Οι πρυτάνεις των ΑΕΙ είδαν ότι η τακτική που ακολουθούσαν στο παρελθόν δεν αποδίδει και στράφηκαν αλλού! Ετσι, στην επόμενη σύνοδό τους πιθανότατα δεν θα ασχοληθούν με προετοιμασίες για να υποδεχθούν τον νέο υπουργό Παιδείας, ο οποίος άλλωστε τους έδωσε «τελεσίγραφο» πως ή κάθονται στο ίδιο τραπέζι με προέδρους ΤΕΙ και ερευνητικών κέντρων ή τίποτε, αλλά τους αρχηγούς των κομμάτων της αντιπολίτευσης.
Ηπρόταση αυτή έχει κατατεθεί από μέλη της Συνόδου Πρυτάνεων, τα οποία άλλωστε αναφέρονται ανοικτά στην εισήγησή τους για την ανάγκη «ανοικτής πρόσκλησης όλων των αρχηγών των κομμάτων του συνταγματικού τόξου». Μια κίνηση η οποία -να σημειωθεί- δεν έχει γίνει ξανά ως σήμερα, οπότε και είναι χαρακτηριστικό των ζυμώσεων που εξελίσσονται αυτήν τη στιγμή στον χώρο της ανώτατης εκπαίδευσης.
Από το «παράθυρο»


Αυτά σε περίοδο κατά την οποία το υπουργείο Παιδείας ανοίγει εκ νέου και από το «παράθυρο» θέματα μεταπτυχιακών σπουδών καθώς επιχειρεί να εξαναγκάσει τις ηγεσίες των ανωτάτων ιδρυμάτων να καταθέσουν το 25% από τα έσοδα των μεταπτυχιακών προγραμμάτων τους στα «ταμεία» του κρατικού προϋπολογισμού τους, απ’ όπου και πιθανώς εάν δεν απορροφηθούν θα γυρίσουν στο κράτος. Εν ολίγοις, όπως εξηγούν πρυτάνεις που μίλησαν στο «Βήμα», το υπουργείο Παιδείας βάζει «χέρι» σε ιδιωτικούς πόρους τους οποίους συγκεντρώνουν τα πανεπιστήμια από άλλες δραστηριότητές τους, όπως οι μεταπτυχιακές σπουδές, και κατά τρόπο μάλιστα που οι νομικοί των πανεπιστημίων χαρακτηρίζουν απολύτως «παράνομο».

«Εφέτος μας ζητούν με εγκύκλιο του υπουργείου Παιδείας που στάλθηκε σε όλα τα ΑΕΙ να εγγράψουμε στον τακτικό προϋπολογισμό το 25% των εσόδων από μεταπτυχιακά μας» αναφέρει πρύτανης μεγάλου πανεπιστημίου που μίλησε στο «Βήμα». «Αυτό πολύ απλά σημαίνει ότι εφόσον τα βγάλουμε από τους Ειδικούς Λογαριασμούς Ερευνας στους οποίους κατατίθενται κανονικά και τα περάσουμε στα κρατικά κονδύλια, εάν δεν απορροφηθούν ως το τέλος του 2017 καθίστανται αυτόματα έσοδο του κράτους και επιστρέφουν στον κρατικό προϋπολογισμό» συνεχίζει. Για να προσθέσει: «Με το δεδομένο ότι συχνά ακυρώνονται διαγωνισμοί ή δεν απορροφώνται χρήματα για λόγους για τους οποίους δεν ευθύνονται τα πανεπιστήμια, τελικά το κράτος μάς κόβει την κρατική χρηματοδότηση και μας ζητάει τώρα και να το χρηματοδοτήσουμε εμείς…».
Ως σήμερα το 25% από τα έσοδα των μεταπτυχιακών σπουδών κατατίθεται έτσι και αλλιώς στα ταμεία των πανεπιστημίων για τη χρηματοδότησή τους, αλλά στους Ειδικούς Λογαριασμούς Ερευνας που έχουν μεγαλύτερη ευελιξία στη διαχείρισή τους και δεν υπόκεινται σε ελέγχους από το κράτος. Πλέον το υπουργείο Παιδείας ζητάει τη μετακίνησή τους ώστε, όπως λέει ο συνομιλητής μας, «να φανεί ονομαστική αύξηση των ιδρυματικών προϋπολογισμών αλλά από ιδιωτικούς πόρους».
Στο αίτημα αυτό ωστόσο οι πρυτάνεις των ΑΕΙ, οι οποίοι έχουν συνηθίσει σε εύκολες αλλαγές στις διαθέσεις των υπουργών Παιδείας τους τελευταίους μήνες, απάντησαν με κοινή τακτική: «Αδιαφορούμε. Ο νόμος που ισχύει λέει ξεκάθαρα τι πρέπει να κάνουμε, δεν αλλάζει με μια απλή εγκύκλιο, οπότε ας καταθέσουν νέο νόμο» λέει ο εκπρόσωπος πανεπιστημίου της πρωτεύουσας. Κάτι όμως που το υπουργείο Παιδείας δεν αποκλείει προκειμένου να εξαναγκάσει τα ανώτατα ιδρύματα να πειθαρχήσουν καθώς η νομοθετική υπερδραστηριότητα συνεχίζεται στο κτίριο του Αμαρουσίου και προτού συμπληρωθεί δίμηνο από την τοποθέτηση του νέου υπουργού Παιδείας προετοιμάζεται ήδη νέο νομοσχέδιο, αυτή τη φορά για τα θέματα του Κρατικού Πιστοποιητικού Γλωσσομάθειας.
Οι απαιτήσεις


