Ο εισαγγελέας που ενόχλησε πολλούς
Οταν πριν από περίπου τρία χρόνια η κυβέρνηση Σημίτη επέλεγε ως κορυφαίο παράγοντα της εισαγγελικής αρχής τον κ. Δ. Λινό, πολλοί ήταν εκείνοι που είχαν αντιμετωπίσει την απόφαση αυτή με σκεπτικισμό. Οχι γιατί ο σημερινός Εισαγγελέας του Αρείου Πάγου, από τους πλέον προβεβλημένους στην κοινωνία τα τελευταία χρόνια ανώτατους δικαστικούς, δεν είχε επιδείξει προσήλωση στις δημοκρατικές αρχές και στη νομιμότητα, αλλά γιατί δεν ήταν λίγοι εκείνοι που πίστευαν τότε ότι ο συγκεκριμένος δικαστικός δεν θα μπορέσει να σταθεί επιτυχώς στην ηλεκτρική, χωρίς αμφιβολία, καρέκλα του Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου. Επιβεβαιώνοντας προφανώς την άποψη ότι το αποτέλεσμα μετράει και το – επίσης σοφόν – ότι οι θέσεις και τα αξιώματα αναδεικνύουν, ή το αντίθετο, προσόντα και ικανότητες, ο κ. Λινός ύστερα από τρία χρόνια θητείας στην κορυφή της δικαστικής πυραμίδας απέδειξε πως ανήκει σε αυτούς που έχουν άποψη, θέσεις, αντοχή, ευελιξία, δυνατότητα χειρισμού κρίσεων και πλήρους ανταπόκρισης στα καθήκοντά τους δίχως να είναι όλα αυτά ορατά από την αρχή.
Ο κ. Δ. Λινός, ο πρώτος Εισαγγελέας του Αρείου Πάγου που άνοιξε την πόρτα του στους δημοσιογράφους, που θεώρησε – και το έκανε πράξη – ότι πρέπει να γνωρίζει η κοινωνία τι κάνουν οι εισαγγελείς, ποια είναι τα αποτελέσματα των ερευνών τους και ποιες οι κινήσεις τους σε θέματα που απασχολούν την επικαιρότητα και αποτελούν κρίσιμες παραμέτρους σε πολιτικοκοινωνικό επίπεδο, αποχωρεί από το δικαστικό σώμα στο τέλος Ιουνίου.
* Στα δύσκολα με μέτρο
Σφραγίζοντας μια καριέρα 40 χρόνων στο δικαστικό σώμα με την ανάληψη του υψηλότατου αξιώματος του Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου, ο κ. Λινός, δίχως υπερβολή, «χρωμάτισε» με τον μοναδικό του τρόπο τη λειτουργία της Δικαιοσύνης και ταυτίστηκε με δύσκολες, επώδυνες, θα έλεγε κανείς, στιγμές για τη Δικαιοσύνη και τους δικαστές.
H ευθύνη και η καθοδήγηση των ερευνών για το παραδικαστικό κύκλωμα ασφαλώς δεν είναι και το πιο εύκολο πράγμα για κάποιον που βρίσκεται στην κορυφή και πρέπει να παραπέμψει συναδέλφους του.
Με οδύνη πολλές φορές και με ψυχικό κόστος που το διέκρινε κανείς με την πρώτη ματιά ο κ. Λινός αντιμετώπισε τις δεκάδες παραπομπές δικαστικών, τις απολύσεις πολλών από την Ολομέλεια, ενώ η παρουσία του και οι θέσεις του δεν ήταν λίγες οι φορές που συγκράτησαν ακραίες απόψεις και φωνές για «ξεκαθάρισμα λογαριασμών στον χώρο της Δικαιοσύνης».
Στήριξε τη διαδικασία της κάθαρσης στη Δικαιοσύνη, όχι με τη λογική του πολιτικού οφέλους αλλά με τη συναίσθηση της αναγκαιότητας και της συγκυρίας. Ανέλαβε το βαρύ φορτίο της εισήγησης απολύσεων, των παραπομπών, των επώδυνων κρίσεων για δεκάδες δικαστικούς που πέρασαν από δικαστικά συμβούλια και κρίθηκαν για πράξεις και για παραλείψεις.
Προσπάθησε, όχι πάντοτε με επιτυχία, να διασώσει την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Δικαιοσύνης από «γκάφες» στα θέματα της κάθαρσης. Ηταν εκείνος που επέμεινε στον κ. Παπαληγούρα, όταν εκείνος πριν από μήνες επισκέφθηκε τον Αρειο Πάγο, να μην προαναγγείλει διώξεις δικαστικών λειτουργών. Δυστυχώς δεν εισακούστηκε…
Συνεργάστηκε από την πρώτη στιγμή – και συνεχίζει να το κάνει – δίχως τριβές και οξύτητες με τον πρόεδρο του Αρείου Πάγου, τον κ. P. Κεδίκογλου, ο οποίος ανέλαβε τα καθήκοντά του επί Νέας Δημοκρατίας.
