Τεντ Σαράντος: Ο βασιλιάς της παγκόσμιας ψυχαγωγίας

Οσες λέξεις και αν προσπαθήσει να βάλει κανείς στη σειρά προκειμένου να περιγράψει τον Τεντ Σαράντος, δύσκολα θα μπορέσει να δώσει μια απτή, σφαιρική και χειροπιαστή εικόνα για τον co-CEO του Netflix αλλά και για το βεληνεκές της επιδραστικότητάς του από το καλεντάρι των επαγγελματικών υποχρεώσεών του.

Πάρτε για παράδειγμα μόλις μία εβδομάδα του στα τέλη Μαΐου της προηγούμενης χρονιάς: ο 60χρονος Ελληνοαμερικανός κατάφερε μέσα σε επτά εικοσιτετράωρα να ταξιδέψει στην Ιταλία για να επιβλέψει το σετ της νέας ταινίας του Νόα Μπάουμπακ «Jay Kelly» και να δειπνήσει με τους πρωταγωνιστές της (βλ. Τζορτζ Κλούνεϊ, Ανταμ Σάντλερ, Λόρα Ντερν), να επισκεφθεί τη Δανία όπου είχε συνάντηση εργασίας με τον υπουργό Πολιτισμού της χώρας, να κάνει ένα πέρασμα από την ευρωπαϊκή έδρα της on demand πλατφόρμας στο Αμστερνταμ για να μιλήσει στους 500 εργαζομένους της και να παρακολουθήσει τα γυρίσματα δύο νέων σειρών.

Κατόπιν να επιστρέψει ξανά στην Ιταλία για να συνομιλήσει στη Ρώμη με τους υπουργούς Πολιτισμού και Οικονομίας και να συμφάγει με τον σκηνοθέτη Πάολο Σορεντίνο και, πριν επιστρέψει στην έδρα του, στο Λος Αντζελες, να προσγειωθεί στη Νέα Υόρκη για να μιλήσει σε κοινό επενδυτών και αναλυτών σε ημερίδα της Bank of America.

Στο τιμόνι της μεγάλης εξαγοράς

Είναι αναμφίβολα μια δύσκολη δουλειά όχι μόνο να κινείς τα νήματα της παγκόσμιας βιομηχανίας του θεάματος, αλλά να καθοδηγείς τον τρόπο με τον οποίο οι άνθρωποι καταναλώνουν ψυχαγωγία και τελικά πολιτισμό, όμως ο Τεντ Σαράντος, ένας 60άρης με σφρίγος και ενέργεια 30άρη – πράγμα που αποτυπώνεται και στη συνήθη στολή εργασίας του, με τζιν παντελόνι, μπλέιζερ και λευκά sneakers –, την εκτελεί αριστοτεχνικά.

Κυρίως με τόλμη, διορατικότητα και, όταν χρειάζεται, εντυπωσιακές επιχειρηματικές κινήσεις που γεννούν πηχυαίους τίτλους σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της Γης. Οπως, ας πούμε, η πρόσφατη πρόταση εξαγοράς της Warner Bros. Discovery (συμπεριλαμβανομένης και της πλατφόρμας HBO) προς 82,7 δισ. δολάρια (72 δισ. μετοχικού κεφαλαίου και άλλα 10 δισ. δολάρια χρεών της εταιρείας), που το Netflix ήδη έσπευσε να ανακοινώσει εν χορδαίς και οργάνοις στους συνδρομητές του και την οποία, παρότι έχει στο εγγύς μέλλον να περάσει από Κύκλωπες και Λαιστρυγόνες – ενδεικτικά ας αναφέρουμε την οικονομική προσφορά της Paramount, τις ενστάσεις που διατυπώνει η Αμερικανική Ενωση Σεναριογράφων και τα προσκόμματα που προτίθεται να θέσει ο Ντόναλντ Τραμπ –, ο ίδιος φιλοδοξεί να έχει ολοκληρώσει στους επόμενους 12 με 18 μήνες.

Με άλλα λόγια, να έχει εντάξει στη βιβλιοθήκη της πλατφόρμας εμβληματικές ταινίες, όπως η «Καζαμπλάνκα», και να διαφεντεύει τα δικαιώματα ευπώλητων ηρώων σαν τον Χάρι Πότερ. Για την ιστορία, αξίζει να θυμόμαστε πως μια συμφωνία του με τη Warner Bros. για επιμερισμό εσόδων πίσω στο μακρινό 1999, όταν ο Σαράντος κατείχε τη θέση του αντιπροέδρου σε μία από τις μεγαλύτερες αλυσίδες βιντεοκλάμπ των ΗΠΑ, άνοιξε τον δρόμο για τη σχεδόν μυθιστορηματική επαγγελματική διαδρομή του, την οποία κανείς τότε δεν μπορούσε να διαβλέψει.

