Στη σκακιέρατης τέχνης

Δείξε μου τους φίλους σου Το λευκό μπουκάλι Κόκα-Κόλα με μια κολλημένη πίπα πάνω του σε υποδέχεται από μακριά στην οροφή των Σφαγείων. Είναι η μεγεθυσμένη εκδοχή ενός έργου που είχε κάνει ο ίδιος ο Δάκης Ιωάννου στα φοιτητικά του χρόνια στη Ρώμη και που ο Μαουρίτσιο Κατελάν πρότεινε όχι μόνο να κατασκευαστεί σε μεγαλύτερες διαστάσεις αλλά και να βάλουν καπνό να βγαίνει από μέσα του. Θα μπορούσε να πει κανείς ότι είναι μια κίνηση κολακείας από πλευράς του ιταλού εικαστικού η ανάδειξη του συλλέκτη και μαικήνα ως μιας ισότιμης δημιουργικής οντότητας με τον «πιστοποιημένο» καλλιτέχνη. Ή ένα περίπλοκο μείγμα «γενναιοδωρίας και υπολογισμού», όπως δηλαδή το δώρο του Δούρειου Ιππου απ’ όπου πήρε τον τίτλο της η σκακιστική κίνηση «greek gift sacrifice» κατά την οποία ο παίκτης θυσιάζει έναν αξιωματικό για να κάνει ματ. Περίπλοκες προσωπικές σχέσεις Θα μπορούσε και δεν θα μπορούσε, άλλωστε η έκθεση «The greek gift» στον χώρο του Ιδρύματος ΔΕΣΤΕ στα παλιά Σφαγεία της Υδρας είναι βασισμένη σε ένα κόνσεπτ που αποσκοπεί να αναδείξει πιο περίπλοκες προσωπικές σχέσεις και πως «η συλλογή δεν είναι μόνο μια συγκέντρωση γυμνών πολύτιμων αντικειμένων αλλά και πραγμάτων που προκύπτουν μέσα από καραμπόλες, κινήσεις σκακιού, αιφνιδιασμό, αντίσταση, άρνηση, προβληματισμό», όπως θα πει ο καλλιτεχνικός σύμβουλος του Ιδρύματος, Γιώργος Τζιρτζιλάκης, στη δημοσιογραφική ξενάγηση της έκθεσης. Με αφετηρία τον πολυεπίπεδο αφορισμό του Μαρσέλ Ντισάν «a guest + a host = a ghost» ο οποίος αναφέρεται, μεταξύ άλλων, στη βασική αρχή των σουρεαλιστών όταν αν αναμείξεις ανόμοια πράγματα δημιουργείται τελικά μια αυθύπαρκτη οντότητα, στήνεται η έκθεση σαν μια παρτίδα σκάκι «όπου η κάθε κίνηση προκαλεί ένα άλλο γεγονός». Εν προκειμένω με έργα που επιλέχθηκαν έπειτα από συζητήσεις μεταξύ του συντονιστή της Μασιμιάνο Τζιόνι, του Μαουρίτσιο Κατελάν, του Ουρς Φίσερ, της Μαρίας Ιωάννου και του Γιώργου Τζιρτζιλάκη και σε μικρότερο βαθμό και άλλων καλλιτεχνών. Cabinets of curiosities Τα μικρά δωματιάκια των Σφαγείων γίνονται λοιπόν μικρά cabinets of curiosities, όπου συνυπάρχουν ετερόκλητα έργα που απηχούν την ιστορία και το γούστο του συλλέκτη αλλά και τρόπους με τους οποίους τα επεξεργάζονται οι καλλιτέχνες-φίλοι του. Οπως συμβαίνει με το ξύλινο αγαλματίδιο ενός τροφαντού baby Jesus της εποχής του μπαρόκ που είχε αγοράσει ο Ιωάννου από παζάρι της Ρώμης προτού συνειδητοποιήσει ότι είναι συλλέκτης, πάνω από το οποίο ο Ουρς Φίσερ προβάλλει στον τοίχο ένα μικρό έργο NFT ως ένα φωτοστέφανο. Στον δε κεντρικό χώρο δεσπόζουν ή, για την ακρίβεια, καταπίνουν τον χώρο τέσσερα υπερμεγέθη έργα του Πάβελ Αλτχάμερ. Ο πολωνός εικαστικός έχει δημιουργήσει τα γλυπτικά πορτρέτα τεσσάρων φίλων του Δάκη Ιωάννου φλερτάροντας απροκάλυπτα με την παρωδία. Οι τρεις είναι εικαστικοί που έχουν συνδέσει σε μεγάλο βαθμό το όνομά τους με εκείνο του συλλέκτη, με προεξάρχοντα τον Τζεφ Κουνς, τον οποίο ο Αλτχάμερ αναπαριστά ως δόγη της