Για την «Ευδαίμονα Αραβία», όπως έλεγαν οι αρχαίοι την Υεμένη, η δυστυχία καλά κρατεί. Πάνω από τρία χρόνια τώρα ένας ανηλεής πόλεμος μαίνεται στη φτωχότερη και πιο ξεχασμένη χώρα του αραβικού κόσμου, εντείνοντας το δράμα του λαού της.
Μόλις την περασμένη Τετάρτη ο στρατιωτικός συνασπισμός σουνιτικών αραβικών κρατών υπό την ηγεσία της Σαουδικής Αραβίας ξεκίνησε να σφυροκοπά από ξηράς και αέρος το στρατηγικής σημασίας λιμάνι στην Ερυθρά Θάλασσα, Χοντάιντα, με στόχο να διακόψει την τροφοδοσία των σιιτών ανταρτών Χούθι που ελέγχουν την πρωτεύουσα Σαναά, όπως και την πλειονότητα των αστικών κέντρων της χώρας.
Την ίδια ώρα, μαχητικά Απάτσι βομβάρδιζαν μια παράκτια ζώνη κοντά στο αεροδρόμιο της πόλης, όπως ανέφερε το πρακτορείο Reuters, ενώ αυτόπτες μάρτυρες ανέφεραν ότι οι χερσαίες δυνάμεις του συνασπισμού βρίσκονταν σε απόσταση δύο χιλιομέτρων από το αεροδρόμιο.
Στις σφοδρές μάχες και μέχρι τη στιγμή που γράφονταν αυτές οι γραμμές περισσότεροι από 50 ήταν οι νεκροί στις τάξεις των σιιτών ανταρτών και των φιλοκυβερνητικών δυνάμεων κοντά στη Χοντάιντα, εγείροντας σοβαρές ανησυχίες για την επιβίωση του εξαθλιωμένου λαού που βιώνει τη χειρότερη στον κόσμο ανθρωπιστική κρίση.
Καθώς ο πόλεμος στη Συρία μετρούσε ήδη τέσσερα χρόνια, το 2015 ξεσπούσε μια άλλη σημαντική εμφύλια αραβική σύρραξη, αυτή τη φορά όμως σε μια χώρα που δεν συγκέντρωνε το ενδιαφέρον της πρώτης. Είχε εν τούτοις κοινό παρονομαστή: τον πόλεμο μεταξύ σουνιτών και σιιτών, δηλαδή των εκπροσώπων των δύο δογμάτων του Ισλάμ.
Επεμβάσεις από ξένες δυνάμεις
Η φτωχή χώρα ήταν συνηθισμένη σε ξένες επεμβάσεις κυρίως μετά την πτώση της Σοβιετικής Ενωσης το 1990, οπότε και υφίσταται ως ενιαίο κράτος. Ηταν τότε που η Βόρεια Υεμένη με πρωτεύουσα τη Σαναά προσαρτούσε το νότιο κομμάτι με πρωτεύουσα το Αντεν, χωρίς ωστόσο να υπάρξει ουσιαστική ενοποίηση.
Τέσσερα χρόνια αργότερα ξεσπούσε εμφύλιος, απόρροια αυτού του διχασμού, μιας και ο Νότος ζητούσε ανεξαρτητοποίηση, ενώ το 2011 η Αραβική Ανοιξη αναδείκνυε ακόμη περισσότερο την αέναη διαμάχη.
Την ίδια χρονιά, και έπειτα από τρεις δεκαετίες στην εξουσία, ο πρόεδρος Σάλεχ, σιίτης το θρήσκευμα, παραιτείται και τον διαδέχεται ο σουνίτης Χάντι που έχει τη στήριξη του Οίκου των Σαούντ, «προστάτη» των σουνιτών. Δεν προλαβαίνει ωστόσο να προχωρήσει σε συνταγματική αναθεώρηση που θα προβλέπει ομοσπονδιοποίηση της χώρας καθώς οι εχθρικές δυνάμεις (δηλαδή οι σιίτες αντάρτες) θα απορρίψουν τις κινήσεις του και θα τον εκδιώξουν από την εξουσία.
Ετσι, στις 26 Μαρτίου του 2015 ο ίδιος συνασπισμός αραβικών χωρών, συμμάχων των Ηνωμένων Πολιτειών με επικεφαλής τη Σαουδική Αραβία, εξαπέλυε στρατιωτική επιχείρηση υπό την ονομασία «Αποφασιστική Καταιγίδα» προκειμένου να «αποκατασταθούν η δημοκρατία» και η έννομη τάξη. Στην πραγματικότητα όμως ήταν μια σαφής προσπάθεια ανακοπής της δυναμικής των σιιτών Χούτι, συμμάχων του ορκισμένου εχθρού Ιράν.
