Υπάρχει ένα συρτάρι που ταράζει τον Χρήστο Σταϊκούρα. Βρίσκεται στα αριστερά του, στο γραφείο του, στο Γενικό Λογιστήριο του κράτους. Τον φανταζόμαστε να το μισανοίγει κρυφά και να το κοπανάει απότομα ώστε να κλείσει χωρίς να δει το περιεχόμενο. Επειτα από λίγο, το ανοίγει εκ νέου και το ξανακλείνει με γουρλωμένο μάτι. Μέσα στο συρτάρι έχει κρυμμένο μισό δισεκατομμύριο ευρώ.
Μη φανταστείτε το μισό δισεκατομμύριο σε χαρτονομίσματα των 500 ευρώ ούτε σε ράβδους χρυσού. Είναι μισό δισεκατομμύριο σε χατίρια. Πρόκειται για φωτοτυπίες με πολιτικά αιτήματα για χορηγήσεις παντός σκοπού. Υπολείμματα μιας εποχής κατά την οποία οι πολιτικοί ζητούσαν πάκα χιλιάρικα για να πληρώσουν τα κλαρίνα στα πανηγύρια ή για να ρίξουν τσιμέντο σε τρύπες χωρίς πάτο. Είναι αιτήματα που έχουν «παγώσει». Αυτή η απάντηση, «έχει παγώσει το αίτημά σου», είναι η εναλλακτική, ευγενής εκφορά του «άι παράτα με», που θα έπρεπε κανονικά να αρθρώνει ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών σε όσους ακόμη ζητούν τα αδιανόητα.
Είναι πέρα για πέρα αληθές ότι οι δήμαρχοι, οι βουλευτές, οι υπουργοί δεν βάζουν μυαλό. Ευτυχώς πρέπει να διαπραγματεύονται με τον προαναφερθέντα αρχιτσιφούτη της κυβέρνησης. Ο Χρήστος Σταϊκούρας λειτουργεί σαν τις παλιές νοικοκυρές, που μαζεύουν 5 ευρώ από εδώ, 2 από εκεί και στο τέλος κάνουν κομπόδεμα. Θυμίζει τη γυναίκα του αστυνόμου Χαρίτου, στα μυθιστορήματα του Πέτρου Μάρκαρη. Στον τελευταίο τόμο, με τίτλο «Ψωμί, παιδεία, ελευθερία», έχει επέλθει η καταστροφή της εθνικής οικονομίας, αλλά η κυρα-Αδριανή, αφέντρα της κουζίνας της, έχει μαζέψει 200 ευρώ και υπολογίζει ότι μπορεί να ταΐζει κάμποσους ενηλίκους για κάνα μήνα.
Ο Χρήστος Σταϊκούρας είναι κατά βάθος ένας νοικοκύρης που έρχεται από τα βάθη της δεκαετίας του ’60 για να τακτοποιήσει την ακαταστασία. Δεν είναι ο σαραντάρης του 21ου αιώνα με τα διδακτορικά στο Σίτι, είναι ο λογιστάκος της ασπρόμαυρης εποχής, εκείνος που δεν αφήνει να πέσει κάτω ούτε μία πεντάρα. Ολα υπολογισμένα. Μαθαίνω ότι λίγο πριν από τις γιορτές, προτού οι μετεωρολόγοι αποφανθούν για τις θερμοκρασίες, ο Σταϊκούρας ευχόταν να χιονίσει – όχι για να πάει για σκι. Ηθελε την παγωνιά ώστε να αναγκαστούν οι καταναλωτές να αγοράσουν πετρέλαιο. Με τα έσοδα πέντε ημερών μεγάλης ζήτησης στα καύσιμα υπολόγιζε ότι η χρονιά θα ισορροπήσει σε εισροές και εκροές.
Η κυβέρνηση έχει προβλήματα στρατηγικής. Δεν έχει βρει ακόμη λύσεις για τη φοροδιαφυγή. Δεν προχωράει στην κατάργηση της υποχρεωτικής στράτευσης. Δεν εξυγιαίνει την Υγεία. Σε αυτό το πλαίσιο, όλα τα μικροέξοδα έχουν τη σημασία τους. Πενήντα χιλιάρικα από εδώ, 30 από εκεί (τόσα ζητάνε χαριστικά οι διάφοροι παράγοντες…), μαζεύονται αρκετά. Μαζεύεται μισό δισεκατομμύριο σε μισό έτος (τόσο καιρό κάθεται δίπλα στο συρτάρι των αιτημάτων ο Χρήστος Σταϊκούρας). Αποκτά, λοιπόν, σημασία η οικονομία κλίμακας.
Οι βουλευτές και οι δήμαρχοι έχουν και εκείνοι τα βάσανά τους. Δεν μπορούν να πηγαίνουν στις περιφέρειές τους με άδεια χέρια. Δημιούργησαν μια κουλτούρα των παροχών, δημιούργησαν την εντύπωση ότι υπάρχει κάποιος αόρατος ευεργέτης που έχει ανεξάντλητα αποθέματα. Ετσι, ακόμη και αν καταγράφεται μια μεταστροφή στην κεντρική πολιτική σκηνή, το έθνος εξακολουθεί να εκπροσωπείται από άτομα που έχουν έναν και μόνο στόχο για τη θητεία τους: να την ανανεώσουν με δοκιμασμένη μέθοδο, το μπούκωμα των ψηφοφόρων.
Θα αντιτάξει κανείς ότι κάποια από τα αιτήματα είναι ενδεχομένως σοβαρά – δεν στηρίζουν όλοι τα πανηγύρια και τα κλαρίνα. Ακόμη και σε αυτή την περίπτωση θα πρέπει να σκεφτούν με το μυαλό του λογιστάκου, με το μυαλό της κυρα-Αδριανής. Δεν αρκεί να υπολογίζει το κάθε κέρμα ο αναπληρωτής υπουργός. Χρειάζεται να υιοθετήσουν τις ίδιες πρακτικές όλοι όσοι εμπλέκονται στη διακυβέρνηση. Δεν περισσεύει ούτε 1 ευρώ. Θα αντιτάξουν άλλοι ότι, αν δεν λύσουμε τα μεγάλα, είναι άδικο να ασχολούμαστε με τα μικρά, με τα μικροποσά. Πλην, όμως, η χρηστή διακυβέρνηση αποκτά ιδεολογικά χαρακτηριστικά και είναι χρήσιμη η ξεκάθαρη θέση όσων εμπλέκονται στη διαχείριση του δημόσιου χρήματος.
