Σήμερα Τετάρτη, ο πρόεδρος της ΕΕ Χέρμαν Βαν Ρομπάι θα πάρει στα χέρια του το κείμενο με τις αποφάσεις που έλαβαν τη Δευτέρα οι ηγέτες της Γερμανίας και της Γαλλίας Ανγκελα Μέρκελ και Νικολά Σαρκοζί αντιστοίχως για τις βασικές στρατηγικές εξόδου από την κρίση χρέους της ευρωζώνης, που θα συζητηθούν το προσεχές διήμερο από το σύνολο των ευρωπαίων ηγετών στις Βρυξέλλες.
Απαισιόδοξη εμφανίζεται η γερμαική πλευρά
Πάντως, πηγή της γερμανικής κυβέρνησης δήλωσε σήμερα πως είναι «πιο απαισιόδοξη απ’ ό,τι την περασμένη εβδομάδα» για το αποτέλεσμα της Συνόδου. Ενδεχομένως, αυτή η διαρροή να είναι μία ακόμη κίνηση τακτικής από το Βερολίνο.
«Πρέπει να διαπιστώσω ότι είμαι πιο απαισιόδοξος απ’ ό,τι την περασμένη εβδομάδα όσον αφορά τη δυνατότητα να έχουμε μια πλήρη συμφωνία», είπε, προσθέτοντας πως «οι συζητήσεις των τελευταίων ημερών» δείχνουν πως ένας «ορισμένος αριθμός εταίρων δεν έχουν καταλάβει τη σοβαρότητα της κατάστασης».
Για τη Γερμανία όμως, τόνισε, είναι «απολύτως απαραίτητο» να υπάρξει μια συμφωνία στις Βρυξέλλες, «τουλάχιστον των 17» χωρών της Ευρωζώνης, για την ενίσχυση της δημοσιονομικής πειθαρχίας που να βασίζεται στις ευρωπαϊκές συνθήκες.
Στις Βρυξέλλες θα πρέπει «να γίνει ένα αποφασιστικό βήμα όσον αφορά τη μελλοντική δομή της ζώνης του ευρώ», σημείωσε.
Σύμφωνα με την ίδια πηγή, η γερμανική κυβέρνηση διαφωνεί με την ταυτόχρονη λειτουργία των EFSF-ESM και επιμένει σε αυτά που έχουν ήδη συμφωνηθεί, δηλαδή ο ESM να αντικαταστήσει τον EFSF στα μέσα του 2013.
Αισιοδοξία επενδυτών ενόψει συνόδου κορυφής
Η αισιόδοξη «ιδέα» που δεσπόζει από το πρωί στις διεθνείς αγορές βασίζεται στη λογική υπόθεση ότι η απειλή της Standard & Poor’s προς την Ευρώπη εν γένει αλλά κυρίως προς τη Γερμανία και τη Γαλλία για επικείμενη απώλεια του τριπλού Α, θα «αφυπνίσει» τους Μέρκελ και Σαρκοζί (πρωταρχικώς τη Μέρκελ…) οι οποίοι θα τολμήσουν επιτέλους να υψώσουν ένα πειστικό «φράγμα πυρός», που θα προστατεύσει τα περιβόητα «κοινοτικά κεκτημένα» όχι μόνο της τελευταίας εικοσαετίας, που ξεκίνησε η τρίτη φάση της ευρωπαϊκής ενοποίησης, αλλά των τελευταίων πέντε και πλέον δεκαετιών.
Την αισιοδοξία αυτή τροφοδότησαν και δημοσιεύματα «περί διαπραγματεύσεων της ενδεκάτης ώρας», όπως γράφουν χαρακτηριστικά οι Financial Times, για τη δημιουργία ενός μεγάλου οικονομικού «μπαζούκα» κατά τη σύνοδο κορυφής. Οι πληφοροφίες μιλούν για επιστροφή του σεναρίου αύξησης της «δύναμης πυρός» του Ταμείου Διάσωσης της Ευρωζώνης.
Ειδικότερα, μιλούν για τον υπερδιπλασιασμό της δύναμης πυρός του προσωρινού Ταμείου (EFSF) από τα 440 δισ. ευρώ με επιπλέον 500 δισ. ευρώ στα μέσα του 2012, όταν θα δημιουργηθεί ο μόνιμος Μηχανισμός Στήριξης των υπερχρεωμένων κρατών, το ESM.
Τα σενάρια προβλέπουν επίσης την ανάληψη ενεργότερου ρόλου από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ), η οποία θα μπορεί πλέον να δανείζει εκτός από το ΔΝΤ και την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και το μόνιμο Μηχανισμό Στήριξης, το ESM δηλαδή, εφ’ όσον θα έχει λάβει κι αυτός τη μορφή ενός διεθνούς χρηματοπιστωτικού οργανισμού η ίδρυση του οποίου θα προβλέπεται από διακρατικές συνθήκες και συγκεκριμένα από τη νέα ευρωπαϊκή Συνθήκη, που αποφάσισαν προχθές να προωθήσουν η Μέρκελ και ο Σαρκοζί.
