Ο άνθρωπος και το τέρας

Ησυναστρία μοιάζει μοναδική και ιδιαίτερα κρίσιμη. Μέσα σε λιγότερους από πέντε μήνες ο πλανήτης έχει ανοίξει μέτωπα με το μέλλον του. Ο συνδυασμός της πανδημίας με την ανάγκη αλλαγής των διατροφικών μας συστημάτων και της αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής έχει κάνει ιδιαίτερα ορατούς τους βιολογικούς κινδύνους, σε έναν αιώνα που οι ιοί θα δείξουν τα δόντια τους. Αν σε αυτά κουμπώσουμε και την έξαρση των εθνικισμών, του φασισμού, της μισαλλοδοξίας αλλά και του θεσμοθετημένου ρατσισμού, φαίνεται πως έχουμε μπροστά μας μάχες στις οποίες δεν περισσεύει κανένας.

Ακόμη και όσοι είναι της θεωρίας πως δεν είναι όλες οι μάχες δικές μας και πως πρέπει να επιλέγεις ποιες θα δώσεις δεν νομίζω πως μπορούν να δικαιολογήσουν αποχή ή λευκό από αυτούς τους καιρούς.

Oι «ψύχραιμοι» και οι «αντικειμενικοί» αναλυτές έχουν ήδη ξεκινήσει την προσπάθεια να μας αποτρέψουν από το να εκτιθέμεθα όταν εκφράζουμε «ρομαντικές» και «ανθρωπιστικές» αντιλήψεις για καταστάσεις σε κοινωνίες που δεν γνωρίζουμε καθόλου τον μηχανισμό τους, την ιστορία τους, την ηθική τους, την καθημερινότητά τους. Πολύ σωστό είναι αυτό. Εχουμε όλοι μας πολλές φορές κρίνει επιπόλαια κοινωνίες και ανθρώπους πολύ μακρινούς μας με τα δικά μας μέτρα και αυτό είναι λάθος. Μέχρις ενός σημείου όμως είναι το λάθος. Δεν υπάρχει κανένα λάθος στην απερίφραστη καταδίκη και τον αποτροπιασμό της δολοφονίας του Τζορτζ Φλόιντ.

Το δωδεκάλεπτο βίντεο και οι φωτογραφίες δεν αφήνουν κανένα περιθώριο για κοινωνιολογικούς αστερίσκους. Είναι η εικόνα του ανθρώπου ενάντια στο τέρας. Το κρύο αίμα με το οποίο κάποιος καταπιάνεται για να μας διαφωτίσει για το τι πραγματικά συμβαίνει στην Αμερική σε μια προσπάθεια να μαλακώσει με «επιστημονικές» εξηγήσεις το γεγονός, είναι το ίδιο κρύο αίμα που με το πρόσχημα του ρεαλισμού έχει δικαιολογήσει τα πιο φριχτά εγκλήματα.

Η επιστημοσύνη με την οποία μασκαρεύεται οποιαδήποτε τέτοια προσπάθεια έχει στρώσει τόσα χρόνια τον δρόμο στο να βαφτίζονται γραφικοί και εκτός εποχής και όλοι όσοι φωνάζουν πως χρειαζόμαστε ένα διαφορετικό μοντέλο ανάπτυξης γιατί ο πλανήτης έχει αρχίσει να εκδικείται.

Οποιος πατάει με το γόνατο στον λαιμό κάποιον μέχρι να πεθάνει από ασφυξία μοιάζει να έχει ξεμπερδέψει οριστικά τόσο με περιβαλλοντολογικές αγωνίες όσο και με φλυαρίες περί δημοκρατίας.

Είναι αλληλένδετα όλα αυτά και τα μέτωπα φαίνεται πως συγκροτούνται πια με πολύ σαφή χαρακτηριστικά.

Από την άλλη, προσωπικά, ποτέ δεν αποδέχθηκα ως φυσιολογική τη βία και τη ρήξη του αίματος ως κινητήριο δύναμη εξέλιξης των κοινωνιών και της ανθρωπότητας. Ετσι συμβαίνει βέβαια εδώ και αιώνες, αλλά είναι άλλο να το αποδέχεσαι και ως αναγκαίο και φυσιολογικό. (Την ίδια διαφωνία έχω και με όσους θεωρούν πως οι μεγάλοι καβγάδες ανάμεσα στα ζευγάρια είναι εποικοδομητικοί και αναγκαίοι, πάντα θα τους θεωρώ αφύσικους…)

Ομως, όσο κι αν είσαι οπαδός της σύνθεσης των αντιθέτων, όσο κι αν η βία δεν είναι μέσα στον ορίζοντά σου, πραγματικά δεν ξέρω πώς θα λυθεί αυτός ο κόμπος που έχει αρχίσει να σφίγγει τον πλανήτη και το μέλλον μας.

Δεν ξέρω αν έχουμε τον χρόνο πια να ασχοληθούμε με τα παιδικά χρόνια και την παιδεία του αστυνομικού της Μινεάπολις.