Βενετίας. Ο Ουρς Φίσερ αναπαριστάται ως ο άνθρωπος-μηχανή τύπου Ρόμποκοπ και ο Μαουρίτσιο Κατελάν ως ένα γιγάντιο πουλί -όλα τους γλυπτά από πλαστικό σε μεταλλικό σκελετό και αφρό πολυουρεθάνης. Τρεις καλλιτέχνες σουπερστάρ, τρία τεράστια egos και μια εσωτερική δυναμική που τη γνωρίζει καλά ο τέταρτος της παρέας, ο Αλτχάμερ – μόνο που δεν έχει φιλοτεχνήσει το δικό του πορτρέτο για να δούμε πώς βλέπει ο ίδιος τον εαυτό του σε σχέση με τους υπόλοιπους. Η τέταρτη μορφή στον χώρο είναι το γλυπτό του Υδραίου Λευτέρη, το οποίο ο Αλτχάμερ το έφτιαξε μαζί με τα παιδιά του κατά βάση από φλοιούς ευκάλυπτου και πολυουρεθάνη σε μεταλλικό πλέγμα. Ετσι έγινε ένας καλόκαρδος γίγαντας ο οποίος είναι χαρακτηριστική φιγούρα του νησιού και φίλος του Ιωάννου, ένας από τους πιο παλιούς κατοίκους του και έχει εξασκήσει άλλες τέχνες στη διάρκεια της ζωής του, καθώς υπήρξε ναυτικός, σφουγγαράς, τεχνίτης της πέτρας. Το μέγεθος των γλυπτών αυτών των τριών καλλιτεχνών είναι σαν να υπογραμμίζει το μέγεθος της φιλίας τους με τον Δάκη Ιωάννου σε σχέση με τους υπόλοιπους καλλιτέχνες ή και τη θέση που έχει το έργο τους στη συλλογή του, ενώ αποτελούν και έναν χαλαρό σύνδεσμο με πολλές από τις εκθέσεις του ΔΕΣΤΕ όπου πρωταγωνιστούν έργα εντυπωσιακά και χωροταξικά ανοικονόμητα. Αίμα, μορφές και μνήμες Επειδή όμως ο διάβολος κρύβεται πάντα στις λεπτομέρειες, αν δει κανείς μεμονωμένα τα έργα της έκθεσης είναι τα λιγότερο εντυπωσιακά εκείνα στα οποία κοντοστέκεσαι μόλις αντιληφθείς την παρουσία τους. Είναι για παράδειγμα, το έργο του Μάθιου Μπάρνι και της Ελίζαμπεθ Πέιτον «Blood of Two», ένα σκίτσο σαν τομή του σφαγείου, με το ίδιο τους το αίμα να αναπαριστά το αίμα των εκατοντάδων ζώων που χύθηκε στη θάλασσα, από την ομώνυμη έκθεσή τους το 2009, η οποία παρεμπιπτόντως ήταν η πρώτη του ΔΕΣΤΕ στον χώρο των Σφαγείων. To μπρούντζινο εκμαγείο της υδρορρόης που είχε στηθεί επ’ αφορμή της έκθεσης του διδύμου έχει τοποθετηθεί στα βράχια κάτω από το κτίριο και οδηγεί στη θάλασσα όπως συνέβαινε παλιά με το υδραίικο σφαγείο. Είναι το έργο «I accept if you can tolerate me silently» (1982), μία από τις πρώτες αραχνοΰφαντες ζωγραφικές αποτυπώσεις της Χριστιάνας Σούλου με τις χαρακτηριστικές μορφές της που αχνοφέγγουν πάνω στο χαρτί. Βρίσκεται δίπλα στο vintage φόρεμα της Λουίζ Μπουρζουά το οποίο είχε επιλέξει ο Χέλμουτ Λανγκ για τη συλλογή του Deste Fashion Collection. Λειτουργεί ως το αντεστραμμένο είδωλο του παρακείμενου έργου του αμερικανού γλύπτη Τσαρλς Ρέι, «Emperor new clothes» (2011), ο οποίος στο πλαίσιο και πάλι του Deste Fashion Collection φωτογράφιζε μοντέλα μόλις έβγαζαν τα ρούχα της φανταστικής βιοτεχνίας ρούχων που είχε επινοήσει στη Νέα Ιωνία, καθώς θεωρούσε ότι – μονολότι ολόγυμνοι – οι άνθρωποι αυτοί έφεραν πάνω τους την ανάμνηση του ρούχου που είχαν μόλις φορέσει. Ετσι και το ρούχο της Μπουρζουά, κάποτε ένα κομψό φόρεμα που ράφτηκε το 1920, στέκει όρθιο σε μια κορνίζα να φέρει την ανάμνηση των σωμάτων που το κατοίκησαν.