Τα σενάρια αυτά ενίσχυσε, είναι αλήθεια, σήμερα το πρωί ο υπουργός Οικονομικών της Γαλλίας Φρανσουά Μπαρουέν, ο οποίος μιλώντας στο γαλλικό καλωδιακό τηλεοπτικό δίκτυο Canal+ είπε ότι «τα κράτη της ευρωζώνης πρέπει να απαντήσουν στην προειδοποίηση υποβάθμισης της S&P μέσω της δημιουργίας ενός «σοκ εμπιστοσύνης» στη σύνοδο κορυφής της ΕΕ στις 9 Δεκεμβρίου».
Ο Γάλλος υπουργός εξήγησε ότι «τα πάντα εξαρτώνται από το τι θα συμβεί στη σύνοδο κορυφής» και πρόσθεσε ότι «ο πρόεδρος Σαρκοζί και η καγκελάριος Μέρκελ δεν θα σηκωθούν από το τραπέζι χωρίς να έχουν πετύχει μια ισχυρή συμφωνία για την ευρωζώνη».
Σημειωτέον ότι ο Μπαρουέν δήλωσε όλα αυτά λίγο προτού συναντηθεί με τον αμερικανό ομόλογό του Τίμοθι Γκάιτνερ, ο οποίος τελευταία δεν λείπει, ως παρατηρητής βεβαίως, από καμιά σύνοδο των Ευρωπαίων ηγετών. Σύμφωνα με πληροφορίες του Reuters, οι Μπαρουέν και Γκάιτνερ θα συζητήσουν για τους «τρόπους ύψωσης ενός πειστικού φράγματος πυρός» που θα προστατεύσει την ευρωζώνη από τις επιθέσεις των αγορών.
Ειρήσθω εν παρόδω ότι στη σύνοδο κορυφής θα τεθεί επί τάπητος και ο ρόλος των οίκων αξιολόγησης, που «αποτέλεσαν μια από τις κινητήριες δυνάμεις της κρίσης του 2008», όπως δήλωσε ο πρόεδρος της Κεντρικής Τράπεζας της Γαλλίας Κριστιάν Νουαγιέ. Διότι, σύμφωνα με δημοσιεύματα και του αγγλοσαξονικού και του ευρωπαϊκού τύπου – οι FT και η Liberation κάνουν λόγο για «οργή των Ευρωπαίων για την πρωτοβουλία της S&P τη συγκεκριμένη χρονική συγκυρία», δηλαδή λίγες ώρες έπειτα από τη γαλλογερμανική συνάντηση κορυφής στο Παρίσι – οι Βρυξέλλες και η Φραγκφούρτη θεωρούν πλέον ότι ο κόμπος έφτασε στο χτένι.
Λέγεται ότι ο πρόεδρος του Eurogroup και πρωθυπουργός του Λουξεμβούργου Ζαν- Κλοντ Γιουνκέρ χαρακτήρισε «άγρια και άδικη υπερβολή» την προειδοποίηση της S&P για συλλήβδην υποβάθμιση της ευρωζώνης, ενώ ακόμη και ο αυστριακός Κεντρικός Τραπεζίτης (και μέλος του διοικητικού συμβουλίου της ΕΚΤ βεβαίως) Εβαλντ Νοβότνι περιέγραψε την πρωτοβουλία ως «πράξη με σαφώς πολιτικά κίνητρα». Ο Νοβότνι και ο Γιουνκέρ, αλλά και ο Νουαγιέ (που είναι μεν Γάλλος αλλά είναι και τραπεζίτης) είναι βέβαια οι τελευταίοι που θα κατηγορούνταν για συνωμοσιολογία.
Κατόπιν όλων αυτών οι επενδυτές φαίνεται πως ποντάρουν στο ότι η επόμενη σύνοδος κορυφής της ΕΕ θα είναι μια σύνοδος… αλλιώτικη από τις άλλες. Ετσι, «ξεμύτισαν» από τα καταφύγια για να ανεβάσουν, πρωί πρωί, τους γενικούς δείκτες όλων των ευρωπαϊκών αγορών (αφού είχαν άλλωστε ανεβάσει από τα ξημερώματα το ΝΙΚΚΕΙ κατά 1,71% και το Hang Seng κατά 1,58%).
