ΕΕ: Ηλεκτρονικές αγορές δίχως σύνορα και υπερτιμολογήσεις

Αλλάζει στρατηγική η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σε ό,τι αφορά την εφαρμογή της «ψηφιακής ατζέντας», που με τυμπανοκρουσίες ανακοίνωσε την άνοιξη του 2015. Άλλάζει επειδή ένας χρόνος εμπειριών έδειξε ότι τους υψηλούς στόχους που είχε βάλει, όπως είναι η ριζική μεταρρύθμιση των συγγραφικών δικαιωμάτων, η κατάργηση των εθνικών συνόρων, η ρύθμιση της «πλατφόρμας» λειτουργίας Διαδικτυακών γιγάντων σαν την Google, τη Facebook, την Amazon και την Apple, δεν μπορεί να τους πετύχει εύκολα. Έτσι, επέλεξε εφεξής την «στρατηγική των μικρών βημάτων», όπως γράφει σε δημοσίευμά της την Τετάρτη η εφημερίδα «Le Monde».

Αντί για τις ρηξικέλευθες μεταρρυθμίσεις, οι Βρυξέλλες προτείνουν πλέον μέτρα λιγότερο φιλόδοξα αλλά πιο εύκολα υλοποιήσιμα. Ένα απ’ αυτά είναι η αναθεώρηση της οδηγίας «Υπηρεσίες Οπτικοακουστικών Μέσων» προκειμένου να έχουν τη δυνατότητα τα κράτη-μέλη να αναγκάζουν τις πλατφόρμες των εταιρειών πώλησης κινηματογραφικών έργων κατά παραγγελία, όπως είναι η Netflix και η Amazon, να συνεισφέρουν στη χρηματοδότηση της καλλιτεχνικής δημιουργίας.

Η Επιτροπή προσπαθεί, επίσης, να καταστήσει δικαιότερο και… δημοκρατικότερο στο ηλεκτρονικό εμπόριο με ένα σχέδιο οδηγίας που θα καταργεί τα γεωγραφικά σύνορα σε ό,τι αφορά την παροχή υπηρεσιών. Στόχος είναι η δημιουργία μιας ενιαίας αγοράς για τις online πωλήσεις, καθώς σήμερα είναι συχνά αδύνατο να κάνει κάποιος μια συναλλαγή σε ιστοσελίδα που εδρεύει σε άλλο κράτος-μέλος της ΕΕ. Σύμφωνα με τις Βρυξέλλες, μόνο το 37% των ιστοσελίδων επιτρέπουν σε καταναλωτές άλλων κρατών-μελών να πραγματοποιούν online αγορές προϊόντων ή υπηρεσιών.

Η πρόθεση κατάργησης των συνόρων στο ηλεκτρονικό εμπόριο χτύπησε το καμπανάκι του συναγερμού στα μεγάλα οπτικοακουστικά, μουσικά και εκδοτικά λόμπι των Βρυξελλών, που την Τρίτη, 24 Μαΐου, έστειλαν αντιπροσώπους στην Κομισιόν για να διαμαρτυρηθούν. Οι «παραστάσεις» τους είχαν αποτέλεσμα, καθώς από την απελευθέρωση της αγοράς εξαιρέθηκαν για την ώρα τα ηλεκτρονικά βιβλία, τα λογισμικά, τα παιχνίδια βίντεο και η μουσική. Όμως την επομένη, 25 Μαΐου, η Επιτροπή πρότεινε μια «ρήτρα αναθεώρησης» της απόφασης εξαίρεσης, που δρομολογεί τη συμπερίληψή τους στο μέλλον στην ενιαία αγορά ηλεκτρονικού εμπορίου.

Ένα άλλο μικρό πλην σημαντικό βήμα για τη λειτουργία της ευρωπαϊκής αγοράς ηλεκτρονικού εμπορίου σαν ενιαίας είναι η μάχη κατά των καταχρηστικών τιμολογήσεων –στην Ελλάδα λόγω της ανελαστικής ακόμα και σε περίοδο παρατέταμένης ύφεσης «χαλαρότητας» των καταναλωτών οι υπερτιμολογήσεις αγαθών και υπηρεσιών αποτελούν τον κανόνα.

Η ρεπόρτερ του «Monde» Σεσίλ Ντικουρτιέ χρησιμοποιεί δεν χρησιμοποιεί, πάντως, την Ελλάδα ως παράδειγμα για να τονίσει τη διαφορά στην τιμολόγηση των υπηρεσιών από χώρα σε χώρα της ΕΕ, αλλά την Ισπανία. «Η αποστολή ενός δέματος συγκεκριμένου βάρους από την Ολλανδία στην Ισπανία κοστίζει 13 ευρώ, ενώ το ίδιο δέμα για να σταλεί από την Ισπανία στην Ολλανδία κοστίζει 32,74 ευρώ», αναφέρει η γαλλική εφημερίδα.

Η Κομισιόν παρουσίασε, επίσης, την Τετάρτη μια μελέτη για τις ιντερνετικές πλατφόρμες. «Η ρύθμιση λειτουργίας τους δεν θα είναι οριζόντια με ένα κείμενο που θα αφορά και τις online τράπεζες και τις υπηρεσίες βίντεο και τις τηλεπικοινωνίες κοκ. Οι ρυθμίσεις θα είναι στοχευμένες και θα λαμβάνονται υπόψη οι ιδιαιτερότητες του κάθε κλάδου», δήλωσε στη «Monde» αξιωματούχος των Βρυξελλών.

Αλλα «μικρά βήματα» που αναμένεται να κάνει η Κομισιόν έως την εκπνοή του 2016 είναι να απλοποιήσει και να εκσυγχρονίσει και να ενοποιήσει τα πολυάριθμα ρυθμιστικά κείμενα που διέπουν τις τηλεπικοινωνίες στην Ευρώπη, επικαιροποιώντας τις οδηγίες που ισχύουν από τα τέλη της δεκαετίας του 1990. Στόχος της είναι να αποκαταστήσει τη δικαιοσύνη και την ισότητα σε ό,τι αφορά τους κανόνες που διέπουν τη λειτουργία των παραδοσιακών τηλεπικοινωνιακών παρόχων και των νεοεισερχομένων, χάρη στην πρόοδο της τεχνολογίας, «παικτών» στον ευρύτερο κλάδο των τηλεπικοινωνιών, όπως είναι το Skype, το Viber και το WhatsApp.

Μια άλλη «μικρή αλλαγή» που θέλει να προωθήσει η υπό τον Ζαν-Κλοντ Γιουνκέρ Ευρωπαϊκή Επιτροπή το προσεχές φθινόπωρο –και αντιμετωπίζουν ήδη με καχυποψία προσωπικότητες και φορείς από το χώρο του πολιτισμού –αφορά τα πνευματικά δικαιώματα. Πρόκειται για την σκοπούμενη επικαιροποίηση ενός κειμένου του 2001 για το copyright. Αιτία των διαφωνιών μεταξύ των Βρυξελλών και των πνευματικών δημιουργών είναι η λίστα των εξαιρέσεων. Ποια πνευματικά έργα, δηλαδή, θα μπορούν να μεταδίδονται σε ποιο κοινό δίχως την απόδοση δικαιωμάτων στους δημιουργούς.

«Εν προκειμένω, οι Βρυξέλλες θα επιθυμούσαν να καταστήσουν τα πνευματικά δημιουργήματα πιο εύκολα προσβάσιμα από τους επιστήμονες ερευνητές, αλλά κι αυτό είναι ένα στοίχημα που δεν έχει κερδηθεί…», γράφει η συντάκτρια της «Monde».