Σε μια καταστροφική περιδίνηση μοιάζει παγιδευμένη η Ευρώπη. Ο βρόχος των αγορών σφίγγει ώρα με την ώρα γύρω από την Ιταλία, απειλώντας τη με μια κρίση αλά ελληνικά.
Οικονομικοί παρατηρητές και αναλυτές κρούουν μέσω του διεθνούς Τύπου τον κώδωνα του κινδύνου για την επαπειλούμενη κατάρρευση της τρίτης (μετά τη γερμανική και τη γαλλική) οικονομίας της ευρωζώνης.
Οι ευρωπαϊκές πολιτικές ηγεσίες, ωστόσο, μοιάζουν ακόμη αδύναμες να αντιδράσουν. Η προταθείσα εδώ και εβδομάδες από τους τεχνοκράτες αλλά και από την αμερικανική κυβέρνηση λύση «μπαζούκα» προσκρούει σε μικροπολιτικές σκοπιμότητες της μοναδικής ευρωπαϊκής κυβέρνησης που «ελπίζει να τη γλιτώσει»: της γερμανικής.
Οι καταιγιστικές εξελίξεις των τελευταίων ημερών καθιστούν το σημερινό Ecofin ζωτικής σημασίας για το μέλλον της Ευρώπης και του ευρώ. Στη σημερινή συνάντηση θα τεθεί επί τάπητος και πάλι το φλέγον ζήτημα της αύξησης της «δύναμης κρούσης» του ευρωπαϊκού Ταμείου Διάσωσης, του EFSF. Θα εξεταστεί επίσης η δυνατότητα ουσιαστικότερης παρέμβασης της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) για τη στήριξη των οικονομιών της ευρωζώνης.
Η μείωση των επιτοκίων του ευρώ, την περασμένη Πέμπτη, που ανακοίνωσε ο νέος πρόεδρος της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι ήταν μεν καλοδεχούμενη αλλά δεν αρκεί για να εξασφαλίσει την απαιτούμενη ρευστότητα του απειλούμενου με ολοκληρωτική καταστροφή (σε περίπτωση κατάρρευσης της Ιταλίας) ευρωπαϊκού τραπεζικού συστήματος.
Θα ήταν υπεραισιόδοξο να υποστηρίξει κανείς ότι οι προοπτικές για το σημερινό Ecofin είναι ενθαρρυντικές.
Τη Δευτέρα στο Eurogroup οι καθ’ ύλην αρμόδιοι υπουργοί της ευρωζώνης, των χωρών δηλαδή που «καίγονται» πρώτες σε περίπτωση που γίνει παρανάλωμα του πυρός και η Ιταλία, δεν κατάφεραν να συμφωνήσουν στην ουσιαστική ενίσχυση του EFSF. Στη μετατροπή του Ταμείου Διάσωσης σε «μπαζούκα», όπως μόλις χθες Δευτέρα ζήτησε εναγωνίως και ο διάσημος μεγαλοκερδοσκόπος Τζορτζ Σόρος με δηλώσεις του στους «Financial Times».
Επιπλέον, οι υπουργοί Οικονομικών του Eurogroup δεν κατάφεραν τη Δευτέρα να συμφωνήσουν σε ενίσχυση του EFSF από την Ευρωτράπεζα. Εξ αιτίας της κυβέρνησης της χώρας που «ελπίζει να τη γλιτώσει»: της Γερμανίας δηλαδή, η οποία την ώρα που οι φλόγες τυλίγουν την ευρωπαϊκή οικία στο σύνολό της, εκείνη «άδει» άσματα για την ανεξαρτησία της ΕΚΤ και της Bundesbank.
Και το δραματικό ερώτημα που ανακύπτει είναι: αν αυτοί των οποίων τα μπατζάκια ήδη καίγονται, αδυνατούν να συνεννοηθούν και να αντιδράσουν, γιατί να αντιδράσουν σήμερα, που στην παρέα τους θα προστεθούν οι ευρωσκεπτικιστές Βρετανοί, οι υπερόπτες Δανοί και οι νεοφώτιστοι Ανατολικοευρωπαίοι;
Σειρήνες συναγερμού
Ο διεθνής Τύπος χτυπά, πάντως, και σήμερα τις σειρήνες του συναγερμού. «Τα ιταλικά ομόλογα μπήκαν στην επικίνδυνη ζώνη. Ο Σίλβιο Μπερλουσκόνι διαψεύδει φήμες περί επικείμενης παραιτήσεώς του, αλλά το κόστος δανεισμού της χώρας φθάνει σε νέα ύψη-ρεκόρ», αναφέρουν οι «Financial Times», ενώ το BBC σημειώνει ότι «ο ιταλός πρωθυπουργός αντιμετωπίζει σήμερα κρίσιμη ψηφοφορία για τον προϋπολογισμό στο Κοινοβούλιο, καθώς κλιμακώνονται οι φόβοι ότι η Ιταλία θα είναι το επόμενο θύμα της κρίσης χρέους της ευρωζώνης».
