διοίκησης ΣκρέκαΤσουκαλά να παράγει νικέλιο με κόστος 20-22.000 δολάρια τον τόνο και να το πουλάει περίπου στα 10.000, εμφανίζει το 2008 ζημιές που φθάνουν και ξεπερνούν τα 120 εκατ. ευρώ. Για να οριστικοποιηθούν μάλιστα οι ζημιές του 2008 (αυτές του 2007 είναι 73 εκατ.!) και η κεφαλαιοποίησή τους θα χρειαστεί και άλλη γενική συνέλευση τον Μάιο, εκτός αυτής που έγινε την προηγούμενη Δευτέρα και αποφάσισε αύξηση μετοχικού κεφαλαίου κατά 100 εκατ. ευρώ.
Παρά την επίσημη πρόθεση του υπουργείου Οικονομίας να βρει στρατηγικό επενδυτή για την επιχείρηση, παρά τη διάθεση διαλόγου από την πλευρά των εργαζομένων για όλα τα ζητήματα που αφορούν τον όμιλο, τα προβλήματα για το «ευρωπαϊκό διαμάντι του νικελίου», όπως είχε αποκληθεί κάποτε η ΛΑΡΚΟ, παραμένουν βουνό και το μέλλον παραμένει αόρατο, όπως έλεγε και ο αρχαίος ημών Δημοσθένης.
Το μεγαλύτερο πρόβλημα φυσικά με τη ΛΑΡΚΟ είναι η τιμή προμήθειας του ηλεκτρικού ρεύματος, που τη ζημιώνει με πολύ μεγάλα ποσά, ας μην ξεχνάμε όμως ότι η τιμολογιακή πολιτική του ρεύματος καθορίζεται ακόμη σε κεντρικό επίπεδο κυβέρνησης και υπουργείου.
Σαν να μην έφθανε όμως αυτό, ήλθαν και οι εξελίξεις στην τιμή του νικελίου οι οποίες ζημίωσαν και εξακολουθούν να ζημιώνουν τη ΛΑΡΚΟ με τον έναν ή με τον άλλον τρόπο. ▅Η προπώληση της παραγωγής
Τι ακριβώς έχει συμβεί; Το 2006 στη διοίκηση της ΛΑΡΚΟ βρίσκονταν ο κ. Βασίλης Τσίπρας ως πρόεδρος και ο κ. Κωνσταντίνος Θανάσουλας, φίλος και συνεργάτης του Πέτρου Δούκα, ως διευθύνων σύμβουλος. Η εταιρεία είχε ελάχιστη ρευστότητα, διαθέσιμα μόλις 1 εκατ. ευρώ, και δεν μπορούσε να πάρει πιστώσεις από τράπεζες, εθεωρείτο μάλιστα αφερέγγυα επειδή δεν διέθετε στρατηγικό σχέδιο ανάπτυξης. Η τότε διοίκηση και κυρίως ο κ. Θανάσουλας (διότι ο κ. Τσίπρας ήταν πρώην πολιτευτής Ευρυτανίας της ΝΔ και οι πρωτοβουλίες του πολλές φορές προκαλούσαν ευτράπελα σχόλια εντός και εκτός εταιρείας, ιστορική έχει μείνει η… άφαντη συμφωνία-«μαμμούθ» με τους Κινέζους) αποφάσισε να προχωρήσει στην προπώληση των ποσοτήτων νικελίου που παρήγαγε η εταιρεία για τα επόμενα χρόνια υπογράφοντας και τα σχετικά συμβόλαια αντιστάθμισης κινδύνου, το λεγόμενο hedging. Με τον τρόπο αυτόν εκχώρησε τα δικαιώματα πώλησης του νικελίου για το άμεσο μέλλον στην Goldman Sachs, εισπράττοντας σταθερό αντίτιμο. Χαρακτηριστικό είναι ότι οι τιμές του νικελίου διεθνώς όταν υπογράφτηκαν τα συμβόλαια αυτά ήταν 15-16.000 δολάρια ο τόνος και ενδεικτικά οι τιμές προπώλησης για μεν το 2008 ήταν 19.500
δολάρια ο τόνος και για το 2009 23.000 δολάρια. Οι διεθνείς τιμές όμως πήραν την ανηφόρα και εκτο ξεύτηκαν στα 30.000 δολάρια ανά τόνο τη στιγμή που η ΛΑΡΚΟ είχε εισπράξει 19.500 δολάρια ανά τόνο εκείνη την εποχή. Η διαφορά ήταν μεγάλη και είναι φανερό ότι με την προπώληση η ΛΑΡΚΟ έχανε χρήματα από αυτά που θα κέρδιζε αν πουλούσε τότε σε πραγματικές τιμές της αγοράς. Μάλιστα τη διαφορά εκ των πραγμάτων καρπωνόταν η Goldman Sachs, η οποία είχε προαγοράσει τα συμβόλαια πώλησης, κάτι που ανέδειξε και τον όρο «golden boys» του Λονδίνου.
