Η Ναταλί Λουαζό δεν έχει τη φήμη ανθρώπου που «μασάει τα λόγια του». Η πρώην υπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων της Γαλλίας και σήμερα ευρωβουλευτής με το κόμμα του Εμανουέλ Μακρόν λέει στη συνέντευξη που παραχώρησε στο «Βήμα» ότι η ανάκαμψη θα έλθει μέσα από τη συνεργασία και καμία χώρα δεν θα τα καταφέρει μόνη της. «Πρόκειται για αυταπάτη» εκτιμά και προσθέτει ότι «είναι η ώρα του πραγματισμού, όχι των δογμάτων». Δίνει δε πολύ μεγάλη σημασία στη στρατηγική αυτονομία της ΕΕ σε μια στιγμή που διαφαίνεται ότι ΗΠΑ και Κίνα οδεύουν σε μια κατάσταση Ψυχρού Πολέμου. Εχετε μακρά εμπειρία στα ευρωπαϊκά ζητήματα. Πώς κρίνετε την απάντηση της ΕΕ στην κρίση του κορωνοϊού; Υπήρξε καθυστέρηση; «Ναι, ξεκινήσαμε αργά – για δύο οφθαλμοφανείς λόγους. Ο κόσμος δεν είχε ποτέ αντιμετωπίσει στη σύγχρονη ιστορία μια τέτοια πανδημία. Καμία χώρα δεν ήταν προετοιμασμένη. Η Κίνα επίσης καθυστέρησε να αντιδράσει και να μοιραστεί όσα γνώριζε. Επιπλέον, ο τομέας της δημόσιας υγείας εκφεύγει των κοινοτικών αρμοδιοτήτων. Μετά την αρχική καθυστέρηση όμως, τα πράγματα άρχισαν να κινούνται γρήγορα: κοινές προμήθειες ιατρικού υλικού, υποστήριξη της έρευνας για θεραπείες και εμβόλιο, αναστολή του Συμφώνου Σταθερότητας, μαζική αντίδραση της ΕΚΤ, έκτακτη χρηματοδοτική βοήθεια 540 δισεκατομμυρίων ευρώ». Ορισμένοι θεωρούν ότι τα κράτη-μέλη ακολούθησαν στρατηγική «αυτοβοήθειας» αντί να αναζητήσουν κοινές λύσεις. Αυτό υπήρξε εμφανές στις στρατηγικές εξόδου από το lockdown. Συμφωνείτε; «Εχετε απόλυτο δίκιο! Οι πρώτες αντιδράσεις για τα σύνορα, τους περιορισμούς μετακινήσεων, τον ιατρικό εξοπλισμό δεν ήταν συντονισμένες. Είναι επίσης δύσκολο να εναρμονιστούν οι στρατηγικές εξόδου. Ας δούμε όμως το ποτήρι μισογεμάτο: καμία άλλη περιοχή του κόσμου δεν αποφάσισε να συνεργαστεί και να συντονίσει τις προσπάθειές της. Η Ευρώπη είναι η μόνη περιοχή όπου δράσαμε με βάση την πεποίθησή μας ότι είμαστε ισχυρότεροι όταν δρούμε μαζί. Η ΕΕ έλαβε την πρωτοβουλία για μια Διεθνή Διάσκεψη Δωρητών, ώστε να συγκεντρωθούν κονδύλια για ένα μελλοντικό εμβόλιο. Αυτό που εντυπωσιάζει είναι η απουσία των ΗΠΑ, της Ρωσίας, η σιωπή της Κίνας. Οι αυτο-ανακηρυχθείσες υπερδυνάμεις έχουν εγκαταλείψει το πεδίο της διεθνούς συνεργασίας». Η ευρωπαϊκή οικονομία έχει πληγεί δριμύτατα. Υπάρχει επίσης εκτεταμένη συζήτηση επί ενός Ταμείου Ανάκαμψης. Συμφωνείτε ότι ο κοινοτικός προϋπολογισμός θα έπρεπε να είναι η πλατφόρμα επί της οποίας θα βασιστεί το Ταμείο Ανάκαμψης ή μήπως πρέπει να αναζητηθεί διαφορετική δομή; Θα έπρεπε τα κονδύλια να είναι επιχορηγήσεις ή δάνεια; Πώς μπορούν να διασφαλιστούν όροι δίκαιου ανταγωνισμού μετά τη χαλάρωση του πλαισίου των κρατικών ενισχύσεων; «Βρισκόμαστε εν μέσω μιας κρίσης άνευ προηγουμένου. Χρειαζόμαστε νέα εργαλεία. Για αυτό παλέψαμε, το κόμμα και η πολιτική ομάδα στην οποία ανήκω, η Renew Europe, στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Συγκεντρώσαμε μια αξιοσημείωτη πλειοψηφία υπέρ της έκδοσης κοινού χρέους για μελλοντικές επενδύσεις. Πείτε το ομόλογα ανάκαμψης, πείτε το Ταμείο Ανάκαμψης, εγώ θα αναφερθώ στον Ντενγκ Χσιάο Πινγκ: “Δεν έχει σημασία αν η γάτα είναι μαύρη ή λευκή, αρκεί να πιάνει τα ποντίκια”. Η Κομισιόν έλαβε εντολή να σχεδιάσει μια πρόταση βασισμένη στον κοινοτικό προϋπολογισμό. Ορισμένες ερωτήσεις όμως ζητούν απάντηση. Ποιο πρέπει να είναι το χρηματικό ύψος του σχεδίου ανάκαμψης; Ποιο είναι το αποδεκτό μέγεθος του κοινοτικού προϋπολογισμού; Που θα βρούμε νέους ίδιους πόρους; Το