Προσφορά Ελπίδας

Εδώ και τρεις δεκαετίες το Σωματείο «ΕΛΠΙΔΑ – Σύλλογος Φίλων Παιδιών με καρκίνο» αποδεικνύει εμπράκτως ότι εκπληρώνει στο ακέραιο τον ιδρυτικό του στόχο: τη στήριξη των παιδιών που πάσχουν από νεοπλασματικές νόσους. Η δημιουργία της Παιδιατρικής Ογκολογικής Μονάδας «Ελπίδα – Μαριάννα Β. Βαρδινογιάννη» και ο ξενώνας «Ελπίδα» όπου φιλοξενούνται οι οικογένειες των νοσηλευόμενων παιδιών αποτελούν ίσως τα δύο γνωστότερα και πιο «χειροπιαστά» έργα του Συλλόγου. Ωστόσο το έργο είναι ευρύτερο και η προσφορά του Σωματείου αντικατοπτρίζεται στις στατιστικές που δείχνουν ότι η χώρα μας εμφανίζει από τα χαμηλότερα ποσοστά θνησιμότητας παιδικών καρκίνων.

Στόχος η μείωση των ποσοστών θνησιμότητας

Φαίνεται όμως ότι ούτε το Σωματείο ούτε η πρόεδρός του κυρία Μαριάννα Βαρδινογιάννη εφησυχάζουν στα όσα έχουν κατακτηθεί μέχρι σήμερα: με στόχο να μειωθούν ακόμη περισσότερο τα ποσοστά θνησιμότητας, εγκαινιάστηκε την Παρασκευή 21 Φεβρουαρίου 2020 το Κέντρο Κυτταρικής και Γονιδιακής Θεραπείας, το οποίο θα αποτελεί ζωτικό τμήμα της Μονάδας Μεταμόσχευσης Μυελού των Οστών. Δύο μέρες πριν από τα επίσημα εγκαίνια, το ΒΗΜΑ – Science ξεναγήθηκε στο Κέντρο (το οποίο στην πραγματικότητα είναι ένα ειδικά σχεδιασμένο και εξοπλισμένο εργαστήριο έκτασης εκατό τετραγωνικών μέτρων) και συνομίλησε με τον κ. Ευγένιο Γουσέτη, παιδίατρο αιματολόγο-ογκολόγο, διευθυντή ΕΣΥ, ο οποίος αναλαμβάνει επιστημονικός υπεύθυνος του Κέντρου.

Οι θεραπείες και
τα νέα «όπλα»

Ο κ. Γουσέτης, ένα από τα ιδρυτικά μέλη της ομάδας της Μονάδας Μεταμόσχευσης Μυελού των Οστών (του πρώτου έργου του Σωματείου και απαρχή για τη μετέπειτα δημιουργία της Παιδιατρικής Ογκολογικής Μονάδας «Ελπίδα – Μαριάννα Β. Βαρδινογιάννη»), έχει παρακολουθήσει την εξέλιξη της παιδιατρικής ογκολογίας τα τελευταία 30 χρόνια και έχει πλήρη επίγνωση τόσο των θαυμαστών επιτευγμάτων της ιατρικής τα οποία έχουν χαρίσει ζωή στους μικρούς ασθενείς, όσο και των προβλημάτων που παραμένουν ακόμη ανεπίλυτα. «Η χημειοθεραπεία και η μεταμόσχευση του μυελού των οστών αποτελούν σήμερα τα δύο βασικά μας όπλα στην αντιμετώπιση των καρκίνων της παιδικής ηλικίας, οι οποίοι είναι κυρίως λευχαιμίες. Με τη χημειοθεραπεία επιτυγχάνεται η θανάτωση των καρκινικών κυττάρων, ενώ με τη μεταμόσχευση μυελού των οστών επιτυγχάνεται όχι μόνο η αντικατάσταση των αιμοποιητικών κυττάρων αλλά και των κυττάρων του ανοσοποιητικού συστήματος των ασθενών. Παρά τις προσπάθειές μας όμως, σε ένα ποσοστό της τάξεως του 20% ή και 25%, τα καρκινικά κύτταρα διαφεύγουν της χημειοθεραπείας και της επιτήρησης του ανοσοποιητικού συστήματος» μας είπε ο κ. Γουσέτης και συνέχισε: «Τα τελευταία χρόνια έχουν αναπτυχθεί πιο εξελιγμένα όπλα τα οποία ονομάζονται κυτταρικές θεραπείες και τα οποία θα μπορούσαν να αντιμετωπίσουν τις δύσκολες αυτές περιπτώσεις ασθενών. Σε αδρές γραμμές οι κυτταρικές θεραπείες συνίστανται στην απομόνωση συγκεκριμένων κυττάρων του ανοσοποιητικού συστήματος των ασθενών, των Τ-λεμφοκυττάρων, στην κατάλληλη γενετική τροποποίησή τους ώστε να αναγνωρίζουν και να επιτίθενται στα καρκινικά κύτταρα και την επαναχορήγησή τους στους ασθενείς (CAR-T cell therapies). Επιπλέον, η γνώση των μοριακών μηχανισμών, που εμπλέκονται στην εμφάνιση σοβαρών κληρονομούμενων ασθενειών του αίματος και η ανάπτυξη των τεχνικών κυτταρικής γενετικής τροποποίησης μας επιτρέπουν, σήμερα, τη γονιδιακή θεραπεία τους με την εισαγωγή του φυσιολογικού γονιδίου στα αιμοποιητικά προγονικά κύτταρα του ασθενούς, στον οποίο και χορηγούνται μετά τη διόρθωσή τους».

