ΣΥΡΙΖΑ μόνος, ψάχνει…

Η συζήτηση και οι ψηφοφορίες με τις οποίες ολοκληρώθηκε η διαδικασία της συνταγματικής αναθεώρησης προσέφεραν κάποιες αντιπροσωπευτικές ενδείξεις για την πολιτική ατμόσφαιρα της επόμενης πολιτικής περιόδου. Κυρίως, δε, φανέρωσαν τις διαθέσεις και τα αδιέξοδα της αξιωματικής αντιπολίτευσης και του Αλέξη Τσίπρα.

Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ, είτε σε ό,τι αφορά τον πολιτικό λόγο και το ύφος του είτε τις τελικές επιλογές για τη στάση του κόμματος στην ψηφοφορία για την αναθεώρηση, έδειξε ότι βυθίζεται σταδιακά σε ένα ιδιόμορφο καθεστώς πολιτικής απομόνωσης.

Η ρητορική της τυφλής έντασης και των άσφαιρων τακτικισμών, όπως η ένσταση αντισυνταγματικότητας για την προτεινόμενη αναθεώρηση του άρθρου 32 για την αποσύνδεση της εκλογής Προέδρου της Δημοκρατίας από τη διάλυση της Βουλής, ήταν δηλωτικά στοιχεία. Μοναδικός στόχος του κ. Τσίπρα ήταν και παραμένει η καλλιέργεια εντυπώσεων για την ικανοποίηση ενός περιορισμένου εσωκομματικού ακροατηρίου.

Τουφεκιές στον αέρα για το Προσφυγικό

Κυρίως όμως η στάση του κόμματος ως προς την ψήφο των αποδήμων έφερε τον ΣΥΡΙΖΑ σε μια δεινή θέση, κοινοβουλευτική και πολιτική. Εν τέλει, ήταν το μόνο κόμμα της Βουλής που ψήφισε αρνητικά.

Αντίστοιχη τακτική ακολουθεί η αξιωματική αντιπολίτευση και στο Προσφυγικό – Μεταναστευτικό. Δίχως να προτείνει το παραμικρό, απορρίπτει το κυβερνητικό σχέδιο διαχείρισης της κρίσης και με «τουφεκιές στον αέρα» εκφράζει θέσεις οι οποίες είναι εξαιρετικά αμφίβολο αν βρίσκουν ανταπόκριση σε κάποια μερίδα των πολιτών.

Οι τάσεις απομονωτισμού εκδηλώνονται και στην Ευρωβουλή. Σε μια περίοδο στην οποία ο κ. Τσίπρας διακηρύττει τον ευρωπαϊκό προσανατολισμό τού κόμματός του και διάφορα άλλα, τέσσερις από τους έξι ευρωβουλευτές του καταψήφισαν τη νέα Επιτροπή, με το κάπως ακροβατικό σκεπτικό ότι δεν ήθελαν μια επιτροπή – όμηρο του Σαλβίνι και του Ορμπαν. Παρά ταύτα, η στάση αυτή της ευρωομάδας της Αριστεράς ήταν κοινή με εκείνη της Χρυσής Αυγής και της Λεπέν.

Δεν ζητούν, αλλά… προβλέπουν εκλογές

Η αντιπολιτευτική ένδεια του ΣΥΡΙΖΑ φανερώθηκε τις τελευταίες ημέρες και με την υιοθέτηση μιας παλαιάς, αλλά κατά κανόνα αποτυχημένης τακτικής. Δεδομένου ότι θα ήταν πολιτικά άστοχο και άκυρο να αρχίσει ο κ. Τσίπρας να ζητεί εκλογές, επινοήθηκε μία άλλη κατασκευή: ότι στο Μέγαρο Μαξίμου και στην Πειραιώς καταστρώνονται σενάρια πρόωρης προσφυγής στις κάλπες προκειμένου «να ισοπεδωθεί ο ΣΥΡΙΖΑ». Κατά τη σχετική σεναριολογία, η κυβέρνηση θα αναγκαστεί να προσφύγει στις κάλπες λόγω Προσφυγικού – Μεταναστευτικού και της κοινωνικής αναστάτωσης ή της εσωκομματικής αναταραχής που το ζήτημα θα προκαλέσει στη ΝΔ.

