Με κρατημένη την ανάσα, η πολωμένη τουρκική κοινωνία αναμένει τι θα συμβεί, μετά τις 7 απόψε το βράδυ. Ώρα που αναμένεται να βγουν τα πρώτα αποτελέσματα για το νικητή της κρισιμότερης εκλογικής αναμέτρησης, των τελευταίων δεκαετιών, στην Τουρκία. Επεισόδια; Προβοκάτσιες; «Εμφύλιος»; Τίποτα από όλα αυτά; Απόλυτη «νηνεμία»; «Όλα τα ενδεχόμενα είναι ανοιχτά», λέει ο Τζαν Γιουκσέλ, αφοσιωμένο μέλος του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος CHP. «Οι οπαδοί του Ερντογάν πιθανώς να προκαλέσουν επεισόδια, αν χάσουν. Και τότε αύριο δεν θα πρέπει να βγει κανένας απ΄ το σπίτι του», προσθέτει.
Στο μεταξύ οι κάλπες έκλεισαν και η καταμέτρηση έχει ξεκινήσει.
#BREAKING Counting begins as voting concludes in Türkiye’s presidential, parliamentary elections pic.twitter.com/38RUPDv7dZ
— ANADOLU AGENCY (@anadoluagency) May 14, 2023
«Αν ο κόσμος, μετά την ανακοίνωση του αποτελέσματος, που θα αναδεικνύει νικητή τον Κιλιτσντάρογλου, βγει στο δρόμο και δεχτεί επίθεση από την Αστυνομία, η χώρα μπορεί να εισέλθει σε Εμφύλιο» συνεχίζει απαισιόδοξη η αλεβίτισα Έγκε, αναπαράγοντας την κινδυνολογία που τα τελευταία εικοσιτετράωρα έχει πιάσει «ταβάνι».
Και ο Αχμέτ στη ρεσεψιόν ξενοδοχείου, στην κοσμική Τζανκάγια της Άγκυρας, συνιστά, αναμεταδίδοντας τον τρόμο, που σιγοβράζει υπογείως στην πόλη, το βράδυ να μην μετακινηθούμε στο κέντρο, γιατί «θα γίνουν φασαρίες».
Ο Ομέρ, ο μοναδικός ταξιτζής ενδεχομένως σε όλη την Άγκυρα που μιλάει αγγλικά και κάθε πρωί που ξυπνάει «πλημμυρίζει η καρδιά» του με «αγάπη για τον Κεμάλ Ατατούρκ», δηλώνει καθοδόν για ένα από εκλογικά κέντρα σχολεία της Άγκυρας, βέβαιος για την εκλογή Κιλιτσντάρογλου. Το ένστικτό του λέει ότι δεν θα γίνουν επεισόδια. Από τις 8 το πρωί (κλείνουν στις 5μ.μ.) που άνοιξαν οι κάλπες, στα σχολεία της τουρκικής πρωτεύουσας, σχηματίζονταν ουρές, πρόσθεσε, στενοχωρημένος που δεν πρόλαβε να μεταβεί στο Σχολείο «Αργεντινή», όπου στις 11. 05 το πρωί έκανε εμφάνιση, για να ασκήσει το εκλογικό του δικαίωμα, ο ηγέτης του CHP.
Γυναίκες με νεογέννητα βρέφη στην αγκαλιά, γέροντες σε αναπηρικά καροτσάκια -μια μικρή λαοθάλασσα- βρίσκονταν ήδη εκεί, κατακλύζοντας την αυλή του σχολείου (μαζί με τις κάμερες των διεθνών ειδησεογραφικών πρακτορείων) για να επευφημήσουν, να χειροκροτήσουν, να χαιρετίσουν από κοντά τον «ηγέτη» που ψήφισαν.
«Έφερα το μωρό μου, για να του ευχηθεί καλή επιτυχία», μας λέει η Μεράλ, που κρατά στην αγκαλιά της, ως μασκότ, την τριών μόλις μηνών κόρη της. Ο Μέριτς έχει το γιο του στο καροτσάκι και την κάμερα του κινητού του ανοικτή, περιμένοντας τον Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου :«Ήρθαμε για να υποστηρίξουμε τον πολιτικό που θα φέρει πάλι την άνοιξη», δηλώνει ευτυχισμένος, επαναλαμβάνοντας το σλόγκαν του ηγέτη της Εθνικής Συμμαχίας.
