Επενδυτικό μπουμ €22 δισ. σε ενέργεια, logistics και τουρισμό

Οι κλάδοι της ενέργειας, των logistics και του τουρισμού έχουν προσελκύσει το ενδιαφέρον των επενδυτών και ήδη σε αυτούς τους τομείς «τρέχουν» επενδυτικά σχέδια συνολικού ύψους 22,4 δισ. ευρώ.

Σύμφωνα με μελέτη της Eurobank τα εξεταζόμενα έργα οδηγούν σε ορίζοντα δεκαετίας στη δημιουργία ΑΕΠ 25,2 δισ. – 31,4 δισ. ευρώ, ανάλογα με το σενάριο, και σε ορίζοντα 20ετίας στη δημιουργία ΑΕΠ 45 δισ. – 65,5 δισ. ευρώ.

Το πιο σημαντικό είναι όμως ότι υπό ορισμένες υποθέσεις τα εξεταζόμενα επενδυτικά σχέδια και η συνδεόμενη αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ μπορούν να οδηγήσουν, σε 10ετή ορίζοντα, στη δημιουργία 485.000 – 605.000 θέσεων εργασίας!

Συντάκτες της μελέτης με τίτλο «Ενέργεια, Logistics, Τουρισμός: Προοπτικές των κλάδων, επενδυτικά σχέδια σε εξέλιξη και συνεισφορά τους στο ΑΕΠ» είναι ο κ. Φωκίων Καραβίας, διευθύνων σύμβουλος της Eurobank, και ο δρ Τάσος Αναστασάτος, Group Chief Economist της Eurobank.

H ελληνική οικονομία, σύμφωνα με τη μελέτη, χρειάζεται μια καθαρή αύξηση του κεφαλαιακού της αποθέματος κατά 86 δισ. ευρώ σε τιμές 2010, μόνο για να φτάσει στα επίπεδα του 2010. Επιπλέον, η σύνθεση των επενδύσεων πρέπει να αλλάξει με ενίσχυση των επενδύσεων σε εξοπλισμό, υποδομές και έρευνα & ανάπτυξη, οι οποίες έχουν μεγαλύτερη πολλαπλασιαστική επίπτωση στο ΑΕΠ και είναι απαραίτητες για τη στροφή προς την οικονομία της γνώσης. Απαιτείται διατηρήσιμη αύξηση όλων των συνιστωσών των επενδύσεων, κατ’ ελάχιστον στα επίπεδα του μέσου όρου της ευρωζώνης ως ποσοστό του ΑΕΠ. Τα έργα που εξετάζονται σε αυτή τη μελέτη στους τρεις κλάδους μπορούν να συμβάλουν σημαντικά στην επίτευξη τόσο του ποσοτικού όσο και του ποιοτικού στόχου.

Πρώτον, γιατί πρόκειται για έργα μεγάλης κλίμακας, συνολικού ύψους περίπου 22,4 δισ. ευρώ σε τρέχουσες τιμές, ποσό ικανό να καλύψει περίπου το 1/4 του κεφαλαιακού κενού εν σχέσει με το 2010 και, δεύτερον, γιατί δεδομένου του στρατηγικού χαρακτήρα και της μεγάλης παραγωγικής τους δυναμικής οι επενδύσεις αυτές έχουν μακροπρόθεσμα μεγάλη πολλαπλασιαστική επίδραση στο ΑΕΠ.

Για να αναπτυχθεί η οικονομία, χρειάζεται αλλαγή αναπτυξιακού μοντέλου: από μεγέθυνση που βασίζεται στην κατανάλωση με δανεισμό, σε ανάπτυξη με οδηγό τις επενδύσεις και τις εξαγωγές.

Ο κλάδος της ενέργειας συνεισφέρει το 2,7% της Ακαθάριστης Προστιθέμενης Αξίας (ΑΠΑ) της ελληνικής οικονομίας, εξαιρουμένων των δραστηριοτήτων χονδρικού και λιανικού εμπορίου.

