Η μάχη για την ίδια μας τη ζωή

«Θα μπορούσε άραγε να γίνει σήμερα λόγος για μίσος προς τη δημοκρατία;». Με αυτό το ερώτημα, που ακολουθεί μια φράση του κορυφαίου συνταγματολόγου Αριστόβουλου Μάνεση, ξεκινάει το βιβλίο του με τίτλο «Το μίσος για τη φιλελεύθερη δημοκρατία» (εκδ. Ευρασία) ο αναπλ. καθηγητής της Νομικής Σχολής Αθηνών Φίλιππος Βασιλόγιαννης. Ο τίτλος με εξίταρε και με οδήγησε προ ημερών σε σκέψεις για το τι είναι πραγματικά μίσος για τη δημοκρατία. Ποιες είναι εκείνες οι εχθρικές ενέργειες μελών της κοινωνίας μας απέναντι στο ίδιο το δημοκρατικό σύστημα;

Ο Φίλιππος Βασιλόγιαννης στο ενδιαφέρον βιβλίο του συνεχίζει, απαντώντας στο ερώτημα που ο ίδιος θέτει: «Αν ναι, όπως είναι μάλλον εύλογο να ισχυριστεί οποιοσδήποτε στοιχειωδώς ενημερωμένος ως προς την πολιτική επικαιρότητα και τις εκ πρώτης όψεως κοινωνικές διεργασίες, πώς, κατ’ αρχάς, εκδηλώνεται, γιατί και εναντίον ποιων συγκεκριμένα στρέφεται το μίσος;».

Ας αναλογιστούμε με βάση αυτό το ερώτημα τι είναι μίσος σήμερα για τη δημοκρατία και από πού εκπέμπεται. Αυτό το μίσος το είδαμε πολύ έντονα τα προηγούμενα χρόνια της δεκαετούς μνημονιακής Οδύσσειας. Δεν τελείωσε όμως, υπάρχει και ενισχύεται, ιδιαίτερα σήμερα λόγω και της πανδημίας, και αυτό είναι το ανησυχητικό. Είναι ζήτημα δημοκρατίας, εάν θέλουμε να την προστατεύσουμε, να αντιμετωπίσουμε αυτό το μίσος. Το οποίο εν τέλει είναι και μίσος για την ίδια μας τη ζωή.

Κατά τον Πλάτωνα, όπως θυμίζει ο Φίλιππος Βασιλόγιαννης, στη δημοκρατία «συνυπάρχει κάθε καρυδιάς καρύδι». Αυτό φαίνεται σε όλο το φάσμα της καθημερινότητας και ειδικά αυτή την εποχή του Διαδικτύου που «κάθε καρυδιάς καρύδι» δίνει, υποτίθεται, τη δική του μάχη για τις ιδέες του, πολλές εκ των οποίων βάλλουν ευθέως κατά της δημοκρατίας.

Πώς να το εκλάβει κανείς, παρά μόνο ως πλήγμα στη δημοκρατία, όταν το κίνημα των «ψεκασμένων» ενισχύεται και στην Ελλάδα και το είδαμε και στην έρευνα της Metron Analysis για «Το Βήμα» της περασμένης Κυριακής. Οι απόψεις που εκφράζονται για την πανδημία, για το εμβόλιο, ακόμη και για τη χρήση της μάσκας, ενδυναμώνουν, δυστυχώς, τις φωνές κατά της ίδιας της δημοκρατίας. Γιατί είναι ζήτημα δημοκρατίας να περιφρουρήσουμε τη δημόσια υγεία και ουσιαστικά να προστατεύσουμε τους ίδιους μας τους εαυτούς, τα αγαπημένα μας πρόσωπα.

Στο επίκεντρο της θεωρίας της ιδιοκτησίας του μεγάλου φιλοσόφου Καντ τίθεται η σφαιρικότητα της Γης και όπως γράφει ο Φίλιππος Βασιλόγιαννης, «τα πρόσωπα οφείλουν να συμβιώσουν επί της Γης». Πώς όμως εάν επικρατεί το μίσος τους για αυτό που ονομάζουμε δημοκρατία, η οποία και προστατεύει τα ατομικά τους δικαιώματα, ακόμα και αυτό της διαφορετικής άποψης; Πώς θα συμβιώσουμε επί της Γης όταν οι συνωμοσιολόγοι βάλλουν κατά της ίδιας μας της ζωής;

Η συνωμοσιολογία που κυριαρχεί την τελευταία περίοδο για τον κορωνοϊό απλά μας υπενθυμίζει ότι η μάχη για την προάσπιση της δημοκρατίας δεν έχει τελειώσει. Θα είναι διαρκής, έντονη, και θα έχει πολλές αναμετρήσεις. Είναι ένας πόλεμος πρωτίστως ιδεολογικός, που αφορά όμως την ίδια μας την υπόσταση, τον τρόπο ζωής μας.