Κυτταρική θεραπεία
πλέον στην Ελλάδα

Οι κυτταρικές και γονιδιακές θεραπείες έχουν ήδη φέρει επανάσταση στην αιματολογία και ογκολογία. Ο σχεδιασμός και η υλοποίησή τους όμως απαιτούν ειδικές συνθήκες εγκεκριμένες από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων, καθώς στην ουσία τα κέντρα λειτουργούν ως μίνι εργοστάσια παραγωγής «ζωντανών φαρμάκων» κομμένων και ραμμένων στις ανάγκες του εκάστοτε ασθενούς.

Αυστηρές συνθήκες, που θυμίζουν χειρουργείο, επικρατούν στο Κέντρο Κυτταρικής και Γονιδιακής Θεραπείας το οποίο είναι εξοπλισμένο με την τελευταία λέξη της τεχνολογίας. Το κόστος του Κέντρου, το οποίο στελεχώνεται από γιατρούς και βιολόγους, ανήλθε στο ένα εκατομμύριο ευρώ και αποτελεί την τελευταία δωρεά του Σωματείου «ΕΛΠΙΔΑ». Πρόκειται δε να εξοικονομήσει πολλές χιλιάδες ευρώ στο Ελληνικό Δημόσιο. «Σήμερα η μόνη εγκεκριμένη κυτταρική θεραπεία για την οξεία λεμφοβλαστική λευχαιμία κοστίζει περί τις 300 χιλιάδες ευρώ και περιλαμβάνει την αποστολή των κυττάρων του ασθενούς στο εξωτερικό όπου γίνεται η γενετική τροποποίηση. Οταν όμως όλες οι διαδικασίες γίνονται στο νοσοκομείο όπου νοσηλεύονται οι ασθενείς όχι μόνο το κόστος υποδεκαπλασιάζεται (κυμαίνεται μεταξύ 20 και 30 χιλιάδων ευρώ), αλλά και οι πιθανότητες επιτυχίας αυξάνονται καθώς τα κύτταρα δεν αρέσκονται στο να ταξιδεύουν» σημείωσε ο κ. Γουσέτης.

Στη χώρα μας, ο αριθμός των μικρών ογκολογικών ασθενών που δεν ανταποκρίνονται στις υπάρχουσες θεραπείες και θα μπορούσαν να ωφεληθούν από τις κυτταρικές θεραπείες του Κέντρου δεν ξεπερνά τους 2-3 κάθε χρόνο. Οπως όμως σημείωσε ο κ. Γουσέτης: «Ακόμη και αν αφορούσε ένα και μόνο παιδί, το εγχείρημα θα άξιζε τον κόπο. Το κέρδος μιας ζωής είναι ανυπολόγιστο».

«Το ακατόρθωτο γίνεται πραγματικότητα»

«Οταν πριν από 30 χρόνια ξεκινήσαμε με την «ΕΛΠΙΔΑ» τον αγώνα κατά του παιδικού καρκίνου ο στόχος ήταν ένας: να μην αφήσουμε ούτε ένα παιδί να χαθεί. Με τη βοήθεια της επιστήμης και ολόκληρης της ελληνικής κοινωνίας αυτή τη στιγμή 3 στα 4 παιδιά που δίνουν τη μάχη με τον καρκίνο και νοσηλεύονται στην Ογκολογική μας Μονάδα θεραπεύονται. Μέσα από τη δημιουργία του Κέντρου Κυτταρικής και Γονιδιακής Θεραπείας που η «ΕΛΠΙΔΑ» προσφέρει στην Ογκολογική Μονάδα Παίδων, και θα λειτουργήσει σε λίγες ημέρες, μπορούμε πια να ελπίζουμε ότι 4 στα 4 παιδιά, ακόμα και εκείνα που δεν ανταποκρίθηκαν στις συμβατικές θεραπείες, θα γίνονται εντελώς καλά. Αυτό που πριν από 30 χρόνια έμοιαζε για την ανθρωπότητα και για ολόκληρη την οικογένεια της «ΕΛΠΙΔΑΣ» ακατόρθωτο, μοιάζει περισσότερο από ποτέ να γίνεται πραγματικότητα».

Η κυρία Μαριάννα Β. Βαρδινογιάννη είναι πρόεδρος του Σωματείου «ΕΛΠΙΔΑ – Σύλλογος Φίλων Παιδιών με καρκίνο»