Ωστόσο, η δυνητική του συνεισφορά είναι πολλαπλάσια. Η ενέργεια αποτελεί στρατηγικό καταλύτη για τις μακροπρόθεσμες προοπτικές της οικονομίας καθ’ όσον συνδέεται με μεγάλα επενδυτικά έργα υποδομής (αγωγοί, λιμένες, μονάδες παραγωγής ενέργειας, εγκαταστάσεις αποθήκευσης), έχει ζωτική συμβολή στο κόστος της παραγωγής και δημιουργεί θετικές οικονομίες κλίμακας και φάσματος για άλλους τομείς.

Μεγάλη δυναμική

Τα logistics συνεισφέρουν το 6,5% της συνολικής ΑΠΑ αλλά μόνο 3,8% αν εξαιρεθεί η ναυτιλία. Ωστόσο, το γεωγραφικό πλεονέκτημα της χώρας παραμένει ως επί το πλείστον αναξιοποίητο λόγω της καθυστέρησης στην ανάπτυξη έργων υποδομής (λιμένων, οδικών και σιδηροδρομικών δικτύων, αερομεταφορών, εγκαταστάσεων αποθήκευσης) και υστερήσεων στην ανταγωνιστικότητα. Πολιτικές για τη βελτίωση των υποδομών, της ανταγωνιστικότητας κόστους, της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών logistics, θα μπορούσαν, εκτός από τη θετική επίδραση που θα έχουν στις ελληνικές εξαγωγές, να αυξήσουν το μερίδιο συμβολής στην ΑΠΑ του εγχώριου κλάδου logistics στα επίπεδα του αντίστοιχου της ευρωζώνης (ήτοι ετήσια αύξηση 1% της ΑΠΑ).

Βελτίωση της θέσης της Ελλάδας στον διεθνή τουριστικό χάρτη

Το «ήλιος και παραλία» είναι το κυρίαρχο τουριστικό μοντέλο της Ελλάδας ακολουθούμενο από εξειδικεύσεις «city break», πολιτιστικού, θρησκευτικού, ναυτικού και συνεδριακού τουρισμού. Τα τελευταία χρόνια σημειώθηκε σημαντική αύξηση των αφίξεων, βελτίωση της ανταγωνιστικότητας τιμών και αναβάθμιση των ξενοδοχειακών υποδομών.
Ωστόσο, εξακολουθούν να υπάρχουν σοβαρές προκλήσεις, όπως η υψηλότερη επιβάρυνση από φόρους και εισφορές σε σύγκριση με τις ανταγωνίστριες χώρες, υψηλές επισφάλειες για ορισμένα ξενοδοχεία, ελλείψεις στον χωροταξικό σχεδιασμό, στο νομικό πλαίσιο, στους κανόνες που διέπουν τις άμεσες ξένες επενδύσεις, στην τεχνολογική ετοιμότητα και στην υποδομή εδάφους και λιμένων.

Επιπλέον, οι δαπάνες ανά ταξίδι στην Ελλάδα είναι αρκετά χαμηλές σε σύγκριση με εκείνες των ανταγωνιστικών προορισμών. Εν όψει μιας αυξανόμενης διεθνούς τουριστικής ζήτησης, η διασφάλιση και βελτίωση της θέσης της Ελλάδας στον διεθνή τουριστικό χάρτη επιβάλλει τη διαφοροποίηση του υπάρχοντος προϊοντικού μείγματος μέσω της αναβάθμισης των δημόσιων και ιδιωτικών υποδομών, αλλά και μέσω της στόχευσης εξειδικευμένων αγορών, όπως οι επισκέπτες μεγαλύτερης ηλικίας, τα επαγγελματικά ταξίδια, η κρουαζιέρα και το city break, συνδεόμενο με ευρύτερους σχεδιασμούς, όπως η ανάπτυξη της λεγόμενης «αθηναϊκής Ριβιέρας».