Μας αρέσει να πιστεύουμε ότι, όπως το περιεχόμενο ενός βιβλίου, τα δρώμενα και τα φαινόμενα της Ιστορίας μπορούν κι αυτά να κατατμηθούν σε θεματικές ενότητες και ότι οι ενότητες αυτές συμπίπτουν με τη συμβατική διαίρεση του χρόνου σε δεκαετίες και αιώνες. Φυσικά, τις περισσότερες φορές δεν πρόκειται παρά για ψευδαίσθηση, που όμως μας επιτρέπει να βγάζουμε νόημα από το χαοτικό συνεχές της ιστορικής κίνησης. Αλλά η λεγόμενη «ιδεολογία της περιοδολόγησης» είναι παλιό, και εν πολλοίς αναγκαίο, ιστοριογραφικό τέχνασμα που καλά κρατεί, και ένα πρόσθετο «ελαφρυντικό» για το σημερινό αφιέρωμα είναι ότι η έναρξη της δικής μας «δεκαετίας της κρίσης» συμβαίνει να έχει συμπέσει με την αρχή της δεύτερης δεκαετίας του 21ου αιώνα.
Μιλάμε, βέβαια, για την επίσημη έναρξη, όπως την κήρυξε ο Γιώργος Παπανδρέου εκείνον τον Απρίλη τον σκληρό του 2010 από το Καστελλόριζο, γιατί οι κρίσεις δεν είναι κομμένες και ραμμένες στα μέτρα των δεκαετιών: έχουν μπόλικη προϊστορία πίσω τους και αφήνουν μπόλικα υπόλοιπα μπροστά τους. Για τα πίσω υπάρχει αρκετή βιβλιογραφία, την οποία δεν ξέρω αν μελέτησε ο αρχηγός του ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος πρόσφατα απεφάνθη ότι η κρίση ήταν αποτέλεσμα της «κορύφωσης της δομικής παθογένειας του ελληνικού καπιταλισμού». Πότε άραγε και ποιος έριξε τα θεμέλια αυτής της δομικής παθογένειας; Ηταν η ατελής και καχεκτική αστική τάξη μιας χώρας που έμενε συνεχώς μετεξεταστέα στον προθάλαμο της νεωτερικότητας; Ηταν η επίμονη κακοήθεια του πελατειακού συστήματος, η χρόνια αναξιοπιστία του κράτους, η υστέρηση της ελληνικής πολιτικής κουλτούρας ή ο λοιμώδης ευδαιμονισμός και καταναλωτισμός της μαζικοποιημένης δημοκρατίας; Είναι προφανές ότι τα μαρξιστικά και φιλελεύθερα μοντέλα δεν συμπίπτουν στη διάγνωσή τους, και όσοι δεν φοβούνται τις ανασκαφές βάθους βάζουν στον λογαριασμό, εκτός από το όπιο των οθωμανικών σκοτεινών αιώνων, ακόμη και ψυχολογικά / συναισθηματικά σουσούμια made in Byzantium.
Περιεχόμενο για συνδρομητές
Το παρόν άρθρο, όπως κι ένα μέρος του περιεχομένου από tovima.gr, είναι διαθέσιμο μόνο σε συνδρομητές.
