Προς «σύμφωνο συμβίωσης» Λέγκας του Βορρά και Μπερλουσκόνι

Γνωρίζοντας τη φήμη του Σίλβιο Μπερλουσκόνι, δεν είναι περίεργο που ο Ματέο Σαλβίνι θέλει να τον αναγκάσει να υπογράψει κάτι σαν πολιτικό «προγαμιαίο συμβόλαιο».

Καθώς η Ιταλία κατευθύνεται προς τις γενικές εκλογές της 4ης Μαρτίου, τα δύο μεγάλα δεξιά κόμματα –το Forza Italia του Μπερλουσκόνι και η Λέγκα του Βορρά του Σαλβίνι –ελπίζουν να ενώσουν τις δυνάμεις τους σε έναν συνασπισμό ώστε να μεγιστοποιήσουν τις πιθανότητες να κερδίσουν μεμονωμένες εκλογικές περιφέρειες, οι οποίες έχουν αποκτήσει μεγαλύτερη σημασία μετά την εισαγωγή ενός νέου εκλογικού νόμου. Η συμφωνία είναι σχεδόν τελειωμένη, αλλά υπάρχει μια μικρή λεπτομέρεια που καθυστερεί τις διαπραγματεύσεις: Ο χαρισματικός 44χρονος ηγέτης της ακροδεξιάς Λέγκας του Βορρά φοβάται ότι ο ανανεωμένος 81χρονος Μπερλουσκόνι φλερτάρει ήδη με το κυβερνών κεντροαριστερό Δημοκρατικό Κόμμα (PD). Για να αποφύγει αυτό το σενάριο, ο Σαλβίνι θέλει ο Μπερλουσκόνι να θέσει εγγράφως τη δέσμευσή του στη συμφωνία συνασπισμού –κάτι που ο Καβαλιέρε αρνείται μέχρι στιγμής να πράξει.

Με το ιταλικό πολιτικό τοπίο εξαιρετικά κατακερματισμένο και διάχυτους τους φόβους για ακυβερνησία μετά τις εκλογές, πρώτο στις δημοσκοπήσεις εμφανίζεται το αντισυστημικό Κίνημα 5 Αστέρων (στο 29%) –και μόνο μία μονάδα πίσω του το PD, με ηγέτη τον υπερκινητικό πρώην πρωθυπουργό Ματέο Ρέντσι. Αλλά κανένα κόμμα δεν φαίνεται να έχει ρεαλιστική πιθανότητα να φτάσει το 40% των ψήφων που απαιτείται για τον σχηματισμό αυτοδύναμης κυβέρνησης και το Κίνημα 5 Αστέρων απορρίπτει κάθε είδος συνασπισμού.

Αυτό σημαίνει ότι ένας δεξιός συνασπισμός του Forza Italia, της Λέγκας του Βορρά και μερικών μικρότερων εταίρων έχει στην πραγματικότητα περισσότερες πιθανότητες να σχηματίσει την επόμενη κυβέρνηση, εάν τα κόμματα μπορέσουν να συνεργαστούν. Οι τελευταίες δημοσκοπήσεις τα δείχνουν συνολικά στο 36% –πιο κοντά στο κρίσιμο όριο του 40% από τους άλλους.

Αλλά η Forza Italia του Μπερλουσκόνι δεν κρύβει ότι έχει ήδη ένα σχέδιο Β. «Αν κερδίσει ο συνασπισμός, και αυτό είναι που ελπίζουμε, ο Σαλβίνι δεν θα έχει να φοβάται τίποτα» δήλωσε ένας αξιωματούχος της Forza Italia, προσθέτοντας: «Αν δεν κερδίσουμε, φυσικά θα ήταν λογικό να διερευνήσουμε έναν συνασπισμό με άλλους, αλλά δεν είναι κάτι που σχεδιάζουμε πραγματικά».

Αλλά ο ίδιος ο Μπερλουσκόνι έχει αφήσει να εννοηθεί ότι εάν οι εκλογές δεν οδηγήσουν σε σαφή πλειοψηφία, η διατήρηση του Τζεντιλόνι ως πρωθυπουργού ίσως είναι η καλύτερη επιλογή για την Ιταλία.

Αυτό ανοίγει την πόρτα για τον χειρότερο εφιάλτη του Σαλβίνι: έναν μεγάλο συνασπισμό (grande coalizione) μεταξύ του Μπερλουσκόνι και του Δημοκρατικού Κόμματος, από τον οποίο θα αποκλειστεί αναπόφευκτα η Λέγκα του Βορρά επειδή θα ήταν υπερβολικά ακραία για τα γούστα του κεντροαριστερού Δημοκρατικού Κόμματος.

Υπό την ηγεσία του Σαλβίνι, η Λέγκα έχει κερδίσει σε δημοτικότητα, προχωρώντας προς τα δεξιά. Σκέφτεται να αφαιρέσει τη λέξη «Βορράς» από το όνομά της για να αντικατοπτρίζει τη γεωγραφική της εξάπλωση σε όλη την Ιταλία. Το κόμμα κατέχει πλέον έναν σχεδόν παρόμοιο χώρο με το ακροδεξιό Εθνικό Μέτωπο της Μαρίν Λεπέν στη Γαλλία.

Ο Σαλβίνι λέγεται πως θέλει να «φέρει τον Μπερλουσκόνι ενώπιον συμβολαιογράφου» (στην Ιταλία οι συμβολαιογράφοι είναι νομικοί οι οποίοι επιβλέπουν την υπογραφή συμβολαίων όλων των τύπων) για να υπογράψει σύμφωνο με το οποίο θα δεσμεύεται ότι δεν θα συμμετάσχει σε μεγάλο συνασπισμό. Ο Σαλβίνι λέει ότι επιθυμεί «σαφή δέσμευση από τον Μπερλουσκόνι», η οποία θα επιτρέψει στη Λέγκα να προωθήσει τις δικές της πολιτικές προτεραιότητες, όπως η κατάργηση της μεταρρύθμισης του συνταξιοδοτικού συστήματος.

Στελέχη του Δημοκρατικού Κόμματος διαψεύδουν ότι γίνονται παρασκηνιακές συμφωνίες με τον Μπερλουσκόνι. Αλλά ένας μεγάλος συνασπισμός γερμανικού τύπου δεν είναι απίθανο αποτέλεσμα των επερχόμενων εκλογών. Σύμφωνα με τους αναλυτές, σε περιβάλλον τέτοιας πολιτικής αβεβαιότητας, όλα τα κόμματα καταστρώνουν σχέδια εφεδρείας. Για τον Μπερλουσκόνι, η ένταξη σε κυβερνητικό συνασπισμό με τους προοδευτικούς θα ήταν η πιο λογική επιλογή αν δεν πετύχει στις εκλογές. Η Λέγκα του Βορρά δεν έχει αυτήν την επιλογή επειδή δεν μπορεί να συμμετάσχει σε μια μετριοπαθή κυβέρνηση. Το δικό της σχέδιο Β είναι μια συμμαχία με το λαϊκιστικό Κίνημα 5 Αστέρων.