Στο νομοσχέδιο αυτό είναι πιθανόν να υπάρξουν διατάξεις όλων των ειδών. Συγκεκριμένα, με έγγραφο που έστειλε πρόσφατα το υπουργείο Παιδείας προς τους πρυτάνεις και προέδρους των ΤΕΙ για την υποβολή αναλυτικού προϋπολογισμού του οικονομικού έτους 2017 ζητάει στο σκέλος των εσόδων να εντάξουνπρόβλεψη για την είσπραξη ποσοστού 25% από τα έσοδα των Προγραμμάτων Μεταπτυχιακών Σπουδών (για τα οποία καταβάλλονται δίδακτρα στον Ειδικό Λογαριασμό Κονδυλίων Ερευνας) σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 8 του Ν. 3685/2008 και ποσοστού 8% των έμμεσων δαπανών από τη διαχείριση προγραμμάτων ΕΣΠΑ (κοινοτικών κονδυλίων) που υλοποιήθηκαν.
Παράλληλα με το ίδιο έγγραφο το υπουργείο Παιδείας δίνει στις διοικήσεις των πανεπιστημίων και των ΤΕΙ και τις παρακάτω εντολές: «Οι προϋπολογισμοί πρέπει να παρουσιάζουν πλεόνασμα σε ποσοστό τουλάχιστον 2% των συνολικών εσόδων σας. Επίσης, χρήση μέρους ταμειακού υπολοίπου ως το ποσό των ανεξόφλητων υποχρεώσεων όπως αυτές θα διαμορφωθούν στις 31.12.2016 θα γίνει με την υποβολή της πρώτης τροποποίησης του προϋπολογισμού οικ. έτους 2017. Σε κάθε περίπτωση, ο αναλυτικός προϋπολογισμός των ανωτάτων ιδρυμάτων θα πρέπει να εγκριθεί από τον υπουργό Παιδείας ως τις 31.12.2016».
Στην επίσημη απάντησή τους οι εκπρόσωποι των ΑΕΙ κρίνουν ότι «παρέλκει σύμφωνα με το υφιστάμενο νομικό καθεστώς η μεταφορά του 25% στον τακτικό προϋπολογισμό, αφού και με σχετικά πρόσφατα νομοθετήματα έχει δοθεί η δυνατότητα στα πανεπιστήμια να καλύπτουν ποσοστό λειτουργικών εξόδων είτε μέσω των ΕΛΚΕ».


Προς νέο πόλεμο ΑΕΙ – κυβέρνησης
Εμμένει το υπουργείο για το πλαφόν στα δίδακτρα
Η συζήτηση που ξεκίνησε γύρω από τους μόνους λογαριασμούς των ΑΕΙ που «βγάζουν» χρήματα, δηλαδή τα μεταπτυχιακά τους προγράμματα, δεν έχει λήξει. Και αυτό διότι μπορεί ο νέος υπουργός να υποσχέθηκε διάλογο για το θέμα με τις διοικήσεις των ιδρυμάτων αλλά τους έδωσε με σαφήνεια την εικόνα ότι κινείται στην ίδια ιδεολογική γραμμή με την προκάτοχό του. Ετσι ο διάλογος επί του θέματος θα είναι στην πραγματικότητα μονόλογος καθώς το υπουργείο Παιδείας επιμένει στην παρέμβαση στο θέμα των μεταπτυχιακών σπουδών και στη θέσπιση πλαφόν στα δίδακτρά τους, που δεν φαίνεται να διαφοροποιείται πολύ από τις 2.500 ευρώ στα οποία με δυσκολία είχε συμφωνήσει η πρώην αρμόδια υφυπουργός κυρία Σία Αναγνωστοπούλου.
Στην κατεύθυνση αυτή τα «ακριβά» αλλά και υπερεξειδικευμένα μεταπτυχιακά προγράμματα μεγάλων ιδρυμάτων της χώρας, όπως έχουν ήδη δηλώσει οι υπεύθυνοι καθηγητές για τη λειτουργία τους αλλά και οι διοικήσεις των ΑΕΙ, απλώς θα κλείσουν, στέλνοντας τους φοιτητές τους στο εξωτερικό.
Τα θέματα αυτά αποτελούν «αγκάθια» στις σχέσεις του υπουργείου Παιδείας και των διοικήσεών τους, τα οποία και δεν αναμένεται να λυθούν αναίμακτα τους επόμενους μήνες.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