Η Ασλί είναι 18 ετών. Κρατάει στα χέρια το δελτάριο, με το οποίο θα ψηφίσει για πρώτη φορά στη ζωή της. «‘Είμαι ενθουσιασμένη. Πραγματικά έχω αγωνία», αναφέρει, σε μια περιοχή «προπύργιο» των Κεμαλιστών και του CHP.
Ο Χαλίλ έχει έρθει από το Βέλγιο στην Άγκυρα, αποκλειστικά για να ψηφίσει. Ζητάει αυτό να καταγραφεί. «Πρέπει η χώρα να επιστρέψει στη Δημοκρατία», τονίζει, δηλώνοντας «σίγουρος» για το αποτέλεσμα, την ώρα που δημοσκοπήσεις δίνουν μικρό προβάδισμα στον επικεφαλής της Εθνικής Συμμαχίας Κιλιτσντάρογλου (αν και η εγκυρότητά τους ελέγχεται, καθότι από τις 87 εκλογικές περιφέρειες, τα γκάλοπ καλύπτουν έως 30. Οι 50 παραμένουν εντελώς «αχαρτογράφητες»).
Η συμμετοχή ωστόσο αναμένεται να είναι ιδιαιτέρως υψηλή (ποσοστό από 80% και άνω). «Παρόλο που η Συμμαχία των 6, υπό το CHP, καλλιεργεί αέρα νίκης -κάτι που κάνουν και από το εξωτερικό- την οργανωτική υπεροχή ως προς τη δυνατότητα κινητοποίησης του εκλογικού σώματος την διατηρεί ο Ερντογάν. Είναι ενδεικτικό ότι το ΑΚΡ διαθέτει το μεγαλύτερο δίκτυο εγγεγραμμένων οπαδών, που φτάνει τα 17 εκατομμύρια μέλη, ενώ το CHP μετράει μόλις 1 εκατομμύριο», μας σχολιάζει έμπειρος διπλωματικός παράγοντας στην Άγκυρα, δείχνοντας, κόντρα στο κλίμα ευφορίας που επικρατεί στο αντιπολιτευτικό στρατόπεδο, ως πιθανότερο νικητή των εκλογών τον Ερντογάν.
Ανάλογη θέση εκφράζει και ο μεταφραστής και γέννημα θρέμμα της Άγκυρας Αλί, χωρίς να αποκαλύψει τι θα ψηφίσει. Υποστηρίζει ότι ο τούρκος πρόεδρος «από τον Ιούνιο ανέκτησε το ποσοστό του, καθώς έχει συγκρατήσει τη διολίσθηση της λίρας με λεφτά από το Κατάρ, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, την Ρωσία κ.ά». Η ανεργία είναι «χαμηλή για μια χώρα σαν την Τουρκία: μόλις 10%», προσθέτει, συγκρατημένα θυμωμένος που το CHP «προτίθεται να απελευθερώσει τους κούρδους τρομοκράτες» -μια από τις προεκλογικές «καραμέλες» του ΑΚΡ- και «ξαφνικά τα βάζει με τους Ρώσους».
Ο αλεβίτης υποψήφιος πρόεδρος, πριν δύο ημέρες παραχώρησε συνέντευξη στην εφημερίδα Μπιργκιούν και στον διακεκριμένο δημοσιογράφο, ακαδημαϊκό και συγγραφέα του βιβλίου «Η δημοσιογραφία στην Ελλάδα και την Τουρκία «Ντρέπομαι, αλλά είμαι δημοσιογράφος»(εκδόσεις Παπαζήσης), Ντοάν Τιλίτς. Εκφράζοντας τη βεβαιότητα «Κερδίζουμε 100% στον πρώτο γύρο. Η κοινή λογική δεν θα επιτρέψει β’ γύρο. Τα προβλήματα της Τουρκίας δεν μπορούν να καθυστερήσουν ούτε μια μέρα». Είναι ρεαλιστικό αυτό το «100%» και από τον α’ γύρο;
«Ναι», μας απαντά ο Τιλίτς, υϊοθετώντας πλήρως την δήλωση του 75χρονου πολιτικού. Ζει σε μια συντηρητική, εξηγεί, γειτονιά, έξω από την Άγκυρα, «όπου το 70%, στις προεδρικές του 2018, ψήφισαν Ερντογάν. Κι αυτό που «βλέπει» είναι «αυτή τη μεταστροφή», επισημαίνει ο δημοσιογράφος.
