Ναζιστικά φαντάσματα πάνω από τη Δρέσδη

«Ο αείμνηστος γερμανός συγγραφέας Γκίντερ Γκρας περιέγραψε κάποτε την ιστορία της χώρας του σαν μια τουαλέτα χωρίς καζανάκι: το παρελθόν απλώς δεν καθαρίζεται από το παρόν. Ηταν μια προκλητική μεταφορά που έρχεται στον νου στη Δρέσδη, τώρα που αυτή η πόλη της Ανατολικής Γερμανίας προσπαθεί να απορροφήσει χιλιάδες μετανάστες και πρόσφυγες. Ο Γκρας θα είχε δει εδώ επικίνδυνους οιωνούς για την άνοδο της Ακρας δεξιάς» γράφει ο ανταποκριτής του BBC Φέργκαλ Κιν.

Ακολουθούν αποσπάσματα από το ρεπορτάζ του βρετανού δημοσιογράφου στη Δρέσδη:

«Η αστυνομία αναφέρει αύξηση των επιθέσεων εις βάρος μεταναστών και προσφύγων σε κέντρα υποδοχής. Στο Φράιταλ, ένα προάστιο της Δρέσδης, γνώρισα έναν ντόπιο αριστερό πολιτικό, του οποίου το γραφείο και το αυτοκίνητο βομβαρδίστηκαν από νεοναζιστές. “Φοβάμαι” μου είπε ο Μίκαελ Ρίχτερ. “Βλέπω ομοιότητες με το 1933 και τον Χίτλερ. Και πάλι έχουμε ένα κοινωνικό κίνημα που βγαίνει εκτός ελέγχου. Περισσότερο φοβάμαι τους Γερμανούς παρά τους πρόσφυγες”.

Σε κοντινή απόσταση, σε ένα από τα απρόσωπα κτίρια της κομμουνιστικής εποχής, ο Ντιρκ Τίμελμανς περιμένει ένα ταξί για να τον πάει στην πόλη. Γεννήθηκε και μεγάλωσε στο Φράιταλ σε μια εποχή που τα εργοστάσια χάλυβα έδιναν εγγυημένη εργασία και ο κρατικός σοσιαλισμός διατηρούσε μια βεβαιότητα για τους κατοίκους. Τώρα αισθάνεται τον κόσμο του να αλλάζει με απίστευτη ταχύτητα. “Αν φοβάμαι τους πρόσφυγες; Είναι απλώς πάρα πολλοί για την Ευρώπη. Υπάρχουν πάρα πολλοί και εδώ. Δεν το αντέχουμε. Η κυβέρνησή μας δεν καταλαβαίνει τι συμβαίνει. Αυτό που έγινε στο Παρίσι θα συμβεί και εδώ” λέει. Στη Δρέσδη, όπως και σε πολλά μέρη όπου ριζώνει η ξενοφοβία ή ο ρατσισμός, επικρατούσα πεποίθηση είναι ότι οι πολιτικοί ζουν σε ένα προστατευμένο, παράλληλο σύμπαν.

Σε απόσταση περίπου 10 λεπτών με το αυτοκίνητο στο Hotel Leonardo –έναν ξενώνα που μετατράπηκε σε κέντρο για τους πρόσφυγες –γνώρισα τον Σάμαν Σέρκο, έναν Κούρδο που τραυματίστηκε άσχημα πολεμώντας το Ισλαμικό Κράτος (ISΙS) στο Βόρειο Ιράκ. Ηρθε στο Φράιταλ πριν από τέσσερις μήνες και περιγράφει μια εχθρική ατμόσφαιρα. “Χρησιμοποιούν κακή γλώσσα. Μας έχουν χτυπήσει με κλομπ. Ερχονται με μοτοσικλέτες και μας βρίζουν. Η κατάσταση έγινε χειρότερη μετά τις επιθέσεις στο Παρίσι” μου λέει.

Με μια ιστορία τόσο γεμάτη από φαντάσματα, η Δρέσδη είναι μια πόλη όπου μπορείς εύκολα να πιστέψεις ότι το παρελθόν μπορεί να επαναληφθεί. Αλλά είναι μια εσφαλμένη αντίληψη, ακόμη και αν σου τη φέρνουν στο μυαλό χιλιάδες άνθρωποι που ουρλιάζουν σε νυχτερινά συλλαλητήρια, ή θυμωμένοι τύποι με ξυρισμένο κεφάλι που βρίζουν τους πρόσφυγες. Αλλά όχι, δεν υπάρχει κανένα νέο Ράιχ που περιμένει να γεννηθεί στην Ανατολική Γερμανία. Η άκρα Δεξιά μπορεί να αυξάνεται, αλλά η Γερμανία της Ανγκελα Μέρκελ δεν είναι η πολιορκούμενη και οικονομικά κακοποιημένη Δημοκρατία της Βαϊμάρης από την οποία προέκυψε το Τρίτο Ράιχ. Σήμερα υπάρχει μια ζωντανή δημοκρατία με ελευθεροτυπία και ισχυρούς θεσμούς. Η αστυνομία και η Δικαιοσύνη προστατεύουν τους ευάλωτους.

Ο ιδρυτής του αντιμεταναστευτικού κινήματος Pegida, ο Λουτς Μπάχμαν, ζει και αυτός στο Φράιταλ. Κατηγορείται για ρητορική μίσους αφού περιέγραψε μετανάστες σαν “ζώα” και “αποβράσματα” στη σελίδα του στο Facebook. Ο αριθμός όσων συμμετέχουν στις συγκεντρώσεις έχει αυξηθεί, αλλά το ίδιο και οι αντιδιαδηλώσεις από Γερμανούς που έχουν θορυβηθεί από την άνοδο της ισλαμοφοβίας και θέλουν να υπερασπιστούν την ανοχή και τη διαφορετικότητα στην κοινωνία τους.

Αντικομμουνιστικά συνθήματα του 1989

Το όνομα Pegida σημαίνει “Πατριώτες Ευρωπαίοι κατά του εξισλαμισμού της Δύσης” (στα γερμανικά: Patriotische Europaer Gegen die Islamisierung des Abendlandes). Οι υποστηρικτές του λένε ότι ο κόσμος πρέπει να “ξυπνήσει” και να αντιληφθεί την απειλή από τους ισλαμιστές εξτρεμιστές. Θέλουν να περιοριστεί η μετανάστευση στη Γερμανία, καταγγέλλοντας ότι οι Αρχές δεν εφαρμόζουν την υπάρχουσα νομοθεσία. Μεταξύ των συνθημάτων στις συγκεντρώσεις είναι το “Wir sind das Volk” (είμαστε ο λαός) –μια σκόπιμη ηχώ των αντι-κομμουνιστικών συνθημάτων και διαδηλώσεων των πολιτών στην πρώην Ανατολική Γερμανία το 1989.

Το Pegida λέει ότι υπερασπίζεται τις αξίες του “ιουδαιο-χριστιανισμού”, αμφισβητώντας αυτό που θεωρεί ως προοδευτική πολιτική ορθότητα και πολυπολιτισμικότητα στη Γερμανία –αυτά που κυριάρχησαν στην πολιτική της Δυτικής Γερμανίας μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Αλλά υπάρχουν σημαντικές δημόσιες διαδηλώσεις εναντίον της Ακροδεξιάς. Υπάρχει επίσης ένα άριστα οργανωμένο δίκτυο ακτιβιστών της κοινωνίας των πολιτών, οι οποίοι παρέχουν πρακτική βοήθεια και συμβουλές στους νεοεισερχομένους».