Τα συγκοινωνούντα δοχεία μεταξύ των εν ενεργεία ή συνταξιούχων δημοσίων υπαλλήλων, των μελετητών και των κατασκευαστών θα προσπαθήσει να αντιμετωπίσει το υπουργείο Υποδομών με νομοθετική ρύθμιση που θα έρθει σύντομα στη Βουλή.
Σύμφωνα με το προσχέδιο νόμου για Μητρώα Συντελεστών Τεχνικών Εργων που φέρνει στο φως «Το Βήμα της Κυριακής», επιχειρείται τακτοποίηση στα μητρώα των μελετητών και των κατασκευαστών έπειτα από δεκαετίες καθυστερήσεων, ενώ προβλέπονται θεσμικά αντίμετρα στη σύγκρουση συμφερόντων μεταξύ υπαλλήλων, κατασκευαστών και μελετητών.
Η νομοθετική πρωτοβουλία περιλαμβάνει τέσσερα μητρώα: δύο για τα φυσικά πρόσωπα που ασκούν μελετητική ή κατασκευαστική δραστηριότητα τα οποία θα διαχειρίζεται το Τεχνικό Επιμελητήριο και δύο για τα νομικά πρόσωπα (μελετητικά γραφεία και εργοληπτικές εταιρείες) που θα τελούν υπό τη διαχείριση της Γενικής Γραμματείας Υποδομών.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με το νομοσχέδιο, στη ΓΓ Υποδομών τηρείται μητρώο συντελεστών παραγωγής δημοσίων και ιδιωτικών τεχνικών έργων που περιλαμβάνει μητρώα τόσο φυσικών όσο και νομικών προσώπων. Το μητρώο των φυσικών προσώπων αποτελείται από τα μητρώα εμπειρίας μελετητών, κατασκευαστών και τεχνικών και λοιπών τεχνικών δραστηριοτήτων.
Το υπουργείο Υποδομών αναθέτει τη διαχείριση και λειτουργία του συγκεκριμένου μητρώου, στο οποίο εγγράφονται όλα τα φυσικά πρόσωπα που ασκούν τεχνική επαγγελματική δραστηριότητα, στο ΤΕΕ.
Η «γεωγραφία» των μητρώων


Το μητρώο των επιχειρήσεων τεχνικών έργων, το οποίο θα διαχειρίζεται το υπουργείο Υποδομών και στο οποίο εγγράφονται όλες οι τεχνικές εταιρείες, αποτελείται από τα μητρώα των μελετητικών, των εργοληπτικών, των επιχειρήσεων συμβούλων και των εταιρειών λοιπών τεχνικών δραστηριοτήτων.
Στο μητρώο μελετητών μεταξύ άλλων δεν θα μπορούν να εγγραφούν όσοι έχουν καταδικαστεί για σοβαρά αδικήματα ή «έχουν αποδεδειγμένα διαπράξει σοβαρό επαγγελματικό παράπτωμα που διαπιστώθηκε με οποιονδήποτε τρόπο από τις αναθέτουσες αρχές», οι κατασκευαστές και οι πανεπιστημιακοί. Οι δημόσιοι υπάλληλοι και οι υπάλληλοι ΔΕΚΟ εγγράφονται στο μητρώο όπως οι ιδιώτες μηχανικοί και μάλιστα η εγγραφή τους αποτελεί και προϋπόθεση τόσο για την υπηρεσιακή εξέλιξή τους όσο και για την ενασχόλησή τους σε εργασίες επίβλεψης. Ωστόσο, τα πτυχία τους δεσμεύονται και δεν θα μπορούν να στελεχώσουν μελετητικές επιχειρήσεις. Μάλιστα κάθε περίπτωση παράβασης θα αποτελεί αιτία απόλυσης και διαγραφής από τα μητρώα.