Μπορεί εκ των υστέρων να φαντάζει παράξενο, όμως η μεγαλύτερη αρετή του – το γεγονός ότι ο ίδιος ενσάρκωνε αυτό που σήμερα γνωρίζουμε ως τον περίφημο αλγόριθμο του Netflix – ήταν κάποτε παντελώς άγνωστη και άρα άχρηστη στη βιομηχανία της ψυχαγωγίας.

Η διαδρομή από την Αριζόνα

Μεγαλωμένος στο Φίνιξ της Αριζόνας, ο Σαράντος γαλουχήθηκε σε ένα σπίτι όπου η τηλεόραση ήταν ανοιχτή πρωί, μεσημέρι και βράδυ, σαν ένας σταθερός, αλλά όχι πάντα αθόρυβος παρατηρητής όσων συνέβαιναν στην επταμελή οικογένειά του. Ο πατέρας του, Ελληνοαμερικανός δεύτερης γενιάς, ήταν ηλεκτρολόγος, ενώ η μητέρα του ασχολούνταν με τις δουλειές του σπιτιού και κυρίως με την ανατροφή του ίδιου και των τεσσάρων αδελφών του.

Η οικογένεια δεν είχε χρήματα για ταξίδια και πολυτέλειες – πολλές φορές άφηναν απλήρωτους ακόμα και τους λογαριασμούς για το ρεύμα ή το αέριο, ποτέ όμως για την καλωδιακή τηλεόραση. Η µικρή οθόνη ήταν για τον Σαράντος, όπως ο ίδιος έχει αφηγηθεί, ο τρόπος να ταξιδέψει, να μάθει και να γνωρίσει τον κόσμο. Αλλά και να τον αντιλαμβάνεται.

Η σχέση του με την ψυχαγωγία, τις ταινίες και τις σειρές έγινε ακόμα πιο στενή και συστηματική όταν έπιασε την πρώτη του δουλειά στο βιντεοκλάμπ της γειτονιάς του. Ο κατάλογος είχε περίπου 900 τίτλους. Ο Σαράντος τούς είχε δει όλους και συνεπώς όλοι οι πελάτες του καταστήματος ορκίζονταν στις απαντήσεις που τους έδινε κάθε φορά που του απηύθυναν την προαιάνια ερώτηση: «Τι να δω απόψε;».

Ηταν σαν μια ζωή ο ίδιος να προετοιμαζόταν ώστε να ανταποκριθεί στην πρόταση συνεργασίας του Ριντ Χέιστινγκς, ιδρυτή του Netflix, η οποία ήρθε αμέσως μετά την καινοτόμα για την εποχή συμφωνία που είχε συνάψει με τη Warner Bros. Υπενθυμίζεται ότι τότε το Netflix δεν ήταν ο κολοσσός του streaming που γνωρίζουμε σήμερα, αλλά μια συνδρομητική υπηρεσία ενοικίασης ταινιών DVD διά αλληλογραφίας.

Βεβαίως, δεν θα έμενε έτσι για πολύ. Μπορεί ο Σαράντος να έγινε ο άνθρωπος που ταίριαζε τέλεια τις προτιμήσεις των συνδρομητών με τις προτάσεις που τους έκανε το Netflix, όμως το κοινό όραμά του με τον Χέιστινγκς ήταν όχι απλά να προλάβουν, αλλά να ηγηθούν της επόμενης ημέρας στην οικιακή ψυχαγωγία.

Στα γραφεία του στο Λος Γκάτος, όπου βρίσκεται μέχρι σήμερα η έδρα του Netflix, υπήρχε ένας πίνακας με δύο στήλες. Στη μία κατέγραφαν το κόστος των ταχυδρομικών εξόδων, στην άλλη τις χρεώσεις για μια ευρυζωνική οικιακή σύνδεση στο Διαδίκτυο. Μόλις τα μεγέθη έδειξαν τάση αντιστροφής, εκείνοι ήταν έτοιμοι για το επόμενο βήμα.

