Τα πιο απολαυστικά Κυριακάτικα πρωινά

«Το πρωινό είναι το σημαντικότερο γεύμα της ημέρας», συνηθίζουμε να λέμε. Γι’ αυτό και στο μυαλό μας είναι επιφορτισμένο με μια σειρά από «πρέπει»: πρέπει να είναι θρεπτικό, χορταστικό και υγιεινό, αλλά ταυτόχρονα πρέπει να είναι και απολαυστικό γιατί, ειδικά όταν ξυπνάς μετά από ξενύχτι σαν αυτά που το καλοκαίρι έρχονται αβίαστα, θέλεις κάτι νόστιμο, που να χορταίνει και το μάτι και το στομάχι. Για άλλους είναι μια σπέσιαλ ομελέτα και για άλλους ένα πιάτο πάνκεϊκ πλημμυρισμένα στη σοκολάτα.

«Δεν υπάρχει σωστό και λάθος», τονίζει ο Γαβριήλ Νικολαΐδης, ένας μάγειρας με αληθινό πάθος για τη γεύση και τα υλικά και με μια ολόκληρη φιλοσοφία γύρω από το θρεπτικό φαγητό. «Βασικά, πρέπει να βρεις αυτό που σου ταιριάζει. Σε μένα, για παράδειγμα, ταιριάζουν τα πρωινά που φτιάχνονται από την προηγουμένη. Γεύματα που θα ετοιμάσω μέσα σε 5 λεπτά πετώντας όλα τα υλικά μέσα στο μπλέντερ και θα μου βγάλουν πρωινά για τέσσερις ημέρες, που θα μπορώ να τα βάλω σε ένα ποτήρι και να τα πάρω μαζί μου στη δουλειά, οπότε μου λύνουν τα χέρια. Ό,τι βολεύει τον καθέναν».

Άλλο όμως η όρεξη και άλλο η σωστή διατροφή – η πρώτη απευθύνεται στο συναίσθημα και η δεύτερη στη λογική. Γι’ αυτό και ο κανόνας του Γαβριήλ είναι απλός: «Καλό είναι να φας κάτι που θα σε κρατήσει χορτάτο μέχρι το επόμενο γεύμα και δεν θα σου προκαλέσει λιγούρες ώστε να καταφύγεις σε ανθυγιεινές, λιπαρές, δεύτερης διαλογής τροφές που κυκλοφορούν γύρω μας».

Επιλογές και πρόγραμμα

Ο κανόνας αυτός, βέβαια, δεν είναι βγαλμένος από κάποιο εγχειρίδιο well being, αλλά από την ίδια τη ζωή του Γαβριήλ Νικολαΐδη, ο οποίος λάτρευε τη γεύση από μικρό παιδί. Μια λατρεία που, από τη μία, εκφραζόταν δημιουργικά μέσω της μαγειρικής και των πειραματισμών και, από την άλλη, αυτοκαταστροφικά μέσα από διάφορες διατροφικές διαταραχές που πέρασε. «Αυτό, κατά κάποιον τρόπο, καθόρισε την πορεία μου κάνοντάς με να στραφώ σε αυτό που αποκαλούμε “θρεπτική διατροφή” και να εστιάσω στο συγκεκριμένο κομμάτι της μαγειρικής και της γεύσης».

Η επαγγελματική ενασχόληση με την κουζίνα ωστόσο δεν ήρθε αμέσως. «Την πρώτη δεκαετία της ενήλικης ζωής μου, σπούδασα και ασχολήθηκα με άλλα πράγματα. Απλώς, κάποια στιγμή κατάλαβα ότι η μαγειρική ήταν αυτό που ήθελα να κάνω επαγγελματικά. Πραγματοποίησα λοιπόν στροφή καριέρας και είμαι ευνοημένος γιατί, όταν ξεκίνησα, είχα την επιλογή να μην ασχοληθώ με την κουζίνα, αλλά να γίνω αυτό που λέμε “μάγειρας του internet” συνδυάζοντας όλα όσα ήξερα μέχρι εκείνη τη στιγμή. Τότε ακόμη αυτό δεν υπήρχε ως δουλειά, αλλά εγώ δεν το έβλεπα απλώς να έρχεται, θεωρούσα ότι υπάρχει».

