Η ώρα της κάλπης για το νέο και ισχυρότερο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έφτασε αλλά στο Παρίσι και το Βερολίνο κανείς δεν την περιμένει με μεγαλύτερη ανυπομονησία από το γαλλικό Εθνικό Μέτωπο και την «Εναλλακτική για τη Γερμανία» (AfD). Η Μαρίν Λεπέν εμφανίζεται ακόμη και πρώτη στις γαλλικές δημοσκοπήσεις ενώ για πρώτη φορά οι Γερμανοί ετοιμάζονται να στείλουν ευρωσκεπτικιστές σε Στρασβούργο και Βρυξέλλες.

Ο τίτλος του πρώτου θέματος στη γαλλική Monde την Τετάρτη είναι κάτι παραπάνω από ενδεικτικός: «Χρονικό μίας προαναγγελθείσας καταστροφής».

Η συζήτηση για την πορεία και τον χαρακτήρα του ευρωπαϊκού σχεδίου, της ομοσπονδιοποίησης ή όχι, γίνεται εδώ και χρόνια τέμνοντας πολιτικούς χώρους και ευρωπαϊκές πρωτεύουσες. Το «πρόβλημα» όμως που εφημερίδες σαν την Monde βλέπουν στις ενισχυόμενες πολιτικές δυνάμεις που χαρακτηρίζονται ως ευρωσκεπτικιστικές είναι ότι δεν έχουν μεγάλη σχέση με αυτή τη συζήτηση.

Το Εθνικό Μέτωπο (FN) της Λεπέν έχει ελάχιστο ενδιαφέρον να παρουσιάσει προτάσεις για τη λειτουργία των θεσμών της Ευρώπης – ο ευρωσκεπτικισμός του, κατά πολλούς επικριτές του στο Παρίσι, είναι ένα από τα πολλά οχήματα για τη ρητορική εναντίον των μεταναστών.

Βάσει των όσων δείχνουν οι δημοσκοπήσεις, στη Γαλλία ο νικητής της Κυριακής, γράφει η Mοnde, θα είναι ή το FN ή η αποχή, ή και οι δύο. «Για αυτό πραγματικά ελπίζουμε σε μία έκπληξη» γράφει η εφημερίδα.

Η άνοδος του γαλλικού Εθνικού Μετώπου έχει για την εφημερίδα τουλάχιστον την ίδια (αν όχι μεγαλύτερη) σημασία για την εσωτερική πολιτική σκηνή σε σύγκριση με την ευρωπαϊκή. Φόντο της είναι η αποδυνάμωση του κεντροδεξιού UMP (που εμφανίζεται δεύτερο) και του κυβερνώντος Σοσιαλιστικού Κόμματος (PS), που υπέστη ήδη βαριά ήττα στις πρόσφατες αυτοδιοικητικές εκλογές.

Την εικόνα, αναφέρει η Monde, συμπληρώνουν οι γαλλικές δημοσκοπήσεις που δείχνουν τους Γάλλους να αδιαφορούν ή ακόμη και να δυσφορούν με την ΕΕ.

Μαζί με τους «παλιούς» του FN, οι «νέοι» του AfD

Το γαλλικό FN βρίσκεται εδώ και χρόνια στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, και η διαφαινόμενη ενίσχυσή του δεν θα φέρει απαραίτητα ποιοτική αλλαγή στο τι συμβαίνει στις Βρυξέλλες. Η ιδιαιτερότητα έρχεται σε συμβολικό επίπεδο με την άνοδο του γερμανικού AfD: Θα είναι η πρώτη φορά που οι δύο χώρες που θεωρούνται ο κεντρικός άξονας της ΕΕ στέλνουν ευρωσκεπτικιστές βουλευτές.

Ο συσχετισμός Λεπέν και γερμανικού AfD είναι θεωρητικής μόνο σημασίας -τα δύο κόμματα δεν έχουν δείξει να διαθέτουν σημαντικούς διαύλους επικοινωνίας και η πορεία και οι θέσεις τους έχουν, πέραν του ευρωσκεπτικιστικού παρονομαστή, αρκετές διαφορές.

Το ΑfD δεν εκφράζει την επιφυλακτική γερμανική πλευρά στην συζήτηση για την Ευρώπη -αυτή υπήρχε εδώ και χρόνια, εκφραζόταν από διάφορα ρεύματα στα ήδη υπάρχοντα κόμματα και δεν είχε διαπιστώσει την ανάγκη για έναν σχηματισμό όπως το AfD.

Το κόμμα θεωρείται σύμπτωμα της κρίσης της Ευρωζώνης και υπενθύμιση των κινδύνων της κρίσης χρέους για το ευρωπαϊκό οικοδόμημα. Εμφανίστηκε με μονοθεματική πλατφόρμα πριν από έναν χρόνο -αυτήν της αντίθεσης στις ευρωδιασώσεις και, στην ανάγκη, και στο ίδιο το ευρώ- την οποία προσπάθησε να επεκτείνει με την «παραδοσιακή» πλατφόρμα που χρησιμοποιούν τα ευρωσκεπτικιστικά κόμματα.

Το κόμμα παρ’ ολίγον να μπει στη γερμανική Βουλή στις εκλογές του Σεπτεμβρίου. Στις δημοσκοπήσεις για τις ευρωεκλογές, εμφανίζεται μεταξύ 6% και 7% -η εκλογή του είναι δεδομένη. Τα ποσοστά του φέρουν περισσότερο ηθική νομιμοποίηση της παρουσίας του λιγότερο στο Στρασβούργο και περισσότερο στο Βερολίνο, με όποια πιθανά επακόλουθα: Για παράδειγμα, το Bloomberg γράφει ότι «οι Γερμανοί εμφανίζονται άβολα με τις κινήσεις της ΕΚΤ καθώς ενισχύεται το αντι-ευρωπαϊκό κόμμα».

Το αξιοσημείωτο και σχετικά παράδοξο με το AfD είναι ότι τα γερμανικά ΜΜΕ το παρουσιάζουν -με την εξαίρεση της Bild- ως περιθωριακό και περίπου γραφικό, αλλά τα ποσοστά του επιμένουν. Η κατάσταση έχει φέρει μέχρι και την (κεντροαριστερού χαρακτήρα) Sueddeutesche Zeitung να απευθύνει την Τετάρτη… έκκληση στους σχολιαστές «να μην ρίχνουν αυγά στο AfD» -αλλά να το αντιμετωπίζουν με επιχειρήματα. H δαιμονοποίησή του ως κόμμα της «λαϊκιστικής δεξιάς», τονίζει, καταλήγει να ρίχνει λάδι στη φωτιά επειδή δεν ενισχύεται με επιχειρήματα η ιδέα της Ευρώπης.

Β.Ψυχογιός