Χρεοκοπημένος γάμος, στη χρεοκοπημένη Αμερική

Η Τζίλιαν Φλιν, γεννημένη στο Κάνσας Σίτι του Μιζούρι, επί χρόνια τηλεκριτικός σε εβδομαδιαίο περιοδικό, εντυπωσίασε το αμερικανικό και το διεθνές αναγνωστικό κοινό με το πρώτο της αστυνομικό μυθιστόρημα Αιχμηρά αντικείμενα. Στη συνέχεια εξέδωσε τον Σκοτεινό τόπο και τώρα Το κορίτσι που εξαφανίστηκε, βιβλία που αναδεικνύουν την εξαιρετική αφηγηματική της δεινότητα. Εδώ η κεντρική της ηρωίδα είναι πάλι γυναίκα, κάτι που της δίνει τη δυνατότητα να εισαγάγει τον αναγνώστη στον μυστηριώδη και πλήρη αντιφάσεων κόσμο των γυναικών, οι οποίες, κατ’ αυτήν, είναι πότε άγγελοι και πότε δαίμονες, ικανές για μεγάλα κατορθώματα, μα και για τρομακτικές πράξεις.

Χρησιμοποιώντας ως μότο του βιβλίου τη φράση του Τόνι Κούσνερ «Η αγάπη είναι η αιώνια μεταβλητή του κόσμου: ψέμα, μίσος, ακόμη και φόνος, όλα συνυπάρχουν σ’ αυτήν», αφηγείται την ιστορία ενός τυπικού αμερικανικού ζευγαριού, του Νικ Νταν και της Εϊμι Ελιοτ, οι οποίοι, στη διάρκεια της παρούσας οικονομικής κρίσης που πλήττει τις ΗΠΑ, βλέπουν τον γάμο τους να δοκιμάζεται σκληρά. Εχοντας δύο αφηγητές, τον Νικ και την Εϊμι, η Φλιν ψυχογραφεί αυτό το φαινομενικά ευτυχισμένο ζευγάρι που βαθμιαία φθάνει στα όρια της παράκρουσης• η Εϊμι εξαφανίζεται από προσώπου γης – στην πέμπτη επέτειο του γάμου τους -, χωρίς ν’ αφήσει ίχνη. Και ενώ φίλοι και συγγενείς αναρωτιούνται τι να απόγινε, ο Νικ, που θέλει να γράψει μυθιστόρημα για τη ζωή τους, μιλάει (το 2010), για το παρελθόν και το παρόν τους. Παράλληλα, η Εϊμι μιλάει για το ίδιο πράγμα μέσω του προσωπικού της ημερολογίου (αρχίζει το 2005), μπερδεύοντας τον έτσι κι αλλιώς εν συγχύσει αναγνώστη, ο οποίος δεν μπορεί να αντιληφθεί ποια είναι η αλήθεια, αφού οι δύο αφηγήσεις από κάποια στιγμή και μετά αντιφάσκουν μεταξύ τους.

Ας δούμε τις προσωπογραφίες των πρωταγωνιστών όπως τις ζωγραφίζουν οι ίδιοι. Ο Νικ, με καταγωγή από κάποιο μέρος του Μιζούρι, ήταν δημοσιογράφος και η Εϊμι μοσχαναθρεμμένη μοναχοκόρη ζεύγους παιδοψυχολόγων-συγγραφέων από τη Νέα Υόρκη που γράφουν μια σειρά βιβλίων με ηρωίδα κάποια «Εϊμι». Και οι δύο απολύθηκαν από τη δουλειά τους και κατέφυγαν σε μια πόλη στην επαρχία, όπου άνοιξαν ένα μπαρ με τα λεφτά της Εϊμι.

Η αστυνομία αναλαμβάνει να βρει την εξαφανισμένη η οποία ενδεχομένως έχει δολοφονηθεί από τον σύζυγό της, για τον οποίο αποκαλύπτονται ορισμένα ενοχοποιητικά στοιχεία: αναζητεί στο Internet πληροφορίες σχετικά με θανάτους από ασφυξία ή πνιγμό, ενδιαφέρεται για την προμήθεια αρσενικού και – το χειρότερο – έχει ερωμένη. Τη σκότωσε ή όχι; Κι αν όχι, ποιος το έκανε; Ή μήπως η Εϊμι είναι ακόμα ζωντανή;

Ολα τα παραπάνω είναι κομμάτια ενός παζλ που υπάρχουν σε κάθε κλασικό αστυνομικό μυθιστόρημα. Η περίεργη σχέση του παντρεμένου, χωρίς παιδιά, ζευγαριού, τα σκαμπανεβάσματα του γάμου τους, τα μυστικά και τα ψέματα που πλανώνται γύρω τους είναι επίσης συνηθισμένα σε μια ιστορία μυστηρίου που κινείται γύρω από μια εμφάνιση ή ένα έγκλημα. Ομως, η Τζίλιαν Φλιν δεν επιθυμεί να θεωρηθεί μια απλή συγγραφέας που γράφει μυθιστορήματα με αινίγματα. Προχωρεί ένα βήμα παραπέρα.

Στο πρώτο κιόλας κεφάλαιο κάνει μια σύντομη ανατομία της «χρεοκοπημένης οικονομίας» των ΗΠΑ που οδηγεί στο κλείσιμο περιοδικών. Μιλώντας για τον κόσμο των εντύπων και της τηλεόρασης, καθώς και για τους αμερικανούς «γραφιάδες όλων των ειδών», μυθιστοριογράφους και στοχαστές, σημειώνει ότι θα συνεχίσουν να αποδεκατίζονται από το Internet, από την ύφεση και από το αμερικανικό κοινό που προτιμά να βλέπει τηλεόραση ή να παίζει βιντεοπαιχνίδια ή να ενημερώνει ηλεκτρονικά τους φίλους του.

Στη συνέχεια, πραγματεύεται τα προβλήματα των ζευγαριών της Αμερικής εντός του γάμου, εστιάζοντας στη ρουτίνα και στην πλήξη ως επακόλουθο της πολύχρονης συμβίωσης. Δεν παραλείπει να αναφερθεί και στον κόσμο των προνομιούχων οι οποίοι μεγαλώνουν τα παιδιά τους χωρίς προσοχή μεταδίδοντάς τους τις δικές τους εμμονές. Ασφαλώς, συνεχίζει να περιγράφει τον σκοτεινό κόσμο των κοριτσιών και των γυναικών• κατ’ αυτήν δεν είναι μόνο ψεύτρες, αιμοδιψείς, αδίστακτες, σεξομανείς, αλλά και καπάτσες: με λίγη προσπάθεια, χρησιμοποιώντας το γόνιμο μυαλό τους, είναι ικανές να αποκτήσουν οτιδήποτε επιθυμήσουν.

Από την άλλη πλευρά, οι άνδρες, που εύκολα υποκύπτουν στη σαγήνη τους, αποδεικνύονται αφελείς, ολιγόμυαλοι, χωρίς αποφασιστικότητα και φαντασία. Τελικά, Το κορίτσι που εξαφανίστηκε είναι ένα ενδιαφέρον αστυνομικό μυθιστόρημα που θίγει ποικίλα ζητήματα συνδεδεμένα με την αυταπάτη του λεγόμενου αμερικανικού ονείρου, καθώς η επιβίωση – και η συμβίωση – των ανθρώπων σε συνθήκες ανεργίας είναι δυσχερής.