Στάση πληρωμών στην αγορά ηλεκτρισμού

Η κλεψύδρα αδειάζει επικίνδυνα στον κλάδο της ηλεκτρικής ενέργειας, αφού τα ελλείμματα μεγαλώνουν, ο λειτουργός της αγοράς (ΛΑΓΗΕ) έχει ουσιαστικά προχωρήσει σε στάση πληρωμών και το «ατύχημα» μπορεί να συμβεί ανά πάσα στιγμή.

Ο ΛΑΓΗΕ αδυνατεί λόγω ζημιογόνου ισολογισμού και έλλειψης παγίων να δανειστεί (το Ταμείο Παρακαταθηκών προς το παρόν αρνείται να τον χρηματοδοτήσει) και μοιραία έχει πάει πίσω τις πληρωμές πλην της ΔΕΠΑ.

Οι παραγωγοί ηλεκτρικής ενέργειας από φωτοβολταϊκά μόλις τώρα πληρώθηκαν για τον Φεβρουάριο, ενώ στις 9 Ιουλίου καθίσταται ληξιπρόθεσμος ο Μάιος. Οι οφειλές του ΛΑΓΗΕ προς τις ΑΠΕ (αιολικά, φωτοβολταϊκά κ.ά.) ανέρχονται στα 132 εκατ. ευρώ και αν προστεθεί και ο Μάιος θα αυξηθούν επιπλέον κατά 65 εκατ. ευρώ.

Αντιθέτως, η ΔΕΠΑ επειδή έπρεπε να πληρώσει μετρητοίς τους ρώσους και τούρκους προμηθευτές της έχει εξοφληθεί από τον ΛΑΓΗΕ και έχει καταβάλει τα χρήματα για το φυσικό αέριο του Ιουνίου, ενώ με δάνειο που εξασφάλισε, ύψους 100 εκατ. ευρώ, έχει προπληρώσει και το φυσικό αέριο του Ιουλίου.

Εν τω μεταξύ, το «Οχι» του Συμβουλίου Πλημμελειοδικών στην πρόταση της Εισαγγελίας να αξιοποιηθούν 40 εκατ. ευρώ από τους δεσμευμένους λογαριασμούς των Energa και Hellas Power στερεί από την αγορά μια σημαντική ένεση ρευστότητας.

Υπενθυμίζεται ότι η κατάρρευση των δύο παραπάνω προμηθευτών έχει επιβαρύνει τον ΛΑΓΗΕ με 120 εκατ. ευρώ και τον ΑΔΜΗΕ με 52 εκατ. ευρώ και σε συνδυασμό με τις οφειλές προς τις ΑΠΕ υπάρχει ένα χρηματοδοτικό κενό της τάξεως των 400 εκατ. ευρώ στο σύστημα που απαρτίζεται από τους καταναλωτές, τις εταιρείες που τους προμηθεύουν με ηλεκτρικό ρεύμα, τους παραγωγούς ηλεκτρικής ενέργειας και τη ΔΕΠΑ που τροφοδοτεί με φυσικό αέριο τους παραγωγούς

Οπως αναφέρουν παράγοντες της αγοράς, τα περίπου 150 εκατ. ευρώ που βρίσκονται δεσμευμένα στις τράπεζες με εισαγγελική εντολή αλλά και οι οφειλές καταναλωτών ύψους 1 δισ. ευρώ (κυρίως στη ΔΕΗ) έχουν προκαλέσει το αδιέξοδο στον κλάδο που φλερτάρει με το μπλακάουτ μέσα στο καλοκαίρι. Ως τώρα το σύστημα λειτουργούσε από τη ρευστότητα των λογαριασμών που εισέπρατταν οι προμηθευτές και η οποία διοχετευόταν μέσω του ΛΑΓΗΕ στους παραγωγούς ηλεκτρικού και στους διαχειριστές των δικτύων. Το πρόβλημα εντάθηκε με την απόφαση της ΔΕΗ, η οποία, αντί να καταβάλει τα ποσά από τους λογαριασμούς στον λειτουργό και ύστερα να εισπράττει ως παραγωγός, άρχισε να τα συμψηφίζει, στερώντας τα από το σύστημα.