Η συνέχεια περιείχε πολλές εργατοώρες πάνω από έναν υπολογιστή και καθόλου διακοπές. «Για πολλά χρόνια, έκανα πολλά πράγματα ταυτόχρονα, δηλαδή δουλειά γραφείου, ενώ τα Σαββατοκύριακα τα αφιέρωνα στο site μου. Μπορεί για τρία χρόνια να μην είχα πάει για έναν καφέ Κυριακή μεσημέρι γιατί καθόμουν να δουλέψω πάνω σε αυτό που είχα ως όραμα μέχρι να καταφέρω από part-time να το κάνω κυρίως επάγγελμα».

Το αληθινό φαγητό

Αναπόφευκτα, ένας άνθρωπος που ξοδεύει τόση ενέργεια μέσα στην ημέρα του δεν μπορεί παρά να γνωρίζει τη σημασία ενός καλού πρώτου γεύματος – έστω κι αν αυτό έρθει λίγο πιο αργά. «Προσωπικά, είμαι άνθρωπος του δεκατιανού. Κι αυτό γιατί αργώ να ξυπνήσω και δεν θα φάω αμέσως, αλλά δυο-τρεις ώρες μετά. Το πρωινό έχει να κάνει με το πόσο χαλαρά ξυπνάς και πώς προγραμματίζεις την ημέρα σου». Πώς όμως προγραμματίζεις διατροφικά μια ημέρα που περιλαμβάνει πολύ τρέξιμο και ελάχιστο χρόνο για μαγειρική; Πώς –ή μέχρι πότε– μπορείς να προσπερνάς τους πειρασμούς και να παραμένεις στρατιώτης;

«Η δική μου τοποθέτηση απέναντι στο φαγητό είναι ότι, ναι, είναι απόλαυση, αλλά, την ίδια στιγμή, είναι σημαντικό να τρέφεσαι θρεπτικά και να απολαμβάνεις αυτό που θέλεις στις σωστές δόσεις. Είμαι μέσα σε όλα –και στο γλυκό και στο junk food–, όμως για μένα η καλύτερη προσέγγιση είναι να αντιμετωπίζεις την τροφή ως προληπτικό φάρμακο. Μόνο έτσι θα ζήσεις μια υγιή ζωή, τόσο ψυχολογικά όσο και σωματικά», λέει ο Γαβριήλ υπογραμμίζοντας: «Άλλωστε, πλέον το υγιεινό δεν είναι και άνοστο. Ίσα ίσα, όταν βρεις την αληθινή ντομάτα και τη μαγειρέψεις σωστά, ώστε να αναδεικνύεται η γεύση της, σταματάς να ελκύεσαι από τα πολύ λιπαρά φαγητά που παραγγέλνεις απέξω. Κατανοώ –και το λέω ως άνθρωπος που μαγειρεύει– ότι είναι δύσκολο να έχεις οικογένεια, να δουλεύεις και παράλληλα να έχεις και την καθημερινή μαγειρική. Ωστόσο, αν καταπολεμήσεις το πρώτο κύμα του στρες, ανακαλύψεις τα πατήματά σου, αποκτήσεις μια ρουτίνα στην αγορά και βρεις 4-5 αγαπημένες συνταγές που βγαίνουν στο δεκάλεπτο, δεν υπάρχει επιστροφή. Δύσκολα θα καταφύγεις μετά στο delivery ή στο αγοραστό απέξω».

Ειδικά στο πρωινό, οι πειρασμοί είναι πολλοί, όμως εξίσου πολλές είναι και οι λύσεις ή οι επιλογές που έχει στη διάθεσή του όποιος θέλει να φάει καλά. «Το να μπεις σε ένα φούρνο και να αγοράσεις κακής ποιότητας μαργαρίνη και τυρί που δεν είναι καν τυρί θεωρείται αποδεκτό. Το ίδιο και το να μπεις σε μια εφαρμογή και να παραγγείλεις ένα κρουασάν και μια σπανακόπιτα. Ενώ το να πάρεις στη δουλειά ένα ταπεράκι με ένα βραστό αβγό, δύο ακτινίδια και λίγο λαδοτύρι φαίνεται περίεργο». Κι όμως, η αληθινή γεύση και τα καλά, εποχικά υλικά είναι αυτά που σε γεμίζουν – πολύ περισσότερο από μια βιαστική επιλογή που μπορεί να κάνεις από λαιμαργία. «Το καλό φαγητό σε γεμίζει σε γευστικό επίπεδο, αλλά σου φέρνει και μνήμες, χτίζει μια όμορφη στιγμή μέσα στην καθημερινότητά σου. Πηγαίνεις για μία εβδομάδα διακοπές σε ένα νησί, τρως μια νόστιμη ντομάτα και, μήνες μετά, θυμάσαι “τι ωραία είχαμε φάει τότε…”».