Η παραδοξότητα είναι προφανής. Κατ’ αρχάς, επειδή οι επόμενες εκλογές θα διεξαχθούν με το σύστημα της απλής αναλογικής. Συνεπώς, σταθερότητα δεν θα διασφαλίζεται και θα απαιτηθεί νέα προσφυγή στις κάλπες. Και εν συνεχεία, επειδή η κυβερνητική πλειοψηφία μόλις προ ημερών έσπευσε να αποτρέψει έναν κίνδυνο πρόωρης διάλυσης της Βουλής, αποσυνδέοντας την εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας από την εκλογική διαδικασία.

Το αίνιγμα της προεδρικής εκλογής

Επειτα και από την ολοκλήρωση της συνταγματικής αναθεώρησης, το πεδίο στο οποίο θα εξελιχθεί η επόμενη πολιτική παρτίδα είναι η εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας.

Ο χρόνος κατά τον οποίο ο Πρωθυπουργός θα καταλήξει στην πρότασή του για το πρόσωπο του/της υποψηφίου/ας πλησιάζει. Η κυρίαρχη εντύπωση είναι πως ο κ. Μητσοτάκης δεν επιθυμεί μια εκλογή Προέδρου μόνο με τις ψήφους της ΝΔ. Εκτιμάται ότι θα επιδιώξει μια όσο το δυνατόν ευρύτερη κοινοβουλευτική πλειοψηφία, είτε με τον ΣΥΡΙΖΑ είτε και χωρίς αυτόν, αλλά πάντως με ψήφους πέραν της ΚΟ της ΝΔ.

Ενόψει αυτών, είναι εξόφθαλμη η απόπειρα της αξιωματικής αντιπολίτευσης να σπεκουλάρει με βάση τους εσωκομματικούς συσχετισμούς της ΝΔ. Χαρακτηριστικός είναι ο τρόπος με τον οποίο στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ εγκωμιάζουν και επαινούν βουλευτές της ΝΔ όπως ο Νικήτας Κακλαμάνης, ο οποίος έχει σπεύσει να προτείνει την επανεκλογή του Προκόπη Παυλόπουλου στην Προεδρία της Δημοκρατίας.

Πολιτικά παράδοξη στάση

Οι τελικές αποφάσεις του Πρωθυπουργού θα καταδείξουν και το αν ο ΣΥΡΙΖΑ θα οδηγηθεί σε μια συνθήκη πολιτικού εγκλωβισμού.

Σε περίπτωση, φέρ’ ειπείν, κατά την οποία ο κ. Μητσοτάκης αιφνιδιάσει με μια πρόταση από τον ευρύτερο λεγόμενο προοδευτικό χώρο, θα είναι προφανώς πολιτικά παράδοξη και άκομψη μια εμμονή του Αλέξη Τσίπρα στην υποψηφιότητα Παυλόπουλου. Το ίδιο θα ισχύσει και αν ο κ. Μητσοτάκης προτείνει κάποιο στέλεχος της Κεντροδεξιάς και ο ΣΥΡΙΖΑ εμφανιστεί να προτείνει ένα άλλο πρόσωπο από τον ίδιο χώρο.

Η επιλογή του κ. Παυλόπουλου είχε για τον ΣΥΡΙΖΑ κάποιο νόημα και μια σκοπιμότητα το 2015. Σήμερα όμως είναι κατά τρόπο προδήλως καιροσκοπικό μια επιλογή χωρίς πολιτικό όφελος. Αν, από την άλλη πλευρά, ο κ. Μητσοτάκης έκανε την απροσδόκητη επιλογή και πρότεινε τον κ. Παυλόπουλο, το πολιτικό κέρδος του Αλέξη Τσίπρα θα ήταν ασήμαντο.

Πληθαίνουν οι φωνές που ζητούν αυτοκριτική

Παρά τις κινήσεις του Αλέξη Τσίπρα, η εσωκομματική κουζίνα ανακατεύεται, καθώς πληθαίνουν οι φωνές – Νίκος Φίλης, Πάνος Σκουρλέτης, Νίκος Βούτσης, κ.ά. – που ζητούν αυτοκριτική. Υπάρχουν όμως και άλλοι παράγοντες με ειδικό πολιτικό βάρος, όπως ο Γιάννης Δραγασάκης, που υποστηρίζουν ότι πρέπει να γίνει εσωτερική συζήτηση για να εντοπιστούν λάθη και παραλείψεις.