Ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ υπέγραψε την Πέμπτη εκτελεστικό διάταγμα ανοίγοντας το δρόμο για μια συμφωνία για το TikTok που θα μπορούσε να μεταβιβάσει την πλειοψηφική κυριότητα της εφαρμογής σε Αμερικανούς. Η συμφωνία, αν και ακόμη δεν έχει ολοκληρωθεί, προβλέπει ότι η ByteDance, η κινεζική μητρική εταιρεία του TikTok, θα περιορίσει το μερίδιό της σε λιγότερο από 20%. Το υπόλοιπο 80% θα περάσει σε «αμερικανούς επενδυτές».
Παρότι δεν έχουν δημοσιοποιηθεί ακόμη πλήρεις λεπτομέρειες, ο πρόεδρος Τραμπ δήλωσε ότι κομβικό ρόλο θα έχουν ο τεχνολογικός κολοσσός Oracle και ο συνιδρυτής της Λάρι Έλισον. Στο τραπέζι βρίσκονται επίσης σημαντικά ονόματα, όπως ο Μάικλ Ντελ (Dell Technologies) και ο Ρούπερτ Μέρντοκ (Fox Corporation). Όπως ανέφερε ο αντιπρόεδρος Τζέι Ντι Βανς, περισσότερα θα ανακοινωθούν τις επόμενες εβδομάδες.
Ο «άνθρωπος – κλειδί»
Ο Λάρι Έλισον, συνιδρυτής της Oracle, φέρεται να είναι ο «άνθρωπος – κλειδί» του αμερικανικού βραχίονα της συμφωνίας, σύμφωνα με τους Financial Times, αφού πρώτα ο ίδιος ο Τραμπ είχε επισημάνει ότι ο επιχειρηματίας θα διαδραματίσει «πολύ μεγάλο ρόλο» στο «TikTok US». Ο βασικός ρόλος του Έλισον υπογραμμίζει την ανάδειξή του ως ένας από τους κορυφαίους μεγιστάνες της τεχνολογίας, των μέσων ενημέρωσης και της ψυχαγωγίας στις ΗΠΑ.
Ο Έλισον, ο οποίος είχε ξεπεράσει για λίγο τον Ίλον Μασκ στην κορυφή της παγκόσμιας λίστας με τους πλουσιότερους ανθρώπους, πρόσφατα υποστήριξε την εξαγορά της Paramount από τον γιο του, Ντέιβιντ, ενώ τώρα ετοιμάζει μια προσφορά για τη Warner Bros. Εάν επιτύχει, η συμφωνία θα δημιουργήσει μια αυτοκρατορία που θα εκτείνεται από το Χόλιγουντ ως τα μεγαλύτερα ζωντανά αθλητικά γεγονότα και τις ειδήσεις.
Ο ρόλος των Εμιράτων
Τα αμερικανικά μέσα μεταδίδουν πως η επενδυτική εταιρεία MGX από τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα αναμένεται να ενταχθεί στην ομάδα των επενδυτών, γεγονός που θα αποτελέσει έκπληξη καθότι ο Τραμπ δήλωσε χαρακτηριστικά ότι θα επρόκειτο για «αμερικανούς επενδυτές, αμερικανικές εταιρείες».
Η επένδυση της MGX είναι το τελευταίο παράδειγμα οικονομικής συνεργασίας του Τραμπ με τα ΗΑΕ. Τους τελευταίους μήνες, εκπρόσωποι του κράτους του Κόλπου έχουν δεσμευτεί να επενδύσουν 1,4 τρισ. δολάρια στην οικονομία των ΗΠΑ την επόμενη δεκαετία και η MGX έχει δηλώσει ότι έχει καταθέσει 2 δισ. δολάρια σε μια νεοσύστατη επιχείρηση κρυπτονομισμάτων που ιδρύθηκε από την οικογένεια Τραμπ.
Οι New York Times επισημαίνουν πως αν και για την ώρα δεν υπάρχουν απτές αποδείξεις, δύο Δημοκρατικοί γερουσιαστές έχουν ζητήσει από τους γενικούς επιθεωρητές των υπουργείων Εμπορίου και Εξωτερικών να διερευνήσουν εάν έχουν παραβιαστεί κανόνες δεοντολογίας. Παράλληλα, η συμμετοχή της MGX, ενός κρατικού επενδυτικού ταμείου του Άμπου Ντάμπι που επικεντρώνεται στην τεχνητή νοημοσύνη, θα μπορούσε να δημιουργήσει νέες ανησυχίες για ξένη επιρροή.