Η κίνηση αυτή καταγγέλθηκε από την αντιπολίτευση (ΠαΣοΚ και ΣΥΡΙΖΑ) ως σκάνδαλο πρώτου μεγέθους με ανάμειξη των «golden boys» τόσο της Αθήνας όσο και του Λονδίνου, με δεδομένο μάλιστα ότι ο κ. Θανάσουλας είχε θητεύσει και στη βρετανική πρωτεύουσα. Αναταραχή επικράτησε και μέσα στην εταιρεία, με τους εργαζομένους να καταγγέλλουν ξεπούλημα της παραγωγής, ενώ οι επερωτήσεις στη Βουλή έπεφταν βροχή.
Η προπώληση της παραγωγής του νικελίου της ΛΑΡΚΟ ως και το δεύτερο εξάμηνο του 2008 γινόταν μέσω τραπεζικών οργανισμών (JΡ Μorgan, Βarclays, Ηypo και Goldman Sachs) οι οποίοι εμπλέκονται στην πώληση των δομημένων ομολόγων στα ασφαλιστικά ταμεία.
Η σχετική ζημιά την οποία υπέστη η ΛΑΡΚΟ, σύμφωνα με καταγγελίες βουλευτών του ΠαΣοΚ, το 2006 ήταν 76 εκατ. ευρώ, ενώ μόνο για το πρώτο πεντάμηνο του 2007 η απώλεια εσόδων ξεπέρασε κατά πολύ το ποσόν που αυτή στερήθηκε το έτος 2006.
Ομολογουμένως αν εκείνη την εποχή η ΛΑΡΚΟ πουλούσε στις πραγματικές τιμές αγοράς, δηλαδή στα 30.000
δολάρια ανά τόνο, θα είχε συσσωρεύσει αξιόλογα κέρδη, αλλά αυτές οι περιπτώσεις είναι και θέμα σωστής πρόβλεψης μιας κυκλικής αλλά και… κυκλοθυμικής αγοράς. Τέλος πάντων, μεσολάβησαν οι εκλογές του 2007, ο κ. Δούκας μετακινήθηκε σε άλλο υφυπουργείο και λίγο αργότερα η διοίκηση της ΛΑΡΚΟ αντικαταστάθηκε από τον κ. Θανάση Σκρέτα, παλαιό βουλευτή Τρικάλων της ΝΔ, ως πρόεδρο και τον κ. Απ. Τσουκαλά ως διευθύνοντα σύμβουλο.
▅Τα τεράστια λάθη της σημερινής διοίκησης
Η νέα διοικητική αρχή ΣκρέκαΤσουκαλά εξακολουθούσε να έχει μεγάλες δυσκολίες ως προς τη διεύθυνση της εταιρείας και την παραγωγή. Αλλωστε δεν γνώριζε από μανατζάρισμα εταιρειών, πόσο μάλλον που η ΛΑΡΚΟ είναι μια ειδική και εξαιρετικά δύσκολη περίπτωση.
Ετσι στις αρχές του καλοκαιριού του 2008 προχώρησε στο σπάσιμο των συμβολαίων αντιστάθμισης κινδύνου, εισπράττοντας τις εγγυήσεις ύψους περίπου 50 εκατ. ευρώ που είχε καταθέσει στις τράπεζες, αλλά παράλληλα πληρώνοντας και πρόστιμο (το γνωστό πέναλτι) ύψους 5,6 εκατ. ευρώ για την πρόωρη διακοπή των συμβολαίων. Ετσι για να εξασφαλίσει προσωρινή ρευστότητα έχασε το δικαίωμα προπώλησης του νικελίου στα 19.500 δολάρια ανά τόνο το 2008 και στα 23.000 δολάρια ανά τόνο το 2009.
Από το φθινόπωρο του 2008 οι τιμές του νικελίου άρχισαν να καταρρέουν με αποτέλεσμα να κινούνται πλέον στα 9-12.000 δολάρια τον τόνο. Η ΛΑΡΚΟ λοιπόν σήμερα, με την κίνηση της διοίκησης, παράγει νικέλιο με κόστος 20-22.000 δολάρια τον τόνο και το πουλάει γύρω στα 10.000, με αποτέλεσμα οι ζημιές να γίνουν βουνό.
Το 2008, χρονιά διοίκησης Σκρέκα- Τσουκαλά, οι ζημιές φθάνουν και να ξεπερνούν τα 120 εκατ. ευρώ. Την ίδια στιγμή κυκλοφορούν πληροφορίες που μιλούν για μεγάλες σπατάλες και επίσης μεγάλα ρουσφέτια του διοικητικού διδύμου μέσα στην επιχείρηση. Οι πληροφορίες αυτές μάλιστα έχουν φθάσει και σε υπουργικά γραφεία.