κυριότερο: πώς μπορεί αυτή η προσπάθεια να υποστηρίξει την ανάκαμψη των πληγεισών χωρών αν λάβει μόνο τη μορφή δανείων; Σε ό,τι αφορά τις κρατικές ενισχύσεις, η χαλάρωση των όρων ήταν απαραίτητη. Ο υπόλοιπος κόσμος χρησιμοποιεί ανάλογα εργαλεία για να διασώσει τους τομείς που επηρεάστηκαν. Είναι η ώρα του πραγματισμού, όχι των δογμάτων. Πρέπει επίσης να αποτραπεί το να πέσουν επιχειρήσεις στρατηγικής αξίας σε μη ευρωπαϊκά χέρια. Αυτή η κρίση μάς έδειξε το τίμημα της υπερβολικής εξάρτησης από τρίτες χώρες για βασικά αγαθά, όπως φάρμακα και ιατρικός εξοπλισμός». Ανησυχείτε ότι το χάσμα μεταξύ Βορρά και Νότου στην οικονομία και Δύσης – Ανατολής σε θέματα κράτους δικαίου θα έθεταν σε κίνδυνο τη βιωσιμότητα της ΕΕ στο μεσοπρόθεσμο μέλλον; «Η ΕΕ είναι ισχυρότερη από όσο ορισμένοι νομίζουν, αλλά και πιο απειλούμενη από ποτέ άλλοτε. Το δημοψήφισμα για το Brexit πραγματοποιήθηκε πριν από τέσσερα χρόνια. Πολλοί φοβούνταν ένα ντόμινο. Σήμερα, καμία χώρα δεν σκέφτεται σοβαρά να εγκαταλείψει την ΕΕ. Αυτή είναι η θετική πλευρά. Από την άλλη, αν δεν υπάρξει μια κοινή προσπάθεια αλληλεγγύης για να αμοιβαιοποιήσουμε την ανάκαμψη των οικονομιών μας, το κοινό νόμισμα και η Ενιαία Αγορά θα κινδυνεύσουν. Ορισμένες χώρες πιστεύουν ότι μπορούν να ανακάμψουν μόνες τους. Πρόκειται περί αυταπάτης. Σε ό,τι αφορά το κράτος δικαίου, η ΕΕ δεν μπορεί να επιτρέψει μια επίθεση στις θεμελιώσεις αξίες της όπως συμβαίνει σε ορισμένα κράτη-μέλη. Προσωπικά, τάσσομαι υπέρ του να αποτελεί ο σεβασμός του κράτους δικαίου όρο για τη χορήγηση κοινοτικών κονδυλίων. Η Ευρώπη για την οποία μάχομαι δεν είναι χορηγός του αυταρχισμού». Ο ανταγωνισμός ΗΠΑ – Κίνας γίνεται όλο και εμφανέστερος. Πολλοί ισχυρίζονται ότι η παγκοσμιοποίηση υποχωρεί, το έθνος-κράτος επιστρέφει. Πού στέκεται η Ευρώπη σε αυτόν τον «νέο κόσμο;». «Ο κόσμος δεν έγινε καλύτερος ενώ διαδιδόταν ο κορωνοϊός. Και έχετε δίκιο: υπάρχει μια αίσθηση ότι ένας νέος Ψυχρός Πόλεμος ετοιμάζεται, μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας. Σκεφθείτε διπλά όμως: αυτή η κρίση είναι μια δοκιμασία για τους διαφορετικούς τύπους ηγεσίας. Είναι ο αυταρχισμός συνταγή επιτυχίας για την πανδημία; Η έλλειψη διαφάνειας και ο φόβος υπερσυγκέντρωσης εξουσιών καθυστέρησαν αποτελεσματικές απαντήσεις. Μπροστά σε αυτές τις ξεκάθαρες αποτυχίες, ορισμένοι ηγέτες αναζητούν αποδιοπομπαίους τράγους. Ο περισσότερος εθνικισμός όμως δεν θα βοηθήσει στην αντιμετώπιση παγκόσμιων προκλήσεων. Η ορθή απάντηση είναι η πολυμερής συνεργασία». Η ενίσχυση της Κοινής Εξωτερικής Πολιτικής και Αμυνας ήταν μία από τις προτεραιότητες της νέας «γεωπολιτικής Κομισιόν». Πιστεύετε ότι το μομέντουμ χάθηκε λόγω κορωνοϊού ή αντίθετα η ΕΕ πρέπει να εστιάσει σε αυτό το μέτωπο; «Ενα από τα μαθήματα της κρίσης είναι ότι πρέπει να επενδύσουμε στη στρατηγική μας αυτονομία. Η έννοια της μη εξάρτησης από άλλους για τα ζωτικά μας συμφέροντα έχει μεγάλη σημασία. Η πανδημία δεν έκανε τον κόσμο πιο ειρηνικό. Στη γειτονιά μας, οι συγκρούσεις απειλούν την ασφάλειά μας, στο Σαχέλ, στη Λιβύη, στη Συρία. Δεν λησμονώ την Ανατολική Μεσόγειο. Μία από τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε είναι η συμπεριφορά της Τουρκίας. Μπορούμε σοβαρά να σκεφθούμε πώς θα βάλουμε όλα τα αβγά μας στο καλάθι του ΝΑΤΟ όταν έχουμε τέτοιες διαφορές με την Τουρκία επί στρατηγικών συμφερόντων; Η ΕΕ είναι ένα project ειρήνης. Ωστόσο, πρέπει να ενισχύσουμε τις προσπάθειες για την άμυνά μας, τόσο εντός συμμαχιών, αλλά και αυτόνομα εφόσον χρειαστεί».