δοκίμιο
Μαρία Δεληβοριά
Ο Αγώνας του ’21 και η υπονόμευσή του –
Οι σύγχρονες μαρτυρίες και η κρίση του Σολωμού
Εκδόσεις Αγρα, 2016,
σελ. 544, τιμή 20 ευρώ

Σε όλη τη διάρκεια της Ελληνικής Επανάστασης και ως το 1828, ο Σολωμός ζούσε στη Ζάκυνθο, το κατεξοχήν κέντρο πληροφοριών για την πορεία του Αγώνα στην Πελοπόννησο, στη Στερεά και στα νησιά, καθώς και για τις αντιδράσεις των Μεγάλων Δυνάμεων της εποχής, συνασπισμένων στην Ιερά Συμμαχία. Ο ποιητής αποδεικνύεται ένας ιδιαίτερα πολύτιμος αλλά και καταγγελτικός «αυτόπτης μάρτυρας», ο οποίος βίωνε με ένταση την πορεία του Αγώνα, αναζητώντας το νόημα κάτω από τα συμβάντα. Στην ουσία είναι ο πρώτος που εννοιολόγησε την Ελληνική Επανάσταση συνδέοντας το απελευθερωτικό εγχείρημα με το αίτημα και την ανάγκη για ελευθερία των λαών.

φιλοσοφία
Roland Barthes
«Το μπλε είναι φέτος στη μόδα…» –
Κείμενα για την ένδυση και τη μόδα
Μετάφραση Βασίλης Πατσογιάννης.
Εκδόσεις Πλέθρον, 2016,
σελ. 122, τιμή 12 ευρώ
Τα κείμενα αναδεικνύουν τον σταθερό προβληματισμό του Ρολάν Μπαρτ για το ένδυμα, ένα ολικό κοινωνικό φαινόμενο. Προτρέπει να δούμε την ενδυμασία όχι ως μία αέναη ανανέωση αλλά ως ένα σύστημα που διέπεται από βαθύτατη κανονικότητα. Αυτή η εσωτερική περιπέτεια των μορφών του ενδύματος πρέπει να μελετηθεί, πριν να συσχετιστεί με οποιοδήποτε ιστορικό γεγονός. Διότι το ένδυμα, πέρα από την καθαρά πρακτική και καλλωπιστική του λειτουργία, επιτελεί προπάντων ως σύστημα μια σημασιοδοτική λειτουργία. Για την επεξήγησή της ορίζονται θεωρητικά έννοιες όπως δανδισμός, λεπτομέρεια, μόδα, σικ, διάκριση, γούστο.

ιστορία
Ανδρέας Βενιανάκης
Δάγκουλας, ο «δράκος» της Θεσσαλονίκης:
Συμβολή στην ιστορία των Ταγμάτων Ασφαλείας επί Κατοχής (1941-1944)
Πρόλογος Στράτος Δορδανάς – Βάιος Καλογρηάς.
Εκδόσεις Επίκεντρο, 2016,
σελ. 336, τιμή 18 ευρώ

Το 1944 ήταν ένα εφιαλτικό έτος για τη Θεσσαλονίκη: λίγους μήνες προτού αποχωρήσουν τα γερμανικά στρατεύματα κατοχής, ένοπλες ομάδες δωσιλόγων έκαναν την εμφάνισή τους στους δρόμους της πόλης τρομοκρατώντας –υπό το πρόσχημα της «καταπολέμησης του κομμουνισμού» –τον πληθυσμό της. Μεταξύ αυτών ξεχώρισε χάρη στις «υψηλές επιδόσεις» της η ομάδα του «πρόσφυγα» εκ Γρεβενών Αντώνη Δάγκουλα, το όνομα του οποίου σημάδεψε τη συλλογική μνήμη των κατοίκων της στα μεταπολεμικά χρόνια.Είναι η πρώτη φορά που επιχειρείται η συνολική παρουσίαση της δράσης του με βάση ανέκδοτο αρχειακό υλικό.

μελέτη
Γιάννης Πρελορέντζος
Φιλοσοφία και Λογοτεχνία στη Γαλλία, 1930 – 1960
Εκδόσεις Παπαζήση, 2016,
σελ. 568, τιμή 37,10 ευρώ

Τι ώθησε τους περισσότερους και σπουδαιότερους φιλοσόφους στη Γαλλία, στο απόγειο του υπαρξισμού, να δημιουργήσουν το έργο τους σε διαρκή και ζωτική για αυτούς αναμέτρηση με τη μη-φιλοσοφία, κυρίως τη λογοτεχνία και τις τέχνες, αλλά και με τις επιστήμες και την πολιτική; Ο Σαρτρ, ο Καμύ και αρκετοί άλλοι παρήγαγαν οι ίδιοι σημαντικό συγγραφικό έργο παράλληλα με το καθαυτό φιλοσοφικό τους έργο· είναι άλλωστε αδύνατο να κατανοήσουμε σε βάθος τη φιλοσοφική σκέψη άλλων, όπως του Μερλώ-Ποντύ, του Γιανκελεβίτς ή του Λεβινάς, αν δεν λάβουμε σοβαρά υπόψη το δικό τους στοχασμό για τη ζωγραφική, τη μουσική και τη λογοτεχνία.

νέα έκδοση
Κωστής Γκιμοσούλης
Μια νύχτα με την κόκκινη
Εκδόσεις Καστανιώτη, 2016,
σελ. 144, τιμή 9,54 ευρώ

Μια γυναίκα, χωρίζοντας απ’ τον μεγάλο της έρωτα, παίρνει τους δρόμους. Ο πόνος τη σπρώχνει να κάνει ένα ταξίδι. Από την Πάτρα με οτοστόπ στην Ηπειρο. Από τα Γιάννενα θα βρεθεί σ’ ένα νησί, την Πάτμο, κι από εκεί στην κορυφή της αγωνίας της. Θα περάσει πολλά για να ξανακερδίσει την ανεξαρτησία του κορμιού της. Θα κινδυνέψει να χάσει και την ψυχή της. Θα την ξαναβρεί στο σχήμα ενός παιδιού που κοιμάται. Μέσα στην απόρριψη, στον φόβο και στη σιωπή, ανακαλύπτει τη φύση και το μεγαλείο του έρωτα και του εαυτού της. Νέα συμπληρωμένη έκδοση του μυθιστορήματος που κυκλοφόρησε για πρώτη φορά το 1995.

νουάρ
Jane Thynne
Μαύρα ρόδα
Μετάφραση Φίλιππος Χρυσόπουλος.
Εκδόσεις Κέδρος, 2016,
σελ. 536, τιμή 17,50 ευρώ

Η νεαρή βρετανίδα ηθοποιός Κλάρα Βάιν εγκαταλείπει την πατρίδα της για να κάνει κινηματογραφική καριέρα στο Βερολίνο. Δύο σημαντικές όμως γνωριμίες που θα κάνει στην πρωτεύουσα της νέας Γερμανίας που απεργάζονται οι ναζί θα της αλλάξουν τη ζωή. Η πρώτη είναι η Μάγκντα Γκέμπελς, σύζυγος του υπουργού Προπαγάνδας του Τρίτου Ράιχ. Τη δεύτερη ενσαρκώνει ο συμπατριώτης της Λίο Κουίν που εργάζεται στο Γραφείο Ελέγχου Διαβατηρίων της βρετανικής πρεσβείας. Οταν αποκαλύπτεται στην Κλάρα ένα ανείπωτο μυστικό και της ανατίθεται μια επικίνδυνη αποστολή, η ίδια καλείται να επιλέξει ανάμεσα στην αγάπη και στο καθήκον.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