Το 2007 ο Τσακ Ντέιτον είχε πάρει δάνειο για να αγοράσει το αξίας 950.000 δολαρίων σπίτι του στην ακτή Νιούπορτ της Καλιφόρνιας. Τότε κέρδιζε περίπου 500.000

δολάρια ετησίως και περίμενε οι τιμές των ακινήτων να συνεχίσουν να αυξάνονται.

Η στεγαστική αγορά όμως κατέρρευσε, οι νέες κατασκευές σταμάτησαν και ακόμη και η δική του επιχείρηση, επίσης στα οικοδομικά, χρεοκόπησε πριν από τέσσερις μήνες. Τώρα δεν μπορεί να ξεπληρώσει το δάνειο και ελπίζει απλώς να γλιτώσει την κατάσχεση, αν ο πιστωτής του δεχτεί το αντίτιμο από την πώληση του σπιτιού σε τιμή που είναι μικρότερη απ΄ όσα ο ίδιος του χρωστάει. Αλλά «προς το παρόν είμαστε απλώς στο περίμενε να δούμε», λέει ο Ντέιτον.

Ανθρωποι όπως ο Ντέιτον, με εισοδήματα το 2004 σχεδόν δεκαπλάσια του εισοδήματος του μέσου νοικοκυριού, οι οποίοι προσέφυγαν σε στεγαστικά, πέφτουν τώρα στην ίδια παγίδα στην οποία έπεσαν και οι πιο φτωχοί ιδιοκτήτες των δανείων subprime: καθώς οι τιμές των σπιτιών πέφτουν μειώνεται η συνολική τους αξία και είναι αδύνατον να μεταπωληθούν ή να αναχρηματοδοτηθούν χωρίς να χάσουν λεφτά.

Oαριθμός των αμερικανικών σπιτιών πολυτελείας, δηλαδή αξίας άνω των 729.750 δολαρίων, που κατάσχονται εκτινάχθηκε κατά 127% στις 10 πρώτες εβδομάδες του έτους σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα πέρυσι, σύμφωνα με τα στοιχεία της RealtyΤrac Ιnc. της Καλιφόρνιας. Η αντίστοιχη αύξηση για τα σπίτια αξίας κάτω των 417.000 δολαρίων ήταν μόνο 72%, ενώ ο συνολικός μέσος όρος ήταν 78%, σύμφωνα με τη RealtyΤrac.

«Είναι το φαινόμενο της σταγόνας που ξεχειλίζει»είπε οΝτέιβιντ Ανταμο, στέλεχος της Luxury Μortgage, μιας τράπεζας που ειδικεύεται σε στεγαστικά δάνεια στο Στάμφορντ του Κονέκτικατ.

«Ακριβώς όπως και οι ιδιοκτήτες μικρότερων σπιτιών, οι ιδιοκτήτες αυτοί στηρίχτηκαν στην πρόβλεψη ότι θα είναι σε θέση να αναχρηματοδοτήσουν τα στεγαστικά τους δάνειαγια να συνεχίσουν να τα ξεπληρώνουν, και μάλιστα ότι θα μπορέσουν στο μέλλον να τα ξαναπουλήσουν και να κερδίσουν αρκετά για να αγοράσουν το επόμενο σπίτι τους. Η στρατηγική αυτή “έσκασε” όταν η αγορά για στεγαστικά στέρεψε».

Αυτά τα μεγαλοδάνεια ξεπερνούν το όριο που οι κρατικά ελεγχόμενες Fannie Μae και Freddie Μac εγγυώνται, το οποίο στις περισσότερες περιοχές είναι 417.000 δολάρια. Ο δανεισμός για τέτοια μεγαλοδάνεια επιβραδύνθηκε το τέταρτο τρίμηνο φθάνοντας στα 11 δισ.

δολάρια, που αντιστοιχεί στο 4% της στεγαστικής αγοράς δανείων, το οποίο είναι και το χαμηλότερο ποσοστό τριμηνιαίως από τότε που το παρακολουθεί η Ιnside Μortgage Finance, μια ειδικευμένη επιθεώρηση από το Μέριλαντ, δηλαδή από το 1990.

«Θα ήταν εκτός πραγματικότητας να πει κανείς ότι τα τρελά αυτά δάνεια περιορίζονταν στα subrime, όταν το ίδιο συνέβαινε παντού» λέει οΑντριου Λαπεριέρτης Ιnternational Strategy & Ιnvestment από την Ουάσιγκτον.

«Πολλά από τα στεγαστικά δάνεια υψηλού επιπέδου δεν ήταν τίποτε άλλο από προεξοφλήσεις μελλοντικών εισοδημάτων». Το μερίδιο των αμερικανικών σπιτιών αξίας άνω των 729.750 δολαρίων σε διαδικασία κατάσχεσης αυξήθηκε στο 2,83% εφέτος ως τον Μάρτιο από το 2,21% που ήταν τις 10 πρώτες εβδομάδες του 2008, σύμφωνα με τη Realty Τrac. Στην Καλιφόρνια, που είναι η Πολιτεία με τις περισσότερες κατασχέσεις πολυτελών σπιτιών, γύρω στο 3%, δηλαδή 250.000 από τα 8,5 εκατομμύρια σπίτια, αποτιμάται άνω του 1 εκατ. δολαρίων. Ωστόσο, ενώ οι πωλήσεις σπιτιών στην Πολιτεία αυξήθηκαν πέρυσι κατά 2,5% σε σχέση με το 2007, οι πωλήσεις σπιτιών αξίας άνω του 1 εκατ. δολαρίων μειώθηκαν κατά 43% φθάνοντας στο χαμηλότερο σημείο τους από το 2003, σύμφωνα με την ΜDΑ DataWuick.

Επιπλέον, η διαδικασία της κατάσχεσης χρειάζεται συνήθως περίπου ένα έτος. Γεγονός που σημαίνει ότι η μη εξυπηρέτηση αυτών των μεγαλοδανείων, που εκτινάσσονται με τους γρηγορότερους ρυθμούς των τελευταίων 15 χρόνων, θα κορυφωθεί κυρίως την επόμενη χρονιά, σύμφωνα με την LΡS Αpplied Αnalytics της Τζάκσονβιλ από τη Φλόριδα.