Με το ίδιο πνεύμα συνεργασίας και προσήνειας συνεργάστηκε πάντοτε και με τους υφισταμένους του. Δεν υπήρξε εισαγγελικός λειτουργός, ακόμη και αντεισαγγελέας Πρωτοδικών, που δεν πέρασε με άνεση από το γραφείο του για να ενημερώσει, να πάρει κατευθύνσεις ή να πει κάτι υπηρεσιακό, δίχως να αισθάνεται την απόσταση της επετηρίδας που τους χωρίζει.
* Ευπατρίδης και Χιώτης
H προσήνειά του, η έμφυτη διπλωματικότητά του και η ευφυΐα να γνωρίζει πάντοτε το περιβάλλον όπου κινείται, τους ενδεχόμενους κινδύνους, καθώς και η ικανότητά του να εκτονώνει κρίσεις και εντάσεις, γνωρίσματα που τον χαρακτήρισαν κατά τη διάρκεια της θητείας του στην Εισαγγελία του Αρείου Πάγου, ίσως, λένε αυτοί που τον ξέρουν, να έχουν σχέση με τη χιώτικη καταγωγή του.
Γεννημένος πριν από 67 χρόνια στη Χίο, παιδί φτωχής οικογένειας, πλην όμως με γονιούς ουσιαστικά καλλιεργημένους και με έφεση στα γράμματα, ο σημερινός Εισαγγελέας του Αρείου Πάγου τελειώνοντας τη Νομική γρήγορα διάλεξε το δικαστικό σώμα για να κάνει καριέρα. Εγκατέλειψε νωρίς τη δικηγορία και μεσούσης της δικτατορίας, όταν τα πράγματα δεν ήταν ούτε εύκολα ούτε απλά, μπήκε στο δικαστικό σώμα.
Από νωρίς και μόλις η Μεταπολίτευση άλλαξε το πολιτικό σκηνικό, ενδιαφέρθηκε για τον εκδημοκρατισμό της Δικαιοσύνης, ανακατεύθηκε με τα συνδικαλιστικά, πρωτοστάτησε με εκείνους που θέλησαν να δημιουργηθεί η Ενωση Δικαστών και Εισαγγελέων, και υπηρέτησε πάντοτε ως δικαστής με εφόδια και τα μεταπτυχιακά του στο Λονδίνο, σε τομείς του δικαίου που τότε, στις αρχές της δεκαετίας του ’80, δεν ήταν και κτήμα των πολλών.
Διακρίθηκε για την επιστημονική του κατάρτιση και κατόρθωσε νωρίς να εξαντλήσει τη δικαστική επετηρίδα. Εγινε αντιπρόεδρος του Αρείου Πάγου, αφού προηγουμένως δέχθηκε μία επαγγελματική «ήττα». Οταν ήταν πρόεδρος του Αρείου Πάγου ο κ. B. Κόκκινος, είχε εισηγηθεί τη μη προαγωγή του.
Επί υπουργίας του κ. Φ. Πετσάλνικου έγινε Εισαγγελέας στον Αρειο Πάγο. Και αμέσως εγκαινίασε, ή τουλάχιστον το προσπάθησε σοβαρά, μια στροφή της Εισαγγελίας σε θέματα κοινωνικά, με αμεσότητα και ευαισθησία.
* Συγκρούσεις και επιθέσεις
Δεν πρόλαβε να συμπληρώσει έναν χρόνο θητείας στην Εισαγγελία του Αρείου Πάγου και η κυβέρνηση που τον επέλεξε δεν κυβερνούσε πια. H Νέα Δημοκρατία είχε ήδη αναλάβει από την άνοιξη του 2004 τα ηνία της χώρας.
Τότε πολλοί προέβλεψαν επανάληψη των συγκρούσεων που είχαν αφήσει εποχή, όταν το ΠαΣοΚ κυβερνούσε και ο κ. Κόκκινος παρέμενε πρόεδρος στον Αρειο Πάγο επιλεγείς από την προηγούμενη κυβέρνηση του κ. K. Μητσοτάκη.
Το έργο αυτό, ευτυχώς, δεν ξαναπαίχθηκε. Γεγονός που οφείλεται, όπως λένε μέσα στο δικαστικό σώμα αλλά και στην κυβέρνηση, εν πολλοίς στον χαρακτήρα του κ. Λινού αλλά και στη θέση του σημερινού υπουργού Δικαιοσύνης.
Βέβαια η θητεία Λινού στα δύο και πλέον χρόνια «συγκατοίκησης» με την κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας δεν ήταν νερό που κύλησε σε πεδιάδα. Οι συγκρούσεις, οι δηλώσεις, οι επιθέσεις, οι αμφισβητήσεις, τα σχόλια για πολλές και διάφορες ενέργειες και παρεμβάσεις του Εισαγγελέα έδωσαν και πήραν.
