Αυτή τη φορά, όλοι σταυρώνουν τα δάχτυλά τους και εύχονται να έχουν δίκιο οι δημοσκοπήσεις. Γιατί αν πέσουν πάλι τόσο έξω, και δούμε πρόεδρο τη Μαρίν Λεπέν, ξεχάστε την πλουραλιστική Γαλλία και την ενωμένη Ευρώπη όπως την ξέραμε μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Brexit και Τραμπ θα είναι απλές προειδοποιητικές βολές, μπροστά στον σεισμό που θα κλονίσει την ΕΕ με νίκη της λαϊκιστικής Ακροδεξιάς στη Γαλλία. Ολοι εναντίον της Λεπέν, λοιπόν; Ναι, πλην ενός 25%-30% του γαλλικού εκλογικού σώματος που ψηφίζει σταθερά πλέον Εθνικό Μέτωπο (FN), πρώτο κόμμα σε ευρωεκλογές και περιφερειακές κάλπες. Ολοι οι υπόλοιποι, το λεγόμενο «δημοκρατικό μέτωπο», που δεν θέλουν με τίποτα θρίαμβο της άκρας Δεξιάς, αναμένεται να στηρίξουν στον β’ γύρο των προεδρικών (7 Μαΐου 2017) όποιον θα είναι απέναντι στη Λεπέν.

Πλην συγκλονιστικού απρόοπτου, θα είναι ο υποψήφιος της σκληρής Δεξιάς Φρανσουά Φιγιόν. Ο 62χρονος πρώην πρωθυπουργός κέρδισε σαρωτικά το χρίσμα του κόμματος και υπόσχεται «ηλεκτροσόκ» για να βάλει μπρος την οικονομία. Τα γκάλοπ (αν θέλουμε να τα πιστέψουμε, βέβαια) τον δείχνουν να περνάει άνετα μαζί με τη Λεπέν από τον α’ γύρο (τον Απρίλιο) και να θριαμβεύει στον β’ γύρο, με 63%.
Λεπενιστές πρώην αριστεροί


Οι έρευνες της κοινής γνώμης δείχνουν, όμως, και κάτι άλλο. Η Λεπέν έχει απλώσει ρίζες σε ψηφοφόρους που ψήφιζαν κάποτε Αριστερά. Προνομιακό ακροατήριό της είναι οι πιο νέοι, οι άνεργοι, η εργατική και η μικρομεσαία τάξη των λευκών Γάλλων που φοβούνται το έγκλημα, τους μετανάστες, το Ισλάμ, τη φτώχεια. Νόμος, τάξη, εθνική ταυτότητα, κόντρα στην ΕΕ και αντισυστημικό μήνυμα έχουν πέραση και στη Γαλλία. Φαίνεται ότι ο στόχος της Λεπέν, να βγάλει τη ρετσινιά του φασισμού από το κόμμα, έχει πετύχει. Ο αριθμός των Γάλλων που είναι τώρα πρόθυμοι να πουν ότι το FN είναι ένα «κανονικό» κόμμα έχει αυξηθεί σημαντικά.
Πολυδιασπασμένοι οι Σοσιαλιστές


Στο άλλο στρατόπεδο, η εικόνα είναι ζοφερή. Με τον Σοσιαλιστή πρόεδρο Φρανσουά Ολάντ στα τάρταρα του 4%, ο υποψήφιος πρόεδρος που θα κατεβάσει το κόμμα δεν φαίνεται να ξεπερνάει το 9%-10%. Η προθεσμία για υποψηφιότητες λήγει στις 15 Δεκεμβρίου, και οι Σοσιαλιστές θα δώσουν το δικό τους προεδρικό χρίσμα σε προκριματικές, τον Ιανουάριο. Ο Ολάντ δεν θα είναι ξανά υποψήφιος, ενώ ο πρωθυπουργός του, ο Μανουέλ Βαλς, θα είναι. Ο Αρνό Μοντμπούρ, πρώην υπουργός Οικονομίας του Ολάντ που «καρατομήθηκε» σε ανασχηματισμό, έγινε ο πρώτος επίσημος υποψήφιος για το προεδρικό χρίσμα του PS, την περασμένη εβδομάδα. Ως ανεξάρτητος «κεντρώος» κατεβαίνει στις προεδρικές και ο 38χρονος Εμανουέλ Μακρόν. Νεαρός και φιλόδοξος πρώην διευθυντής της Τράπεζας Ροτσίλντ, και πρώην υπουργός Οικονομίας της σοσιαλιστικής κυβέρνησης Ολάντ, θεωρείται εκλεκτός του κεφαλαίου, εργοδοτών και επιχειρηματιών. Ηγείται του κινήματος «En Marche!» («Εμπρός!) με προοπτική να γίνει, και αυτός, ανάχωμα στην ακροδεξιά λαίλαπα. Εμφανίζεται με 13%-14% στις δημοσκοπήσεις, λίγο πιο πίσω από τον υποψήφιο της ριζοσπαστικής Αριστεράς Ζαν-Λικ Μελανσόν (13%-15%).
Ζαν-Μαρκ Ντανιέλ, καθηγητής στο Πανεπιστήµιο ESPC Europe
«Θα βγει ο Φιγιόν, αλλά δεν βάζω το χέρι στη φωτιά»
«Ποιος πιστεύετε ότι θα εκλεγεί πρόεδρος της Γαλλίας τον Μάιο του 2017;» ρωτήσαμε τον Ζαν-Μαρκ Ντανιέλ, καθηγητή Πολιτικής Οικονοµίας στο Πανεπιστήµιο ESPC Europe, στο Παρίσι, και αρθρογράφο στην εφημερίδα «Les Echos».