Στη σκακιέρατης τέχνης

Μια πρωτότυπη έκθεση με έργα της συλλογής του Δάκη Ιωάννου φιλοξενείται στα παλιά Σφαγεία του Ιδρύματος ΔΕΣΤΕ στην Υδρα

Περιεχόμενο για συνδρομητές

Τελευταίες Ειδήσεις

Υγρός τάφος για 18 το Λιβυκό Πέλαγος, σε ναύαγιο με πρόσφυγες - μετανάστες

Ελληνικό: Εργατικό δυστύχημα με θύμα 25χρονο – Τι καταγγέλλουν οι εργαζόμενοι

Πρωταθλητής χειμώνα ο Ολυμπιακός με 3-0 τον ΟΦΗ στο «Γεώργιος Καραϊσκάκης»

Στα μπλόκα των αγροτών Φάμελλος – Κουτσούμπας

Οι πιο γνωστοί χαμένοι πίνακες της ιστορίας

10 θεατρικές παραστάσεις που βασίζονται σε ιστορικά πρόσωπα

Θα είναι το «Ριφιφί» η καλύτερη σειρά του Σωτήρη Τσαφούλια - Όσα είδαμε στα 2 πρώτα επεισόδια

Μπορεί ο Καραγκιόζης να τραγουδήσει Βέρντι;

Στην αρχή έφυγε ο μπιντές, μετά η μπανιέρα, το τραπέζι της κουζίνας και τώρα το living room - Grace

Αγροτικά μπλόκα: Ποιοι δρόμοι είναι κλειστοί σε όλη τη χώρα

Η Γη της ελιάς: Τι θα δούμε στα επόμενα επεισόδια - Κυριακή 7 με Πέμπτη 11/12

Οι πιο εύκολοι και αφράτοι κουραμπιέδες από την Αργυρώ Μπαρμπαρίγου - Grace

Καλώδιο Ελλάδας - Κύπρου: Ανατροπή από τις Βρυξέλλες

Ελληνικό: Εργατικό δυστύχημα με θύμα 25χρονοι καταγγέλλουν οι εργαζόμενοι

ΕΦΕΤ: Ανακαλεί σοκολάτες kinder - Ο λόγος

Αβγολέμονο: Η συνταγή, οι τεχνικές και πώς να μην κόψει

Ρεάλ Μαδρίτης-Μάντσεστερ Σίτι: Το κορυφαίο ευρωπαϊκό ντέρμπι ζωντανά στο MEGA

Ένα χρόνο μετά την πτώση του Άσαντ, η Συρία μπορεί να γίνει «τουρκικό Βιετνάμ»

Οι μπίζνες του Ντε Νίρο στην Καραϊβική - Το πολυτελές resort και ο σεφ Νοbu

Τι συμβαίνει στο 24ωρο ενός ελαφιού και μίας αγελάδας;

Αλκηστις Πρωτοψάλτη: «Αληθινός πλούτος δεν είναι να προσθέτεις, αλλά να μάθεις να αφαιρείς»

Νίκη Παπαθεοχάρη: «Η τέχνη δεν είναι πολυτέλεια»

Ειδήσεις

Γνώμες

Νέες Εποχές

ΒΗΜΑgazino

Έντυπη Έκδοση

English Version