Αναζητώντας γεύση και άρωμα

Πόσο εύκολο είναι όμως να βρεις την ωραία ντομάτα, με την αληθινή γεύση, αν δεν ζεις σε κάποιο χωριό, αλλά στην Αθήνα του τσιμέντου; «Δεν είναι εύκολο, δεν είναι και ακατόρθωτο όμως. Είναι ακριβή και δεν θα τη βρεις στο σουπερμάρκετ, αλλά σίγουρα θα τη βρεις σε ένα καλό μανάβικο –όπου θα την πληρώσεις παραπάνω– ή θα ξυπνήσεις το πρωί και θα πας είτε στη βιολογική είτε στην κανονική λαϊκή της γειτονιάς σου. Για όλα υπάρχουν λύσεις. Κι όταν γευτείς την ντομάτα που μυρίζει ντομάτα, μυρίζει ακόμα και το φύλλο της, και καταλάβεις την απόλαυση, δεν θα ξαναφάς χωριάτικη που θα παραγγείλεις με 6 ευρώ από την εφαρμογή στο κινητό σου. Δεν θα σου κάνει όρεξη».

Κάτι αντίστοιχο ισχύει και για τα φρούτα, που έχουν την τιμητική τους τώρα το καλοκαίρι καθώς όλοι είμαστε λίγο-πολύ προσανατολισμένοι σε πιο ελαφριές διατροφικές επιλογές. «Η αλήθεια είναι ότι το καλοκαίρι έχουμε υπέροχα φρούτα, παρόλο που κι αυτά –αν θέλουμε να είναι καλά– επίσης ανήκουν στα “ακριβά σπορ”. Το να έχεις καλά κεράσια, για παράδειγμα, θα σου στοιχίσει, αλλά όχι περισσότερο από το να αγοράσεις δύο πίτσες. Μπορεί αυτά τα δύο να μη συγκρίνονται, όμως συνδέονται με έναν τρόπο».

Τα καλοκαιρινά φρούτα, πάντως, εκτός από το ότι αποτελούν ιδανικό τρόπο να ξεκινήσεις την ημέρα –ενώ τρώγονται και όλες τις ώρες ως σνακ–, μπορούν να γίνουν και εξαιρετικά γευστικά smoothies. «Το smoothie είναι το γλυκό μου και το προτιμώ κυρίως το απόγευμα. Το πρωί πίνω καφέ. Μου αρέσει πολύ ο καλός καφές, να μυρίζω τους κόκκους, να απολαμβάνω όλη αυτή την ιεροτελεστία της παρασκευής του και να ξεκινώ με αυτόν την ημέρα μου. Μου αρέσει όμως και το ταίριασμά του με αλμυρό ή γλυκό, ανάλογα με την ώρα. Το μεσημέρι, λόγου χάρη, λέω ναι στον κρύο καφέ με ένα αλμυρό πιάτο, ενώ το απόγευμα θέλω ζεστό καφέ με μπισκότο. Γενικά ο συνδυασμός καφέ με γλυκό είναι εθιστικός».

Τα τρία καλοκαιρινά πρωινά του Γαβριήλ

Σφουγγάτο (ομελέτα φούρνου με κολοκυθάκια)

Χρόνος προετοιμασίας: 15΄ 

Χρόνος ψησίματος 40΄

Βαθμός δυσκολίας: *

Υλικά για 4 μερίδες

•  5 κολοκυθάκια
•  8 αβγά
•  200 γρ. λαδοτύρι Μυτιλήνης τριμμένο
•  200 γρ. φέτα τριμμένη
•  80 γρ. αλεύρι κοσκινισμένο
•  2 φρέσκα κρεμμυδάκια σε λεπτές φέτες
•  1 μεγάλο ξερό κρεμμύδι σε κυβάκια
•  4 κ.σ. μυρωδικά (μυρώνια, μαϊντανό, άνηθο, δυόσμο) ψιλοκομμένα
•  Ε.π. ελαιόλαδο για το ταψί
•  Αλάτι, πιπέρι

Εκτέλεση

1. Τρίβουμε τα κολοκυθάκια στη χοντρή πλευρά του τρίφτη. Τα μεταφέρουμε σε σουρωτήρι, τα αλατίζουμε και τα αφήνουμε να στραγγίσουν από τα πολλά υγρά τους.