Πολλοί του επιτέθηκαν και τον κατηγόρησαν για πολυπραγμοσύνη, για επικοινωνιακά παιχνίδια, ότι έκανε και έλεγε πολλά, ώσπου φθάσαμε στις πρωτοφανείς δηλώσεις του κ. Χρ. Μαρκογιαννάκη, του πρώην υφυπουργού Δημόσιας Τάξης που τον χαρακτήρισε «αγράμματο και ανόητο».
Σε αυτές τις επιθέσεις και επικρίσεις – ορισμένες μπορεί να ήταν καλοπροαίρετες – ο Εισαγγελέας του Αρείου Πάγου απάντησε με στωικότητα. Δεν έριξε λάδι στη φωτιά, ούτε μπήκε στον πειρασμό να κάνει δηλώσεις στους ίδιους τόνους.
Θεώρησε τα λεχθέντα από πολλούς όχι προσωπικές προσβολές αλλά θεσμικά ατοπήματα.
Εκανε έρευνες που συζητήθηκαν, όπως εκείνη για τους Πακιστανούς, με τα γνωστά αποτελέσματα που άφησαν έκθετο τον κ. Γ. Βουλγαράκη, ο οποίος είχε δηλώσει ότι «απαγωγές δεν έγιναν και θα γελάσουν πολλοί με το τέλος της έρευνας», μόνο που εκείνος που γελάει τελευταίος ίσως γελάει καλύτερα!
Ερευνες για το φιάσκο της Αστυνομίας με τον ρώσο κακοποιό Ζιλίν που σκότωσε δύο αστυνομικούς παραμονές γιορτών σε μια μεταγωγή που μόνο οργανωμένη δεν ήταν, αλλά και έρευνες για τόσα και τόσα θέματα, ων ουκ έστιν αριθμός.
Χειρίστηκε προσωπικά την έρευνα για τις υποκλοπές και δέχθηκε τα πυρά της αξιωματικής αντιπολίτευσης για τον τρόπο που η έρευνα αυτή προχώρησε – με απόλυτη μυστικότητα – επί 11 μήνες, δίχως σημαντικά αποτελέσματα.
Κατηγορήθηκε ευθέως από τον συντονιστή για θέματα Δικαιοσύνης του ΠαΣοΚ κ. M. Παπαϊωάννου για συγκάλυψη και για παράβαση των καθηκόντων του σε ένα θέμα εξαιρετικά σημαντικό, το οποίο συνεχίζει να απασχολεί τις δικαστικές αρχές και να δημιουργεί πολιτικές αντιπαλότητες.
Ο ίδιος φανερά ενοχλημένος δήλωσε ότι δεν αισθάνεται «ούτε ο ίδιος, ούτε ο προϊστάμενος της Εισαγγελίας Πρωτοδικών κ. Δ. Παπαγγελόπουλος, συμμέτοχοι σε συγκάλυψη», για να προσθέσει: «Με προσβάλλουν τέτοιες δηλώσεις όταν έχω την πεποίθηση πως άσκησα – ή τουλάχιστον αυτή ήταν πάντοτε η αταλάντευτη θέση μου – τα καθήκοντά μου με γνώμονα το Σύνταγμα και τους νόμους».
* H κληρονομιά και οι επίγονοι
Από βουλευτές και στελέχη της αξιωματικής αντιπολίτευσης δέχθηκε επικρίσεις και για μία ακόμη ενέργειά του: να ασκήσει αναίρεση και να ανοίξει ξανά δικαστικά την υπόθεση της ΔΕΚΑ για το Χρηματιστήριο μετά την αθώωση του Εφετείου. Υπερασπίστηκε και αυτή την ενέργειά του με νομικούς όρους και με όρους που σχετίζονται με τη σοβαρότητα της υπόθεσης. «Τι πειράζει» είπε «να κρίνει την υπόθεση και ο Αρειος Πάγος…».
Ανθρωπος που εκείνο που τον χαρακτηρίζει πάνω απ’ όλα είναι ένα χιούμορ λίγο «μπλακ» και λίγο ιδιόρρυθμο, με έντονα στοιχεία αυτοσαρκασμού και περισσή ευγένεια, κρεμάει σε λίγο τα παπούτσια του ύστερα από τέσσερις δεκαετίες στις έδρες των δικαστηρίων, αφήνοντας πίσω του μια προσφορά και βέβαια ένα στυλ διοίκησης. Και ένα από τα παιδιά του (έχει τρία συνολικά), που είναι ήδη δικαστής, για να συνεχίσει μια πορεία στον ίδιο με τον πατέρα του χώρο… Αν πάντως με μία φράση θα μπορούσε να αποδώσει κανείς την πολιτεία Λινού στον Αρειο Πάγο, δεν θα ήταν άστοχο να υποστηρίξει ότι αυτό που την καθόρισε ήταν η ευελιξία του, την οποία μόνο τα χέλια διαθέτουν…