Το ζήτημα του αλγόριθμου
Ένα από τα πιο κρίσιμα σημεία της συμφωνίας αφορά τον διάσημο αλγόριθμο του TikTok, που καθορίζει το περιεχόμενο που βλέπουν οι χρήστες. Ο αλγόριθμος αυτός θεωρείται το «μυστικό της επιτυχίας» της πλατφόρμας, καθώς προσφέρει εξατομικευμένη εμπειρία βάσει της αλληλεπίδρασης κάθε χρήστη.
Σύμφωνα με την αμερικανική κυβέρνηση, ο νέος αλγόριθμος θα βασιστεί στον υπάρχοντα, αλλά θα επανεκπαιδευτεί αποκλειστικά με δεδομένα από χρήστες των ΗΠΑ.
Ταυτόχρονα «έμπιστοι συνεργάτες ασφαλείας» θα παρακολουθούν τις ροές δεδομένων, τις ενημερώσεις λογισμικού και τη λειτουργία του συστήματος, με στόχο την πλήρη συμμόρφωση με τους αμερικανικούς νόμους. Η Oracle, η οποία ήδη φιλοξενεί τα δεδομένα των Αμερικανών χρηστών στους διακομιστές της στις ΗΠΑ, θα συνεχίσει αυτόν τον ρόλο.
Όταν ρωτήθηκε σχετικά με το αν θα ήθελε να δει περισσότερο περιεχόμενο MAGA στον νέο αλγόριθμο, ο Τραμπ απάντησε χαρακτηριστικά: «Αν μπορούσα να το κάνω 100% MAGA, θα το έκανα, αλλά δυστυχώς δεν πρόκειται να λειτουργήσει έτσι. Όχι, όλοι θα αντιμετωπίζονται δίκαια. Κάθε ομάδα, κάθε φιλοσοφία, κάθε πολιτική θα αντιμετωπίζεται πολύ δίκαια».
Η στάση της Κίνας
Από την πλευρά της, η Κίνα φαίνεται προς το παρόν διαλλακτική. Το υπουργείο Εξωτερικών ανέφερε πως η κυβέρνηση «σέβεται τις επιθυμίες της εταιρείας» και είναι θετική στη διεξαγωγή εμπορικών διαπραγματεύσεων, υπό την προϋπόθεση ότι αυτές θα είναι σύμφωνες με τη νομοθεσία και τους κανονισμούς της Κίνας.
Στο μεταξύ, ο Τραμπ δήλωσε ότι θα συζητήσει τη συμφωνία με τον κινέζο ηγέτη Σι Τζινπίνγκ στη σύνοδο κορυφής της Οικονομικής Συνεργασίας Ασίας-Ειρηνικού στη Νότια Κορέα στα τέλη Οκτωβρίου.
Πώς φτάσαμε ως εδώ;
Η κουβέντα γύρω από την πιθανή απαγόρευση του TikTok στις ΗΠΑ κρατάει χρόνια. Πολιτικοί και αξιωματούχοι είχαν εκφράσει ανησυχίες ότι η ByteDance, λόγω της έδρας της στην Κίνα, θα μπορούσε ενδεχομένως να παραδώσει δεδομένα αμερικανών χρηστών στην κινεζική κυβέρνηση – ισχυρισμούς που η εταιρεία έχει επανειλημμένως αρνηθεί, αλλά η ανησυχία εξαπλώθηκε και σε άλλες χώρες, οδηγώντας σε περιορισμούς και απαγορεύσεις διεθνώς.
Τον Απρίλιο του 2024, το Κογκρέσο ενέκρινε νόμο που υπέγραψε ο τότε πρόεδρος Τζο Μπάιντεν, δίνοντας στη ByteDance εννέα μήνες για να βρει εγκεκριμένο αγοραστή από τις ΗΠΑ ή να αποχωρήσει από την αμερικανική αγορά. Η εταιρεία χαρακτήρισε τον νόμο «αντισυνταγματικό» και επιχείρησε νομικές προσφυγές, χωρίς επιτυχία.
Μετά την ανάληψη της προεδρίας από τον Τραμπ τον περασμένο Ιανουάριο, η νέα κυβέρνηση των ΗΠΑ έδωσε μια σειρά από παρατάσεις μέχρι να βρεθεί λύση – και φαίνεται ότι βρίσκεται πλέον πολύ κοντά σε αυτή. Αν και τίποτα δεν έχει «κλειδώσει» οριστικά, το εκτελεστικό διάταγμα αποτελεί το πιο καθοριστικό βήμα μέχρι σήμερα προς την οριστική μετάβαση του TikTok σε αμερικανικά χέρια.