Οι μελέτες θα διακρίνονται σε 33 κατηγορίες, ενώ οι μελετητές σε τρεις κατηγορίες: δόκιμου, πτυχίου Α’ τάξης, Β’ τάξης και Γ’ τάξης. Κάθε τάξη θα ισοδυναμεί σε δυναμικό δύο μονάδων.
Για τους κατασκευαστές (φυσικά πρόσωπα) ο αριθμός των βαθμίδων εμπειρίας ορίζεται σε τέσσερις. Για την εξέλιξη από βαθμίδα σε βαθμίδα απαιτούνται τρία έτη απασχόλησης σε κατασκευή ή έξι σε επίβλεψη ή εποπτεία έργων ή εννέα χρόνια απασχόληση σε μελέτη.
Οροι και προϋποθέσεις


Για τους εργαζομένους του Δημοσίου και των ΔΕΚΟ η εγγραφή τους στο μητρώο θα αποτελεί προϋπόθεση για την άσκηση καθηκόντων επιβλέποντος μηχανικού αλλά και για την υπηρεσιακή τους εξέλιξη. Οι βεβαιώσεις του μητρώου εμπειρίας κατασκευαστών θα δεσμεύονται και οι υπάλληλοι δεν θα μπορούν να στελεχώσουν εργοληπτικές επιχειρήσεις, επιχειρήσεις συμβούλων ή μελετητικές εταιρείες. Τυχόν παράβαση και διαπίστωση παράνομης εργασίας θα αποτελεί αιτία απόλυσης και διαγραφής από τα μητρώα.
Τεχνικοί υπάλληλοι ή υπάλληλοι με άλλες ειδικότητες που συνταξιοδοτούνται από το Δημόσιο ή τις ΔΕΚΟ δεν θα επιτρέπεται να στελεχώνουν επί μία διετία εργοληπτικές επιχειρήσεις και να έχουν οποιαδήποτε σχέση εργασίας ή μίσθωσης έργου με αυτές από τη συνταξιοδότησή τους εφόσον οι συγκεκριμένες εταιρείες είχαν με την υπηρεσία τους συμβατική σχέση τα τρία τελευταία χρόνια. Τυχόν παράβαση επιφέρει αυτοδίκαιη διαγραφή τόσο της επιχείρησης όσο και του μηχανικού από τα μητρώα.
Στο μητρώο μελετητικών επιχειρήσεων δεν θα έχουν δικαίωμα εγγραφής ατομικές επιχειρήσεις και νομικά πρόσωπα που είναι συνδεδεμένα με εργοληπτική επιχείρηση ή έχουν εξάρτηση από πρόσωπα στο μητρώο εμπειρίας μελετητών που στελεχώνουν ή συμμετέχουν σε εργοληπτική εταιρεία. Επίσης, προϋπόθεση για την εγγραφή θα είναι η προηγούμενη εγγραφή στο μητρώο εμπειρίας μελετητών τουλάχιστον των ομόρρυθμων εταίρων (σε περίπτωση ΟΕ ή ΕΕ), των διαχειριστών (ΕΠΕ ή ΙΚΕ) και των προέδρων και διευθυνόντων συμβούλων (ΑΕ). Στους σκοπούς των επιχειρήσεων αυτών δεν θα επιτρέπεται να περιλαμβάνονται δραστηριότητες συγκρουόμενες εξ αντικειμένου με τον κύριο σκοπό τους, όπως η ανάληψη άμεσα ή έμμεσα δημοσίων έργων και προμηθειών, οι δε μετοχές ανώνυμης επιχείρησης μελετών θα είναι υποχρεωτικά ονομαστικές.
Κάθε μελετητής θα μπορεί να δεσμεύσει το πτυχίο του σε μία μόνο επιχείρηση μελετών και θα στερείται του δικαιώματος να υποβάλλει φακέλους συμμετοχής με το ατομικό του πτυχίο.
Επίσης προβλέπονται ποινές διαγραφής από τα μητρώα αλλά και χρηματικά πρόστιμα για φαινόμενα καρτέλ, δυστροπίας επανόρθωσης εσφαλμένης μελέτης, ψευδών δηλώσεων, υποκατάστασης στην εκπόνηση χωρίς έγκριση της υπηρεσίας και σοβαρών αδικημάτων.