«Ο κόσμος που ψήφιζε ΑΚΡ και δεξιά κόμματα έχει μετακινηθεί. Κι αυτή είναι μια αληθινή παρατήρηση», προσθέτει, τονίζοντας ότι ακόμα και στις δημοσκοπήσεις, που εμφανίζουν μικρό ή οριακό (γύρω στις 5 μονάδες) το προβάδισμα του CHP, «οι περισσότεροι ερωτηθέντες δεν λένε ανοιχτά και εύκολα τις αληθινές πολιτικές απόψεις τους, λόγω της πόλωσης και του φόβου. Δεν υπάρχει περίπτωση να εκδηλωθεί κάποιον στον εργασιακό του χώρο, αν ψηφίζει κόμμα της Αντιπολίτευσης», συνεχίζει, επισημαίνοντας το συμβολικό βάρος της ανάληψης της προεδρίας από έναν Αλεβίτη, σε μια χώρα όπου οι Αλεβίτες σφαγιάστηκαν και ήταν σταθερά αποκλεισμένοι από την υψηλή κρατική γραφειοκρατία.
«Έχουν θυμό για το AKP»
Είναι μεσημέρι, κάνει ζέστη, και στα γραφεία του Κοινοτικού Κέντρου Halkevleri, στην καρδιά της Άγκυρας, μια παρέα ανδρών-μελών συζητά για τις εκλογές, ενώ η οθόνη απέναντί τους αναμεταδίδει το ζωντανό ρεπορτάζ από τα εκλογικά κέντρα. Το Κέντρο Halkevleri, από το 1932, οπότε ιδρύθηκε απ’ το κράτος, για να προσφέρει κοινωνικό έργο, πέρασε από 40 κύματα, απαγορεύσεις, κι αλλαγές καθεστώτος (πλέον δεν είναι κρατικό), μου εξηγούν. Σήμερα είναι ένα «κίνημα αλληλεγγύης» που θυμίζει το ελληνικό κίνημα «Δεν πληρώνω», αλλά με αμείωτο κοινωνικό έργο σε πάμπτωχες γειτονιές, μέσω προγραμμάτων κυρίως κατά του αναλφαβητισμού. Το 1980 το έκλεισαν. Ξανάνοιξε το 1988. Από το 2000 δίνει αγώνα κατά των «νεοφιλελεύθερων» πολιτικών του ΑΚΡ», μας αναφέρει το μέλος του, Οσμάν Τσοκαμάν.
Δεν υποδεικνύουν πολιτικό κόμμα ή πρόεδρο, στις σημερινές εκλογές, διευκρινίζει, καθώς, ούτως ή άλλως, «οι άνθρωποι έχουν θυμό για το ΑΚΡ και η αντιπολίτευση γνωρίζουν ότι δεν διαφέρει ως τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές. Αλλά από το καθεστώς Ερντογάν πρέπει να απαλλαγούμε» , συνοψίζει.
Ο «σύντροφός» του, Χαλίλ Οζτζάν, θέλει να επισημάνει οπωσδήποτε «την πόλωση που καλλιεργεί το ΑΚΡ», την «μη εφαρμογή των νόμων». Καταλήγει με την «οικονομική κρίση». «Εργάζομαι ως δημόσιος υπάλληλος. Το 2008 μπορούσα να αγοράσω καινούριο αμάξι με 10 μισθούς μου. Σήμερα θέλω 30. Έχουμε κουραστεί και φαίνεται ο κόσμος πρώτη φορά αποφασισμένος για αλλαγή» , υποστηρίζει.
Από τις φαιδρές πινελιές μιας εκλογικής διαδικασίας που, ως το μεσημέρι, έβαινε ομαλώς, ένας πολίτης της Σμύρνης: μετέβη ντυμένος καουμπόι με το άλογο και την καπελαδούρα του, σε εκλογικό κέντρο της μεγαλούπολης, δημιουργώντας αναταραχή, όπως αναπαράχθηκε κι έγινε viral στα τουρκικά social media, μια ημέρα, όπου η νύχτα της αναμένεται …μακριά.
🐴 Sandığa atla gelenler…
Biri yeniçeri, diğeri kovboy kostümü giyip oy vermeye atla geldiler. Türkiye’nin seçiminden ilginç kareler…https://t.co/404KMOCSyc pic.twitter.com/8WuXqUdrKk
— TRT HABER (@trthaber) May 14, 2023