Ανήσυχοι για το μέλλον των επιχειρήσεων τους οι έλληνες CEOs

Ανήσυχοι για την οικονομική κρίση και το μέλλον των επιχειρήσεών τους εμφανίζονται οι CEOs (ανώτατα διευθυντικά στελέχη) στην Ελλάδα και στην Ευρωζώνη, ενώ αντίθετα παγκοσμίως αρχίζουν να αισθάνονται περισσότερο σίγουροι, σύμφωνα με τη 15^η παγκόσμια ετήσια έρευνα για τους CEOs της PwC.

Στο πλαίσιο αυτής της παγκόσμιας έρευνας, η PwC στην Ελλάδα διεξήγαγε για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά ξεχωριστή μελέτη για τη χώρα μας, η οποία περιλαμβάνει συγκριτικά στοιχεία με το 2010. Η μελέτη πραγματοποιήθηκε κατά το χρονικό διάστημα Σεπτεμβρίου – Δεκεμβρίου 2011, με τη συμμετοχή 45 ανωτάτων στελεχών από τους μεγαλύτερους και αντιπροσωπευτικότερους οργανισμούς της ελληνικής αγοράς.

Η έρευνα αντανακλά το κλίμα αβεβαιότητας και προβληματισμού για το μέλλον της Ελλάδας, την πορεία της παγκόσμιας οικονομίας καθώς και την αστάθεια στις κεφαλαιαγορές. Στην Ευρωζώνη οι CEOs είναι αρκετά ανήσυχοι, όμως σε διεθνές επίπεδο, η τάση αυτή εμφανίζεται λιγότερο αρνητική, καθώς τα συνολικά αποτελέσματα της έρευνας επηρεάζονται από το θετικότερο κλίμα που παρουσιάζεται στις αναδυόμενες οικονομίες.

Σύμφωνα με την έρευνα, οι CEOs στην Ελλάδα δεν είναι σίγουροι για τις προοπτικές ανάπτυξης των επιχειρήσεών τους τόσο στο άμεσο μέλλον όσο και μακροπρόθεσμα. Και συγκριτικά με το 2010, η έρευνα καταγράφει ακόμα μεγαλύτερη απαισιοδοξία. Θεωρούν ως τους μεγαλύτερους κινδύνους για τις επιχειρήσεις τους, την αδυναμία να χρηματοδοτήσουν την ανάπτυξή τους καθώς και την αύξηση των φορολογικών επιβαρύνσεων.

Όσον αφορά στην κυβερνητική πολιτική, κατά το χρονικό διάστημα όπου διεξήχθη η έρευνα, είναι έκδηλη η απογοήτευση και η έλλειψη εμπιστοσύνης. Σχεδόν όλοι οι συμμετέχοντες εξέφρασαν έντονες αμφιβολίες για τη δυνατότητα της Κυβέρνησης να ανταπεξέλθει στα προβλήματα που δημιουργεί το δημόσιο χρέος και η παγκόσμια οικονομική κρίση. Αξίζει να σημειωθεί ότι το ποσοστό των συμμετεχόντων που είχαν αυτή την άποψη ήταν 93%, δηλαδή ακόμα μεγαλύτερο από το 85% που ήταν αντίστοιχα το 2010.

Εξίσου έντονα ήταν και τα σχόλια των CEOs όπου ζητούσαν να παρθούν και να εφαρμοσθούν άμεσα από την κυβέρνηση τολμηρές αποφάσεις με στόχο την εξυγίανση του κράτους, τις περικοπές δαπανών στο δημόσιο τομέα και την ανάπτυξη. Πιστεύουν ότι η κυβέρνηση πρέπει να έχει ως βασικές προτεραιότητες τη διασφάλιση της σταθερότητας στον χρηματοοικονομικό τομέα (59%), τη μείωση της φτώχειας και της ανισότητας (46%) και τη βελτίωση των υποδομών της χώρας (44%).