Στο μητρώο εργοληπτικών επιχειρήσεων οι εγγεγραμμένοι επιτρέπεται να στελεχώνουν μία μόνο εργοληπτική επιχείρηση και οι υπεύθυνοί τους δεν θα μπορούν να έχουν οποιαδήποτε σχέση επί του κεφαλαίου άλλων εργοληπτικών επιχειρήσεων ή να βρίσκονται σε άλλα μητρώα που παρέχουν το δικαίωμα συμμετοχής σε διαδικασίες ανάθεσης δημοσίων συμβάσεων.
Συνολικά οι τάξεις του μητρώου ορίζονται σε επτά, ενώ επιπλέον αυτών ορίζονται και δύο ειδικές τάξεις, οι Α1 και Α2 για τις μικρές επιχειρήσεις. Η κατάταξη των εργοληπτικών επιχειρήσεων γίνεται για συνολικά 14 κατηγορίες έργων. Κάθε επιχείρηση κατατάσσεται σε μία μόνο τάξη για κάθε κατηγορία και δεν μπορεί να καταταγεί σε συγκεκριμένη κατηγορία σε υψηλότερη τάξη από αυτήν της γενικής της κατάταξης.
Επίσης, εργοληπτικές επιχειρήσεις οποιασδήποτε νομικής μορφής που δεν είναι εγγεγραμμένες στο μητρώο εργοληπτικών επιχειρήσεων μπορούν να αναλαμβάνουν την κατασκευή μικρών δημοσίων έργων εφοσόν είναι εγγεγραμμένες στα μητρώα περιφερειακών ενοτήτων. Κάθε επιχείρηση θα μπορεί να εγγραφεί στα μητρώα μιας μόνο περιφέρειας με δικαίωμα ανάληψης έργων από 21.000 ως 56.000 ευρώ.

Πειθαρχικοί έλεγχοι
Πρόστιμο ως 1,5 εκατ. ευρώ για παραβάσεις

Σύμφωνα με το νομοσχέδιο, ο υπουργός Υποδομών θα μπορεί να επιβάλει πρόστιμο ως 1,5 εκατ. ευρώ στις εργοληπτικές εταιρείες για παραβάσεις στην εκπλήρωση των υποχρεώσεών τους, όπως η έλλειψη προσήκουσας προστασίας του περιβάλλοντος, η μη λήψη μέτρων προστασίας του κοινού, η παρακώλυση λειτουργίας ή βλάβη, ή καθυστέρηση στην αποκατάσταση φθορών κ.ά.
Ο πειθαρχικός έλεγχος περιλαμβάνει υπαίτια αθέτηση υποχρεώσεων όπως συμπεριφορά ασυμβίβαστη με την εργολαβική ιδιότητα, δυστροπία στην επανόρθωση κακοτεχνιών, ενσυνείδητη προσπάθεια διαφορετικής ποσοτικής εμφάνισης εκτελεσθεισών εργασιών, ψευδή δήλωση, καρτέλ κ.τ.λ. Οι διοικητικές κυρώσεις που προβλέπονται είναι αποκλεισμός από δημοπρασίες, υποβιβασμός της τάξης της εργοληπτικής επιχείρησης, διαγραφή από τα μητρώα κ.ά.
Επίσης, δημιουργείται στη ΓΓ Υποδομών Μητρώο Επιτροπών Διαγωνισμών όπου εγγράφονται τεχνικοί υπάλληλοι όλων των φορέων του Δημοσίου και των ΔΕΚΟ, που είναι εγγεγραμμένοι στο Μητρώο Εμπειρίας Μελετητών ή Κατασκευαστών.
Αρνηση εκτέλεσης του καθήκοντος του μέλους της Επιτροπής θα συνιστά πειθαρχικό αδίκημα.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