Από την κλειτοριδεκτομή στο τράφικινγκ

Από τα λίγα βιβλία που καταπιάνονται με την ιστορία των γυναικών και τη θέση τους από την εποχή των πολεμικών φυλών ως σήμερα. Ο συγγραφέας εξετάζει με κριτικό μάτι τη θέση της γυναίκας στις μη μονοθεϊστικές θρησκείες, στον ιουδαϊσμό, στο Ισλάμ, στον χριστιανισμό και στη σύγχρονη εποχή, παρά το γεγονός ότι, για τα πιο παλιά χρόνια, οι σχετικές πηγές είναι ελάχιστες – χαρακτηριστικό παράδειγμα η περίοδος του Βυζαντίου, από την οποία γνωρίζουμε μόνο τον βίο «επώνυμων» γυναικών.

Από την εποχή του Αριστοτέλη, ο οποίος βλέπει τη γυναίκα ως «άνδρα λειψό», ως τον Φρόιντ, ο οποίος επικεντρώνει τη γυναικεία σεξουαλικότητα στην επιθυμία του πέους που λείπει και από εκεί στην κλειτοριδεκτομή και στις μπούρκες των σύγχρονων μουσουλμανικών κοινωνιών η γυναίκα παραμένει εν πολλοίς ον δεύτερης κατηγορίας. Ακόμη και αν η Ιδρυτική Χάρτα των Ηνωμένων Εθνών (1945) και η Παγκόσμια Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (1948) κατοχύρωναν την ισότητα των δύο φύλων, παρά τις κατακτήσεις της γαλλικής, της αμερικανικής και της ρωσικής επανάστασης, η γυναίκα εξακολουθεί να υφίσταται σε ολόκληρο τον κόσμο καταπίεση – είτε αυτή εκφράζεται με τον λιθοβολισμό (στις αραβικές χώρες) είτε με το τράφικινγκ είτε με τη σεξουαλική τρομοκρατία στην κρεβατοκάμαρα.

Ο Γιώργος Παμπούκης, ο οποίος είναι καλός αφηγητής, μας ξεναγεί στην ιστορία των θρησκειών. Μας θυμίζει πώς ο Μωάμεθ και ο Ιησούς προσπάθησαν να προστατέψουν σε έναν βαθμό τη γυναίκα, για να λησμονηθούν οι οδηγίες τους από τους μετέπειτα «ιερούς» απολογητές τους, οι οποίοι ως σήμερα κηρύττουν ασφυκτικούς κανόνες συμπεριφοράς γι’ αυτές. Αλλά και στις μη μονοθεϊστικές θρησκείες ή στις ανατολικές (βουδισμός, κομφουκιανισμός, ινδουισμός) η θέση των γυναικών υπήρξε υποδεέστερη του άνδρα.

Ο συγγραφέας παραθέτει τις κατακτήσεις των γυναικών στη σύγχρονη εποχή, το φεμινιστικό κίνημα, τις δημοκρατικές εξελίξεις στον δυτικό κόσμο, διατυπώνοντας παράλληλα απορίες για το αν αυτός έχει το ηθικό δικαίωμα να κλείνει τα μάτια μπροστά στις φοβερές αγριότητες που διαπράττονται σε βάρος γυναικών στα 4/5 του υπόλοιπου κόσμου.