Οι CEOs στην Ελλάδα δυσανασχετούν για την αυξανόμενη φορολογική επιβάρυνση και μάλιστα πολύ περισσότερο από τους CEOs στην Ευρωζώνη (Ελλάδα 82% – Ευρωζώνη 46%). Και η φορολογική πολιτική είναι γι’ αυτούς ένας σημαντικός παράγοντας που τους ωθεί να στραφούν σε ξένες αγορές.

Σε αυτό το κλίμα, και έντονα επηρεαζόμενοι από την κρίση του δημοσίου χρέους στην Ευρώπη, στην πλειοψηφία τους (90%) οι CEOs στην Ελλάδα αναδιαμορφώνουν τη στρατηγική και επανεξετάζουν τις διαδικασίες διαχείρισης κινδύνου των επιχειρήσεών τους. Αναμένουν αλλαγές στη στρατηγική των επιχειρήσεών τους – αλλαγές που αφορούν κυρίως αποφάσεις για τις επενδύσεις κεφαλαίου (82%) και την κεφαλαιακή διάρθρωση (79%). Σχεδόν όλοι οι CEOs στην Ελλάδα (90%), όπως και στην Ευρωζώνη, δήλωσαν ότι έχουν προβεί σε περικοπές κόστους, όταν ερωτήθηκαν για τις ενέργειες αναδιάρθρωσης που έχουν ήδη πραγματοποιήσει. Η επόμενη κατά σειρά ενέργεια που ανέφεραν ήταν η ανάθεση μίας λειτουργίας ή διαδικασίας της επιχείρησής τους σε τρίτους (Outsourcing).

Ανθρώπινο δυναμικό: Έμφαση στην παραγωγικότητα και στην εκπαίδευση

Σε περίοδο οικονομικής κρίσης, η στρατηγική των CEOs για το ανθρώπινο δυναμικό αλλάζει. Οι CEOs επαναξιολογούν τις προτεραιότητές τους, δίνουν μεγάλη έμφαση στις δεξιότητες, στην επαγγελματική κατάρτιση, καθώς και στην παραγωγικότητα των ανθρώπων τους. Είναι σημαντικό ότι σχεδόν ένας στους δύο συμμετέχοντες ανέφερε την ανάπτυξη εκπαιδευμένου ανθρώπινου δυναμικού ανάμεσα στους τομείς όπου θα αυξήσουν τις επενδύσεις τους.

Σχετικά με το συνολικό αριθμό εργαζομένων της επιχείρησής τους, πάνω από τους μισούς συμμετέχοντες (54%) δήλωσαν ότι μειώθηκε κατά τους

τελευταίους 12 μήνες και το 41% ότι πρόκειται να μειωθεί μέσα στον επόμενο χρόνο. Σύμφωνα με τα στοιχεία της έρευνας το 2010, το 60% είχαν μειώσεις προσωπικού πριν από ένα χρόνο και το 36% σκόπευε να πραγματοποιήσει μειώσεις μέσα στους επόμενους 12 μήνες. Τα ποσοστά αυτά είναι τα υψηλότερα στην Ευρωζώνη αλλά και διεθνώς και αντανακλούν το μεγάλο πρόβλημα της ανεργίας στη χώρα μας.

Ακόμα και σε περίοδο κρίσης, οι CEOs στην Ελλάδα βλέπουν ευκαιρίες για να αναπτύξουν τις επιχειρήσεις τους, κυρίως με τρεις τρόπους, συγκεκριμένα: με την επέκτασή τους σε νέες γεωγραφικές αγορές, με νέες κοινοπραξίες ή/και εξαγορές & συγχωνεύσεις, καθώς και με την ενίσχυση του μεριδίου τους στις αγορές όπου ήδη δραστηριοποιούνται. Τέλος, αξίζει να σημειωθεί ότι οι CEOs, στην Ευρώπη αλλά και διεθνώς, δηλώνουν ότι οι επενδυτικές ευκαιρίες υπάρχουν άμεσα κυρίως στις αναδυόμενες αγορές.