«Ο ιταλός πρωθυπουργός μάχεται για να κρατηθεί». Ετσι τιτλοφορείται το πρώτο θέμα της «Wall Street Journal», που ερμηνεύει τις πιέσεις στην ιταλική αγορά ομολόγων ως ένδειξη καταψήφισης της κυβέρνησης Μπερλουσκόνι από τις αγορές.
Η WSJ δημοσιεύει σε πρωτοσέλιδο επίσης θέμα της εκτενές ρεπορτάζ για τις εξελίξεις στην Ελλάδα, η οποία «προσπαθεί να εξεύρει νέο ηγέτη».
Οι «New York Times» εκτιμούν ότι «η προοπτική μιας νέας μεταβατικής κυβέρνησης στην Ελλάδα και οι ενδείξεις ότι κάμπτονται οι αντοχές του Σίλβιο Μπερλουσκόνι στην εξουσία στην Ιταλία, ελάχιστα καθησυχάζουν τους επενδυτές».
Γαλλική εσωστρέφεια
Πρώτο θέμα στις γαλλικές πολιτικές εφημερίδες είναι το νέο πακέτο μέτρων λιτότητας που ανακοίνωσε η κυβέρνηση Φιγιόν υπό την αιγίδα, βεβαίως, του προέδρου Νικολά Σαρκοζί.
«Η Γαλλία με ένδυμα λιτότητας», σημειώνει στο πρωτοσέλιδό της η γνωστή για τους ευφάνταστους τίτλους της «Liberation» και εξηγεί: Δεύτερο σχέδιο Σαρκοζί για μηδενισμό του δημοσιονομικού ελλείμματος έως το 2016.
Ο «Monde» αναφέρεται επίσης στα μέτρα Σαρκοζί-Φιγιόν και στο ρεπορτάζ του από την Αθήνα σημειώνει ότι «την Τρίτη οι πολιτικές δυνάμεις της Ελλάδας καταλήγουν σε συμφωνία για νέο πρωθυπουργό» – είθε να είναι έγκυρες οι πληροφορίες και ακριβείς οι εκτιμήσεις της γαλλικής εφημερίδας.
Η «Les Echos» αναφέρεται επίσης στην Ελλάδα στο πρωτοσέλιδό της, αλλά εμμέσως. Ως οικονομική εφημερίδα, έχει για πρώτο θέμα τη μεγάλη πτώση κατά 30% της κερδοφορίας που ανακοίνωσε σήμερα η γαλλική τράπεζα Societe Generale.
«Αιτία της πτώσης η Ελλάδα και ο κλάδος χορηγήσεων και επενδύσεων της τράπεζας», σημειώνει χαρακτηριστικά η «Les Echos».
Τευτονική ψυχραιμία
Τέλος, οι αναφορές των γερμανικών εφημερίδων – τουλάχιστον στα πρωτοσέλιδά τους – στην περίπτωση της Ελλάδας είναι από ουδέτερες έως θετικές.
«Θεαματικές εξελίξεις στην Αθήνα έπειτα από ώρες σκληρών διαπραγματεύσεων. Συντηρητικοί και Σοσιαλιστές συμφώνησαν να σχηματίσουν μεταβατική κυβέρνηση, η οποία θα σώσει τη χώρα από τη χρεοκοπία. Την Τρίτη ανακοινώνεται ο διάδοχος του Παπανδρέου που συνταξιοδοτείται. Ως πιο πολλά υποσχόμενος υποψήφιος προβάλλει ο πρώην αντιπρόεδρος της ΕΚΤ Λουκάς Παπαδήμος», αναφέρει η «Sueddeutsche Zeitung».
Η «Frankfurter Allgemeine» προτάσσει τη σύνδεση της καταβολής της επόμενης δόσης της δανειακής σύμβασης στην Ελλάδα με τη γραπτή δέσμευση της χώρας για την εφαρμογή από τη νέα κυβέρνηση του προγράμματος λιτότητας.
«Εν τω μεταξύ, η μόχλευση του EFSF πρέπει να έχει ολοκληρωθεί έως τα τέλη Νοεμβρίου», προσθέτει η εφημερίδα.
Αίσθηση προκαλεί η (θεματική) υποβάθμιση της ιταλικής κρίσης από τις γερμανικές αλλά και από τις γαλλικές εφημερίδες. Ή τέλος πάντων η «μη ανάδειξη» και προβολή του θέματος τόσο όσο στις αγγλοσαξονικές.