Το 2007 το Netflix έγινε η πρώτη πλατφόρμα παροχής ψυχαγωγίας με όχημα το Internet. Ωστόσο, για τη χρονιά-ορόσηµο θα χρειαζόταν να περάσουν τέσσερα ακόµα έτη, μέσα στα οποία διατυπώθηκαν για την καινοτόμα προσπάθεια δεκάδες υποτιμητικά και περιπαικτικά σχόλια από παραδοσιακούς παίκτες, όπως λόγου χάρη από τον τότε πρόεδρο της Time Warner, ο οποίος παραλληλίζοντας την πλατφόρμα με τον αλβανικό στρατό αναρωτιόταν – ρητορικά – εάν θα του ήταν ποτέ δυνατό να καταλάβει τον κόσμο. Εν τω μεταξύ, υπήρχαν εξελίξεις και στην προσωπική ζωή του Τεντ Σαράντος.

Το 2009 παντρεύτηκε τη δεύτερη σύζυγό του, Νικόλ Αβαντ, πρώην πρεσβευτή των ΗΠΑ στις Μπαχάμες και κόρη του πάλαι ποτέ επικεφαλής της Motown Records, με την οποία ενσαρκώνουν ένα αρχέτυπο power couple – με αποτύπωμα, εκτός από τη showbiz, και στην πολιτική, όπως μαρτυρά η καμπάνια τους υπέρ του Μπαράκ Ομπάμα το 2012, η οποία απέφερε 700.000 δολάρια. Ο Σαράντος έχει αποκτήσει δύο παιδιά, τη Σάρα και τον Τόνι, από τον πρώτο του γάμο, τα οποία εννοείται πως ασχολούνται με την τηλεοπτική και κινηματογραφική παραγωγή.

Ενας πολυμήχανος νους

Πίσω στο 2011, ο Ντέιβιντ Φίντσερ, σκηνοθέτης µεταξύ άλλων των ταινιών «Seven», «Fight Club» και «The Social Network», αναζητούσε τηλεοπτική στέγη για την καινούργια του σειρά, «House of Cards». Τα νέα είχαν φτάσει στο Λος Γκάτος, όμως ο Σαράντος επέλεξε να μη δώσει το «παρών» στη συνάντηση του Φίντσερ με τα τηλεοπτικά δίκτυα. Αντ’ αυτού, ζήτησε ένα κατ’ ιδίαν ραντεβού με τον σκηνοθέτη.

Με την απόσταση και την ασφάλεια που δίνει η μεσολάβηση του χρόνου, θα μπορούσε να υποστηρίξει κανείς σήμερα πως σε εκείνη τη συνάντηση του Σαράντος με τον Φίντσερ κρίθηκε το μέλλον της τηλεόρασης. Ο Ελληνοαμερικανός, με δική του πρωτοβουλία και χωρίς προηγουμένως να έχει ενημερώσει τον Χέιστινγκς, πρότεινε στον σκηνοθέτη να δημιουργήσει όχι έναν, αλλά δύο κύκλους της σειράς, πρόσφερε προϋπολογισμό 100 εκατ. δολαρίων και κατέρριψε το ανάχωμα που έθεταν τα υπόλοιπα δίκτυα: το Netflix θα χρηματοδοτούσε τη σειρά χωρίς προηγουμένως να έχει δει επεισόδιο-πιλότο.

Ετσι, με μια κίνηση του Σαράντος, την οποία ο ιδρυτής του Netflix περιέγραψε αργότερα ως οξυδερκή επιχειρηματικά και θαρραλέα καλλιτεχνικά, η on demand πλατφόρμα που σήμερα διαθέτει ποίμνιο άνω των 300 εκατομμυρίων συνδρομητών σε περισσότερες από 190 χώρες πέρασε στη δημιουργία περιεχομένου. Το Netflix δεν ήταν πια μόνο ένας online κατάλογος ταινιών και σειρών από δεύτερο χέρι, αλλά ένα στούντιο παραγωγής που θα εξελισσόταν αρχικά σε υπολογίσιμο και λίγα χρόνια αργότερα στον κυρίαρχο παίκτη της βιομηχανίας του θεάματος.

Στον Σαράντος, εκτός από την κοσμογονική αυτή μετάβαση, πιστώνεται και η συνήθεια του binge-watching. Εκείνος ήταν που αποφάσισε πως και τα 13 επεισόδια του «House of Cards» θα ήταν απευθείας διαθέσιμα στους συνδρομητές της πλατφόρμας. Ηταν μια απόφαση που υποκινήθηκε προφανώς από επιχειρηματικό δαιμόνιο, μα και άλλο τόσο από το γεγονός ότι ο ίδιος δεν βγήκε ποτέ από τη θέση του τηλεθεατή. Αλλωστε, ακόμα και σήμερα στις συνεντεύξεις του οι αποδέκτες των προϊόντων του Netflix είναι εκείνοι που προτάσσει ως βασικό παρονομαστή στη λήψη των αποφάσεών του.