Οσον αφορά το συσσωρευθέν έλλειμμα του Ειδικού Λογαριασμού ΑΠΕ (Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας), που στο τέλος του 2011 ανήρχετο περίπου στα 200 εκατ. ευρώ, είναι πλέον αποδεκτό απ’ όλους τους εμπλεκομένους στην αγορά ότι οφείλεται στον εσφαλμένο τρόπο υπολογισμού του ειδικού τέλους που τον χρηματοδοτεί και όχι στις ίδιες τις ΑΠΕ. Οταν με νόμο οι παραγωγοί ΑΠΕ παίρνουν εγγυημένη εξαπλάσια τιμή από τη μέση τιμή συστήματος χωρίς προηγουμένως να έχει γίνει μια χρηματοδοτική μελέτη, είναι αδύνατον το «πράσινο τέλος» να φθάνει για να πληρωθούν οι παραγωγοί, όσο βαθιά και αν βάλουν το χέρι στην τσέπη οι καταναλωτές. Ολες αυτές οι στρεβλώσεις καλούνται μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα να λυθούν από τη νέα κυβέρνηση.

Προσφάτως σε ανακοίνωσή του ο Ελληνικός Σύνδεσμος Ηλεκτροπαραγωγών από ΑΠΕ ανέφερε ότι η ένταξη των φωτοβολταϊκών στο εθνικό ηλεκτρικό σύστημα έχει γίνει εμπροσθοβαρής λόγω των υψηλών τιμών ως προς την επίτευξη των στόχων του Εθνικού Σχεδίου Δράσης το 2020. Αυτή η υπερβολικά γρήγορη διείσδυση των Φ/Β (κυρίως των οικιακών) στο ενεργειακό ισοζύγιο έχει προκαλέσει αντιστοίχως υπέρμετρη επιβάρυνση και ο ΕΣΗΑΠΕ προτείνει να υπάρξει μια μείωση του ρυθμού διείσδυσης των Φ/Β με μέτρα όπως η άμεση μείωση των εγγυημένων τιμών τους. Αλλα μέτρα για τη μείωση του ελλείμματος των ΑΠΕ θα μπορούσαν να είναι όσα έχει προτείνει εδώ και καιρό η ΡΑΕ. Οπως για παράδειγμα η συνέχιση των δημοπρασιών ρύπων και η καταβολή μέρους από το τέλος της ΕΡΤ στον λογαριασμό των ΑΠΕ.

Με επιτόκιο… πιστωτικής δανείστηκε η ΔΕΗ

• Η αδυναμία δημιουργίας ικανοποιητικών ταμειακών ροών λόγω των ανεξόφλητων λογαριασμών, που προσεγγίζουν το 1 δισ. ευρώ, υποχρέωσε τις πιστώτριες τράπεζες της ΔΕΗ να δανείσουν την εταιρεία με εξωπραγματικά επιτόκια στο πλαίσιο αναδιάρθρωσης των χρεών της που έληγαν στο τέλος Ιουνίου.

• Αναχρηματοδοτήθηκαν 525 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων τα 150 εκατ. ευρώ τα κατέβαλε η Αγροτική Τράπεζα με επιτόκιο 11,9%. Τα κόστη της Αγροτικής έπαιξαν ρόλο στη διαμόρφωση αυτού του επιτοκίου, αλλά η ΔΕΗ, όντας αποκλεισμένη από τις διεθνείς αγορές, δεν είχε πολλές επιλογές.

• Οι τράπεζες Alpha, Εurobank και Πειραιώς δάνεισαν τα υπόλοιπα 375 εκατ. ευρώ με επιτόκιο 7,5%, οπότε το μεσοσταθμικό επιτόκιο της όλης αναχρηματοδότησης διαμορφώθηκε στο 9%.

• Η ΔΕΗ τους επόμενους μήνες θα πρέπει να έρθει σε συμφωνία με όλες τις πιστώτριες τράπεζες για την αναχρηματοδότηση και του υπόλοιπου δανεισμού (500 εκατ. ευρώ) που λήγει στο τέλος του έτους.