«Ο Φρανσουά Φιγιόν. Αυτό καταλαβαίνουμε όλοι, αλλά δεν βάζουμε πια το χέρι στη φωτιά. Πολλοί γάλλοι ψηφοφόροι, συγγενείς των κομμάτων της Δεξιάς, επέλεξαν ως προεδρικό υποψήφιο τον Φιγιόν, ο οποίος ήταν πρωθυπουργός του Σαρκοζί, και τον πέταξε έξω στις προκριματικές. Εκανε και τη δεύτερη έκπληξη, διότι οι δημοσκοπήσεις έδειχναν ως νικητή των προκριματικών τον Ζιπέ, πρώην πρωθυπουργό του Σιράκ (1995 – 1997). Ο Φιγιόν κέρδισε, πρώτα από όλα, μέσα από την υποστήριξη της μεσαίας τάξης που αντέχει, και των επιχειρηματιών, μικρομεσαίων ελευθέρων επαγγελματιών και φυσικά των πιο μεγάλων, που γοητεύθηκαν από το φιλελεύθερο οικονομικό πρόγραμμά του. Κέρδισε επίσης χάρη στην υποστήριξη της Καθολικής Εκκλησίας, λόγω συντηρητισμού στα κοινωνικά ήθη» τονίζει ο Ντανιέλ.

«Το ζητούμενο για αυτόν τώρα είναι να πείσει το ευρύτερο εκλογικό σώμα. Η Αριστερά άρχισε να του επιτίθεται για τη δέσμευσή του να καταργήσει 500.000 θέσεις εργασίας στο Δημόσιο, και τον κατηγορεί ότι θέλει να καταστρέψει το Κράτος Πρόνοιας. Αλλά η εχθρότητα για τον Φιγιόν είναι το μόνο πράγμα που ενώνει τους ηγέτες της γαλλικής Αριστεράς (Σοσιαλιστές, Κομμουνιστές, Οικολόγους), οι οποίοι είναι διχασμένοι και σχεδόν καταδικασμένοι εκλογικά σε όλα τα άλλα θέματα» μας λέει. Και καταλήγει: «Οσο για τη Λεπέν, πολλοί ψηφοφόροι είναι απρόθυμοι στην ιδέα της εξόδου από το ευρώ, ένα βασικό στοιχείο του αντισυστημικού μηνύματός της. Οι Γάλλοι φαίνεται να θέλουν το πρόγραμμα για την καταπολέμηση της μετανάστευσης της Λεπέν, τις φορολογικές περικοπές του Φιγιόν και το δημόσιο Κράτος Πρόνοιας της Αριστεράς. Και επειδή θα πρέπει να διαλέξουν κάποιον τελικά στις κάλπες, εκτιμώ ότι θα έχουμε πρόεδρο Φιγιόν».

Διλήμματα
Ναι ή Οχι στην Ευρώπη και στο φράγκο
Αν ξεχάσουμε πρόσωπα και κομματικές ταμπέλες, ποιες είναι άραγε οι πραγματικές διαφορές στο πρόγραμμα Λεπέν και Φιγιόν; Η στάση απέναντι στην ΕΕ και στην οικονομία. Η Λεπέν θέλει έξοδο από την ΕΕ και επιστροφή στο φράγκο. Ο Φιγιόν δεν αμφισβητεί τον πρωταγωνιστικό ρόλο της Γαλλίας στην ενωμένη Ευρώπη, αλλά ζητάει μεταρρυθμίσεις (όχι κατάργηση) της ζώνης Σένγκεν για την ελεύθερη κυκλοφορία προσώπων. Και οι δύο είναι σκληροί σε θέματα Ισλάμ, τρομοκρατίας, νόμου και τάξης, και υπέρ της εθνικής ταυτότητας. Και οι δύο θέλουν καλύτερες σχέσεις με τη Ρωσία του Πούτιν.
Εκεί που διαφέρουν παρασάγγας είναι στην οικονομία. Φιλελεύθερος «θατσερικός» (κατά υπερήφανη δήλωσή του), ο Φιγιόν θέλει τέλος στην εργάσιμη εβδομάδα των 35 ωρών και μείωση του δημόσιου τομέα κατά 500.000 θέσεις εργασίας. Υπόσχεται χαμηλότερους φόρους και περικοπές 100 δισ. ευρώ στις δημόσιες δαπάνες σε διάστημα πέντε ετών. Δεσμεύεται για σύσταση ανεξάρτητου ταμείου για την τόνωση της επιχειρηματικότητας, αύξηση της ηλικίας συνταξιοδότησης στα 65 χρόνια, και διεξαγωγή δημοψηφίσματος για την ποσόστωση μεταναστών και προσφύγων που θα δέχεται η Γαλλία.
Αντίθετα, η λαϊκιστική, αντισυστημική Ακροδεξιά τάζει κρατισμό και προστατευτισμό, με ένα πρόγραμμα ξεπατικωμένο από την Αριστερά. Η Λεπέν απευθύνεται στους «ξεχασμένους» της Γαλλίας, τη λευκή εργατική και μεσαία τάξη, που υποφέρει από την ανεργία, τη φτώχεια και τις ανισότητες. Μιλάει για πλήρη απασχόληση, γενναιόδωρες συντάξεις και αξιοπρεπές κράτος πρόνοιας, αντί για τη λιτότητα που εφαρμόζουν αναγκαστικά οι κυβερνήσεις της ευρωζώνης.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