Ψάχνοντας ιστορίες

Η αγάπη και το γνήσιο ενδιαφέρον του για το περιεχόµενο λειτούργησε ως δούρειος ίππος για µη αµερικανόφωνους δηµιουργούς να βρουν παγκόσµια φωνή µέσω του Netflix. Σκεφτείτε το παράδειγµα του κορεατικού «Squid Game», που θεωρείται η πιο επιτυχηµένη σειρά στην ιστορία της πλατφόρµας, ή, στα καθ’ ηµάς, την περίπτωση του «Maestro» του Χριστόφορου Παπακαλιάτη (που ετοιµάζεται πυρετωδώς για τον τρίτο κύκλο του), το οποίο έβαλε την ελληνική µυθοπλασία στην ταινιοθήκη του ηγέτη της on demand ψυχαγωγίας.

Βεβαίως, ο Ελληνοαμερικανός, που θήτευσε για χρόνια ως Chief Content Officer της πλατφόρμας και πλέον κατέχει τη θέση του co-CEO ως ένας εκ των δύο πυλώνων του πρωτότυπου σχήματος δυαρχίας που εφαρμόζεται στο Netflix, εκτός από την έγνοια του τηλεθεατή έχει και άλλες πολλές, συχνά δυσθεώρητες σκοτούρες στον νου του.

Το 2022 – χρονιά που το Netflix σταμάτησε να εκπέμπει στη Ρωσία παίρνοντας ξεκάθαρη θέση απέναντι στη στρατιωτική εισβολή στην Ουκρανία –, για παράδειγμα, κλήθηκε να διαχειριστεί τη μεγαλύτερη ίσως κρίση στην ιστορία της πλατφόρμας, όταν ανακοινώθηκε για πρώτη φορά μείωση των συνδρομητών κατά 200.000. Η κάθετη πτώση της τιμής της μετοχής της εταιρείας απαιτούσε άμεσες και γενναίες λύσεις.

Ο Σαράντος πρόκρινε τότε την επέκταση της πλατφόρμας και σε άλλες τυπολογίες προγραμμάτων που έως τότε αγνοούσε, όπως τις live μεταδόσεις ή τα αθλητικά γεγονότα, αλλά και την εισαγωγή των διαφημίσεων στα χαμηλότερα σε κόστος πακέτα συνδρομών. Ηταν δηλαδή σαν να παραβίαζε τα ιερά και τα όσια του Netflix.

Οι αρετές ενός ηγέτη

Και μπορεί η εισαγωγή διαφημίσεων να πέρασε σχεδόν αναίμακτα στους τηλεθεατές, έφερε όμως αντιδράσεις από τους ίδιους τους δημιουργούς. Η Σόντα Ράιμς, παραγωγός μεταξύ άλλων του «Bridgerton», δήλωσε προς τον Σαράντος πως οι σειρές της δεν είναι φτιαγμένες για να διακόπτονται από διαφημίσεις. Αντί για τη ρήξη τότε, ο co-CEO του Netflix επέλεξε τη λύση.

Με την παροιμιώδη πια επινοητικότητά του και θέτοντας το περιεχόμενο πάνω από κάθε συνθήκη, αντιπρότεινε στη Ράιμς συγκεκριμένο αριθμό διαλειμμάτων, στα οποία θα προβάλλονταν διαφημίσεις ειδικά δημιουργημένες για να μην αποσυντονίζουν τον τηλεθεατή από την ατμόσφαιρα, την ενέργεια και το περιβάλλον της σειράς. Η αμερικανίδα δημιουργός δεν πείστηκε απλά να κάνει τα πικρά γλυκά· εκτίμησε το πνεύμα συνεργασίας, το ενδιαφέρον για το πρότζεκτ και τη διάθεση να βρεθεί όχι μια συμβιβαστική, αλλά μια ευφυής λύση από την πλευρά του Σαράντος.

Οπως έγραφε για εκείνον πριν από λίγους μήνες στο «Time», όταν το περιοδικό τον συμπεριέλαβε στη λίστα με τα 100 πιο σημαντικά πρόσωπα του 2025: «Είναι ατρόμητος. Αυτός είναι ο μόνος τρόπος για να περιγράψω τον Τεντ Σαράντος. Ατρόμητα έξυπνος, ατρόμητα καινοτόμος, ατρόμητα ειλικρινής. Σε μια βιομηχανία που σπεύδει να καταφύγει σε κοινοτοπίες, εκείνος επιλέγει να λέει την αλήθεια».