Εκτοτε ο πόλεμος μαίνεται με καταστροφικές συνέπειες στην οικονομία της χώρας, οι κρατικές δομές καταρρέουν, δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι εγκαταλείπουν τις εστίες τους.
Παραβιάσεις δικαιωμάτων
Αδιάλειπτες είναι οι παραβιάσεις των θεμελιωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων και από τις δύο πλευρές. Απότοκος αυτού, η άνευ προηγουμένου ανθρωπιστική κρίση με πάνω από 10 χιλιάδες νεκρούς, σύμφωνα με τον ΟΗΕ, κοντά στα τρία εκατομμύρια εκτοπισμένους και 22 εκατομμύρια, ήτοι ένα 80 % του πληθυσμού να είναι αντιμέτωπο μια ανθρωπιστική κρίση που δεν έχει κανένα προηγούμενο στη σύγχρονη ιστορία.
Καθώς οι δυνάμεις του πρώην προέδρου Χάντι συγκρούονται με τους σιίτες επαναστάτες Χούθι, οι άμαχοι βρίσκονται στο στόχαστρο και των δύο στρατοπέδων που τους χρησιμοποιούν είτε ως μοχλό πίεσης είτε για να καλύψουν τα όποια κενά δημιουργούνται από τις πολύνεκρες συρράξεις.
Οργανώσεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα μιλούν για σωματική και ψυχολογική βία, για βασανιστήρια και τρομοκρατία, εκτελέσεις ή επιβολή θανατικής ποινής, δηλαδή για καταπάτηση αναρίθμητων ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε καθημερινή βάση μπροστά στα οποία η διεθνής κοινότητα σιωπά, ενώ η επίσκεψη Τραμπ στη Σαουδική Αραβία που επισφραγίστηκε με συμφωνία-μαμούθ για πώληση όπλων εκλήφθηκε ως μια κίνηση επιδοκιμασίας στην πολιτική του βασιλείου.
Παιδιά στο έλεος του λιμού και της χολέρας
Αντιμέτωπη με αυτόν τον ζόφο και ένα μέλλον χωρίς καμία προοπτική βρίσκονται τα παιδιά της Υεμένης. Τραγικά πρόσωπα του εμφυλίου, στο έλεος του λιμού και της χολέρας που έχει ενσκήψει εξαιτίας της επιδείνωσης των συνθηκών ζωής, της έλλειψης τροφίμων και φαρμάκων και της ανεπάρκειας νοσοκομειακών εγκαταστάσεων.
Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία που βγήκαν πρόσφατα στη δημοσιότητα, σχεδόν μισό εκατομμύριο έχουν εγκαταλείψει το σχολείο μετά τον Μάρτιο του 2015 και αυτή η έλλειψη στην εκπαιδευτική πρόσβαση έχει εξωθήσει εκατομμύρια παιδιά και οικογένειες να αναζητούν άλλες λύσεις προκειμένου να επιβιώσουν, όπως γάμο σε πρόωρη ηλικία, παιδική εργασία, στρατολόγηση ανηλίκων ως μαχητών.
Οπως αναφέρει η UNICEF, πάνω από 2,5 χιλιάδες παιδιά έχουν στρατολογηθεί και έχουν λάβει μέρος σε ένοπλες συγκρούσεις, ενώ έρευνα που διεξήχθη το 2016 σε δέκα διαφορετικές επαρχίες της χώρας αναφέρει ότι σχεδόν τρία στα τέσσερα ανήλικα κορίτσια αναγκάστηκαν να παντρευτούν στην πλειονότητα των περιπτώσεων με άνδρες που δεν γνώριζαν καν.
Στη ζοφερή λίστα των ευάλωτων της Υεμένης… 1,8 εκατομμύρια νήπια (δηλαδή κάτω των πέντε ετών) και 1,1 εκατομμύρια έγκυοι ή θηλάζουσες γυναίκες υποφέρουν από οξύ υποσιτισμό, αύξηση κατά 128% σε σχέση με τα τέλη του 2014. Επιπλέον, 16 εκατομμύρια πολίτες έχουν άμεση ανάγκη από ανθρωπιστική βοήθεια, εκ των οποίων οι μισοί, δηλαδή τα 8,2 εκατομμύρια, είναι παιδιά.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