Μόλις 12 λεπτά έπειτα από την έναρξη των συναλλαγών στο Λονδίνο ο FTSE-100 ενισχυόταν «μόνο» κατά 0,73%, κι αυτό επειδή η Βρετανία δεν μετέχει στο ευρώ. Στο Παρίσι ο CAC-40 ενισχυόταν την ίδια ώρα κατά 1,57%, στη Φραγκφούρτη ο DAX ενισχυόταν κατά 1,38%, στο Μιλάνο ο ΜΙΒ ενισχυόταν κατά 1,39% και στη Μαδρίτη ο ΙΒΕΧ κατά 1,08%.
Το ευρώ έκανε ένα άλμα σήμερα το πρωί από τα 1,3400 στα 1,3454 δολάρια, ενώ η τιμή του αργού στη Νέα Υόρκη ενισχυόταν κατά 55 σεντς στα 101,83 δολάρια το βαρέλι και η τιμή του Brent στο Λονδίνο ενισχυόταν κατά 66 σεντς στα 111,47 δολάρια το βαρέλι.
Από την άλλη πλευρά, όμως, οι αποδόσεις των ιταλικών και των ισπανικών 10ετών ομολόγων εμφάνιζαν ανεπαίσθητες μεταβολές στο 5,87% και στο 5,21% αντιστοίχως. Η απόδοση των διετών ιταλικών ομολόγων ενισχυόταν όμως κατά 11 μονάδες βάσης στο 5,71%, η απόδοση των διετών ισπανικών ομολόγων ενισχυόταν κατά 4 μονάδες βάσης στο 4,05%, ενώ οι αποδόσεις των ιρλανδικών 2ετών και 10ετών ομολόγων ενισχύονταν κατά 4 και 16 μονάδες βάσης αντιστοίχως στο 9,25% και στο 9,11%.
Ανεκδοτολογικώς θα αναφέραμε ότι η απόδοση των ομολόγων διετούς διάρκειας της ελληνικής κυβέρνησης ενισχυόταν σήμερα το πρωί κατά 578 μονάδες βάσης στο 146,46%, που αποτελεί επίπεδο-ρεκόρ. Η απόδοση του ελληνικού ομολόγου που λήγει τον Οκτώβριο του 2022 ενισχυόταν επίσης κατά 55 μονάδες βάσης σήμερα το πρωί και είχε φθάσει στο 33,64%. Και γι’ αυτό δεν φταίει, βεβαίως, η πρωθυπουργός της Σλοβακίας Ιβέτα Ραντίκοβα που δήλωσε στην αυστριακή εφημερίδα Die Presse ότι «η ΕΕ έπρεπε να αφήσει την Ελλάδα να πτωχεύσει από το 2010 αντί να σπεύσει να τη σώσει χορηγώντας της βοήθεια δίχως αντίκρισμα». Το πρόγραμμα της κρίσιμης Συνόδου
Το βράδυ της Πέμπτης θα γίνει το άτυπο δείπνο των ευρωπαίων ηγετών (20:30 – 23:30 ώρα Ελλάδος), ενώ είναι πιθανό να ακολουθήσει συνέντευξη Τύπου από τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Χέρμαν βαν Ρομπάι και τον επικεφαλής της Κομισιόν Ζοζέ Μπαρόζο.
Νωρίς το μεσημέρι της Παρασκευής (12:00 – 14:30) θα γίνει η κύρια συνεδρίαση του Συμβουλίου και θα ακολουθήσει το δείπνο εργασίας (14:30 – 16:00). Αμέσως μετά θα γίνει η συνέντευξη των κ.κ. Ρομπάι-Μπαρόζο και στη συνέχεια είναι πιθανό να γίνουν συνεντεύξεις Τύπου από τις εθνικές αντιπροσωπείες.
Διευκρινίσεις Ρομπάι
Στην πρόσκλησή του προς τους ευρωπαίους ηγέτες, ο Χέρμαν βαν Ρομπάι αναφέρει ότι στο άτυπο δείπνο της Πέμπτης θα συζητηθούν οι τελευταίες εξελίξεις στις αγορές, καθώς και η οικονομική και χρηματοπιστωτική κρίση.
Είναι επιτακτική ανάγκη, τονίζει, εκτός από τα «σημαντικά μέτρα που έχουν ληφθεί» μέχρι σήμερα, «να συμφωνήσουμε σε μία ευρύτερη προσέγγιση», που θα ενισχύει τα βραχυπρόθεσμα εργαλεία διαχείρισης της κρίσης, όπως επίσης και στην «αποφασιστικότητα να αποδεχθούμε μεσοπρόθεσμα περαιτέρω μέτρα για την ενίσχυση της οικονομικής μας ένωσης».
Η συζήτηση αυτή, στην οποία έχει προσκληθεί ο πρόεδρος της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι, θα είναι στη βάση έκθεσης που έχει ετοιμάσει ο κ. Ρομπάι μαζί με τον κ. Μπαρόζο και τον πρόεδρο του Eurogroup Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ.