2. Χτυπάμε σε ένα μπολ τα αβγά, προσθέτουμε το λαδοτύρι, τη φέτα, το κρεμμύδι (ξερό και φρέσκο), τα μυρωδικά, το αλεύρι, αλάτι και πιπέρι. Προσθέτουμε το τριμμένο και στραγγισμένο κολοκύθι και ανακατεύουμε.

3. Αδειάζουμε το μείγμα σε ένα λαδωμένο ταψί και ψήνουμε την ομελέτα σε καλά προθερμασμένο φούρνο, στους 180°C για 40 λεπτά. Σερβίρουμε το σφουγγάτο ζεστό ή κρύο.

Καγιανάς (στραπατσάδα)

Χρόνος προετοιμασίας: 10΄

Χρόνος ψησίματος: 30΄

Βαθμός δυσκολίας: *

Υλικά για 3 μερίδες

•  1 κρεμμύδι σε κυβάκια
•  1 σκελίδα σκόρδο σε κυβάκια ή λιωμένη
•  1 κ.γ. βαλσαμικό ξίδι
•  2 ντομάτες χοντροτριμμένες
•  10 ντοματίνια κομμένα στη μέση
•  5 αβγά
•  1 κ.γ. αλάτι
•  1 κ.γ. γλυκιά πάπρικα
•  Πιπέρι φρεσκοτριμμένο
•  1 κ.γ. αποξηραμένη ρίγανη
•  100 γρ. φέτα + λίγη επιπλέον για το σερβίρισμα
•  80 ml ε.π. ελαιόλαδο

 Εκτέλεση

1. Ζεσταίνουμε σε ένα τηγάνι το ελαιόλαδο και, μόλις κάψει, σοτάρουμε το κρεμμύδι και το σκόρδο σε μέτρια προς χαμηλή φωτιά για 10 λεπτά. Ρίχνουμε το ξίδι και ανακατεύουμε.

2. Προσθέτουμε στη συνέχεια την τριμμένη ντομάτα, το αλάτι, την πάπρικα, το πιπέρι, τη ρίγανη και τα ντοματίνια και αφήνουμε τη σάλτσα να δέσει σε μέτρια φωτιά για 15-20 λεπτά.

3. Χτυπάμε σε ένα μπολ τα αβγά και τα ρίχνουμε στο τηγάνι με τη σάλτσα. Ανακατεύουμε συνεχώς για 2 λεπτά για να ψηθεί το αβγό, αλλά να παραμείνει βελούδινο. Τέλος, προσθέτουμε τη φέτα χοντροτριμμένη και ανακατεύουμε. Σερβίρουμε τον καγιανά με έξτρα θρυμματισμένη φέτα και φρυγανισμένο ψωμί.

Mango chia pudding με γιαούρτι

Χρόνος προετοιμασίας: 10΄

Χρόνος αναμονής: 4-12 ώρες

Βαθμός δυσκολίας: * 

Υλικά για 2 μερίδες

•  250 γρ. ώριμο μάγκο
•  200 γρ. στραγγιστό γιαούρτι 2%
•  150 ml φυτικό ή ζωικό γάλα
•  2 κ.σ. σπόρους chia
•  1 κ.σ. μέλι ή σιρόπι αγαύης (προαιρετικά)
•  1/2 κ.γ. εκχύλισμα βανίλιας (προαιρετικά)
•  Λίγες φράουλες (προαιρετικά)

Εκτέλεση

1. Καθαρίζουμε το μάγκο, το κόβουμε σε κομμάτια και το χτυπάμε στον πολυκόφτη μέχρι να αποκτήσουμε ένα λείο ομοιογενή πουρέ.

2. Ανακατεύουμε σε ένα μπολ το γιαούρτι, το γάλα, τους σπόρους chia, το μέλι και τη βανίλια. Προσθέτουμε τον πουρέ του μάγκο, κρατώντας αν θέλουμε λίγο στην άκρη για το γαρνίρισμα.

3. Μοιράζουμε το μείγμα σε δύο βαζάκια ή ποτήρια. Τα καλύπτουμε με μεμβράνη κουζίνας και τα αφήνουμε στο ψυγείο για τουλάχιστον 4 ώρες ή όλη τη νύχτα, ώστε να φουσκώσουν οι σπόροι chia. Προτού σερβίρουμε, ανακατεύουμε ελαφρά και γαρνίρουμε με φράουλες και λίγο από το μάγκο που κρατήσαμε στην άκρη.