Οι κατηγορίες αφορούν πρόσληψη συγγενών του προέδρου (ένας συνταξιούχος της Αστυνομίας ως διευθυντής Ασφαλείας και μια κυρία, συγγενής εξ αγχιστείας άνευ άλλων προσόντων, ως διευθύντρια Ανάπτυξης), αλλά και προσλήψεις «ημετέρων» του διευθύνοντος συμβούλου σε θέσεις-«κλειδιά» με ασυνήθιστα υψηλές αποδοχές και παροχές. Στον κ. Τσουκαλά μάλιστα καταλογίζουν και προσωπικές σπατάλες με τα χρήματα της εταιρείας εν μέσω κρίσης και τεράστιων ζημιών.
Μέγα πρόβλημα το ρεύμα
ΣΕ ΟΛΟ αυτό το σκηνικό πρέπει να υπενθυμίσουμε και το μέγα πρόβλημα για τη ΛΑΡΚΟ, το οποίο παραμένει η υψηλή τιμή προμήθειας του ρεύματος. Υπάρχει πρόταση να επανέλθει το παλαιό σχέδιο με τη φόρμουλα σύνδεσης της τιμής του ρεύματος με την τιμή του μετάλλου, κάτι που θα εξορθολόγιζε το ενεργειακό κόστος γενικότερα της μεταλλουργίας στη χώρα μας, αλλά δεν έχει τουλάχιστον ακόμη υιοθετηθεί.
Η ΛΑΡΚΟ έχει να αντιμετωπίσει το κόστος της ΔΕΗ (οι συνολικές αυξήσεις ρεύματος της 2ετίας υπερβαίνουν το 23%) και την κάθετη πτώση των τιμών του νικελίου, αλλά και την αποσύνδεση των τιμών ρεύματος από τα επίπεδα των τιμών του νικελίου που επικρατούν στη διεθνή αγορά.
Με τα σημερινά δεδομένα το κόστος του ηλεκτρισμού για τη ΛΑΡΚΟ φθάνει στο 60% του συνολικού κόστους και πλέον έχει σταματήσει να πληρώνει ΔΕΗ και προμηθευτές εδώ και μήνες, ενώ το Δημόσιο την κρατάει στη ζωή, καθώς εγγυάται τη μηνιαία μισθοδοσία και μόνον.
Η ΛΑΡΚΟ χρωστάει σήμερα πάνω από 40 εκατ. στη ΔΕΗ, πάνω από 50 εκατ. ευρώ σε προμηθευτές και εργολάβους και περίπου 100 εκατ. ευρώ σε τρεις τράπεζες, την Αγροτική, τη Εurobank και την Κύπρου. Παράλληλα με τη διαμόρφωση των τιμών, όσο περισσότερο παράγει τόσο περισσότερο χάνει και, σύμφωνα με πληροφορίες, παράγει 850 τόνους τον μήνα.
Πριν απο μερικές ημέρες στη διάρκεια έκτακτης γενικής συνέλευσης αποφασίστηκε αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου της ΛΑΡΚΟ κατά 100 εκατ. ευρώ. Ωστόσο η κεφαλαιοποίηση ζημιών ύψους 120 εκατ. ευρώ που προέρχονται από τη χρήση του 2008 και οι συσσωρευμένες ζημιές προηγούμενων ετών θα αποφασιστούν σε νέα γενική συνέλευση τον Μάιο. Δεν έχει αποφασιστεί μάλιστα ακόμη αν η συνέλευση αυτή θα χαρακτηριστεί συνέχεια της παλαιάς, ώστε να μη δημοσιευτεί πρόσκληση, ή αν θα πρόκειται για νέα γενική συνέλευση.
Το Δημόσιο μάλλον θα καταβάλει το 100% της αύξησης, αφού η ΔΕΗ, η οποία κατέχει ποσοστό 29%, δεν προτίθεται να συμμετάσχει και η Εθνική Τράπεζα (35%) θα αποφασίσει εντός των ημερών.
Οσον αφορά τον στρατηγικό επενδυτή, βασική προϋπόθεση για συμφωνία είναι η διασφάλιση των θέσεων εργασίας, αλλά και η μακροπρόθεσμη ρύθμιση της τιμής του ρεύματος που καταναλώνει η εταιρεία. Η εξασφάλιση φθηνού ρεύματος ήταν εξάλλου το μέγα πρόβλημα στο οποίο σκόνταψαν κατά το παρελθόν όλες οι προσπάθειες ιδιωτικοποίησης της ΛΑΡΚΟ.
Είναι φανερό ότι για τη ΛΑΡΚΟ επίκεινται σημαντικές αποφάσεις, οι οποίες όμως βρίσκουν την εταιρεία στο καναβάτσο, με το μέλλον της να θεωρείται πλέον εξαιρετικά αμφίβολο.
